Roger Schutz

Een verzoener en aanspreekpunt van jongeren

Een bijzondere kloostergemeenschap

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog was het heel uitzonderlijk dat een protestant Roger Schutz het initiatief nam een kloostergemeenschap te stichten. In de Reformatie hadden immers de aanhangers van Luther en Calvijn in de gebieden waar zij het voor het zeggen hadden, een einde aan het kloosterleven gemaakt. Heel opmerkelijk dus dat na vier eeuwen in 1949 de eerste zeven protestantse broeders in Taizé de kloostergeloften aflegden. Roger Schutz wilde een gemeenschap stichten die wortelt in de onverdeelde Kerk van vóór het protestantisme. Op deze wijze wilde hij aansluiting zoeken bij de katholieke en orthodoxe traditie. Zelf beschreef hij dit als volgt: 'Ik bracht in mijzelf een verzoening tot stand tussen het geloof van mijn oorsprong en het mysterie van het katholieke geloof, zonder de verbondenheid met wie dan ook te verbreken.'

Het Taizékruisje, de vorm van een kruis en een duif ineen.

Wikimedia Commons

Verzoening en toenadering

Wat voor hem in de eerste plaats telde, was het evangelie concreet gestalte geven in het leven van alledag en het naar anderen uitdragen. Het evangelie samen beleven is daarbij vele malen beter dan los van elkaar. Een gemeenschapsleven kon een teken van verzoening zijn. Het bijeenbrengen van mensen die in de eerste plaats streven naar verzoening is de eerste roeping van Taizé. Roger Schutz duidde dat zelf als een ‘gelijkenis van gemeenschap’.

Onder Paus Johannes XXIII (1958-1963) waren er tekenen dat er ook vanuit de rooms-katholieke kerk sprake was van toenadering. Broeder Roger en een andere broeder uit Taizé werden door de paus uitgenodigd als waarnemers op het Tweede Vaticaans Concilie aanwezig te zijn. Vlak voor de opening sprak paus Johannes enkele woorden die broeder Roger naar zijn zeggen de rest van zijn leven zouden bijblijven. Hij zei: ‘We zullen niet proberen te ontdekken wie gelijk had en wie niet. We zullen gewoon zeggen: ‘Laten we ons verzoenen’.’’ Tijdens het pausschap van Johannes Paulus II (1978-2005) bracht Roger Schutz ieder jaar een bezoek aan Rome, waar hij door de paus in privéaudiëntie werd ontvangen. Johannes Paulus II deed in 1986 tijdens zijn bezoek aan Frankrijk ook zelf Taizé aan.

Roger Schutz (links) en kardinaal Franz König tijdens een oecumenische viering in de Stephansdom, de kathedraal van Wenen (1974/75).

Wikimedia Commons

Jongeren in Taizé

Jongeren, vooral die tussen 17 en 29 jaar, zijn in principe gedurende het gehele jaar in Taizé welkom. Er wordt van hen verwacht dat zij van zondag tot zondag meedoen aan de activiteiten van de gemeenschap. Andere leeftijdsgroepen zijn in principe welkom, maar het kan zijn dat aan hun komst een of meer voorwaarden worden gesteld. Er is een vast dagprogramma dat bestaat uit bijbelinleidingen door de broeders, gespreksgroepen, workshops, gebed en momenten van stilte. De bezoekers moeten rekening houden met de eenvoudige leefstijl in Taizé. Zij worden ondergebracht in slaapzalen, maar op drukke momenten wordt aangeraden een eigen tentje op de heuvel op te zetten.

Groepje jongeren bijeen in de buitenlucht in Taizé.

Wikimedia Commons

Andere jongerenontmoetingen

De beweging van Taizé kent ook nog andere jongerenontmoetingen dan die in de plaats zelf. Vanaf 1978 wordt er ieder jaar van 29 december tot en met 2 januari een grote jongerenontmoeting georganiseerd in een grote stad ergens in Europa. Eind 2010 was deze in Rotterdam, georganiseerd door de gezamenlijke kerken. Tienduizenden jongeren nemen deel aan deze ontmoetingen. Zij worden ontvangen door parochies, gemeenten en families uit de stad waar de ontmoeting plaatsvindt. Ze logeren dan bij verschillende gastgezinnen, waar zij eventueel de jaarwisseling kunnen meevieren.

Ontmoeting van jongeren in Taizé.

Bezoekers van de Europese Jongerenontmoeting van Taizé in het Poolse Wroclaw. 15 000 jongeren zijn er eind 2019 te gast.

Nederlands Dagblad

Taizé in Rotterdam. Een introductie.

Het logo van de jongerenontmoeting in Rotterdam, eind 2010.