derr jap-qauw jniux

DERR 19 JNIUX

LUJN QUANWDNGG, QUANWKAIR, IMDYMIQIUU, DYRZIYRSUT, SEW VONGQONGX HXUAD, SEW UI HXUAD, IYC DIAMW HNIRKANGX, HNIRKANGX QUANWKAIR HXUAD, DIAMW GANW HXUAD, BAGJIUX QUANWKAIR HXUAD, IYH’IUU BUAH BAGJIUX EE HXUAD, PNIRKANGX QUANWKAIR HXUAD

Quanwdngg (灌腸, enema) si ing liudongrbut (流動物) dui’ qongbunn quanr zip diddngg, acc si duardngg. Ix ee loring u jiauww qir dirr erbin:

1. Uirdiyhh dairven vuttongx, hro ix e tongtauw.

2. Uirdiyhh harliw, beh jixsiar.

3. Ursii ing jitt xee huatdo jiong’ juiw, sidbuw, acc si iyc hro vnirlangg. In’ui cuiwdax ing juiw acc si iamjuiw qapp iyc quanwdngg. Uirdiyhh diddngg-lai u tangg, acc si u vni, ing iyc quanr zip laii dirliauu. Ursii ing juiw quanr zip juer trer zet ee loring.

4. Ciuxsut ee jxingr; acc si dui’ qongbunn lairjinw, si isingx ing ciuw acc si qesix laii jinxcad vni ee kuanxsit; diyhh singx quanwdngg.

Duardngg ee liammoc u kipsiux ee jok’iong. Narr ing digvet urvi ee sidbut, juiw, iyc, quanr zip dxngg-lai, jitt hy mc e zip tong’ singkux. Langg narr u viwqed, hitt vunr-lai ee dok e kipsiux dirr singkux, hro langg taukag tniar.

Ursii ing ciurlingdyrziyrqngw qapp laurdauw ee huatdo, ursii ing quanwdngkir (enema syringe). Virvan qesix qapp quanwdngg ee hxuad, dirr 187 bin u qongw .kiw, dirr jiax beh qongw ing quanwdngkir sew dxngg ee hxuad. U langg siongsiongg ing ciurlingqngw qapp laurdauw, narr anxnix hitt xee huatdo si jiauww dirr 187 bin ee hxuad.

Satbunn siyx juiw quanwdngg hxuad:

1. Virvan quanwdngg mic, jiurr si siangrr hyw ee satbunn 30.0 grms., siyx juiw 600.0 c.c. Narr si juiw 1,200 c.c., acc si 1,800.0 c.c., satbunn diyhh 60.0 grms., acc si 90.0 grms. Soxx ing ee satbunn, narr u sodnaw (soda) sniu’ je, e gai diyc dxngg ee liammoc. Ing satbunn qaixngiuu dirr juiw nirr. Narr ing nngw satbunn, si kacc kuair rngiuu. Ix ee undo diyhh 98∘F. (36.7∘C.). Narr si iauxx bue quanr zip, undo si 100∘F. (37.8∘C.) acc si kacc qnuaii damrvyc; decc quanr ee sii e lyhqe damrvyc. Venrkir diyhh urvi.

2. Ing jit niaw iuvor, acc si iujuaw, acc si sinbunjuaw, ziakamr vyxho bincngg. Iuvor dingxbin diyhh cux jit diauu binrqin.x

3. Vnirlangg diyhh trex dywciuxvingg, katuiw diyhh kuix .kiw .laii. Ing jimxtauu, acc si mipue quew ix ee qutvuaa, hro kacc qnuaii damrvyc.

4. Dairsingx jiong’ satbunjuiw tiux .kiw .laii, hro qngw-lai longxx byy kongkir. Diyhh nng~snax vaiw ing quanwdngkir ee qiuu nih uaw, hro kiwqu-lai u juiw ciongmuaw. Anxnix juer, u nng hxang ee loring, jit hxang si hro kongkir druu cud, qycc jit hxang si hro quanwdngkir e siyx, soxiw juiw, quanr zip dxngg-lai be lingw.

5. Diyhh ing iuu buah quanwdngkir ee buexaw, unn unn unn aw qra cngx zip qongbunn-lai. Narr vnirlangg qaqi e jiong’ quanwdngkir ee buexaw laii cngx zip qongbunn-lai, jiurr hro ix qaqi cngx, kacc be tniar.

6. Diyhh ing ciuw nic uaw ciurlingqiuu, hro juiw unn unn aw zip, m tangx sniu’ qinw. Decc nic ee sii, lat diyhh vnii vnii, m tangx duarser xe. Iarr quanwdngkir jit tauu dirr qongbunn-lai, jit tauu dirr juiw-lai. Hitt tauu dirr juiw-lai, diyhh sisiongg dirr nguaw-drew, dihongg kongkir zip dxngg-lai (derr 157 doo). Narr kongkir zip dxngg-lai, vnirlangg jiurr kangkangx sriu tniar, qycc qankow. Soxx beh quanr zip ee juiw byy dniardiyc, si jiauww vnirlangg ee ligliong, cexunn duarlangg cavutdy 800.0 c.c. Decc quar ee diongqanx, vnirlangg narr beh harvunr ee sii, diyhh qah ix lunxkuir diab aw quw, quanr ee langg diyhh jiamrsii tingg, qycc nng~snax hunjingx, jiacc e tangx qycc quanr.

7. Quanwdngkir tiux .cud .laii ee sii, diyhh sewzi m tangx hro qnialangg bag diyc bincngg. Jiong’ qongbunn ing mihuex liab diab aw quw, hro ix be liamvnix vaii cud.

Iauxx bue ing quanwdngkir, ingqaix diyhh ing siyx juiw dairsingx sew hro jin’ cingkir. Jitt kuanw ee kiwqu narr ing liauw, sew cingkir diyhh quir(?) .kiw .laii, m tangx qnuaxqinw siux kiw laii kngr.

Ursii ing lingw qunxjuiw quanwdngg. Hitt xee giahsor si 800.0 c.c., qaur 2,000.0 c.c. Undo 98∘F. (36.7∘C.).

Iamjuiw quanwdngg: Diyhh ing juiw 1,000.0 c.c., iamm 9.0 grms. Iamjuiw quanwdngg ee loring si (1) sew duardngg, laii idi duardn’iam jxingr; (2) iauxx bue ing’iongxquanwdngg diyhh singx ing iamjuiw sew dxngg hro cingkir; (3) tau diddngg-lai ee tangg; (4) jriw duiwdax; (5) ciuxsut liauw, vnirlangg sriu diyc jinxdong (shock) iamjuiw quanwdngg si hyw ing. Undo 105∘F. (40.6∘C.).

Ing’iongw quanwdngg knuar derr 186 bin.

Oleum olivae quanwdngg: Ing oleum olivae 130.0 c.c., hangx hro 90∘F. (32.2∘C.) siyx. Ing 10 cunr dngg ee dyrziyrdy ee ciurlangqngw laii unn unn quanr zip. Zen’au 2 jiww 6 diamxjingx quw, diyhh ing satunjuiw quanwdngg. Ursii ing digvet ee juwsiarkir, iuu e kacc kuair zip, jitt hy iuu ee loring, si beh hro dxngg-lai ding ee vunr kacc nngw, harcud ee sii kacc be tniar. Ciurlingqngw diyhh liamvnix sew, in’ui hitt xee iuu e vairhuai ciurlingx ee jid.

Oleum ricini quanwdngg, cincniu oleum olivae quanwdngg hxua.

Oleum terebinthinae quanwdngg hxuad: Ing oleum terebinthinae 15.0 c.c. jiww 30.0 c.c., qapp satbunjuiw 500.0 c.c., la hro jiauu. Jitt xee diyhh quanr zip, iarr liamvnix duer ix quanr zip qycc 500.0 c.c. vingsiongg satbunjuiw. Narr ing oleum terebinthina qapp amw 500.0 c.c., iarr si hyw. Jitt kuanw ee quanwdngg, si idi ciuxsut vakdow ee vni liauxau soxx ing :ee, in’ui ix dxngg-lai u dniuwhongx. Iarr si idi siyxdng’iam, ursii ing oleum terebinthinae quanwdngg hxuad.

Apenr quanwdngg hxuad: Diyhh ing ciurlingx dyrziyrqngw draur dirr vylee quanwdngkir. Dairsingx ing amw 80.0 c.c., m tangx sniu’ siyw, iokliok u 98 dxo F. (36.7∘C.). Ing amw 40.0 c.c., vniar dirr vylee quanwdngkir-lai, zen’au ing tinctura opii, duxduxx jiauww isingx bingrling ee hunliong (0.3 c.c. jiww 3.0 c.c.), vniar dirr jitt xee amw ee dingxbin; zen’au qycc vniar soxx cunx ee amw; aurlaii ban ban quanr zip vnirlangg dxngg-lai. Iwsu si rair dairsingx zip damrvyc amw, zen’au jiacc zip iyc, lorbuew qycc zip amw; hro iyc zip kacc cimx dirr dxngg-lai (derr 158 doo).

Glycerinum quanwdngg hxuad: ing glycerinum, narr si ginxaw ing 3.5 c.c., duarlangg 10.0 c.c.; camx damrvyc ee juiw 5.0 qaur 20.0 c.c., la hro jiauww, jiacc quanr zip, anxnix e kacc be tniar. Diyhh ing itding ee glycerinum quanwdngkir (derr 159 doo).

Dui’ qongbunn lairjinw (內診): Isingx jinxcad vnirlangg qongbunn-lai, narr siqanx kacc liauling ingqaix qra vnirlangg dairsingx ing satbunjuiw sew dxngg, hro dairven tongtaur; qycc qah vnirlangg diyhh siauxven. Vnirlangg dyw ee kuanxsid diyhh tranr isingx ee ue, dyw jniawvingg, acc si dywvingg si byy itding. Qra isingx virvan beh ing ee mic jiurr si binrqinx, satbunn, siyx juiw, mihuex, vaseline, ciurlinglongg, acc si ciurlingx ee jngxtau’axlongg, qapp digvet ee diddngqniar.

Diddngg dyrkiwqngw (Rectal tube): Ing jitt xee huatdo tangx jiong’ jit qix diddngg dyrkiwqngw. Singx jiong’ hitt qix qngw, he dirr siyx juiw nirr, qngw ee tauu buah vaseline, jiacc cngx .zip .kir qongbunn-lai, 6 cunr acc si 8 cunr. Jit tauu he dirr jit xee ser ee punn, drew siaudog’iyhjuiw dirr lairbin, jiurr e jaix u krir cud .laii acc byy. Ing jitt xee hxuad, si dirr kuix vxag liauxau huatdniur. Tangx he hitt diddngg-lai 10 hunjingx, acc si 20 hunjingx quw.

Quanwkaiwhuad (灌溉法, douche), si ing diddit lrauu ee juiw, laii sew singkux digvet ee kangdong. Decc sew ee loring si: (1) sexduu m hyw ee vaisetmic, hro hitt qiogvo cingkir; (2) ur siyx acc si ur lingw; (3) ing iyc idi hitt xui ee jojid; (4) jriw huih. Singkux soxx quanwkair ee soxjai si imdy, juxqiongx, vongqongx, pnirkangx, hnirkangx, bagjiux.

Imdy quanwkair hxuad: Imdy, jiauww ix ee miaa qongw, si jit diauu lo, dui’ juxqiongqing (jiurr si guarjuxqiongx-kauw ee soxjai) kiw, qaur imbunn uijiw. Ix ee vorui si dirr taujingg vongqongx qapp ziyrdy, qapp aurbin diddngg ee diong’ngx. Imdy ee dxngg, jiauww ix ee taujingg viah si cavutdyx 4 cunr. Dirr imdy dingxbin vorui, hitt xee juxqiongqing u tongw cud damrvyc. Dui’ guarjuxqiongx-kauw u lo zip juxqiongx-lai, iarr dui’ juxqiongx dingxbin vorui, u nng diauu lo zip vakkangx-lai. Soxiw narr u bisingbut dui’ imdy zip, u lo tangx jnriu kir vakkangx. Dui’ anxnix tangx knuar, sew imdy ee sii, si’ jin’ iauwqinw, soxx ing ee mic diyhh siaudok; iarr quanr juiw unn unn aw lrauu .zip .kir, qnialangg ee mic, zip guarjuxqiongx-kauw, suar zip juxqiongx, qaur vakkangx.

Soxx diyhh urvi ee mic si:

1. Quanwkair quanr (vylee, acc si lamtng juer :ee) (derr 160 doo).

2. Jit diauu ciurlingqngw, 4 ciyh dngg.

3. Jit qix digvet quanwkair vyleqngw, cavutdyx 7 cunr dngg. Qngw-buew:a sir vingvnix:a u kangx, tangx lrauu juiw cud, sew imdyrviah; buew:a byy kangx, si in’ui beh hro juiw diddit lrauu zip guarjuxqiongx-kauw.

4. Imdy quanwkair vnuaa. Narr byy digvet ee quanwkair vnuaa, jiurr ing cingkir ee dairvenrkir.

5. Binrqinx, mihuex, soxx beh ing ee siaudog’iyhjuiw, qapp qunxjuiw.

Beh ing ee sii hitt xee quanwkair quanr, ciurlingqngw qapp vyleqngw, diyhh he siaudogkir nirr laii quer sac.

Vnirlangg diyhh dyw ciyr ciyr. Ing quanwkair vnuaa he dirr ix ee singkux-xe. Ing kacc ser ee jimxtauu, acc si tanxaw he quanwkair vnuaa-dingw juer diam, vnirlangg dyw e kacc knuawuac. Ix ee kax diyhh quix .kiw .laii. Diyhh ing tanxaw qra ix qah; hitt niaw diyhh damrvyc henx.

Quanwkair quanr diyhh diaur nng ciyh qnuaii, tangx hro juiw unn unn aw lrauu .lyc .laii.

Sew imdy ee dairsingx, kanwho ee ciuw diyhh sew hro cingkir. Diyhh dairsingx ing mihuex qapp lotion acidi borici, acc si lotio hydrargyri perchloridi, acc si vadd kuanw siaudog’iycjuiw, sew imbunn ee vorui.

Juiw ee undo diyhh ing hanluanxqer laii qiamw. Jitt hy hanluanqer, diyhh dairsingx jimr dirr huexjiuw, acc si vadd kuanw siaudog’iycjuiw.

Kacc siongg ing 1,000.0 c.c. iyhjuiw. Dairkair isingx dairsingx diyhh qongw juiw ee undo beh zuarr je dxo, iarr diyhh knuar vnirlangg e kamx did .be. Juiw ee undo kacc siongg dirr 115 dxo F. (46∘C.) ixlai.

Sew imdy ee iyhjuiw, tangx ing:

Lotio acidi borici, 1-50.

Iamm juuiw, 1-100.

Potassii permanganas, 1-5,000.

Lysol, acc si izal, 1-200.

Tinctura iodi, 1-200.

Hydrargyri perchloridi, 1--5,000.

Juiw be quanr zip ee dairsingx, diyhh hro ix lrauu dirr ciuxvnuar knuar e sniu’ siyx acc be. Juiw lrauu .lyc .laii narr siyx, jongw .si byy sniu’ siyx, diyhh ing vyleqngw cngx zip imdy-lai cavutdyx sir cunr cimx. Juiw zip imdy ee sii, jitt xee imdy e kokdiong, iarr lairbin dagg xui e did diyc iyhjuiw ee qonghau. Narr si siyx, hiaxee huicqngw e kokdiongx, hro kacc je cingkir ee huih dui’ hiax qingquer, dui’ anxnix e idid.

Narr qra vnirlangg ing hydrargyri perchioridi ee iyhjuiw sew, si kacc hyw sew liauxau diyhh qycc jit vaiw ing lotio acidi borici sew, qniax liauw e diongr diyc suixgunn ee dok. Vnirlangg narr diongr diyc jitt xee dok, ix ee kauxkir e caur bi, cuiwkiw, kixzinn e tniar, iarr ursii e nua, iarr vnirlangg e harli. Kanwho narr knuar qnir vnirlangg u hiaxee jingwjong, jitt xee iyc m tangx qycc ing; iarr diyhh tongdix isingx jaix.

Sew imdy liauxau, kanwho diyhh ing binrqinx qra ix crid, iarr diyhh hro vnirlangg knuawuac. Vnirlangg qycc 30 hunjingx quw diyhh diam diam dyw dirr bincngg. Narr si diyhh qanda’ sew jit zit jit vaiw, si kacc hyw diyhh ehngx-sii jiacc sew, hro vnirlangg tangx liamvnix kunr.

Juxqiongx-lai quanwkair hxaud si isingx soxx juer ee ciuxsut; kanwho m tangx juer; in’ui u guihiamw dilehh. Hitt diap kanwho narr vangjan isingx, diyhh vutjiw siyxsimx.

Imdy miqiuu (陰道綿球, vaginal tampon) si mihuex acc si misex, acc si juixnivor juer :ee. Ing mihuex qrax jit diauu juer qui’ qngw, ing misex laii vaux, cavutdyx 2 cunr dngg, vnuar cunr qau. Diong’ngx ing jit diauu snuar, acc si vec duar-aw, qra vak hro diauu. Jitt hy duar-aw diyhh jit ciyh dngg. U jit kuanw qiyr juer hongcuebuew ee miqiuu; si tec jiaxee jit vaux jit vaux ee xmii, quixnarr liap, iarr ing snuar vak; vak jit liap, langr 2 cunr ee snuar, jiacc qycc vak jit liap, cutjai isingx qongw diyhh vak quiw liap. Jiaxee miqiuu diyhh siaudok cinciu vingsiongg ee vausiongliau.

Beh ing ee sii diyhh jiauww isingx ee bingrling, jimr miqiuu dirr iyhjuiw nirr, jiacc cngx zip imdy-lai. Vnirlangg diyhh dyw ciyr ciyr, kax qiux .kiw .laii. Ing siaudok ee imdyrqniar, he imdy-lai. Tec jit qix dngg ee gnec’aw, gnec jit liap miqiuu, cngx zip imdy-lai. Hitt diauu duar-aw diyhh he dirr imbunn; narr beh tiux hitt liap miqiuu kiw .laii, jiacc lirven. Narr ing jitt xee hxuad, ursii sew imdy liauw, hitt liap miqiuu jiacc he dirr midy-lai.

Dui’ imdy lairjinw: Narr si lirven, vnirlangg diyhh singx sexik. Diyhh hro ix vnirlangg dairsiauxven longxx u tongx. M tangx sew imdy, in’ui narr u vaisetmic, isingx beh knuar. Soxx beh ing ee iyc qapp qesix longxx diyhh siaudok. Jiaxee si jiauww qir dirr erdew:

Jit siangx ciurlinglongg.

Vaselinum acc si glycerinum.

Juxqiongx tamwkir.

Juxqiongx gnec’aw.

Juxqiongx ing gnecmikir.

Jit diauu qngw ee misex.

Urvi ee miqiuu qapp mihuex, binrqinx.

Qunxjuiw, binrtangw, vnuaa.

Siaudog’iycjuiw, qapp isingx soxx beh ing ee iyc, cincniu iodum.

Vnirlangg dyw ee kuanxsid, ursii dyw dywvingg, ursii dyw ciyr ciyr ciyr si byy itding, longxx si jiauww kacc lirven hro isingx qiamxgiam.

Dyrziyrsut: Dyrziyrqngw u quixnarr kuanw; ur vylee :ee, u ciurlingx :ee, iarr u gunn juer :ee, jongxmiaa qiyr juer dyrziyrqngw (catheter).

Dagg vaiw beh ing ee sii, diyhh quer sac jap hunjingx quw. Dyrziyrqngw ee guarbin narr si cox cox, m tangx qycc ing.

Jiauwqor dyrziyrqngw ee hxuad: Narr si vylee, gunn, acc si ciurlingx juer :ee:

(a) Iauxx bue ing:

1. Sew cingkir, knuar u tongx acc byy, he dirr siaudokkir, quer sac jap hunjingx quw.

2. Ing quer sac ee gnec’aw gnec .kiw .laii, he dirr drew lingw qunxjuiw ee siaudok vnuaa nirr.

(b) Ing liauw:

1. Ing lingw juiw sew cingkir.

2. Ing jit qix dua qix juwsiarkir, jiong’ lingw juiw dui’ dyrzirqngw ee buew:a ee “bagjiux” (kangx) jur zip kir sew lairbin. Diyhh ing jitt xee huatdo laii druu kir lairbin ee huicder. Ursii diyhh ing jit qix cngciwkir (stilette) ac si tamwjiamx qra ix tongx hro huicder druu .kir.

3. Ing juiw quer sac jap hunjingx quw.

4. Crid hro dax. Narr si ciurlingx :ee, diyhh he dirr jit xee kec’aw, ing dax ee acidum boricun kamr bat. Narr si gunn :ee, diyhh ing vaseline qra buah, he dirr ix ee kec’aw nirr. Narr si vylee :ee, diyhh jimr dirr 1-20 acid carbolic, dirr hiax kngr.

Isingx narr byy huanhur, kanwho m tangx qaqi juer dyrziyrsut.

Luw dyrziyrsut: 1. Narr beh juer dyrziyrsut diyhh urvi jiaxee mic:

Jit diauu binrqinx. Lak der xmii juer ee citvor.

Jit der langvnuaa, beh juer siuziy ee loring.

Jit der vnuaa drew siyx ee lotio acidi borici 1-5-, beh sew ziyrdy-kauw ee loring.

Nng qix dyrziy ee vyleqngw, acc si vadd kuanw ee dyrziyrqngw, ixqingx quer sac, jimr dirr lotio acidi borici.

Jit der ee e loring.niuvuex tangx nriuu ziy e

Jit der vnuaa drew lotio hydrarg. perchlor. 1-4,000, beh juer sew ciuw ee loring.

2. Vnirlangg diyhh dyw ciyr ciyr, kax qiux .kiw .laii, ing tanxaw qra ix qah, iarr ing binrqinx cux dirr erbin; jiong’ siurziy ee langvnuaa he duartuiw-diongx.

3. Kanwho diyhh dairsingx jiong’ ix vunxsinx ee ciuw, qapp vnirlangg ee ziyrdy-kauw siwvnix ee soxjai, longxx sew hro cingkir, jiacc be hro dogmic zip kir vongqongx ee lairbin, laii drir qaur huat’iam. Ing tongx ziydy ee huatdo, narr qanda’ uaxkyr cuir qongw, be did bingvik. Jongw .si diyhh vunxsinx drang ciuw. Mipue mrbenw longxx henx .kuix, e did knuar qnir ziyrdy-kauw jiurr hyw. Kacc lauxlen ee kanwho qongw, mrbenw ing bagjiux knuar, ciuw bongx jiurr jaix, jongw .si diyhh knuar, jiacc mrbenw hro vnirlangg qiyr tniar qankow; iarr mrbenw hro dyrziyrqngw bag diyc qnialangg. Diyhh ing dywciuw jiong’ duarimdunn (labia majora) qringx hro kuix (derr 161 doo), jniawciuw diyhh tec mihuex unr siyx lotio acidi borici sew hro cingkir. Diyhh dui’ dingxbin crid lyc erbin. Narr si imdy u vaisetmic lrauu cud, diyhh ing jit der mihuex trad lehh. Dyrziyrsut liauw, jitt der mihuex jiacc tec .kiw .laii.

4. Ziyrdy-kauw si dirr imbunn ee dingxbin, dirr diong’ngx siyxkuaw pg .cud. Jniawciuw diyhh tec dyrziyrqngw unn unn aw cngx zip ziyrdy. Ing dyrziyqngw ee sii mrbenw cud lat, narr cngx be did zip .kir, si in’ui cngx byy diyc ziyrdy ee cuir, acc narr sniu’ kuair jit xe jiurr cngx .zip .kir, qniax liauw cywgo cngx diyc imdy; ingqaix diyhh jiong’ dyrziyrqngw (catheter) tec cud laii lingrgua quer sac; acc si ing hitt qix derr zi urvi ee dyrziyrqngw, zen’au cue qaur knuar diyc ziyrdy ee cuir, jiacc cngx .zip .kir, cavutdyx nng cunr cimx jiurr hyw. Cue ziyrdy-kauw ee sii, dyrziyrqngw narr bag diyc qnialangg jiurr m tangx ing. Ziy lrauu cud ee sii, dywciuw diyhh zic vnirlangg ee vakdow-buew, vangjan ix harcud. Decc lrauu ee sii, narr hutzenn jriw, jiurr dyrziyrqngw tiux cud vnuar cunr, ziy qiamxcaiw e qycc lrauu cud. Tingwhau ix siauxven liauw, jiacc ban ban tiux .cud .laii. Beh tiux .cud .laii ee sii, jniawciuw ee qixjnaiw diyhh anx dirr dyrziyrqngw ee cuiwkauw, hro qngw-lai ee ziy, be dih diyc bincngg (derr 161 doo).

5. Ing mihuex unr lotio acidi borici sew cingkir. Cun binrjingg hyxser.

1. Soxx harcud ee ziy diyhh nriuu. Dyrziyrqngw diyhh sew suar siux.

Narr vnirlangg siongsiongg ing dyrziyrqngw, diyhh craa knuar ix ee vongqongx bad huat’iam acc m bad; narr qyxzenn huat’iamx, hitt xee siauxven ee kiwbi kacc siongg u amonia ee bi. Qycc jit hxang, narr knuar qnir vnirlangg siongsiongg air siauxven iarr qongw e tniar, jiurr diyhh qnuaxqinw qra isingx qongw; iarr diyhh lauu damrvyc ziy tangx hro isingx qiamxgiam, qiamxcaiw isingx qah ix diyhh qra ix sew vongqongx. Kacc gauu ee kanwho dairkair e hro vnirlangg benw u jitt xee vni.

Lamm dyrziyrsut: 1. Kanwho beh juer lamm dyrziyrsut ee sii, qanda’ tangx ing ciurlingx :ee, gunn juer ee dyrziyrqngw, si qanda’ isingx jiacc tangx ing.

2. Jiauww dingxbin ee huatdo, sox beh ing ee qesix, diyhh quer siaudok; iarr vnirlangg diyhh dairsingx virvan jiauww cincniu dingxbin soxx qir :ee; kanwho ee ciuw, iuguann iarr si anxnix.

3. Kanwho diyhh kai dirr vnirlangg ee dywvingg. Ing mihuex unr lotio acidi borici sew ziyrdy-kauw. Imqingx ee vaupuee, narr si dngg, diyhh ing dywciuw qra lut jnriu qnuaii.

4. Ciurlingx dyrziyrqngw, diyhh unr siaudog’iuu (oleum olivae acc si vaseline). Ing dywciuw jiong’ imqingx hro ix qnuaii; ing jniawciuw tec dyrziyrqngw, unn unn aw cangx zip qingquer ziyrdy. Narr duw diyc uilann ee soxjai, cenban m tangx cud lat, qniax liauw gai diyc ziyrdyrviah. Diyhh tingg diab aw quw, jiacqycc cngx, ursii e quer. Narr beh zip vongqongx, diyhh tiux .cud .laii, liamvnix tongdix isingx. Narr beh zip vongqongx diyhh cngx zip veh~qauw cunr cimx.

5. Ziy lrauu .cud ee sii diyhh zic vnirlangg ee vakdo-buew. Ziy harcud liauw, ciurlingqngw diyhh unn unn aw tiux .cud .laii, jiacc crid ziyrdy-kauw; cux bincngg hyxser. Suar nriuu soxx vaised ee ziy. Dyrziyrqngw diyhh siux; knuar derr 242 bin (b).

6. Narr vongqongx dniur ziy sniu’ qnw, vaii cud ee sii m tangx qinw, diyhh ban ban hro ix lrauu cud.

Sew vongqongx hxuad: 1. Soxx siuw ee huatdo si jiauww dingxbin soxx qir siysiang. Siang iauwqinw diyhh cingkir, iarr diyhh liauu aw si. Quanwkair quanr, ciurlingqngw, dyrsiyrqngw, diyhh quer sac jap hunx quw.

2. Diyhh urvi jiaxee mic:

(a) Jit qix digvet sew vongqongx ee dyrziyrqngw. Jitt qix qngw ee lairbin, u qeh juer nng diauu lo; jit diauu tangx zip cingkir ee iyhjuiw, jit diauu tangx hro ix vaii cud ziy qapp sew liauw ee iyhjuiw. Jitt qix qngw-tauu u kuix nng cxex (derr 162 doo).

(b) Jit xee quanwkair quanr, erdew u jriab jit diauu ciurlingqngw si ciyh dngg. Jitt diauu qngw jiacc jriab dirr dyrziyrqngw ee jit qix cxex nirr. Hitt qix cxex qycc jriab jit diauu ciurlingqngw, tangx hro ziy lrauu cud dirr urvi ee ee siurziyrkir.

(c) Nng xee langvnuaa; jit xee tangx sriu ziy; laii qiamxgiam, jit xee tangx drew soxx vaii cud ee qnialangg, qapp sew liauw ee iyhjuiw.

(e) Sew vongqongx ee iyhjuiw, jiauww isingx soxx huanhur :ee, cincniu siaudogjuiw, acc si lotio acidi borici 1-50. Ix ee undo diyhh 100∘-110∘F. (37.8∘-43.3∘C.). Iarr diyhh urvi 1,000.0 c.c.

(g) Mihuex, siaudok oleum olivae acc si vaseline. Siyx juiw; sew ciuw ee siaudok iyjuiw; binrqinx; satbunn; binrtangw, hro isingx tangx sew ciuw.

3. Quanwkair quanr diyhh diaur dirr dingxbin nng ciyh qnuaii. Dyrziyrqngw iauxx bue zip ziyrdy ee sii, diyhh hro damrvyc juiw lrauu cud druu kir qongkir; iarr hro dyrziyrqngw e siyx.

4. Jiauww dingxbin ee huatdo, dyrziyrqngw diyhh zip dirr vongqongx-lai, iauwqinw byc did hro kongkir jngr zip qongqongx; jiacc liauu aw sew.

Narr byy siangx qngw ee dyrziyrqngw, diyhh ing vingsiongg ciurlingx ee dyrziyrqngw, jriab ciurlingqngw qapp laurdauw. Ing cavutdyx 200.0 jiww 300.0 c.c. ee iyhjuiw zip vongqongx-lai, laurdauw jiacc he lyhqe, vongqongx-lai ee juiw jiurr e lrauu cud. Anxnix juer go~lak vaiw, sew qaur cingkir.

5. Sew liauw, dyrziyrqngw diyhh tiux .cud .laii. Vnirlangg dirr bincngg diyhh congr hyxser, hro ix knuawuac.

6. Soxx ing liauw ee qesix, diyhh sew cingkir; dyrziyrqngw diyhh quer siaudok; jiacc siux hyxser.

Sew ui hxuad: 1. Diyhh knuar derr 184 bin, dirr hiax u qongw ing ciurlingx dyrziyrqngw, dui’ pnirkangx cri vnirlangg ee hxuad. Dirr jiax beh ing sew ui ee catheter (jitt diauu si viw dyrziyrqngw kacc dngg iarr kacc dua kow.) Ing ciurlingqngw cngx dui’ cuir zip ui, jitt hy honghuad ee guihiamw, dirr hiax iuguann u qongw, soxiw dirr jiax mrbenw qycc qongw.

2. Hitt diauu ciurlingqngw diyhh isingx qingw jit diauu hyw ing :ee (derr 163 doo).

3. Diyhh draur jit qix laurdauw.

4. Ciurlingqngw qapp laurdau diyhh quer sac jap hunx quw.

5. Hitt diauu sew ui ee ciurlingqngw qapp laurdauw diyhh he dirr vnuaa ee siaudok iyjuiw acc si iamm juiw.

6. Diyhh urvi siyx juiw laii jimr, qapp glycerinum laii buah ciurlingqngw.

2. Diyhh virvan sew ui ee iyhjuiw; acc si ing pingsngx (硼酸, acidum boricum), ursii ing diongrtanwsngx (重碳酸, sodii bicarbonnas).

8. Jitt xee iyhjuiw diyhh 100∘F. (37.8∘C.) ee siyx. Ursii qanda’ ing siyx juiw sew ui iarr tangx.

9. Vnirlangg diyhh jre iw, acc si narr be kamx did jre, diyhh dyw lehh. Ing jit diauu, dua diauu binrqinx cux ix ee hingkamw qaur amrqunw. Dirr binrqinx-dingw cux jit niaw dua niaw iuvor, acc si iujuaw. Dirr ix ee binjingg, diyhh he jit xee binrtangw; dirr vnix:a diyhh urvi jit kax juixtangw tangx vniar juiw (derr 164 doo).

10. Ciurlingqngw diyhh he cuir-lai qaur entauu, krngr ix diyhh tunx .lyc .kir. Narr qnuaiwsir ix qaqi tunx si kuair kuair, ursii tauu jit vaiw, diyhh unn unn aw cngx lyc kir qaur ui. Diyhh cngx zip dui’ cuiwkiw kiw, u Zidvunw jit ciyh snax cunr hng (40 cm.), jiurr e zip ui.

11. Ing iyhjuiw tinn dirr laurdauw (derr 165 doo); narr tinn cavutdyx 500.0 c.c., ix air tror .cud .laii. Anxnix jiong’ laurdauw he viw ix ee ui kacc qe damrvyc, iarr hitt xee ui nirr ee mic qiyr juer uirlairiongg (胃內容, stomach contents) kuair cud .laii (derr 166 doo).

12. Diyhh sew qaur soxx cud .laii ee juiw si longxx cingkir, kacc siongg diyhh ing 2,000.0 c.c. ee iyhjuiw laii sew. Diyhh siyxsimx, m tangx hro kongxkir zip ui.

13. Diyhh tingwhau zi-jap hunx quw jiacc jiong’ gulingx hro ix jiac, iarr hro ix dyw dirr bincngg hiyckunr.

Iyhjuiw diamw zip hnirkangx-lai hxuad: 1. Soxx beh ing ee iyc, diyhh tinn dirr jit qix ciwgiamrqngw-lai, jiacc jiong’ ciwgiamrqngw, he dirr drew siyx juiw ee vnuaa nirr. Hitt xee juiw ee undo diyhh 105∘F. (40.6∘C.).

2. Hnirkangx-kauw qapp hniaxdunn-lai diyhh dairsingx sew cingkir.

3. Vnirlangg dyw dirr jimxtauu nirr, u vni ee hni-aw diyhh ngr jnriu dingxbin. Taukag-xe, diyhh cux jit diauu binrqinx.

4. Diyhh ing jit qix diamxganxkir, suh iyc, diamw zip hnirkangx-lai. Jiauww isingx soxx huanhur, hitt xee iyc diyhh dirr hnirkangx-lai quiw hunx quw.

5. Iyc narr beh hroix lrauu cud, taukag uat tanxkix, jiurr hitt xee iyc e qaqi lrauu .cud .laii; tangx ing langvnuaa laii srinn.

6. Jiong’ mihuex laii jeh hro ix dax, iarr qycc ing jit der siaudok ee juixnivor laii kinx kinx trad dirr hnirkangx. Narr ing mihuex, qniax liauw mihuex ee sxix, e liamm diauu dirr hnirviah; narr hnirqow u puawkangx, qniax liauw hitt xee sxix e zip dionghni.

Hnirkangx quanwkair hxuad (derr 167 doo): 1. Hro vnirlangg jre iw, u vni ee hni-aw diyhh ngr dirr qngsnuar.

2. Hni-aw-xe ing jit diauu dua diauu ee binrqinx ju lehh, iarr qycc ing iujuaw, acc si iuvor, kacc be quer damm. Qiyr jit xee kanwho tec langvnuaa, laii srinn soxx lrau .cud .laii ee iyhjuiw.

3. Jiong’ ciurlingqngw jriab dirr quanwkaiwquanr. Jitt diauu qngw ee buew:a, narr u digvet ee sexhnirkangqngw si kacc lirven. Beh ing ee iyhjuiw singx tinn dirr quanwkaiwquanr, hitt xee undo diyhh 100∘-105∘F. (37.8∘-40.6∘C.). Quanwkaiwquanr diyhh diaur jnriu jit ciyh qnuaii hro juiw unn unn aw lrauu lyc.

4. Decc sew ee langg diyhh kia ngr dirr hni-aw-vnix, jiong’ dywciuw lringg vnirlangg ee hni-aw, hro ix qnuaii, ngr aurbin, anxnix e hro guartingwdy dit dit.

5. Jniawciuw tec sew ee qngw, laii uaw hnirkangx-kauw, kuer dywciuw ee duartaubuw, hro ix kacc jai, mrbenw kap diyc hni-aw; hro juiw jnua dirr hnirkangx-dingw ee hnirviah, unn unn aw lrauu zip. Dairsingx iyhjuiw zip ee sii, diyhh damrvyc; vnirlangg narr qongw sniu’ siyx, diyhh qycc taur lingw qunxjuiw.

6. Sew liauw ing mihuex crid hro ix dax. Qycc jit xee huatdo si ing dua qix ee juwsiarkir. Dairsingx diyhh suh iyhjuiw, qiac buew:a hro ix ngr jnriu dingxbin, jiacc sria cud kongkir, jiurr jiauww dingxbin ee huatdo laii sew hnirkangx. Decc sew ee sii diyhh liauu liauu aw, m tangx dua lat, qniax liauw gai diyc qoxmoc. Jitt xee huatdo viw ing quanwkaiwquanr si kacc guihiamw, in’ui hitt xee quanwkaiwquanr ee juiw lrauu .lyc si unn unn aw.

Hni-aw-lai ngirbut: Ginxaw kacc siongg byy duxhyw air cywgo jiong quexjiw acc si dau ee lxui trad zip hnirkangx-lai. Hitt diap jiurr m tangx sew, in’ui e hro hitt xee mic bag damm pongwdua. Iarr m tangx ing jiamx-buew ud kiaux qra ix giah .cud .laii, qniax liauw e duc zip kacc cimx. Diyhh liamvnix py hro isingx knuar, tangx ing duxhyw ee qesix tec .cud .laii.

Setsuw narr u tangx zip hnirkangx-lai, tangx ing damrvyc oleum olivae diamw dirr hnirkangx-lai, hro hitt buew tangx puu .kiw .laii. Hitt xee iuu diyhh 100∘F. (37.8∘C.) siyx.

Diamw ganw hxuad (點眼法, Eye drops, administration of): 1. Qah vnirlangg dyw dirr bincngg, ciuxsudaii, acc si ixliauu.

2. Diamw ganw ee langg diyhh kia dirr vnirlangg taukag ee aurbin.

3. Ing dywciuw qringx ganxqiamw (眼瞼, eyelid) hro ix erhamx kacc kuix, jniawciuw tec diamxganxkir (derr 168, 169 doo) suh iyhjuiw diamw zip erhamx ee diong’ngx; iarr qiyr vnirlangg bagjiux dngxlunn hro iyc e jiauu. Iyhjuiw m tangx diamw dirr qakmoc-dingw, in’ui e tniar iarr e hai diyc qakmoc. Iyhjuiw m tangx diamw dirr lairbin ee bagjiuqag, in’ui narr anxnix hitt xee iyc e lrauu duiww siyxluirqngw zip .kir, jiurr bagjiux be did diyc iyc ee lirig.

4. Decc diamw ee sii hitt qix diamxganxkir m tangx kap diyc ganxqiamw acc si qakmoc. Narr byy dniudii diamxganxkir bag diyc qnialangg, jiurr m tangx qycc ing, diyhh sew qycc quer sac.

5. Narr byy diamxganxkir, tangx ing jit der siaudok mihuex unr iycjuiw, hro iyc dih dirr bagjiux. Ing liauw, mihuex diyhh hed dirr huexloo nirr

Bagjiux quanwkaiwhuad: 1. Soxx beh ing ee iyhjuiw drew dirr sexganxvann-lai, jiacc he dirr drew siyx juiw ee vnuaa-lai; jitt hy juiw diyhh 105∘F. (40.6∘C.). Qycc urvi quixnarr der ee mihuex kngr dirr lingrgua sed ee vann nirr.

2. Qah vnirlangg dyw dirr binrcngg, ciuxsuddaii, acc si ixliauu. Anxnix narr byy lirven diyhh hro ix jre iw, taukag ngr jnriu qnuaii uat cud guarbin. Narr ginxaw diyhh qiyr langg liac hro ix diauu.

3. Ciuw sew cingkir.

4. Binrqinx ju dirr amrqunw-dingw qapp bagjiux-xe. Ing jit qix sexganxsiurjuixkir he bagjiux-xe, tangx srinn juiw.

5. Jiong’ jit der mihuex, ing iyhjuiw tinn hro ix damm, jiacc crid bagsaiw .kiw .laii.

6. Kia dirr vnirlangg taukag ee aurbin; ing dywciuw qringx bagjiux hro ix kuix, dingxham erhamx siyxkuaw lringg puu li bagjiuzinn; sew ee sii hro iyhjuiw e jiauu. Jiacc qiac sexganxvann, unn unn aw tinn zip iyhjuiw dirr bagjiux-lai. Iyhjuiw m tangx tinn dirr qakmoc, diyhh tinn dirr erhamx lairqag ee qetmoc, hro iyhjuiw dui’ lairqag lrauu cud guarqag. Sexganxvann m tangx qiac sniu’ qnuaii, cavutdyx li bagjiux nng cunr qnuaii jiurr hyw. Sew ee sii qiyr vnirlangg bagjiux diyhh dngxlunn, jiacc hro iyhjuiw e jiauu sew .diyc.

7. Soxx ing ee iyhjuiw diyhh jiauww isingx soxx huanhur. Kacc siongg ing :ee, jiurr si lotio acidi borici 1-50, lotio zinci sulphatis 1-200, lotio hydrarg. perchlor. 1-1000..

8. Sew liauw, diyhh ing mihuex crid bagjiupuee hro ix dax. Diyhh sewzi, sew ee sii, m tangx hro iyhjuiw zip cuir-lai.

Iyhjuiw buah bagjiux ee hxuad: 1. Qiyr vnirlangg diyhh dyw lehh acc si jre lehh. Narr jre lehh, diyhh kia dirr vnirlangg ee taujingg. Ing lotion acidi borici sew bagjiux hro ix cingkir. Ing mihuex unr jitt xee iyhjuiw, crid bagsaixqyx hro ix cingkir.

2. Ing jit qix quer siaudok ee vyletuii, unr jit sud aw iyh’iuu, iarr dywciuw jiong’ siongrganxqiamw dingxhamx ee bagjiupuee, siyxkuaw lringg puu li bagjiuziuu, iyh’iuu jiacc buah dirr erbin (ganxqiamxqetmoh nirr), ganxqiamw jiacc vangr.

3. Ing jngxtau’aw dirr ganxqiamw ee dingxbin, siyxkuaw luanw hro iyc jiauww buah dirr bagjiux. Jitt qix vyletuii, ing liauw, m tangx qycc qra vadd langg buah; diyhh ing siyx juiw qapp xmii sew, jiacc jimr lotio acidi carbolici 1-40, 30 hunjingx quw.

Vingxganxqiamw ee hxuad: Dairsingx qiyr vnirlangg bagjiux knuar lyhqe, jit ciuw jiong’ ganxqiamw-qnii, tuax cud guarbin, jit ciuw ing jit qix ser qix ee qunxaw, hnuaii dirr ganxqiamw ee dingxbin, siyxkuaw cic .lyc .kir, ing ciuw dui’ dingxbin lringg .kiw .laii, ganxqiamw jiurr e vingw .quer .laii (derr 171 doo). Narr kanwho juer kacc quw :ee, mrbenw ing qunxaw, ing ciuw jiurr e qra ix vingw .kiw .laii; narr qycc kacc sik :ee, ing jit qix ciuw iarr erhiauw did vingw.

Bagjiux narr ingx diyc suax, qah vnirlangg bagjiux kreh kreh, bagjiuziuu knuar bagtauu, qycc bagbuew, jiurr ursii e hro suax qaqi e laii dirr bagqag. Anxnix narr byy hxuad .did, qiyr ix diam diam hro bag’iuu lrauu .cud. Jiacc ing ciuxqinx cringr pnirkangx; cud lat ee sii, qiamxcaiw e hro suax qaqi cud .laii, zip siyxluirqngw qaur pnirkangx-lai. Iarr ing siyx ee lotio acidi borici sew bagjiux. Narr anxnix byy hxuad .did, diyhh liamvnix hro isingx knuar (derr 172 doo).

Pnirkangx quanwkair hxuad (Nasal douche): Soxx ing ee quanwkaiwquanr, ciurlingqngw, qapp digvet ee sexpnirkangqngw si cincniu sew hni-aw siysiangrkuanw (derr 173 doo).

1. Ing binrqinx ju vnirlangg ee amrqunw qapp hxingx-jingg.

2. Vnirlangg diyhh ngar tauu dirr langvnuaa-dingw.

3. Qah vnirlangg diyhh kuix cuir, iarr dui’ cuir hokib. Narr anxnix juer, ix ee nngxcuiwquar e jnriu qnuaii, iarr juiw dui’ jitt vingg pnirkangx zip, e lrauu quer laii dui’ hitt vingg pnirkangx cud.

4. Isingx soxx huanhur ee iyhjuiw diyhh vniar dirr quanwkaiwquar nirr; quanwkaiwquanr diyhh viw vnirlangg ee taukag kacc qnuaii 6 cunr.

5. Hro juiw lrauu lyc damrvyc, hro qngw-lai ee kongkir cud .kir. Jiacc jiong’ sew pnirkangx ee qngw, cngx zip guarpnirkangx-kauw.

6. Jitt vingg pnirkangx sew liauw, diyhh sew hitt vingg. Sew liauw dihh ing mihuex crid hro dax. Narr isingx byy huanhur, kanwho m tangx juer pnirkangx quanwkaiwsut.

huedngw tauu iac