KAÐLA OG KLIFUR 

Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson. 

Margar kynslóðir Siglfirska barna og unglinga muna örugglega eftir að hafa sveiflað sér í köðlum og klifrað upp á lýsistanka og verksmiðjuþök. Meðan síldin var og hét þá var þetta vinsæll leikur en eftir að síldin hvarf magnaðist þetta til muna. Því þá stóðu verksmiðjur, brakkar og bryggjur með stórum löndunarkrönum auðar og breyttust í skemmtileg og hættuleg leiksvæði fyrir okkur blessuð börnin.

Það kemur fyrir að mig dreymi martraðir í dag sem dauðlegur fullorðin maður um að detta niður af ónýtum þökum og tönkum ofan í allskyns stórhættulegt brotajárnsdrasl.

Síðan man ég einnig eftir skemmtilegum kaðlaleikjum á staur sem stóð i bakkanum við Hafnargötuna og svo var annar kaðall uppí fjalli á staur sem var notaður sem loftnet fyrir síldarflugsleitina á sínum tíma minnir mig.

Brotajárns leiksvæði suðurbæjarbarna fyrir neðan Hafnargötu bakka.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson. 

Það rétt mótar fyrir þessum kaðlastaur efst í brekkunni lengst til hægri á myndinni. Ljósmyndari: Steingrímur Kristinsson.

En frægasta kaðla og klifursvæðið í mínum minningum er Rauðkuverksmiðjan og allt umhverfið þar um kring með hinum heimsfræga sjókaðal sem hékk þar í háum flottum krana.

Það er með eindæmum hvað hægt er að finna margar skemmtilegar ljósmyndir sem sýna þessa “leikvelli” okkar á Ljósmyndasafni Siglufjarðar. Á mörgum ljósmyndum sem ég fann má sjá að meistara ljósmyndarinn Steingrímur Kristinsson er ekki beinlínis lofthræddur og er duglegur við að klifra upp í háa strompa og fl.

Sjókaðlar

Þrír vinir í sveiflu á sama kaðli.
Þetta hefur líklega endað með að allir komu blautir heim til mömmu.
“Á myndinni með þremur á kaðli eru tvíburarnir Þorri og Steini Birgis og Toni Páls sonur Palla Gests skipstjóra.
Við gátum ekkert annað gert í þessari stöðu annað en að láta okkur falla í sjóinn.”

Ég minnist þess að hafa tekið þátt í að plata aðkomustelpu með því að láta hana halda í neðstu hnútana á kaðlinum þegar það var háflóð, sem auðvitað endaði með því að hún festist í sjó upp að mitti og svo spurði hún grátandi: Og hvað á ég að gera núna?
Tja…  það er annaðhvort að klifra alla leið upp eða sleppa og synda í land… svöruðum við hlæjandi.

En það skal tekið fram að stelpurnar voru sko ekkert síðri en við strákarnir í köðlum og klifri.

Löndun við Rauðkubryggju og dýpkunarpramminn Björninn er þarna líka.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

Það voru líka til flottir kaðla kranar á Ríkisbryggjunni.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson. 

Töffari með sítt hár í svaka sveiflu við Ríkisbryggjuna.
Forsíðumyndin sýnir annan strák á sama stað.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

Kaðlar, klifur og ævintýri við Rauðku

En aðal kaðla og klifursvæði sunnan guttanna var við Rauðku. Við krakkarnir vorum með heilmikinn eiginskapaðan ævintýraheim inni í sjálfri verksmiðjunni. Kaðlar og brotajárn út um allt og þar fórum við í eltinga og Tarzanleiki, þar sem við sveifluðum okkur t.d. úr opnum glugga yfir á stóran mjölþurrkarar og í leikpásum sátum við við varðeld ofaná múrsteinshlöðnum brennsluofni og reyktum stolnar sígarettur og grilluðum pylsur.

Það gat verið mjög svo hættulegt að klifra uppá fúið þakið til að setja upp nýja kaðla og fór ég einu sinni meira en hálfur í gegnum þakið og þið skuluð vita að það var aldrei skortur á köðlum. Það voru til fleiri kílómetrar af þessum hampakaðlaefni, þykkt eða grannt, út um allt í yfirgefnum síldarplansbrökkum 

Þakið á restinni af Rauðku var ekki í góðu ásigkomulagi eins og sést á þessari mynd.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

Minn uppáhaldskaðal var nú reyndar á sjálfum rauða stóra lýsistanknum. Þar klifraði maður upp á skúr og fór svo í stóra sveiflu með því að spyrna sér vel frá tanknum. Þeir köldustu byrjuðu í sjálfum stál stiganum.

Rauðkutankurinn stóð síðan þarna suður frá í áratugi.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson. 

Það er vert að staldra aðeins við og kíkja vel á þessa ljósmynd hér fyrir ofan. Þarna sést eitt aðal leiksvæði okkar suðurbæjarbryggjugutta. Aðalbækistöðin var „Langi Grái“ og „Beinið“ þar sunnan við sem var skemmtilegt klifur og kaðlaleikjasvæði líka.
Á myndinni er búið að rífa „Svarta skúrinn“ sem var líka skemmtilegur leik-brakki en takið líka eftir hinu stóra horfna fjárhúsahverfi uppi í fjalli.

Rauðkusvæðið séð úr austurátt.
Ljósmyndari: Steingrímur Kristinsson.

Síðan var það mikið sport að stökkva á milli minni svarta tanksins og yfir á þakið á Gránuhúsinu.
En þá var maður hættur að vera hræddur við Gránudrauginn sem hékk hengdur þar inni uppá þriðju hæð.
Meira um hann og myndir af honum hér:
HORFIN ÆVINTÝRAHEIMUR: SKOGER, EVANGER, TORDENSKJOLD… OG ÉG! 2. HLUTI

Búið að rífa Gránuhúsið og komið að strompinum.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

Rauðkuþakið rauða og flottasti strompurinn í bænum
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

SR svæðið allt var líka mikill klifur ævintýraheimur, allt fullt af tönkum, rörum og háum þökum.
Ljósmynd: Steingrímur Kristinsson.

Ein af mínum klifur martröðum snýst t.d. um að hafa ásamt góðum glæfralegum vini verið að klifra uppi á þessum rörum sem blésu mjölinu úr SR bræðslunni og yfir í Mjölhúsið.

Mjölhúsþakið og tankarnir þar fyrir ofan var spennandi klifur svæði fyrir kalda stráka.
Ljósmyndari Steingrímur Kristinsson. 

Bryggju guttar að “pilka” á Ríkisbryggjunni.
Ljósmynd: Hallgrímur Hafliðason. (Halli Nonni) 

Ljósmynd: Hallgrímur Hafliðason. (Halli Nonni) 

Bryggjuguttar með fugl sem eflaust hefur flækst í veiðafærunum hjá þeim.
Ljósmynd: Hallgrímur Hafliðason. (Halli Nonni)