Cafeïne en paracetamol langleefmiddelen?
Alledaagse verbindingen als cafeïne en paracetamol verlengen de levensduur. Tenminste, als je een aaltje bent. Vooral paracetamol is een effectieve levensverlenger, ontdekten onderzoekers van Mount Sinai School of Medicine. De pijnstiller verlengde de levensduur van het piepkleine proefdiertje Caenorhabditis elegans met 66 procent.
In alle rijke en bijna-rijke landen zoeken wetenschappers naar middelen die ons langer kunnen laten leven en ons bovendien fit en gezond houden. In 2007 schreven we over onderzoek van het Howard Hughes Medical Institute, dat 80.000 verbindingen screende op levensverlengende eigenschappen, en uiteindelijk publiceerde over de longevity-werking van middelen als mianserin, die de concentratie serotonine in de hersenen verhogen. Die middelen verlengen de levensduur van aaltjes met zo'n twintig procent. Overigens vonden de onderzoekers ook verbindingen die de levensduur van aaltjes met zestig procent verlengden.
Uit studies als die van het Howard Hughes Medical Institute blijkt dat er een verband is tussen hersencellen en levensduur. De onderzoekers van Mount Sinai borduurden daarop voort. Ze bepaalden van dertig verbindingen die in reageerbuizen de veroudering van hersencellen door glucose afremmen of die de levensduur van aaltjes konden verlengen. Het was al bekend dat aaltjes korter leven als je ze veel glucose geeft. [Cell Metab. 2009 Nov;10(5):379-91.]
De onderzoekers hadden zes keer beet. Cafeïne [in de figuur hieronder: 3], paracetamol [2], tannic acid [1], het schimmeldodende ciclopirox-olamine, het antibioticum bacitracin en het flavone baicalein lieten de proefdiertjes langer leven. De eerste drie daarvan krijgen de meeste mensen regelmatig binnen. Tannic acid is een verbinding die de voedingsindustrie vaak gebruikt. In Japan is baicalein trouwens op de markt als leverbeschermend supplement.
Bron:PLoS One. 2011;6(11):e27762.
Dierstudie: elke dag drie kwartier hardlopen verjongt
Oude labratten die vijf keer per week 45 minuten rennen in een molentje worden slanker en krijgen een verbeterde cardiovasculaire conditie. Dat kun je verwachten. Italiaanse onderzoekers ontdekten dat het mechanisme achter die verbetering van de conditie verrassend veel lijkt op dat van calorierestrictie. Het eenvoudige trainingsschema activeerde het longevity-enzym SIRT1.
Er is een simpele maar uiterst effectieve methode waarmee iedereen zijn levensduur met enkele tientallen procenten kan verlengen: calorierestrictie. Eet je hele leven lang zo'n 30 procent minder kcal dan je eigenlijk nodig hebt, en alles komt helemaal in orde. Nou ja - in orde...
Door de constante uithongering word je graatmager, kun je je lichaam niet meer warmhouden, verlies je lichaamskracht, verdwijnt je interesse in seks, vermindert je reactievermogen en je concentratie, ben je voortdurend moe en gebeuren er nog veel meer onaangename dingen met je. Je kwaliteit van leven is ronduit slecht. Maar je leeft wel langer.
Uithongering activeert in je cellen de aanmaak van beschermende enzymen en dwingt de cel meer te besteden aan de reparatie van het erfelijk materiaal. De slijtage van je lichaam vermindert en daardoor leef je langer. Zo simpel is het. Een sleutelfactor is daarbij weggelegd voor het enzym SIRT1. Dus zoeken onderzoekers naar een manier om dat enzym te activeren waarbij je jezelf niet hoeft uit te hongeren. Kandidaten zijn plantenstoffen als resveratrol en EGCG, die in reageerbuizen SIRT1 activeren.
De Italianen ontdekten dat ook cardiotraining het SIRT1 verhoogt toen ze proeven deden met labratten van 2 jaar oud. Voor een labrat is dat oud. De onderzoekers lieten hun dieren 8 weken hardlopen. Een controlegroep oude ratten liep niet. De onderzoeker gebruikten ook nog een tweede controlegroep van jonge niet-actieve dieren.
In de cellen zat minder 4-hydroxynonenal [4HNE]. Die verbinding ontstaat als zuurstofradicalen vetzuren celmembranen beschadigen. De concentratie catalase was hoger. Catalase is een beschermend enzym dat het potentieel gevaarlijke radicaal waterstofperoxide omzet in water en zuurstof. Waterstofperoxide ontstaat in cellen tijdens verbrandingsprocessen.
De Italianen denken dat cardiotraining een middel is om in ieder geval hart en bloedvaten te beschermen tegen verouderingsziekten. En misschien zijn de mogelijkheden nog veel groter. Ze vonden precies dezelfde processen in het vetweefsel van de ratten. Wellicht doet het verjongende effect van beweging zich dus voor in alle weefsels.
De oude ratten vonden het bewegen trouwens niet erg leuk. De onderzoekers moesten 'milde stroomprikkels' gebruiken om de dieren, ehm, te motiveren. Daarbij lieten 2 ratten het leven. Dat doet volgens de onderzoekers niets af aan hun conclusies, want ook in de groep niet-actieve oude ratten gingen er 2 dieren dood.
Bron:Rejuvenation Res. 2008 Feb;11(1):139-50.
Dierstudie: inuline-vezels verlengen levensduur met dertig procent (Br J Nutr. 2008 Apr 11;:1-8
Als je langer wilt leven, dan kun je natuurlijk je calorie-inname met veertig procent terugschroeven. Als je dierstudie mag geloven kun je zo dertig procent langer leven. Franse onderzoekers ontdekten een comfortabelere methode, die zorgt voor even grote levensverlenging: je laat je dieet voor tien procent uit inuline bestaan.
De onderzoekers, verbonden aan het onderzoekscentrum ETAP, deden hun onderzoek in opdracht van het Belgische Beneo-Orafti. Beneo-Orafti is de maker van Synergy1, een inulineproduct uit cichorei.
Inuline is een mengsel van fructoseketens. De darmen kunnen het niet afbreken, maar goedaardige bacteriën die leven in je darm kunnen dat wel. Naarmate je meer inuline binnenkrijgt, heb je meer goedaardige bifidobacteriën en lactobacillen in je darm. Inuline is daarom wat onderzoekers een prebioticum noemen.
Inuline zit in groenten als ui, knoflook, asperge, artisjok en witlof. De grootte van de inulineketens varieert van twee tot meer dan zestig fructose-eenheden. Synergy1 bestaat voor meer dan negentig procent uit langere ketens. De overige kleine procent bestaat uit uit korte ketens, van drie tot acht fructose-eenheden.
Omdat goedaardige bacteriën - wetenschappelijke term: probiotica - een keur aan positieve gezondheidseffecten hebben, keken de onderzoekers naar het effect van een levenslange toediening van inuline aan ratten. Ze vroegen zich af of inuline de levensduur verlengde. En jawel, dat deed het.
Toevoeging van inuline maakte de dieren lichter, maar van effect op het vetpercentage was geen sprake. Inuline verlaagde de cholesterolspiegel en de concentratie triglyceriden in het bloed van de dieren. Effect op de inname van voedsel was er eigenlijk niet. Alle effecten waren meer uitgesproken bij de mannelijke dieren.
De proefdieren die inuline hadden gekregen zaten beter in hun vacht en waren slanker. Ze gedroegen zich ook anders. Ze waren actiever en toonden meer interesse in hun omgeving. Hun hersenen waren jonger.
Hoe de inuline-vezels levensverlengend werken weten de onderzoekers niet. Ze denken wel dat ze op een verdraaid interessant fenomeen zijn gestuit. Hun proefdieren leefden dertig procent langer. Dat is vergelijkbaar met het effect van calorische restrictie.
Nou is calorische restrictie weliswaar effectief, maar ook verdraaid ongemakkelijk. Je hongert jezelf uit, je wordt lusteloos, je denkt traag, je hebt thermisch ondergoed nodig om warm te blijven, je verliest je belangstelling in je omgeving, je geheugen verslechtert - kortom, het leven wordt er niet leuker op. Maar, zo zeggen de onderzoekers, aan het toevoegen van inuline aan het dieet kleven al die nadelen niet. "Inulin and oligofructoses are already common in human food like cereal bars, bread, chocolate, cheese, sugar, pasta, noodles and frozen desserts and could be eaten each day without chance of distaste", schrijven ze.
Recent meldden Wageningse onderzoekers dat fructoseketentjes de kans op voedselvergiftiging bij ratten laten toenemen. Dat onderzoek ging over FOS. FOS staat voor een verzameling fructoseketentjes met allemaal ongeveer dezelfde, beperkte lengte. Geef je ratten veel FOS, dan worden die ketens waarschijnlijk door bacteriën allemaal op dezelfde plek in de darmen omgezet. De overmaat aan omzettingsproducten beschadigt de darmwand.
Dat gebeurt niet als je natuurlijke inuline gebruikt. Daarin variëren de fructoseketens in lengte, en worden dus op verschillende plaatsen in de darm gefermenteerd