P.J.M. (Piet) Aalberse

Via www.biografischportaal.nl kom je bij de beknopte biografische schetsen van P.J.M. Aalberse in het Biografisch Woordenboek van Nederland en het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland. Ze vormen een goed vertrekpunt voor nadere studie.

Via www.parlement.com kom je in het biografisch archief van het Parlementair Documentatiecentrum van de Universiteit Leiden. Daar vind je een behoorlijk volledige opsomming van gegevens omtrent Aalberse.

De historicus J.P. Gribling is in 1961 gepromoveerd op een uitvoerige biografie over Aalberse, waarin ook veel – vooral katholieke - achtergronden zijn geschetst. De handelseditie heeft als titel P.J.M. Aalberse, 1871-1948 (Utrecht, 1961).

De zeer uitvoerige (1003 p.) en goed leesbare dagboeken van Aalberse zijn uitgegeven door het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis in: J.P. de Valk en A.C.M. Kappelhof (ed.) Dagboeken van P.J.M. Aalberse 1902-1947 (Den Haag, 2006). De tekst is ook integraal op website www.historici.nl te vinden.

Het parlementaire optreden van minister en Kamerlid Aalberse is goed beschreven in P.J. Oud, Het jongste verleden, parlementaire geschiedenis van Nederland (Assen, 1968, zes delen).

De betekenis van Aalberse voor de katholieke partijvorming is te vinden in Deel I, ‘De R.K. Staatspartij als erflaatster’ in J.A. Bornewasser: Katholieke Volkspartij 1945-1980, Band I Herkomst en groei (tot 1963), (Nijmegen, 1995).

Aalberse heeft zichzelf gezien als uitvoerder van de kerkelijke opdracht de sociale leer van de katholieke kerk, zoals verwoord in de encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII (1891), in praktijk te brengen. Onderzoek wat deze paus in die encycliek aanbeveelt en wat Aalberse daarvan in zijn politieke leven heeft kunnen realiseren. Schrijf over je bevindingen een essay.

Het is inmiddels al meer dan 130 jaar geleden dat paus Leo XIII de eerste sociale encycliek Rerum Novarum schreef. Hij bepleite daarin o.a. dat de arbeiders zich zouden moeten organiseren om daardoor effectief te kunnen opkomen van hun gerechtvaardigde eisen op het gebied van beloning en arbeidsomstandigheden. Inmiddels is een hele reeks van vervolgencyclieken verschenen zoals Quadragesimo Anno (Pius XI, 1931), Mater et Magistra (Johannes XXIII, 1961), Centesimus Annus (Johannes Paulus, 1991), Caritas in veritate (Benedictus XVI, 2009) en Laudatio Si (Franciscus, 2015).  Zoek informatie over deze encyclieken en schrijf op basis daarvan een essay waarin je laat zien dat deze pauselijke geschriften steeds de tijdomstandigheden goed illustreren. Doe vervolgens suggesties  welke thema’s in een volgende sociale encycliek gesproken behandeld zouden kunnen worden.

Zowel de sociaaldemocratische als de christendemocratische partijen laten zich er op voorstaan dat ze in de twintigste eeuw een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het realiseren van de sociale welvaartsstaat in Nederland. Vergelijk die verschillende bijdragen en maak duidelijk dat er ook vaak onderlinge samenwerking was. Maak duidelijk waarom die samenwerking vanuit de doelstellingen van de betreffende partijen goed te begrijpen is. Maak van je gegevens een overzichtelijk geheel en presenteer dat als uitwerking van een praktische opdracht.