derr zxic-snax jniux

DERR 23 JNIUX

CONGWSIONGX

Dirr jitt jniux ee lairbin beh qongw kiw byy dniudii duw .diyc ee siongx, ixqip isingx ciuxsut ee siongx. Langg narr vuahdyw, acc si hro langg pah .diyc, hitt xee siursiongx ee soxjai, narr puehux byy puar, qiyr juer cywsiongx (挫傷, contusion). Dirr puee-xe ee qetdewjid-lai u mngsewhuicqngw, jiaxee e cuah dng, cud damrvyc huih dirr puee-xe. Jitt xee huih narr kacc je qiyr juer huicjingw (血腫, haematoma). Narr si kacc jiyw, hitt xee puee ee sikdi dairsingx si ox, qaur jiahkunw sewvaux kipsiux dirr huih nirr, hitt xee sig jiurr vniwjniaa ngg; qycc byy quw e jiauwguann. Jitt xee qiyr juer puee-xe ikhuih (皮下溢血, echymosis).

Congwsiongx (創傷, wounds) kacc siongg hunx juer sir kuanw:

1. Derr id si quacsiongx (incised wounds). Hitt xee siongx qapp dyx quah .diyc .ee siy’ cincniu, jiurr si hitt hy ciuxsut :ee. Siongcuir jejnaw, kuix kuix, gauu cud huih.

2. Derr zi jiurr si cywlihsiongx (挫裂傷, lacerated wounds). Siongcuir longxx byy jejnaw, cincniu hitt hy hro qikir pah .diyc, acc si deh .diyc, hitt kuanw. Puehux qapp dirr vnix:a ee jojid sriu diyc siongx, dairkair huat’iam iarr si kacc dang. Byy simxmic cud huih, in’ui huicqngw si cuah dng, m si quah dng, soxiw huicqngw ee lairbin moc e qiux .kir, huih jiurr kacc byy lrauu cud puee-gua, mrquxx jin’ je huih lrauu zip qetdewjid ee lairbin.

3. Derr snax dnaxpacsiongx (打撲傷, contused wounds). Siursiongx ee soxjai, m na puawlic, hitt siwvnix iarr longxx siursiongx, jiurr si hitt hy cincniu hro dang ee mic pah diycsiongx hitt kuanw. Jitt kuanw qapp derr zi cavutdyx sna’ cincniu.

4. Derr sir si ciwsiongx (刺傷, punctured wounds). Jiurr si ing dycniux cak diyc siongx hitt hy. Hitt xee siongx ursii jin’ cimx, e hro hitt xee langg lairbin ee soxjai cud huih. Jitt kuanw :ee, ursii vutjiw guihiamw, in’ui e siongx diyc kacc cimx ee huicqngw, sinqingx, iacc si jongrkir.

Iarr u qycc jit kuanw ee siongx, jiurr si hro cingr pah .diyc ee siongx, ciyr juqer cingwsiongx.

Byy dniudii diyhsiongx ee puar kangx, qapp isingx ciuxsut ee siongx, u jit xee derr id iauwqinw ee hunved, in’ui byy dniudii laii qui’ kangx, kacc je si byy cingkir ee mic laii siongx .diyc, e hro dok mic jauw zip siongcuir. Qycc diyhsiongx ee puee, in’ui byy dniudii, iarr dikkag byy simxmic cingkir. Soxiw byy dniudii laii diyhsiongx :ee, narr byy siyxsimx ing siaudog’iyhjuiw laii sew, si jin’ kuair vniwjniaa lxangg. Iarr narr anxnix sew, ursii be benw did diyhh vniwjniaa lxangg.

Congwsiongx ee dirliauu: Congwsiongx beh hyw ee kuair acc ban, si quanhe jojit ee siongx kinx acc dang, iarr jit hxang, si bisingbut u jauw .zip .kir acc byy.

Derr id qrii luxhap: Isingx dagg xee soxx air, jiurr si ciuxsut ee siongx diyhh jiauww derr id qrii luxhap laii lenhap. Dirr derr 22 jniux lanw u knuar qnir qinbah acc si puebah, siursiongx liauxau, jiurr u dniardiyc qingquer iamrjingr ee kuanxsid, jiurr si huicqngw dairsingx dniur, zen’au jiurr tingg lehh, huih-lai ee huicjniux lrauu .cud .laii, quer byy quw e jiong’ siongcuir kamr qaur ann ann bat bat. Narr si siongcuir u cingkir jiurr e hro hitt xee huicjniux siy’ lenn. Narr byy hitt hy bisingbut jauw .zip .kir, iam jiurr e sriaux, beh siucuir iarr qinw.

Dnaxx beh qanxsingw vailet siongx qaqi jurzenn ee liauhuad, jiurr si siongcuir soxx qingquer ee su:

1. Ser ser ee kangx hro cud huih ciongmuaw.

2. Puar ee huicqngw hro qetding ee huih congr bat.

3. Vehhuicqiuu qapp huicjniux siamr cud qaur siongx ee vnix:a qapp huicder ee vnix:a (derr 191 doo).

4. Vehhuicqiuu ee diongqanx ee jiahkunw sewvaux decc jiac huicder qapp siw ee jojid.

5. Qetdewjid qapp huicqngw ee liammoc u cud qetdewjid sinx srnix sewvaux (fibroblasts).

6. Siongcuir ee vnix:a u mngser huicqngw. Dui’ jiaxee e snix ser ser ee angg liap venww snruar dirr bah ee dingxbin, jitt hy angg liap zip dirr hitt xee qetdewjid, sinx ee sewvaux jniaa juer bacgee jojid (肉芽組織, granulation tissue). Jitt xee bacgee jojid jiamrjiam dua .kiw .laii, qaur siongcuir diddit dni .kiw .laii acc si lenhap.

Siongcuir narr hyw liauxau, puehux nirr u quer krir(?), jniaa kii ee jojid (scar).

Narr air siongcuir liamvnix lenhap, hitt xee siongcuir diyhh jin’ cingkir, iarr diyhh siangvingg honghap hro ba (honghap jiurr si tni ee iwsur).

Derr zi qrii luxhap: Uree in’ui siongcuir si byy diudii diyhsiongx, acc si in’ui ciuxsut, hitt xee bah hro ix quah kiw laii puehux byy qauwgiac tangx honghap, acc si in’ui tiaclic ee siongx; acc si in’ui bisingbut jauw .zip .kir, hitt yy ee enqor; jiurr be liamvnix hro lenhap .did. Qniwnarr jitt kuanw ee siongcuir siucuir ee sii, huat’iam ee kuanxsid, qapp derr id qriii luxhap :ee, si siysiang; mrquxx si kacc dang. Siongcuir ee vnix:a kacc kuah, qycc cimx, duxduxx cincniu dingxbin soxx qongw snix bacgee jojid. Jitt xee bacgee jojid jiamrjiam dui’ erdew diddit snix, qaur siongcuir dni .kiw .laii. Jitt xee bacgee jonid qaur dingxbin ee sii, hitt xee puee dui’ vnix:a jiamrjiam siux uaw, jiong’ bacgee jojid kamr lehh, vniwjniaa kii ee jojid. Jitt xee kii ee sig, guanvunw si angg :ee, in’ui u jerje huicqngw dirr lairbin; mrquxx aurlaii sig vec, qaur viw bacpuee qyckacc vec; in’ui kii ee jojid qiux .kiw .laii, hitt xee sinx ee huicqngw hro ix sog uaw jiamrjiam kacc ser, qaur byy knuar qnir angsig dilehh.

Cakyw derr id qrii luxhap, viw derr zi qrii luxhap qyckacc qinw, hitt xee kii iarr byy cincniu derr zi qrii hiacc pnaiw knuar, narr quer kacc quw, qiamxcaiw e jiamrjiam dni, qaur qapp hyw bah vnivnii.

U jerje enqor e hro siongcuir byy jiauww derr id qrii luxhap:

1. Jriw huih byy uanjuann.

2. Siongcuir byy sew cingkir, byy ing siaudog’iyc ee hxuad, drir qaur jiamrjiam huar lxangg.

3. Siongcuir ee vnix:a byy tni hro ba.

4. Siongcuir ee vnix:a u pah .diyc, acc si tuax .diyc, laii drir qaur qunrhu ee qinbah u sunxsiongx, vairhuai.

5. Siongcuir ee lairbin u byy cingkir ee mic, cincniu vowiur, tosuax, hitt hy.

6. Siongcuir byy did diyc hyw ee jiauwqor, vuengiuw.

7. Siursiongx ee langg ee sintew byy iongxqnia, acc si u vadd hxang vni, cincniu tngziyrvni, acc si sinrjongrvni.

Dingxbin soxx qongw hiaxee enqor, uree isingx iarr byy huatdo tangx hro ix benw .did, ursii e sethuad laii hro mrbenw anxnix.

In’ui qinruaw siongcuir ee qinbah, hro kiuw .diyc, diyhsiongx ee sii, kacc je u bag diyc qnialangg, byy cingkir ee mic, hro bisingbut zip, e huar lxangg.

Idi ee sii, derr id iauwqinw m tangx hro vnirlangg ee siongx tuanziamw sewkunw. M tangx ing byy cingkir ee ciuw, acc si byy cingkir ee qesix laii kap diyc siursiongx ee soxjai. Narr byy dikkag jaix jex si cingkir ee ciuw, acc si qesix, m tangx ing laii sew, acc si kap diyc siongcuir. Siongcuir ingqaix diyhh sew hro jabhunx cingkir; soxiw diyhh urvi cingkir juiw, diyhsiongx ee soxjai sew cingkir liauxau, narr siongcuir u vnii, jiurr tangx tni hro uaw .laii; mrquxx narr byy dikkag jaix siongcuir u cingkir acc byy, jiurr m tangx qra ix tnix hro bat .kir; diyhh ing iyhsngx jiong’ siongcuir trad hro dni. Trad ee sii m tangx ann.

Sew siongcuir kacc siong ing ee siaudog’iyhjuiw cincniu erdew: lotio carbolici 1-40, lotio hydrargyri perchloridi 1-4,000, lotio lysol 1-100.

Lun guarkyx ciuxsut ee siongcuir, erbin soxx qir :ee diyhh diwir. Guarkyx siongcuir, narr longx cingkir ee ciuxsut, tangx ing snaur tni hro bat, mrquxx naxx byy cingkir, m tangx tni bat bat, si in’ui u bisingbut dirr hitt lairbin decc uac, laii drir qaur huar lxangg. Jiaxee bisingbut kacc je jitvnuar si pudyjongrqiukunw (葡萄狀球菌) qapp lensyxjongrqiukunw (連鎖狀球菌). Bisingbut uree dirr huih nirr, uree dui’ kongkir ee diongqanx tuanziamw zip dirr vaux byy bat ee siongcuir, acc si dui’ isingx jorciuw ee ciuw, qapp qesix, iarr e zip .kir. Huih ee diongqanx kacc jiyw bisingbut, kongkir narr diam diam, acc si dirr guarbin, iarr jiyw jiyw u hitt hy. Anxnix tangx jaix siongcuir ixqingx tni bat bat huar lxangg, jiurr si isingx acc si jorciuw ee ciuw, acc si soxx pruir .cud .laii ee nxua, acc si soxx ingx ee mic; higjiaw vnirlangg ee puebah byy cingkir, bylun dyxlyc jit kuanw, longxx e drir qaur bisingbut jauw zip kir siongcuir ee soxjai.

Soxiw isingx qaiww diyhh juwir :ee:

1. M tangx hro bisingbut jauw zip siongcuir ee soxjai.

2. Si hro siongcuir did diyc duxhyw ee vuengiuw; cincniu jiong’ hitt xee siongcuir tni uaw .laii, acc si ing huwbok hro jitt xee siursiongx ee soxjai be dinxdang. Suizenn air siursiongx ee soxjai byc did dinxdang, mrquxx vnirlangg ee tong’ singkux kiokk m si dniardiyc m tangx dinxdang.

3. Ing habsig ee huatdo hro ix lrauu lxangg huih. Jitt hy cutjai isingx ee iwsur, uree ing, uree mrbenw ing. Narr isingx sniu ciuxsut liauxau e lrauu damrvyc huih, acc si huicjniux, qiamxcaiw tauu jit zit nng zit, e ing hro ix e lrauu .cud .laii ee huatdo. Hitt hy huatdo, ursii ing misex laii trad (pah iyhsngx), acc si ing ciurlingqngw laii zip. Ciurlingqngw ee vnix:a u kangx. Narr siongcuir u lxangg, acc si snix lang’iongg, qyckacc diyhh ing jitt hy tangx hro ix lrauu .cud .laii ee huatdo. Jitt xee huatdo qiyr juer inxlauu (引流, drainage).

Cakyw bisingbut jueww air sipkir, soxiw diyhh ing tangx hro ix lrauu .cud .laii ee huatdo, acc si ing misex, mihuex, jiong’ hitt xee sipkir qra ix syr .kiw .laii, bisingbut jiurr sitlyc hitt xee ngiuxci ix ee mic. Soxiw ciuxsut cingkir :ee, soxx ing ee misex qapp mihuex, diyhh dax kacc hyw. Narr vnirlangg sintew iongxjongr, e mrbenw hro hitt xee bisingbut naxx snitnuar. Dui’ anxnix tangx jaix iauxx bue qra ix ciuxsut, hro ix jiac ju’iongxliau qapp qiongjongwjex, e hro ix ee dixkongwlat kacc je, hro ix kacc kuair hyw.

Go-jap nii jingg iauxquxx be hiauw did siongcuir jnaixngiu e huar lxangg, si simxmic enqor. Hitt sii isingx decc ciuxsut, narr duw diyc byy unrdong huar lxangg jiurr liahjuer qiquair, soxiw ciuxsut liauxau, jiyw jiyw u hyw :ee. Narr vnirlangg ciuxsut liauxau byy siw, iarr diyhh quer jin’ je zit jiacc e jiauwguann. Cincniu henrsii ing nng lexvaiw quw, jaw ee sii diyhh ing nng guehzit; jex m si in’ui isingx ee ciuxsut hamrban, si in’ui m jaix hitt xee tuanziamw ee enqor. Hitt diap dirr derr 1867 nii, jit xee Ingqog guarkyx isingx, miaa qiyr Joseph Lister, u suatbingg siongcuir huar lxangg ee lixkir. Ix qongw narr bisingbut zip dirr siongcuir e huar lxangg, suar qongw narr byy bisingbut zip dirr siongcuir be huar lxangg. Dui’ hitt nii quixnarr qog ee isingx u diddit qangxqiur jitt hy su. Henrcuxsii langg cinghox Lister hy juer qinrser guarkyhak ee laurve. Henrsii ee langg ixqingx jaix jitt xee tuanziamw ee lixkir; narr siongcuir u huar langg, kacc dua, si in’ui langg u cywgo, srid jimjiog. Dairkair si in’ui vnirlangg ee puee byy cingkir, acc si ngua vausiongliau ee langg ee ciuw acc si qesix byy cingkir, u tuanziamw ee mic, acc si mihuex hitt kuanw iauxx u binsingbut bue bet jin, soxiw e huar lxangg.

Derr id iauwqinw ee dirliauhuad, bylun simxmic vni, diyhh sisiongg e qir .did, jiurr si vrow ee sidbut, kuair siauhuar ee jiahmic, juwir dairsiauxven, iarr hro vnirlangg hyw ee kongkir; narr u simxmic vadd mic huatdo, e hro ix kacc knuawuac, hitt xee iarr dniardiyc diyhh ing.