Kruidenteeltbedrijven

Europese kruidenkweek / deel van het document in gebruik bij de opleiding herborist

EHG European Herb Growers Association http://www.europam.net/

Kruidenkweek België

Kruidentuinen van abdij Postel

De Abdij van Postel begon in september 1994 met de kweek van kruiden. Als hoofddoel werd voorop

gesteld: het kweken van kruiden op een milieuvriendelijke manier. De paters begonnen in 1994 met het

kweken van de ginsengwortel. Intussen hebben ze een grote tuin met honderden kruiden.

Wie de abdij van Mol-Postel bezoekt, kan urenlang kuieren en snuisteren in een unieke kruidentuin. De

kruiden zijn zelfs zo populair dat de paters van Postel dit jaar nog een extra lap grond in gebruik hebben

genomen. Jaarlijks verkoopt de abdij toch een tienduizendtal flesjes of potjes met kruiden. Die willen ze

binnenkort ook aan andere abdijwinkels leveren.

De nieuwbouw telt 300 vierkante meter ruimte en is dubbel zo groot als het vorige labo. 'Nu is het gebouw

nog wat te groot, maar we hebben het laten zetten met het oog op de toekomst', zegt Broeder Guy. 'Elk

procédé heeft nu ook zijn eigen afdeling. De tijd dat we alles in één ruimte moesten doen, is definitief

voorbij. Het nieuwe kruidenlab bevat onder andere een kookruimte, een centrale werkplaats, een

opslagplaats en een ruimte om te conditioneren, koelen, capsuleren en drogen. Daarnaast zijn er tal van

magazijnen aanwezig.'

Alle vragen over kruiden zijn welkom op postula@abdijpostel.be.

Grootschalige biologische kruidenteelt Van Looveren

In Rijkevorsel runt Danny Van Looveren de kruidenkwekerij Swedeponic. Hij is gedelegeerd bestuurder van

deze Zweedse multinational en leidt niet alleen het bedrijf in België maar ook de vestiging in de buurt van

de Nederlandse luchthaven Schiphol. Ook in de buurt van Charleroi is er nog een bedrijf. Het belangrijkste

uithangbord van Swedeponic in Rijkevorsel is de volledig geautomatiseerde biologische teelt.

In de serres wordt basilicum, bieslook, dille en peterselie verbouwd.

Wat moeten we ons voorstellen bij de notie 'geautomatiseerd'?

Van Looveren: Nadat de potjes in de zaailijn automatisch met turf gevuld zijn, bezaaid en bevochtigd,

verblijven ze enkele dagen in een kiemcel alvorens naar de serre te verhuizen. De techniek neemt vanaf dat

moment volledig over. Dat houdt in dat klimaat, vochtigheidsgraad, voeding, licht en verstuiving volledig

computergestuurd zijn. Ook de gordijnen om in de zomer de hitte te milderen en in de winter de warmte

vast te houden, werken computergestuurd. De reis van de potjes van de ene kant van de serre naar de

andere kant, duurt zes weken.

Dan zijn de kruiden volgroeid en klaar om geoogst te worden. Ook daar heeft de automatisering haar

intrede gedaan. De computer zorgt voor de verpakking en waakt erover dat in de dozen een juiste mix van

kruiden terechtkomt, op maat van de klant. Momenteel zetten we een systeem op punt om de kruiden ook

nog automatisch te snijden en in schaaltjes van 20 gram te verpakken. Dankzij de ver doorgedreven

automatisering slagen we erin een hoger rendement per vierkante meter te halen. De opbrengst loopt op tot

het drievoudige van de traditionele teelt. De winst ligt erin dat we met weinig mensen veel plantjes kunnen

produceren.

Als u spreekt over een mix van kruiden betekent zulks dat u verschillende kruiden teelt. Over welke

kruiden gaat het?

Van Looveren: In onze serres groeien basilicum, bieslook, dille en peterselie. Op een bepaald ogenblik

overwogen we ons alleen op basilicum toe te spitsen omdat die teelt de moeilijkste is en wij in Rijkevorsel de

meeste expertise in huis hadden. De moeilijkheid bij het kweken van basilicum ligt hem in het noodzakelijke

evenwicht tussen temperatuur en luchtvochtigheid. Toch hebben we die aanpak snel verlaten en bieden we

opnieuw het gamma van de vier genoemde kruiden aan.

U zorgt voor een volledig biologische teelt. Wat houdt dat in?

Van Looveren: Laat me toe eerst een misverstand uit de weg te ruimen. Geen enkele teelt is uniek. Het

eigene van Swedeponic is dat we een goede combinatie realiseren van diverse technieken. Bij de start

werkten we volgens de geïntegreerde methode waarbij bestrijding via 'nuttige' insecten gecombineerd werd

met een zo min mogelijk gebruik van scheikundige middelen. De jongste jaren zijn we er echter ook in

geslaagd alle scheikundige producten te weren uit onze bemesting zodat we volledig biologisch kweken.

Dat heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat we nog sterker zijn doorgedrongen op de Duitse markt waar de

aandacht voor gezond en biologisch geteeld voedsel wellicht nog groter is dan elders. Zij zijn bereid iets

meer te betalen voor biologisch geteelde, kwaliteitsvolle kruiden.

Waar zet u uw kruiden af en hoe groot is de bedrijfsoppervlakte in Rijkevorsel?

Van Looveren: Vanuit Rijkevorsel bedienen we de Duitse markt en een deel van de Belgische. De vestiging

in de buurt van Charleroi levert eveneens aan de Belgische markt en richt zich verder op Frankrijk. Haast

heel onze productie vindt haar weg naar grootwarenhuizen. Bij de start hadden we in Rijkevorsel een serre

van 10.000 m2 en vandaag zijn we ongeveer de helft groter met een oppervlakte onder glas van 16.000 m2.

Tegen onze groei lijkt geen kruit gewassen te zijn...

Loca Labora De Kruiderie

Loca Labora vzw - Bulskampveld 12 - 8730 Beernem (ingang via Lodistraat, Herstberge)

Tel. 050 / 28 00 48 - Fax 050 / 28 02 87 info@localabora.be

Loca Labora ging in 1986 van start met de missie werk te creëren voor mensen die omwille van een

handicap, psychiatrische problematiek of een periode van langdurige werkloosheid nog moeilijk een plaats

vinden op de arbeidsmarkt.

Het arbeidszorgproject 'De Kruiderie' dat sinds 1986 actief is, kreeg in 2003 een erkenning voor 5,4 fulltime

arbeidsplaatsen.

Deze erkenning biedt een 12-tal personen die niet terechtkunnen op de reguliere of beschermde

arbeidsmarkt de kans om zinvol aan de slag te gaan binnen de opkweek en verwerking van biologische

kruiden en plantgoed.

De Kruiderie kweekt en verwerkt biologische kruiden.

Naast een ruim aanbod aan keukenkruiden vindt u bij ons tal van één- en meerjarige medicinale kruiden.

Niet alleen handig om bij de hand te hebben, maar ook vaak een ware aanwinst voor uw tuin.

Tijdens de opkweek krijgen onze kruiden alle tijd om uit te groeien tot een stevige plant. We zorgen ervoor

dat ze zich voor verkoop hebben kunnen aanpassen aan de buitentemperatuur, zo kan u uw kruiden zonder

zorgen direct uitplanten.

Al onze producenten dragen het bio-garantielabel en staan onder controle van BLIK

- Biologische kruiden en vaste planten

- Biologisch plantgoed

- Snijkruiden

- Gedroogde kruiden

- Olie en azijn met kruiden

- Geschenkmanden, cadeaus en attenties

Kruiderie Wim Vercoutter 050 / 55 60 34 wim.vercoutter@localabora.be

Kruiderie Greet De Kegel 050 / 55 60 34 greet.dekegel@localabora.be

Lessines en omstreken

La culture des plantes médicinales est comme le tabac caractéristique des petites exploitations familiales en

région pauvre. Elle a connu un développement important dans le Pays des Collines à partir du milieu du

19ème siècle, pour pratiquement disparaître dans les années 1950.

En 1929, 150ha sont occupés par la culture des plantes médicinales dans la région de Deux Acren, Lessines,

Flobecq (dont 23 pour la seule commune de Flobecq).

Cette culture concerne par importance décroissante : l’angélique, la camomille, la bardane, la jusquiame, la

guimauve, la menthe, la valériane, l’aunée, la mauve, le bouillon blanc et les têtes de pavot. La culture de

ces plantes, qui nécessite un travail harassant et une abondante main d’oeuvre, était d’un excellent rapport

financier…quand on trouvait acquéreur. En effet, en 1929, la comparaison de la valeur des différentes

productions par hectare donne, les résultats suivants : froment, 5.000FB ; betteraves sucrières, 6.000FB ;

angélique, 32.000FB ; camomille, 27.000FB ; bardane, 27.500FB.

Après une reprise liée à la seconde guerre mondiale, la production s’effondra dans les années 1950 suite à la

concurrence de pays où la main d’oeuvre ne coûte comparativement, presque rien et au développement des

remèdes chimiques.

En 1954, la culture des plantes médicinales est réduite à 11 ha et en 1960, elle n’occupe plus que 35 ares. Les

causes du déclin sont décrites par Emile Dutilleur, lors d’une conférence donnée à Ath en 1971 et publiée

dans le journal des U.P.A..

Eléments extraits de A. Delcourt, « les plantes médicinales et la région des Collines (1930-1950) » dans les

Ann. Cerc. Hist. Arc. Ath, t.50, 1984-1986.

Une « Maison des Plantes Médicinales » a récemment ouvert ses portes à Flobecq, rue Georges Jouret, n°9d, l

Kruidenverwerkende bedrijven

Pharmaflore S.A. Rue Botrieux 7, 7864 Lessines (Deux-Acren)

Telefoon 068 33 21 05 Fax 068 33 69 37

Les Planteurs Réunis 2000 S.A. Chaussée Gabrielle Richet 231, 7860 Lessines

Telefoon 068 33 22 33 Fax 068 33 71 63

Herbalgem S.P.R.L. Rue Bihain 28, 6690 Vielsalm

Telefoon 080 41 81 54 Fax 080 41 81 53

Ets Van Mello S.A. Chaussée de Renaix 113, 7860 Lessines

Telefoon 068 33 28 54 Fax 068 33 75 30

D'Oleossence SPRL Chemin d'Ath 3 Bus B 7860 Lessines

* 068 33 95 22 * 068 33 95 22

Ecoflora, kwekerij inheemse planten en kruiden

Een houtwal met lijsterbes, haagbeuk, els, sporkehout, wilde appel, rode kornoelje, bosrank en vogelkers.

Een grasland met ratelaar, beemdooievaarsbek, wilde margriet, kievitsbloem, beemdkroon, duizendblad en

pinksterbloem. Een beschaduwd plekje met daslook, longkruid, zenegroen, salomonszegel en wilde hyacint.

Neen, dit is geen beschrijving van een botanisch waardevol natuurreservaat, maar wel van onze kwekerij.

Onze bijzondere kwekerij - gevestigd in en rond een oude Brabantse vierkantshoeve - specialiseert zich sinds

tien jaar in inheemse, wilde planten en kruiden. Het aanbod bedraagt meer dan 600 soorten, gaande van

courante tot zeer zeldzame soorten uit de Belgische flora.

De nadruk ligt op de ecologische tuin: naast een eigen produktie van inheemse vaste planten en kruiden,

worden er ook inheemse haagplanten, oude fruitboomrassen, bloembollen en zaden voor bloemenweiden

aangeboden. Aan de kwekerij is een ecologische tuinwinkel verbonden, waar u ondermeer biologische

moestuinzaden en plantgoed, potgronden, bio-meststoffen, gespecialiseerde boeken, compostsilo's,

vogelnestkasten en kastanje-tuinprodukten kan vinden.

Openingsuren

GEOPEND van dinsdag t.e.m. zaterdag van 9.00 tot 18.00 uur

* tijdens de maanden augustus, december en januari sluiten wij op zaterdag om 13.00 uur

* we zijn gesloten tijdens de kerstvakantie.

Ninoofsestw. 671 1500 Halle, België

Tel.:(0032)(0)2.361.77.61 Fax:(0032)(0)2.361.77.01 [ info@ecoflora.be ]

Netelvuur

Netelvuur, gelegen in het hartje van het Meetjesland, is een kleine onderneming waarin de biologische teelt

van aromatische planten gepaard gaat met de distillatie op het bedrijf zelf te Oostwinkel (Zomergem).

De kruiden worden verwerkt tot etherische oliën, hydrolaten, oliemaceraten en drogerij.

Netelvuur wordt gecontroleerd door BLIK, onze kruiden en producten zijn volledig biologisch sinds oktober 2003.

Alle kruiden worden in volle grond geteeld (geen potcultuur, geen serreteelt) ; organische bemesting door

eigen bereide kompost, onkruidbeheersing door gebruik van traditionele rolschoffels alsook thermische

onkruidbestrijding, teeltwisseling van 3 jaren om uitputting van de bodem en ziektes te voorkomen, vormen

de pijlers van de biologische teelt.

Teeltwijze :

vóor de aanplant of vóór het zaaien : bodembewerkingen met lichte machinerie (motocultuur) om

structuurvermindering van de bodem te vermijden

vanaf maart-april t.e.m. september : maandelijks besproeien van de planten met een oplossing van effectieve

micro-organismen, melasse en water om een ziekteresistente bodem en gezonde planten te bekomen;

fermentatie van organisch materiaal tot bokashi en de toediening ervan

zomer : het oogsten van de gewassen gebeurt grotendeels manueel

najaar, na de oogst van de éénjarige gewassen : inzaaien van groenbemesters om de bodem maximaal te

beschermen tegen erosie ten gevolge van najaars- en voorjaarsregens ; alsook afdekken van de bodem met

organisch materiaal

Netelvuur bvba,

Veldhoek 33 te 9931 Oostwinkel

BTW BE 0477.241.186 RPR Gent

Contact 09/259.98.91 of 0472/73.45.18 info@netelvuur.be

Kruidenkwekerij Claus

Zowel als particulier, vereniging, winkelier of horeca-uitbater kan men op de kruidenkwekerij terecht voor

de aankoop van kruiden, voordrachten over de teelt van kruiden en hun toepassingen, de aanleg van een

kruidentuin…

Er wordt zowel onder glas als in de volle grond geteeld.

Claus Christian

Adres: Beerstraat 1

9770 Kruishoutem

Telefoon: 09/383.70.96

Fax: 09/383.54.49

e-mail: christian.claus@pandora.be

Aanbod

- Kruidenplanten in pot

- Keukenkruiden

- Heilzame kruiden: 100 verschillende soorten

Activiteiten

- Bedrijfsbezoeken

- Voordrachten over teelt en toepassing

- Aanleg van een kruidentuin

- Organiseren van workshops

OPENINGSUREN

zaterdag 09.00 – 12.00

verder op afspraak

Probila

vertegenwoordigt zowat alle Belgische bedrijven werkzaam in de verwerking en verdeling van producten

van de biologische landbouw.

De vraag naar biologische producten neemt sinds enkele jaren fors toe, de recente schandalen in de klassieke

voedingsindustrie versterken die trend. De biologische sector innoveert en wordt professioneler. De werking

van Probila illustreert deze evolutie.

Als lid van Probila-Unitrab krijgt u een schat aan (exclusieve) informatie ter beschikking:

* uitgebreide databanken (bedrijven, producten, websites...)

* dossiers

* vorming

* nieuwsbrief

* wetgeving (uitgebreide referentieteksten, ...)

* nieuws

* vacatures

* agenda (beurzen, vormingsnamiddagen, ...)

* verslagen vergaderingen & vormingsnamiddagen

* publicaties (waaronder ook The Organic Standard)

BIOGARANTIE VZW

de organisatie die het Biogarantie logo en het Ecogarantie logo onder zijn hoede heeft.

Wat is Biogarantie®?

Biogarantie® is het Belgische merk dat de verbruiker toelaat produc ten van biologische landbouw in één

oogopslag te herkennen. Het Europees label laat de herken ning op Europees niveau toe. Het Biogarantie®-

label identificeert de productie en geeft in het algemeen de oorsprong weer.

Wat is Ecogarantie®?

Ecogarantie® is het Belgisch merk voor ecologische producten. Vanaf 2003 werkten enkele bedrijven onder

de koepel van Biogarantie VZW samen aan een lastenboek voor alle ecologische producten die wegens hun

niet-agrarische aard uit de boot van 'bio' vallen. Een eerste werkgroep richtte zich op cosmetica en hield

rekening met de buitenlandse lastenboeken, aangezien er op middenlange termijn gestreefd wordt naar een

gezamenlijk Europees lastenboek en logo voor natuurcosmetica. Eind vorig jaar was het luik cosmetica van

het Ecogarantie-lastenboek klaar en binnenkort wordt het uitgebreid naar natuurlijke was- en

reinigingsproducten.

De link tussen Biogarantie® en Ecogarantie® en Probila-Unitrab

Probila-Unitrab is co-eigenaar van het Biogarantie® en Ecogarantie®-merk. Elke verwerker en verdeler die is

aangesloten bij probila unitrab en zich aan het Biogarantie® of Ecogarantie®-lastenboek houdt, heeft het

recht deze exclusieve merken op zijn biologisch/ecologisch geteelde en verwerkte producten te gebruiken.

Jaarlijkse bijdrage voor gebruik van het Biogarantie® of Ecogarantie® label

* Voor de verwerkers, (her)verpakkers en verdelers: een bijdrage gelijk aan 0,05 % van de omzetten op

producten in een eindverpakking en bestemd voor de uitlevering aan een Belgische consument.

* Voor de landbouwers: een forfaitair bedrag van 74,36 euro per kalenderjaar.

* Voor de verkooppunten: een forfaitair bedrag van 37,18 euro per kalenderjaar en per verkooppunt.

Velt Vereniging voor ecologische teelt en leefwijze

Gezond leven op het ritme van de seizoenen. En dit met respect voor de natuur. In een notendop is dat

'ecologisch leven'. Velt geeft dit idee gestalte in huis, tuin en daarbuiten. Door kwaliteitsvolle publicaties en

samenwerkingsverbanden wil Velt bijdragen tot de ontwikkeling van een duurzame levensstijl. In

Vlaanderen en Nederland telt Velt 12.000 leden en 100 lokale afdelingen. Daarmee is Velt een spreekbuis

voor de belangen van ecologische consumenten.

De 21 professionele teamleden beantwoorden graag je vragen. Je krijgt ze hier allemaal op een rijtje: Veltteamleden.

Velt vzw

Uitbreidingstraat 392c

2600 Berchem

tel. 03 281 74 75

fax 03 281 74 76

info@velt.be

www.velt.be Velt Nederland

Postbus 153

5570 AD Bergeijk

Nederland

(0031)(0)475-484580

velt-Nederland@hetnet.nl

www.velt-nederland.nl

Seizoenen, ons tijdschrift

Seizoenen is het tweemaandelijks tijdschrift van Velt. Telkens 60 pagina's informatie over voeding,

moestuin, siertuin, ecologisch consumeren, biologische landbouw en nieuws van het milieufront.

Vraag een gratis proefnummer! Wie lid wordt van Velt, krijgt 6 maal per jaar Seizoenen toegestuurd en

wordt uitgenodigd voor activiteiten van de plaatselijke afdeling. Bovendien ondersteun je zo onze

permanente pioniersrol, zodat we actueel kunnen informeren èn het beleid beïnvloeden.

Ienica

IENICA, the Interactive European Network for Industrial Crops and their Applications, is a project funded

by DG Research of the European Commission and began during February 1997. Continuation funding under

the Fifth Framework programme commenced in April 2000.

The IENICA project is an overarching network linking otherwise independent organisations and initiatives

which are involved in the development of renewable materials from crops throughout Europe, and its

accessing and associated states.

Belgium Organisation: Faculté Universitaire des Sciences Agronomiques de Gembloux / Gembloux

Agricultural University Contact: Falisse André

Postal Address: 2, Passage des D�port�s B5800 Gembloux

Tel: ++32 81 622140 Fax: ++32 81 622407

Email: falisse.a@fsagx.ac.be Website: http://www.fsagx.ac.be/

General agriculture, agricultural systems, organic farming, crop fertilisation and crop protection.

Food crops, fodder crops, non food crops and non-food uses of plants

Crop production, cereal production, quality of cereals.

Oilseeds, oilseed rape, oil crops, Pulses, protein crops, speciality crops, medicinal plants

Agriculture and environment, enviromental impacts of agricultural practises, impacts of fertilisation, organic

matter utilisation

Diversification of vegetable production

Approval of new varieties. Seed production and control.

Expertise of Department/Organisation:

The Gembloux Agricultural University develops education and research on agriculture, plant production

and animal production, plant protection, food and non food technology, chemistry, biochemistry,

biotechnology, agricultural and rural economy, forestry, rural engineering, environmental sciences.

The Department of Crop Production is mainly involved in field experimentation on agricultural crops: food

crops, fodder crops and non-food crops, green manures, organic farming, quality of vegetable products,

starch quality, protein quality. Main programmes are/has been on cereals, hybrid wheat, malting barley, on

oilseed rape, lineseed, pea, faba bean, protein crops, chicory, Jerusalem artichoke,

The Dpt participates in research and development in agroenvironmental measures, farming

agroenvironmental assessment, crop fertilisation, nitrate pollution prevention; technical, ecological and

economical aspects of plant production.

The Dpt has taken part in the creation of several associations on malting barley, cereal production, oil and

protein plants and develops co-operation with foreign institutions mainly in Western and Central Europe

and North Africa.

ValBiom, a non profit association including members from agricultural side, traders, industries and scientific

researchers, working to develop non food chains in Belgium. In close co-operation with Gembloux

Agricultural University, the University of Louvain & the Agronomic Research Centre of Gembloux, it is in

charge of the technology watch on renewable resources and energy, and of the communication and

dissemination on this subject. Valbiom gets funds from the Walloon Ministry of Agriculture. ValBiom is/has

been involved in many activities, projects & workgroups such as:

Partner in European project LLINCWA (Loss Lubrication in Inland and coastal water Activities)

Partner in European INFORRM project (Industry Network for Renewable Resources & Materials)

Partner in European project NTB (liquid biofuels)

Is the Belgian Agency in ERRMA & in AEBIOM