Ægir Jónsson

Það er um seinan. Allt er búið. Án þess að maður geti hreyft mótmælum, eða að minnsta kosti beðið um grið, nokkurra daga frest, stunda eða mínútna. Til að kveðja. það er svo ótal margt, sem átti eftir að segja og gera. Þetta er óréttlátt. En svona er nú lífsins gangur. Og það átti maður að vita. 

Mig langar í fáeinum orðum að minnast föður míns, Kristjáns Ægis Jónssonar, sem varð bráðkvaddur á heimili sínu, Túngötu 36, Siglufirði, hinn 15. desember síðastliðinn.

Hann fæddist að Stóra-Grindli í Fljótum í Skagafirði hinn 4. maí árið 1921.

Foreldrar voru þau hjónin
Stefanía Guðrún Stefánsdóttir húsmóðir frá Grafargerði í Siglufirði og 

Jón Kristjánsson vélstjóri frá Syðstamó í Fljótum í Skagafirði, jafnan þó kenndur við Lambanes.

Um þær mundir sem Ægir kemur í þennan heim flytjast þau hjónin, Stefanía og Jón, að Minna-Grindli og elst hann þar upp til þriggja ára aldurs. Árið 1924 flyst hann til Siglufjarðar með foreldrum sínum og öðrum fjölskyldumeðlimum - en börn þeirra Stefaníu og Jóns urðu alls 10 - og á heima þar að heita má upp frá því.

Jón Kristjánsson missti konu sína árið 1936 og

giftist aftur síðar Önna Sigmundsdóttir og eignaðist með henni þrjú börn.

Sextán ára gamall, eða árið 1937, ræðst Ægir til sjós, fyrst sem háseti. Síðar er hann vélstjóri á hinum ýmsu skipum fram eftir aldri, eins og t.d. Ingvari Guðjónssyni og Æskunni. Eftir að hann er alkominn í land, starfar hann á vélaverkstæðum til fjölda ára, bæði á Siglufirði og á Akureyri. Og einnig hjá Egils-síld á Siglufirði. Hin síðari ár vann hann í áhaldahúsi Siglufjarðarbæjar, uns hann varð að hætta sökum veikinda árið 1987.

Allra síðustu æviárin bjó hann við erfiða heilsu, átti við kransæðasjúkdóm að etja, er svo lagði hann að velli nú fyrir skemmstu, eins og áður var nefnt. 

Hann faðir minn (Ægir) var afar sérstakur maður: harður, en þó jafnframt ljúfur; eins og kletturí hafi, en á sama tíma brothættur, líkt og skurn; hrjúfur á yfirborðinu, en þó blíður innst inni; dulur, en þó öðrum kátari, ef svo bar undir. Hann var ekki sú manngerð sem ber á torg það sem á bjátar, kveinkaði sér aldrei, þótt oft píndu hann miklir verkir, tilkomnir af sjúkdómnum áðurnefnda. Hann tók því eins og hverju öðru, með jafnaðargeði, já, æðruleysi. 

Hann var af öllum talinn þúsundþjalasmiður, jafn hagur á járn og tré, músíkalskur, lék á harmonikku, samdi meira að segja lög.

Eitt þeirra komst á hljómplötu, ekki flókin melódía, en geysifögur í einfaldleik sínum og hreinleika. Og ég gæti talið áfram, en segi ekki meir. Því sá gamli hefði ekki viljað neina slíka upptalningu.

Hann var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var 

Engilgerður Sæmundsdóttir, nú látin. Þau eignuðust saman einn dreng, 

Ríkharð Sæmund Kristjánsson, sem er rennismíða meistari og vélstjóri í Reykjavík; eiginkona hans er Brynhildur Þorsteinsdóttir; og eiga þau tvær dætur.

Seinni eiginkona Ægis og eftirlifandi er
Þóra Frímannsdóttir, ættuð úr Grímsey.
Þau eignuðust saman fimm drengi. Elstur er 

1) Gylfi Ægisson, fv. sjómaður og lagasmiður, Hafnarfirði;
sambýliskona hans er Þóra Steindórsdóttir. Þau eru barnlaus saman, en Gylfi á fjögur börn. 

Næst elstur er
2) Lýður Ægisson, fyrrverandi skipstjóri og lagasmiður, Kópavogi;
eiginkona hans er Rannveig Kristjánsdóttir. Þau eru barnlaus saman, en Lýður á fjóra syni af fyrra hjónabandi. 

Þriðji í röðinni er
3) Jón Ægisson, fv. sjómaður, Hveragerði; ógiftur og barnlaus. 

Fjórði ég sjálfur,
4) Sigurður Ægisson, prestur í Noregi;
eiginkona mín er Sigurbjörg Ingvadóttir, og eigum við þrjú börn. 

Og yngstur er svo
5) Matthías Ægisson, skrifstofumaður í Reykjavík;
eiginkona hans er Hanna Ólafsdóttir. Þau eiga tvö börn.

Af fyrra hjónabandi átti Þóra tvo drengi,

• Frímann Ingimundarson, rennismíða meistara í Reykjavík, og

• Þorstein Ingimundarson, fyrrverandi sjómann, er lést af slysförum 19 ára gamall, og eina stúlku,

• Ríkey Ingimundardóttir, listmálari og myndhöggvari í Reykjavík.

Og nú er þessi púlsmaður, sem aldrei varð ríkur af veraldlegum auði, Kristján Ægir Jónsson, horfinn á braut, 72 ára gamall; farinn þann veg, sem við öll munum eitt sinn ganga, einhvern tímann. Ég kveð hann með virðingu og þökk fyrir allt, en skammast mín jafnframt fyrir það, hversu lítið ég gerði fyrir hann, þegar ég átti að geta miklu betur.

Ég nefndi hér í upphafi að það væri svo óréttlátt að hafa ekki fengið tækifæri, já, örlitla stund, til að kveðja. Svona er maður nú eigingjarn. En í raun fór þetta eins og gamli maðurinn hafði alltaf kosið að það yrði, þegar að úrslitastundinni kæmi.

Heima í stofu, þar sem hann jafnan dvaldist, ef hann vildi slappa af og horfa á fréttatíma sjónvarpsstöðvanna, eða annað afþreyingarefni. Einn, tveir, þrír. Búið. Engin lömun, með tilheyrandi sjúkravist, liggjandi ósjálfbjarga, eins og ómálga barn, eða annað slíkt. Ég hlýt að samgleðjast honum vegna þess að hann fékk þá ósk sína uppfyllta. En ég sakna hans mikið.

Einn daginn munu ástvinir hittast á ný, í öðrum heimi. Maður huggar sig við það. 

Sigurður Ægisson.
***************************************************

Síðastliðið miðvikudagskvöld, um níuleytið, hringdi síminn. Ég tók upp símtólið og heyrði strax á málróm móður minnar að eitthvað var að. „Ég færi þér sorgarfréttir, Matti minn," sagði hún. „Pabbi þinn var að deyja." Ég átti eiginlega von á öllu öðru en þessu og eina sem ég gat stunið upp var: „Nei, mamma." Ég sagði „nei, mamma" vegna allra þeirra skipta sem ég ætlaði mér að hafa meira samband við föður minn, vegna allra glötuðu tækifæranna til að mæla til hans hlýleg orð, segja honum að ég elskaði hann. Ég sagði „nei, mamma" vegna þess að mamma og pabbi voru miklir vinir og missirinn því afar sár fyrir hana. Ég sagði „nei, mamma" vegna þess að það var fátt eins fjarri mér og að pabbi myndi kveðja svo skjótt sem raun ber vitni. 

Og ég sagði „nei, mamma" vegna þess að fyrir aðeins tæpum tveim mánuðum var höggvið í sama knérunn og ég missti elskulegan tengdaföður minn, Ólaf Þorsteinsson. Pabbi átti við kransæðasjúkdóm að stríða síðustu árin en samt var dauðinn svo fjarlægt hugtak. Einhvern veginn hvarflaði ekki að manni að pabba nyti ekki lengur við en þau 72 ár sem honum voru úthlutuð. Mér er minnisstætt úr æsku að ég fór alltaf til pabba þegar ákveða þurfti hversu lengi ég mátti vera úti á kvöldin. Ef mér fannst mamma ekki nógu örlát í þeim efnum, þá fór ég til pabba. Segði hún að ég mætti vera úti til níu, þá var nokkuð borðleggjandi að pabbi leyfði mér að vera úti til tíu. Auðvitað var ég ekkert að upplýsa hann um það að mamma hefði sagt annað. 

Einnig fór ég alltaf til pabba þegar mig vantaði vasapening og ég minnist þess ekki að hann hafi nokkurn tíma neitað mér um aurinn. Ég held líka að einhvern veginn hafi mér alltaf tekist að fá hann til að vorkenna mér þegar ég lagði upp í betlileiðangur. Hann seildist ofan í vasann. Fyrst kom tóbaksdósin, síðan klúturinn og svo heyrði ég viðkunnanlegt peningahringl. Ef mér fannst hann ekki nógu örlátur, þá sýndi ég ekki á mér neitt fararsnið og hann seildist dýpra ofan í vasann. Ég á sjö ára stelpu og ellefu ára dreng og þeirra missir er mikill. Við sendum jólagjafirnar til afa og ömmu í byrjun desember. 

Amma sagði að afi hefði þreifað á pakkanum sínum og brosað við þegar hann fann hvers kyns var. Börnin eru nefnilega vön að senda afa sínum hlýja inniskó og sokka á jólunum og nú var engin breyting þar á. En að þessu sinni sendu þau honum einnig nokkuð sem ég veit að hefði yljað honum um hjartarætur. Það var bolur með á prentuðum myndum af krökkunum og fyrir ofan þær stóð: „Við elskum þig, afi." En þennan bol auðnaðist afa aldrei að sjá, né skóna. Pabbi, það er svo margt sem fer forgörðum í lífinu, svo mörg glötuð tækifæri. Mig tekur sárast að hafa ekki fengið tækifæri til að. kveðja þig. En ég elskaði þig og mun alltaf gera. Hvíl í friði, elsku pabbi.

Þinn sonur, Matthías Ægisson