Chinese fytotherapie

Traditionele Chinese Fytotherapie

De Chinese Geneeskunde is zeer oud. De Nei Jing is waarschijnlijk het eerste geschreven handboek over geneeskunde waarin de complete medische theorie besloten ligt. Het wordt toegeschreven aan de legendarische Gele Keizer (2800 v. Chr.). De algemene veronderstelling is dat de Nei Jing een compilatie is van teksten uit verschillende tijdperken die de tot dan toe bereikte geneeskundige kennis weergeeft. Hoewel de Nei Jing vooral belangrijk is voor acupuncturisten, is het ook het eerste boek waaruit kennis van medicinale kruiden blijkt.

In de eeuwen daarna zijn verschillende boeken verschenen waarin specifiek de kruidenleer werd uitgewerkt. De Shen Nong Ben Cao Jing (1e eeuw v. Chr.) beschrijft 365 verschillende soorten kruiden. De Shang Han Lun (140—200 A.D.) is het eerste werk dat op een systematische wijze ziekten veroorzaakt door Koude beschrijft, met daarin 113 kruidenformules gebaseerd op 100 verschillende kruiden. In dit werk wordt bijvoorbeeld de formule Gui Zhi Tang beschreven dat nu 2000 jaar later nog steeds voorgeschreven wordt bij koorts en rillingen ten gevolge van verkoudheid. In die periode van 2000 jaar zijn er veel werken geschreven met zeer veel kruidenformules. Eén man en één boek domineren op onbetwistbare wijze de medische kennis van dit tijdperk. Li Shi Zhen (1518-1593 A.D.) schreef in 30 jaar tijd zijn compendium van de Materia Medica (Ben Cao Gang Mu). Het boek bevat 1892 geneeskrachtige kruidenformules, meer dan 1000 geschilderde illustraties en 11.096 voorschriften met gedetailleerde beschrijvingen. Alleen voor hoofdpijn al 254 kruidenformules. Dit beroemde boek is vanaf de 18e eeuw in 7 verschillende Europese talen vertaald. De Engelse van B.E. Read (1920) wordt als een van de beste beschouwd. Toepassing van kruiden binnen dit model is experience-based, dus op ervaringen gebaseerd.

Toepassing

In de Chinese fytotherapie wordt er gewerkt met kruidenformules die meestal meerdere kruiden bevatten en zo samengesteld zijn om de geneeskrachtige werking te optimaliseren en de bijwerkingen te minimaliseren. De samenstelling van deze formules is afhankelijk van de individuele situatie en wordt vertaald naar een magistraal recept wat in de gespecialiseerde apotheek verwerkt wordt tot tabletten, capsules gevuld met granulaat, tincturen, hydrofielconcentraten, poeders, zalf of crème.

Chinese kruidenmengsels zijn meestal samengesteld uit een hoofdkruid (de keizer), aanvullende kruiden (ministers) en kruiden die richting geven (assistenten). De harmonische noot maakt dan van het geheel een remedie.

Voor een herborist en plantenliefhebber is de Chinese fytotherapie ook interessant omdat er veel planten gebruikt worden, die wij wel kennen maar die in Europa weinig of niet als geneeskrachtig bekend zijn en dus niet gebruikt worden. Voorbeelden zijn:

• • Polygonum odoratum / Salomonszegel: in gebruik bij droge hoest, dorst en hongergevoel.

  • Platycodon grandiflorum / Ballonklokje: ook belangrijk voor longen en luchtwegen

  • Lycium barbarum / Boksdoorn: versterkt de lever en nieren, nu vooral bekend om zijn sterke anti-oxydantwerking

Voorbeeld Chinees kruidenmengsel: Gui Zhi Tang / Cinnamon Twig Decoction