Alida Bosshardt

Een geüniformeerd strijdster voor de onderdrukte medemens

William Booth

Majoor Alida Bosshardt was een gelovig mens, wier leven onverbrekelijk met het Leger des Heils verbonden was. Voor veel Nederlanders werd zij het meest bekende gezicht van het Leger. Deze christelijke organisatie bestond al in Nederland vanaf 1887, maar de oorsprong lag in Engeland. Daar werd door predikant William Booth in 1865 The Christian Mission opgericht. In 1878 werd deze naam veranderd in The Salvation Army (= Leger des Heils), waarbij het doel werd geformuleerd als ‘het verkondigen van het evangelie van Jezus Christus “in woord en daad”’. Booth had bij zijn geloofsverkondiging in het arme Oost-Londen ondervonden dat ‘een hongerige maag geen oor heeft voor het evangelie’. Onder het motto ‘soup, soap, salvation’ moest naast de boodschap ook voedsel naar de armen worden gebracht. Het uitdragen van de geloofsovertuiging werd sindsdien nauw gekoppeld aan wereldwijd actief optreden tegen lichamelijke en geestelijke honger, armoede en maatschappelijke wantoestanden.

William Booth, de stichter van het Leger des Heils (foto uit 1862).

Wikimedia Commons

William Booth op latere leeftijd.

Wikimedia Commons

Stoottroep van Christus

Van de leden van de organisatie wordt verwacht dat zij zich persoonlijk tot God hebben bekeerd. ‘Alle leden van de organisatie belijden door de genade Gods gered te zijn van de schuld en de macht van de zonde. Zij zijn er zich van bewust, dat zij zijn "gered om te redden", soldaten, die strijden om anderen voor Christus te winnen. Vandaar de aanvallende methoden van het Leger’ (citaat uit de brochure ‘Stoottroep van Christus’, 1962). Het Leger des Heils kent hetzelfde rangenstelsel als een gewoon leger. Aan het hoofd van de internationale organisatie staat daarom een generaal. De actieve leden van het Leger heten heilssoldaten. Zij zijn georganiseerd in "gevechtseenheden", korpsen genaamd en zijn herkenbaar aan een uniform. De S-tekens hierop zijn afgeleid van ‘Salvation’ (= verlossing, redding). Wie voorganger wil worden, moet heilsofficier worden: Bosshardt was dat na het volgen van de studie aan de kweekschool van het Leger.

Wapenschild van het Leger des Heils

Straatprediking

In de tijd dat Bosshardt als heilssoldaat en later als heilsofficier actief was speelde de straatprediking nog een belangrijke rol. Heilssoldaten trokken langs cafés om daar het blad ‘Strijdkreet’ aan te man te brengen. Het kon ook zijn dat het legerkorps met muziek door de straten trok, waar op straathoeken en pleinen de blijde boodschap werd verkondigd. Enthousiaste samenzang met brassband kenmerkt ook de kerkelijke bijeenkomsten van het Leger.

Geliefd bij velen

Alida Bosshardt gaf aan de boodschap van het Leger een geheel eigen invulling. Met haar werk op de Wallen zocht zij mensen aan de rand van de samenleving op en probeerde die te helpen. Maar – en dat was voor velen haar kracht – ze oordeelde nooit over hun levenswijze en wilde daarmee laten zien dat je kunt helpen zonder een ander te betuttelen. Dat je vanuit je religieuze achtergrond naast mensen kunt staan zonder te willen bekeren. ‘Ik kijk op niemand neer en ik kijk ook tegen niemand op. Jezus sprak immers ook met iedereen en maakte geen onderscheid.’ Het maakte haar geliefd bij de inwoners op de Wallen en wekte heel veel bewondering en waardering bij alle lagen van de bevolking.

Waardering

Bosshardt is tijdens haar leven zelf vele malen onderscheiden. Daar bleef zij heel nuchter onder: ‘Ik ben in dienst van God om mensen te dienen. Niet mij, maar Hem komt alle eer toe.’ Na haar dood heeft de Stichting Nederland Positief besloten 8 juni, haar geboortedag, uit te roepen tot Majoor Bosshardtdag. In samenwerking met het Leger des Heils wordt op die dag ieder jaar een persoon of organisatie onderscheiden die zich op een bijzondere manier voor de samenleving heeft ingezet. In 2010 is de Majoor Bosshardt Prijs uitgereikt aan prinses Laurentien in verband met haar inzet in de strijd tegen ongeletterdheid in Nederland. Nabij de Wintertuin in Hotel Krasnapolsy in Amsterdam heeft een beeld van de ‘majoor’ een permanente plaats gekregen.

Foto gemaakt tijdens de uitvaart van majoor Bosshardt, 2007. De rouwstoet trok onder grote belangstelling door het centrum van Amsterdam.