Göngutúr-5

Hér og líklega hvergi annarsstaðar á Íslandi var hægt að þéna árslaun á sumarmánuðum og síðan eyða góðum tíma í að gera það sem maður virkilega vildi vera:

...........leikari, söngvari,dansari,skemmtikraftur, listakona og fl.

Þessi bær og það umhverfi sem var þarna og er enn dró til sín hæfileikafólk sem virkilega vildi búa þarna og taka þátt því skemmtilega sem hægt var að gera og leyfði þessu fólki að vera LIFANDI.

Síðan er það líka staðreynd fyrir mig að vegleysa og einangrun gerði líka sitt í að skapa þessa:

Æi...gerum þetta bara sjálf !  Algjör óþarfi að kaupa inn skemmtikrafta, oftast ekki hægt vegna vegleysu og ófærðar.
Allir taka þátt og það lokkar fram karaktera og hæfileika sem enginn vissi um að það byggi í þeim sjálfum eða öðrum sem þeir töldu sig þekkja vel. 

Hér kemur myndsyrpa með 45 myndum, þar sem myndirnar tala sínu eigin máli og ég mun leggja inn eina og aðra minningu sem koma upp hjá mér tengdum sumum myndum.

Þessar myndir eru bara smá sýnishorn af þeim hafsjó af skemmtanamyndum sem þarna er að finna í þessum minninga og menningarfjársjóð sem ljósmyndasafnið er.

Enn og aftur vill ég minna á að þessar myndir eru EIGN Ljósmyndasafns Siglufjarðar og það má alls EKKI bara taka þessar myndir í leyfisleysi og birta hvar sem er.

Hafið samband við Síldarminjasafnið: sild@sild.is eða í síma 467 1604.

Og eins og áður eru textar við sumar af myndunum lánaðir frá Steingrími og öðrum sem hafa sent inn upplýsingar um myndirnar. Ég hef einnig lagfært allar myndirnar til þess að þær geri sig betur í birtingu á skjá.

Vill til gamans geta að þessi “skemmtum okkur bara sjálf” andi er virkilega til enn í dag og sést oft á ýmsan máta. Ég sjálfur var áminntur um þetta og þurfti að útskýra þennan anda fyrir yngri syni mínum og sænskum vini hans sem við tókum með okkur í heimsókn til Íslands sumarið 2011. Skemmtilegast af öllu var vikan sem við vorum á Sigló og þeir eru enn að tala um þessa ferð.

Elísas kom með okkur vegna þess að kærasta Sölva sonar míns hafði hætt með honum viku áður en við áttum bókað flug, við ákváðum að Elías kæmi með í staðinn og að hann sem var bekkjabróðir Sölva á leiklistabraut skildi taka með sér gítarinn sinn og að við myndum síðan “selja” hann sem “trúbador”út um allan bæ  á þjóðlagahátíð sem Gunnsteinn frændi var með þessa viku.
Við vorum úti að skemmta okkur alla daga og Elías spilaði á Allanum, á Aðalgötunni, á Torginu og oft á Harbour house café og við gengum hlæjandi heim um miðja nótt í miðnætursól alla daga.

Þeir áttu erfitt með að sofa þessir svíar í björtum nóttum norðursins.

JÓLABÖLL

Hver man ekki eftir jólaballa vertíðinni sem kom á eftir árshátíðavertíðinni og fyrir þorrablóta vertíðina,  þegar öll félagasamtök og vinnustaðir voru með eigin skemmtanir.
Afi minn Pétur Bald var atvinnujólasveinn eins og ég og vinur minn Valmundur Valmundsson sem gerðum út á þetta í einu jólafríi og við þénuðum meira en þeir sem fóru í vinnur í frystihúsinu.

Afi var svo góður jólasveinn að ég trúði á jólasveina þangað til ég var minnst 12 ára, hann gerði þetta svo flott.
Ég var síðan jólasveinn (Kertasníkir) í 15 ár á námsmannanýlendunni og sonur minn Sölvi er nú tekin við. 

Myndatexti sem útskýrir þessa grímubúninga:

Sveinbjörn Blöndal og Hörður Óskarsson í grímubúningi - þeir mættu saman í þessum klæðnaði á grímuball Gagnfræðaskólans á Siglufirði, þessara andstæðu "persóna" nasistanum og blökkumanninum sem nasistar hötuðu og gera enn því miður).

Þetta olli miklu uppnámi hjá kennurum og ekki síður hjá foreldrum. Söguna þekki ég ekki með öruggri heimild, en svona man ég þetta.
Gott væri ef einhver bætti um betur. - sk Grímuböll voru hér áður fyrr, all tíður skemmtanamáti. Þá kepptust menn og konur við að mæta á dansleiki í sem frumlegustum búningi- og yfirleitt voru veitt verðlaun fyrir þá frumlegustu og skemmtilegustu.

Fyrir meir en 50-55 árum, bar það við að allt ætlaði vitlaust að verða á Siglufirði, þegar tveir ungir gárungar mættu á einn slíkan dansleik. Þetta atvik var á hversmanns vörum og margar skoðanir á þessum atburði.
Sú frásögn er ég heyrði oftast (og man) frá þessum atburði, þarf ekki endilega að vera sú eina rétta, en hún var á þessa leið, í stuttu máli. Eins og áður segir voru þarna að verki tveir ungir menn um 16 ára gamlir (?) sem fengu vinkonur sínar sem kunnu á saumavélar, sér til aðstoðar.

Á þessum tímum voru nasistarnir að hefja valdabrölt sitt í Evrópu, við hreinsanir og kynþáttahatur, meðal annars töldu þeir blökkumenn, til óæðri kynstofns.
Í þessum anda bjuggu félagarnir til persónurnar; nasista og blökkumanna, til að sína þversögnina í heimsku nasistanna. En þetta uppátæki var greinilega misskilið því allt fór úr böndunum, m.a. í foreldra og fjölskylduhúsum. Það átti að reka þá úr skólanum, úr bænum, setja þá í fangelsi, flengja þá, ofl.ofl. -

Í dag og raunar á þeim tíma einnig, var og er hlegið af þessu írafári almennings, sem lét stjórnast á fyrirfram ákveðnum fordómum á drengjunum og án þessa að reyna að nálgast hinn raunverulega sannleika og tilgang, það er andhverfunni.

Þetta voru vinirnir Sveinbjörn Blöndal listmálari og Hörður Óskarsson  prentari. Árgangur 1923
Lesa má aðra frásögn HÉRNA