Anemia
Anemia Approach
(เราเชื่อ Hb มากกว่า เพราะ Hct ขึ้นกับจำนวนvolumeในร่างกาย)
แบ่ง 2 กลุ่ม แบบง่ายสุดๆ แล้ว
1.ซีด ไม่เหลือง : ดูที่ MCV [mean corpuscular volume] แล้วแยกกลุ่มดังนี้
A.MCV ต่ำ
Iron deficiency anemia : ซีด ลิ้นเลี่ยนเรียบ,MCV ↓,MCHC ↓, RDWสูง(sen90%), serum ferritin ต่ำ, TIBC สูง
Thalassemia : ซีด ประวัติครอบครัว หน้าให้ เป็นมากเหลือง MCV↓,RDW ปกติ ,HB typing ผิดปกติ
Sideroblastic anemia : อาการคล้าย thalassemia แต่ Hb typing ปกติ,serum ferritin สูง,TIBC ปกติ, serum iron สูง, พบ basophilic stripping
(แปลค่าดูที่
-MCV,RDW ค่าปกติ ความหมาย
B.MCV ปกติ
Chronic disease: BUN, Cr, LFT ผิดปกติ
Myelodysplatic disease
Myeloprolipherative disease
C.MCV สูง
Megaloblastic anemia : Folic, B12 deficiency : ลิ้นเลี่ยน เรียบแดง มุมปากอักเสบ มีอายุ กินได้น้อย
Liver disease, alcoholism : LFT, ultrasound
Aplastic anemia, Myelodysplatic, myelopthisis : BM study
Hypothyroidism: thyroid function test
2.ซีด เหลือง คือ กลุ่ม hemolytic anemia
Extravascular hemolysis: ตับม้ามโต เหลืองซีด
AIHA: หญิงมากกว่าชาย(5:1), เป็นเร็วใน 1-2 สัปดาห์, ตรวจ DATหรือ IATเป็นบวก
Thalassemia: เป็นมานาน, mongoloid face, ประวัติครอบครัว, Hb typing
HB H with hemolysis: acute hemolysis, ประวัติครอบครัว, Hb typing
Hypersplenism: RBC,WBC,Platelet ต่ำทั้งสาม ม้ามโต
Hereditary spherocytosis: ชาวยุโรป, เป็นเร็วในวัน, spherocyte in blood smear, osmotic fracility +
Intravascular hemolysis : ตับม้ามไม่โต เหลืองซีด
G6PD: enzyme study: ผู้ชาย, กินยา ถั่วปากอ้า, acute intravascular hemolysis ปัสสาวะเข้ม ตับม้ามไม่โต, G6PD assay อื่นๆ pyruvate kinase deficiency(Heinz bodies+)
PNH: ปัสสาวะสีโค้กตอนเช้า ซีด Ham’s test +
ดูจาก Blood smear คราวๆ
spherocyte:Hereditary spherocytosis, immune hemolytic anemia
schistocytes: mechanical hemolysis
acanthocytosis:Liver disease, renal disease, hereditary acanthocytosis
ทั้งนี้ทั้งนั้น เป็นแบบประเมินเบื้องต้น การวินิจฉัยสามารถเปลี่ยนแปลงได้หากมีข้อมูลอื่นสนับสนุน
ปล. HbH disease คือ thalassemia ชนิืด alpha [Thalassemia define]
เพิ่มเติม
http://www.mt.mahidol.ac.th/e-learning.../AutomateReport/Page1.html
ตารางดู MCV,RDW
ค่าปกติ