Pogostemon cablin
Patchoeli
Patchoeli komt uit India, waar hij bekend staat onder de naam puchaput. De plant behoort tot de familie der Lipbloemigen, zoals Rozemarijn en Lavendel, maar de olie wijkt nogal af van die van de andere leden van deze familie.
Botanisch
De bladeren van patchoeli zijn eivormig, ongeveer tien centimeter lang en twaalf breed. De stengel wordt ongeveer een meter hoog en de bloemen zijn witachtig, getint met paars. Patchoeli kwam omsteeks 1820 voor het eerst naar Engeland, toen hij werd gebruikt om Indiase sjaals te impregneren, die zo in de mode kwamen dat motieven werden gekopieerd door wevers om ze te exporteren naar alle delen van de wereld. Ze konden echter niet worden verkocht als ze niet met patchoeli waren geparfumeerd. In de zestiger jaren van de 19de eeuw was de patchoeligeur even populair als in de zestiger jaren van de 20ste eeuw, de hyppiegeur bij uitstek dus. In het Oosten wordt de olie gebruikt om linnen te parfumeren en de bladeren worden verwerkt in reukkussentjes en in mengsels. Zoet, zware bijna muffe olie in parfumPatchoeli-olie heeft de ongewone eigenschap in geur te verbeteren naarmate hij ouder wordt. Hij is diep roodbruin en heeft precies dezelfde kleur en dichtheid als benzoë-olie en mirre. De zware geur is vergeleken met de geur van geiten, muffe vlieringen en oude jassen. Hij is erg hardnekkig en is een uitstekend fixeermiddel; hij wordt in kleine hoeveelheden toegepast in rozen- en oosterse parfums. Heel veel beroemde parfums bevatten nog wel een vleugje patchoeli als geurvasthouder maar ook omwille van zijn harmoniserende, verbindende invloed op andere geuren. Eenderde van alle topparfums had patchoeli in de basis. Bijvoorbeeld Youth Dew van Estée Lauder (1953) en Dioressence (1978). Hedendaagse parfums maken nu blijkbaar gebruik van een soort synthetische patchoeli. Het blijkt vooral in mannenparfum aanwezig te zijn. Omwille van de afrodisiake werking?
Over de therapeutische eigenschappen van patchoeli is niet veel bekend. Hij bezit een tamelijk algemene, maar lichte bacteriebestrijdende werking, is bekend als afrodisiacum en bevordert de vorming van littekenweefsel. Hij is één van de door Rovesti in verband met angst en depressiviteit genoemde oliën. Hij wordt soms gebruikt in huidverzorgingsmiddelen.
Hoewel hij niet heet en brandend is zoals mosterd of peper, geeft patchoeli de indruk een erg yange olie te zijn. Hij schijnt een van de oliën te zijn die in kleine doses stimuleren en in grote doses kalmeren.
Mevrouw Grieve vermeldt dat patchoeli soms gebrek aan eetlust en slaap veroorzaakt. Dit staat waarschijnlijk in verband met zijn effect als afrodisiacum en verwijst mogelijk naar een hormonale werking. Het effect van kalmering of stimulering hangt niet alleen van de dosis af maar ook van de toestand van de betrokken persoon.
De geur van patchoeli herinnert aan die van mirre, beide hebben een soort muf-zoete, zware geur. Patchoeli schijnt de samentrekkende, ontstekingen-remmende eigenschappen van mirre te bezitten, hij is erg droog en waarschijnlijk een goed bloedstelpend middel. Hij verbindt, brengt samen, scherpt het vernuft en zou heel goed voor flegmatische, langzame typen. Hij kan toegepast worden bij roodheid van de huid, open wonden en kloven. Mevrouw Grieve bevestigt dat hij 'coeruleine' bevat, wat waarschijnlijk op azuleen wijst, vandaar de ontstekingenwerende eigenschappen.
Patchoeli sluit niet af, blokkeert niet waar een natuurlijke stroom bestaat maar beperkt alleen waar sprake is van een abnormale losheid. In dit verband kan hij worden toegepast als een versterkend middel bij diarree en constipatie ontstaan uit een krachteloze darm.
Voornaamste indicaties
Veneuze vaatstelsel: aambeien, spataderen (uitwendig): 5 druppels op een eetlepel amandelolie of 10 druppels in 10 ml. Sintjansolie
Huid: acné, eczeem
Zenuwstelsel: harmoniserend (dosering: laag stimulerend, hoog kalmerend)
Wetenschappelijk onderzoek
In one study, inhaling patchouli essential oil produced a decreased response in the sympathetic nervous system; it lowered systolic blood pressure.
Haze S, Sakai K, Gozu Y. Effects of fragrance inhalation on sympathetic activity in normal adults. Jpn J Pharmacol. 2002 Nov;90(3):247-253.
Pogostemon cablin as ROS Scavenger in Oxidant-induced Cell Death of Human Neuroglioma Cells.
Healthy Ingredients: Patchouli
Notes on Patchouli. | Henriette's Herbal Homepage
Oil of Patchouli. Pogostemon Patchouli. | Henriette's Herbal Homepage