Bonaventura

Franciscus en volgelingen

Franciscus van Assisi behoort ook tot de armoedebeweging, maar hij probeert juist binnen de kerk te blijven en vraagt aan paus Innocentius III toestemming overal te mogen preken. Die krijgt hij, maar daarmee heeft hij nog niet de instemming van alle bisschoppen en parochiepriesters. Die zien in de nieuwe predikers, die op straten en pleinen de boodschap van armoede brengen, een soort actievoerders tegen hun wijze van leven. De volgelingen van Franciscus wijzen alle bezit af. Ze willen minderbroeders zijn, de nederigen, die geen grond, geen geld, geen woning en zelfs geen boeken bezitten. Maar dat is niet vol te houden, zeker niet als de groep groter wordt. Dan wordt het lastig van aalmoezen te leven en te blijven vragen om onderdak. Dan zijn er eigen huizen nodig, zal er gemeenschappelijk bezit ontstaan en wordt het nodig te voorzien in de theologische scholing van de broeders.

Verdeeldheid

Binnen de orde van de Minderbroeders ontstaan grote meningsverschillen. De meest radicale volgelingen van Franciscus blijven elk bezit afwijzen en zien ook niets in studie. Ze beroepen zich op de levenswandel van Franciscus, die nooit een priesterstudie gevolgd heeft, en halen diens eigen woorden aan: ”Boeken zijn slecht, zij richten de orde ten gronde. Ik houd voor waar dat een minderbroeder genoeg heeft aan het Onze Vader”. De groep noemt zich de Spirituelen, die aan de inspiratie van het Evangelie genoeg hebben om de mensen tot inkeer te brengen. Ze zetten zelfs vraagtekens bij de kerk als geheel: het gaat toch om de geest van Christus en niet om een hiërarchie van priesters, bisschoppen en de paus? Nu wordt het tijd voor de paus om in te grijpen. Hij zorgt ervoor dat de provinciale oversten van de Minderbroeders op hun generaal kapittel in Rome in 1257 Bonaventura kiezen als hun nieuwe generaal minister. Hij moet zorgen voor verzoening van de standpunten en daarna een goede structuur voor de orde op poten zetten.