Balthasar Bekker
Een dominee die durfde denken
Bronnen
Via www.dbnl.org is een aantal biografieën van Balthasar Bekker te vinden; ook kun je daar de complete tekst van De betoverde wereld aantreffen. Wikipedia besteedt eveneens aandacht aan hem.
In het boek God, Heidelberg en Oranje. 450 jaar Heidelbergse Catechismus Utrecht, 2013, wordt Bekker vermeld als voorloper van de moderne richting in de kerk, omdat hij al vroeg rekening hield met de ontwikkeling van kinderen in zijn boekjes over de Heidelbergse Catechismus.
In De Tachtigjarige Oorlog, Opstand en consolidatie in de Nederlanden (ca.1560-1650) is veel achtergrondinformatie te vinden over de ontwikkeling van de Nederlandse protestantse kerk.
Opdrachten
Balthasar Bekker studeerde in Franeker, aan de universiteit die daar van 1585 tot 1811 heeft bestaan. De theologische faculteit speelde daar een hoofdrol. Franeker is lange tijd naast Leiden (sinds 1574) de tweede universiteit in de Nederlanden geweest. Zoek uit hoe de universiteit van Franeker is ontstaan, ga de ontwikkeling ervan na en probeer na te gaan waarom ze in 1811 werd opgeheven. Zoek ook naar overblijfselen ervan die in het huidige Franeker nog zichtbaar zijn. Maak van de resultaten van je onderzoek een presentatie.
René Descartes (Cartesius) wordt wel de vader van de moderne filosofie genoemd. Van hem is de beroemde uitspraak: Cogito, ergo sum (Ik denk, dus besta ik). Vanaf het begin werden zijn opvattingen door orthodoxe theologen als zeer gevaarlijk beschouwd en dus bestreden. Zoek uit wat er zo origineel was aan de ideeën van Descartes en waarom ze zo bedreigend waren voor theologen.
Volgens de overlevering zou Balthasar Bekker na het bezoek van twee vrouwen die dankzij zijn Betoverde weereld van hekserij waren vrijgesproken van ontroering twee dagen gezwegen hebben. Daarna zou hij hebben gezegd: “Het heldert met de tijd”. Ook in onze tijd is er nog genoeg conflictstof waaromheen mensen elkaar fel bestrijden, vaak zelfs op leven en dood. Zoek daarvan een drietal voorbeelden en ga voor jezelf na hoe in die gevallen de tijd voor verheldering zou kunnen zorgen.
Bij het beeld van Balthasar Bekker in zijn geboorteplaats Metslawier staat Annemarie Nooijen. Zij promoveerde in 2009 op een Duitstalig proefschrift over de doorwerking van het gedachtegoed van Bekker in het Duitsland van de achttiende eeuw. De volledige titel: ”Unserm grossen Bekker ein Denkmal? Balthasar Bekkers Betoverde Weereld in den deutschen Landen zwischen Orthodoxie und Aufklärung”
Reformatorisch Dagblad
De heksenwaag in Oudewater. Bezoekers gaan daar op de weegschaal staan en ontvangen een certificaat. Al in de 16e eeuw kon je je er laten wegen. Keizer Karel V gaf Oudewater als enige plaats in Europa het privilege voor een eerlijk weegproces. Niemand werd er ooit tot heks veroordeeld.
Wikimedia Commons