Ajuga
Ajuga reptans Kraut
Verfasser
Peter Proksch
Übersicht
A > Ajuga > Ajuga reptans L. > Ajuga reptans Kraut
Gliederung
G Ajuga
A Ajuga bracteosa BENTHAM in WALL.
Synonyme
Herba Bugulae; Herba Consolidae mediae
Definition der Droge
Die zur Blütezeit gesammelten und getrockneten oberirdischen Teile.
Charakteristik
Stammpflanzen: Ajuga reptans L.
Herkunft: Europa.
Gewinnung: Sammlung aus Wildbeständen.
Schnittdroge: Geschmack. Der Geschmack ist bitter und etwas salzig. Geruch. Die Droge ist nahezu geruchlos[36].
Inhaltsstoffe: Die Droge enthält Iridoidglykoside vom Typ des Harpagids und Ajugols [21], [22], [23], ferner Phytoecdysone wie das Ajugalacton oder Cyasteron [6], [12], [19]. Der Gehalt an Phytoecdysonen beträgt ca. 350 mg/kg Droge [12]. Strukturformeln s. → Inhaltsstoffgruppen der Gattung Ajuga.
Lagerung, Stabilität, Verwendung, u. a.
Zubereitungen: Als wäßriger Aufguß.
Volkstümliche Anwendungen &
andere Anwendungsgebiete
Innerlich als Adstringens bei Mund- und Kehlkopfentzündungen sowie bei Gallenleiden und Gallenbeschwerden, äußerlich zur Behandlung von Wunden [37], [38]. Diese Anwendungsgebiete sind bisher nicht belegt.
Acute Toxizität:
Tier. Phytoecdysone aus Ajuga-Arten stören die hormonal gesteuerte Häutung vieler Insekten-Larven (u. a. Bombyx mori [39] und Periplaneta americana [40]) und wirken auf diese Weise insektizid. Die toxischen Effekte bei Insekten treten sowohl auf, wenn die Verbindung über die Nahrung inkorporiert werden als auch nach Injektion in Insekten-Larven [12].
1. Cantino PD, Sanders RW (1986) Syst Bot 11:163–185
2. Encke F (Hrsg.) (1960) Pareys Blumengärtnerei, Bd. II, Paul Parey, Berlin Hamburg, S. 451
3. Hegi G (1927) Illustrierte Flora von Mittel-Europa, Bd. V, Teil 4, JF Lehmanns Verlag, München, S. 2.541
4. Sabri NN, Asaad A, Khafagy SM (1981) Planta Med 42:293–295 [PubMed]
5. Khafagy SM, Sabri NN, El-Sebakhy N, Blessington B, Asaad A (1979) Planta Med 35:184–194 [PubMed]
6. Camps F, Coll J, Dargallo O (1985) An Quim, Ser C 81:74–75
7. Usmanov BZ, Gorovits MB, Abubakirov NK (1974) Khim Prir Soedin 10:256–257
8. Saatov Z, Usmanov BZ, Abubakirov NK (1977) Khim Prir Soedin 11, S. 422
9. Usmanov BZ, Gorovits MB, Abubakirov NK (1971) Khim Prir Soedin 7:535–536
10. Ikan R, Ravid U (1971) Planta Med 20:33–35 [PubMed]
11. Imai S, Toyosato T, Sakai M, Sato Y, Fujioka S, Murata E, Goto M (1969) Chem Pharm Bull 17:340–342
12. Camps F (1991). In: Harborne JB, Tomas-Barberan FA (eds.) Ecological Chemistry and Biochemistry of Plant Terpenoids (Proceedings of the Phytochemical Society of Europe), Clarendon Press, Oxford, S. 331–376
13. Camps F, Coll J, Dargallo O, Rius J, Miravitlles C (1987) Phytochemistry 26:1.475–1.479
14. Camps F, Coll J, Dargallo O (1984) Phytochemistry 23:387–389
15. Camps F, Coll J, Dargallo O (1984) Phytochemistry 23:2.577–2.579
16. Hernandez A, Pascual C, Sanz J, Rodriguez B (1982) Phytochemistry 21:2.909–2.911
17. Shimomura H, Sashida Y, Ogawa K (1989) Chem Pharm Bull 37:996–998
18. Shimomura H, Sashida Y, Ogawa K, Iitaka Y (1983) Chem Pharm Bull 31:2.192–2.199
19. Camps F, Coll J, Cortel A (1981) Rev Latinoam Quim 12:81–88
20. Boneva I, Mikhova B, Malakov P, Papanov G, Duddeck H, Spasov S (1990) Phytochemistry 29:2.931–2.933
21. Ruhdorfer J, Rimpler H (1981) Z Naturforsch 36c:697–707
22. Komissarenko NF, Gerkach AI, Sheremet IP, Pakaln DA (1976) Khim Prir Soedin 11:109–110
23. Guiso M, Marini-Bettolo R, Agostini A (1974) Gazz Chim Ital 104:25–33
24. Shimomura H, Sashida Y, Ogawa K (1987) Phytochemistry 26:1.981–1.983
25. Takeda Y, Tsuchida S, Fujita T (1987) Phytochemistry 26:2.303–2.306
26. Okuda T, Hatano T, Agata I, Nishibe S (1986) Yakugaku Zasshi 106:1.108–1.111
27. Kirtikar KR, Bsu BD, An ICS (1933) Indian Medicinal Plants., Vol. III, 1, Lait Mohan Basu, Allahabad, S. 2.026–2.027
28. Hui-Lin L (1978) Flora of Taiwan, Vol. 4, Epoch Publishing C, Taipei, S. 443–449
29. Rechinger KH (1982) Flora Iranica, No. 150, Akademische Druck- u. Verlagsanstalt Graz, S. 22
30. Bhakuni RS, Shukla YN, Thakur RS (1987) Ind J Pharm Sci 49:225–226
31. Bahkuni RS, Shukla YN, Thakur RS (1987) Ind J Pharm Sci 49:225–226
32. Perry LM (1980) Medicinal Plants of East and Southeast Asia, The Massachusetts Institute of Technology, S. 184
33. Ohwi J (1965) Flora of Japan, Smithsonian Institution, Washington, S. 768
34. Min Z, Wang S, Zheng Q, Wu B, Mizuno M, Tanaka T, Inuma M (1989) Chem Pharm Bull 37:2.505–2.508
35. Min Z, Mizuno M, Wang S, Iinuma M, Tanaka T (1990) Chem Pharm Bull 38:3.167–3.168
36. Fischer G, Krug E (1980) Heilkräuter und Arzneipflanzen, Haug, Heidelberg, S. 96
37. Syrov VN, Nabiev AN, Sultanov MB (1986) Farmakol – Toksikol 49:100–103 [PubMed]
38. Braun H (1981) Heilpflanzen-Lexikon für Ärzte und Apotheker, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart New York, S. 9
39. Kubo I, Klocke JA (1983) ACS Symp Ser 208 (Plant Resist Insects):329–346
40. Richter K, Birkenbeil H (1987) J Insect Physiol 33:933–940
41. BAz Nr. 108u vom 19.6.1986
Copyright
Lizenzausgabe mit freundlicher Genehmigung des Springer Medizin Verlags GmbH, Berlin, Heidelberg, New York
Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft Stuttgart, Birkenwaldstraße 44, 70191 Stuttgart
Datenstand
15.08.2010