A abstración lírica

Na Abstracción lírica, así chamada porque outorga á arte unha función mística, as cores e as formas dispóñense dun xeito aparentemente caótico seguindo o ditado intuitivo do pintor quen expresa libremente as súas emocións sen pretender racionalizalas. Prima por tanto á fidelidade ós propios sentimentos fronte á fidelidade ó mundo das aparencias. A través da linguaxe de formas e cores, sen motivos figurativos, sen tema, a obra expresa un contido interior a través do que conmover psíquica e espiritualmente ó espectador.

Kandinsky, que escribiu O elemento interior determina a obra de arte, estable todo un corpus teórico sobre o significado das liñas (o punto é o elemento primario, a repetición de puntos xera a ritmo; a liña crea a melodía, aporta temperatura e xera movemento; a horizontal e a vertical configuran forzas estáticas e dinámicas


Catalogación

Título: Pintura con tres manchas

Autor: Wassily Kandinsky (1866-1944)

Cronoloxía: 1914

Estilo: abstración lírica

Localización: Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid.


Catalogación

Autor: Wassily Kandinsky (1866-1944)

Título: acuarela abstracta

Cronoloxía: 1911

Estilo: abstración lírica


W Kandinsky tiña corenta e catro anos cando pinta esta obra, e está convencido de que o espírito do home moderno atópase oprimido pola angustia material. Busca un novo sentido espiritual, unha nova mística que lle acerque ao equilibrio, e neste sentido considera que as artes teñen unha misión que cumprir: a música, o teatro, a poesía e a pintura teñen que recuperar o elemental, chegar á abstracción, esquecendo os valores referencias e comunicativos, conseguir o seu valor autónomo e os procedementos propios de cada unha das artes.

Esta acuarela reflicte ben as súas formulacións de idealización, estilización, procura do esencial e esquecemento de todo o que sexa accidental. É intencionadamente un garabato -como di G. C. Argan- porque está buscando a orixe da operación estética: encher unha folla branca con liñas diversas: rectas, curvas, diagonais, formas e manchas de diferentes cores...

Pero o labor creativo do pintor nunca é totalmente instintiva, responde, como sinalaba o propio Kandinsky, a unha necesidade interior, a impulsos profundos, aínda que non chega a definir claramente este concepto nos seus escritos.

Nesta obra aparecen dous tipos de manchas de cor:

        • As manchas apertadas de cor intensa, fundamentalmente vermellas e azuis, cores primarias que expresan os contrastes simultáneos: azul o ceo, o etéreo; vermello a vida, a forza.

        • As manchas difuminadas e con veladuras, a través das que quere dar idea de profundidade, atraernos cara ao fondo. Algunhas das manchas podería, ata, dicirse que posúen aura, como a dos santos, para significar a espiritualidade das formas e das cores abstractos. As manchas son como forzas que se enfrontan e relaciónanse entre si por medio das liñas, signos lineais filiformes que suxiren movemento e marcan direccións diversas.

O fondo é un campo de forzas. Kandinsky introduciu este concepto para substituír ao de espazo, no sentido de acoutar unha porción de infinito en cada cadro. O obxectivo final é lograr «unha composición de formas cromáticas e debuxos que existen independentemente como tal e xorden a raíz dun imperativo interior, creando así unha existencia conxunta que configura un todo chamado cadro» (Kandinsky).

Cando o espectador achégase a esta obra non debe intentar buscar un coñecemento intelectual do obxecto, senón unha experiencia persoal e única, unha percepción anímica, unha impresión espiritual provocada polas vibracións de formas e cores, de acordo coas teorías das sensacións que provocan as cores. É buscar, en definitiva, as relacións puras entre os elementos do cadro, porque a beleza é un problema de relación entre o espectador e a obra.