Chiếc Lá Thuộc Bài (70) - Chương 5
Chương 5
Im lặng giữa em và nhỏ Ngân. Có lẽ nhỏ ấy cũng hồi hộp như em vậy. Em thì hồi hộp đợi xem phản ứng của nhỏ ấy, còn nhỏ hồi hộp vì không biết có vật gì trong tập.
Nhỏ Ngân đã lật đến trang có nhánh lá thuộc bài. Em nhìn nhỏ ấy chăm chăm, chờ đợi tiếng kêu ngạc nhiên, đôi mắt mở tròn. Nhưng lạ thay, nhỏ không một chút ngạc nhiên. Nhỏ nhìn em cười mỉm và nói:
- Cảm ơn mầy nhiều lắm! Tao hiểu ý mầy rồi.
Người ngạc nhiên lúc này lại là em. Em ngạc nhiên vì nhỏ Ngân đã phản ứng khác hẳn với ước tính của em. Lại nữa, câu nói của nhỏ làm em phân vân suy nghĩ không ít. "Tao hiểu ý mầy rồi". Nhỏ ấy hiểu gì?
Nhỏ Ngân nói:
- Mầy cho tao chiếc lá thuộc bài này là có ý khuyên tao cố chăm học để trở thành học sinh giỏi trong lớp, phải không?
Nhỏ Ngân lại biết cả tên của chiếc lá thuộc bài nữa! Lạ chưa? Em hỏi nhỏ ấy:
- Mầy… mầy biết chiếc lá thuộc bài này hở?
Nhỏ Ngân:
- Chớ mầy tưởng tao rớt từ cung trăng xuống hay sao mà không biết!
Em mới là người từ cung trăng rớt xuống! Em ngạc nhiên hết sức.
Nhỏ Ngân kể:
- Mầy biết không, hồi tao còn nhỏ đó, anh hai tao có cho tao một chiếc lá này. Anh ấy nói muốn thuộc bài nào cứ để chiếc lá vào trang có bài ấy, khỏi cần học cũng thuộc. Tao nghe lời làm thử. Rốt cuộc, tao bị lãnh trứng vịt vì không thuộc bài. Vậy đã hết đâu, cô giáo còn bắt quỳ cả buổi nữa chứ...
Nhỏ Ngân kể mà em chỉ nghe được loáng thoáng. Em tưởng chừng tai mình ù đi. Nhỏ Ngân vẫn vô tư tiếp:
- Lớn lên tao mới biết anh hai tao nói dối. Người lớn họ ưa bày đặt nói nọ kia để con nít tin ghê mầy nhỉ?
Ba em đã lừa dối em đó sao? Phải rồi. Đúng là ba đã lừa dối em. Thảo nào ba không muốn có người thứ ba biết chuyện. Ba khéo bịa đặt thì thôi: "Nếu để người thứ ba biết được, chiếc lá sẽ hết linh ứng"?
Em thấy ức lòng quá. Tự nhiên mặt em nóng lên.
Nhỏ Ngân hỏi em:
- Kìa! Mầy sao vậy Hương?
Em đáp:
- Tao... tao hơi nhức đầu.
Nhỏ Ngân mở cặp lấy chai dầu khuynh diệp trao cho em:
- Nè, bôi dầu đi! Chắc mầy bị gió độc rồi.
Em đón lấy chai dầu:
- Cảm ơn mầy lắm!
Ánh mắt của em lại chạm phải cuốn tập của nhỏ Ngân với nhánh lá thuộc bài em tặng nhỏ. Ý oán hờn ba dâng lên trong lòng em. Em bật khóc. Nhỏ Ngân hốt hoảng:
- Chuyện gì vậy Hương? Mầy giận tao đấy à?
Em lắc đầu. Em nghĩ đến ba em. Ba ơi! Sao ba nỡ lừa dối con vậy ba?
* * *
Em đem chiếc lá thuộc bài ra hỏi nhiều nhỏ bạn khác. Ngoại trừ vài đứa không biết, còn phần lớn đều rõ. Chúng còn kể cho em nghe những kỷ niệm thuở nhỏ của chúng với chiếc lá thuộc bài nữa. Những chuyện đều tương tự như chuyện của nhỏ Ngân: tin lời người lớn để chiếc lá thuộc bài vào tập bài học mà chẳng thuộc gì cả!
Nhỏ Hiếu còn cho em biết tên thật của chiếc lá thuộc bài nữa. Nhỏ khoe nhà nhỏ có một cây, trồng làm cảnh. Ba má nhỏ ấy gọi là cây trắc bá diệp.
Em ngồi thẫn thờ trước cuốn tập có chiếc lá thuộc bài. Không, chiếc lá cây trắc bá diệp mới đúng.
Sau những phút đầu bàng hoàng trước sự thật, ý oán hờn ba trong em đã vơi dần. Vì một câu hỏi hiện ra trong trí em: "Ba nói dối em như thế với dụng ý gì?"
Em phăng dần manh mối.
Đầu tiên, em đi tìm cô Thục Viên và hỏi cô có biết lá thuộc bài không? Cô đáp:
- Lá trắc bá diệp chứ gì?
Vậy là cô biết rất rõ chiếc lá. Em lại hỏi:
- Thưa cô, tại sao người lớn lại bịa đặt với trẻ con rằng ai có chiếc lá thuộc bài, người ấy sẽ học giỏi?
- Đâu phải vậy. Người ta nói là ai có chiếc lá thuộc bài, để vào bài học nào sẽ thuộc bài học ấy mà khỏi phải học chứ!
- Sao vậy cô?
- Hương không biết thật à?
- Vâng, vì vậy em mới hỏi cô.
- Thế Hương có biết chuyện chuồn chuồn cắn rốn ba lần thì biết bơi không?
- Em biết.
- Thì đấy, chuyện ấy hay chuyện lá thuộc bài đều nhằm mục đích tạo cho đứa trẻ một niềm tin...
- Tạo một niềm tin…
- Đúng rồi. Theo cô, đáng lẽ người ta phải nói thế này mới đúng: Nếu để chiếc lá thuộc bài trong bài học, sẽ học bài “dễ thuộc hơn", hoặc là: "Cho chuồn chuồn cắn rốn ba lần, sẽ “mau biết bơi hơn"...
Rồi nhân tiện cô cho em biết thêm những chuyện khác. Cô nói:
- Cô đố Hương chứ tại sao người ta lại bảo trẻ con mà ăn chân gà thì tay run, viết chữ xấu?
- Viết chữ xấu thật đó cô. Em bật thốt.
Cô Thục Viên cười ngặt nghẽo:
- Đó, thấy chưa. Bảo Hương mà còn tin nữa là những đứa trẻ ít tuổi hơn. Sự thật là thế này, số là chân gà có rất nhiều xương nhỏ, ăn không khéo có thể bị hóc xương như chơi. Vì sợ trẻ con bị hóc xương, người ta mới nói: "Ăn xương gà tay run, viết chữ xấu". Đứa trẻ nào lại không sợ viết chữ xấu. Thành ra chẳng đứa nào dám ăn chân gà cả...
Em cười theo cô:
- Cô nói em mới biết.
- Còn chuyện ăn ốc nói mò nữa chứ?
- Tại sao lại nói vậy, cô?
- Điều này thì cô chỉ suy đoán thôi. Cô cho là ăn ốc, người ta thường dễ bị những dị ứng như nổi mề đay chẳng hạn nếu cơ thể không hợp. Một lý do khác nữa là ăn ốc, người ta rất dễ bị... nhột bụng. Bởi thế người ta mới bịa ra câu "Ăn ốc nói mò".
Cô dừng lời một chút rồi bỗng hỏi:
- Mà này, Hương chưa cho cô biết tại sao bỗng dưng, Hương lại hỏi cô về chuyện chiếc lá thuộc bài?
Em chưa muốn cho cô Thục Viên biết chuyện ba em cho em chiếc lá thuộc bài. Em nói:
- Tại... em nhặt được một chiếc lá thuộc bài và đem hỏi nhỏ bạn, nhỏ nói tên và công dụng của chiếc lá nhưng em không tin nên đi hỏi cô cho chắc...
Cô Thục Viên:
- Ừ, chứ tin làm sao được mà tin. Nếu quả đúng như lời truyền, ai có lá đều thuộc bài mà khỏi cần học thì làm gì còn có người đứng hạng... bốn mươi lăm nữa!
Nói xong, cô khúc khích cười. Em mắc cỡ quá chừng đi, cúi gầm mặt. Mãi một lúc sau, em mới hết thẹn, xin phép cô ra về.
Về nhà, em gặp mẹ đang ngồi vá áo, em đem chuyện kể hết cho mẹ nghe. Từ chuyện ba tặng em cuốn tập và chiếc lá thuộc bài đến chuyện em bắt chước ba tặng nhỏ Ngân rồi phát giác ra sự thật.
Nghe xong, mẹ em nói:
- Thảo nào, Hương đổi khác hẳn… Không ngờ chỉ nhờ chiếc lá thuộc bài mà ba đã thành công hoàn toàn trong việc giúp Hương thoát khỏi tâm trạng chán nản...
Em hỏi:
- Thế ra mẹ có cho ba biết chuyện con bị xao động tinh thần vì bọn bạn cùng lớp sao?
Mẹ ôm em vào lòng:
- Hương bỏ lỗi cho mẹ nghe. Mẹ đã hứa là sẽ giấu ba hộ Hương nhưng rồi mẹ lại nói cho ba biết. Tại tính mẹ như vậy đó, giấu ai thì được chứ với ba, mẹ giấu không xong...
Em nghĩ đến sự dửng dưng của ba dù ba đã biết chuyện. Em nói:
- Ba đóng kịch hay ghê! Ba biết hết chuyện của con rồi mà làm mặt tỉnh như người chẳng biết gì...
Rồi em nhớ đến thắc mắc của mình. Em hỏi mẹ:
- Mẹ này, con thắc mắc điều này mãi. Con không biết rõ dụng ý của ba khi ba nói dối con chuyện chiếc lá thuộc bài…
Mẹ em nói thật dài:
- Điều này thì mẹ hiểu rõ hơn cả. Tuy ba không cho mẹ biết chuyện ba cho Hương chiếc lá thuộc bài nhưng mẹ vẫn hiểu. Chắc Hương nhớ chứ, ngày xưa, ba di cư vào nam có một mình, ba vừa đi làm cho một hãng buôn, vừa đi học thêm. Sự cố gắng của ba không tránh khỏi những khó khăn như Hương gặp trong thời gian qua. Ba cũng bị những người bạn cùng hãng mỉa mai nọ kia. Nào là: Không chịu an phận, làm nhân công không muốn, đòi làm người trí thức kia! Nào là: liệu chừng không học được thì đừng nên phí sức nữa! Đại loại đều là những câu nói làm chán nản ba, hệt như tình trạng của Hương vậy đó. Nhiều lúc, ba cũng tỏ ý chán nản muốn bỏ học để khỏi phải nghe những lời đó nữa. Nhưng rồi nhờ có nghị lực, ba đã vượt qua mọi trở ngại. Ba thi đậu Tú tài, đăng lính rồi sau đó, ba gặp mẹ… Có lẽ do kinh nghiệm của bản thân, ba thấy với trường hợp của Hương, chỉ có nghị lực mới giúp Hương thoát khỏi trở ngại. Vì thế ba mới cho hương chiếc lá thuộc bài và nói: "Ai có chiếc lá sẽ học giỏi" để Hương tin tưởng, giữ vững cố gắng mà học tập...
Em vụt hiểu ra. Ngày nào đó, em có nghĩ đến một sự thiếu thốn nơi con người mình. Bây giờ em mới biết, em đã thiếu nghị lực. Bởi vậy, em mới dễ bị chi phối vì bè bạn.
Mẹ em tiếp:
- Bây giờ Hương đã hiểu rõ chưa nào?
- Con còn chút thắc mắc nữa...
- Hương cứ hỏi đi.
- Con vẫn còn nghĩ về sự linh ứng của chiếc lá thuộc bài ở điều này. Là nếu nó không linh ứng thì sao khi con gặp bài toán khó hoặc bài khó thuộc, con nghe lời ba cầu xin chiếc lá thuộc bài thì sau đó, con làm toán, thuộc bài được dễ dàng…
Mẹ em giải thích:
- Đấ là một hiện tượng tâm lý. Sở dĩ Hương làm toán, học bài chóng thuộc, một phần do niềm tin trong lòng Hương đã khích động, phần khác, Hương đã làm mọt việc gọi là Tự kỷ ám thị mà Hương không biết đấy.
- Tự kỷ ám thị là gì mẹ?
- Đó là một phương pháp luyện ý chí. Chẳng hạn, Hương muốn uống một viên thuốc đắng, Hương sẽ nhẩm trong trí rằng: "Tôi sẽ uống được viên thuốc dễ dàng", thế là Hương có thể uống được dễ dàng thật. Thì cũng vậy, trong lúc tin tưởng vào chiếc lá thuộc bài, Hương đã nhẩm trong trí rằng : "Mình sẽ làm ra bài toán này," hoặc là "Mình sẽ học thuộc bài này". Hậu quả là Hương có thể làm ra toán, học thuộc bài dễ dàng.
- Con hiểu hết rồi. Mẹ giải thích hay quá... Và ba nữa, ba cũng hay ghê vậy đó…
Mẹ em vui vẻ:
- Thế Hương phải làm điều gì để đền ơn ba chứ?
Em lắc đầu:
- Con không biết phải làm gì cả, mẹ dạy con đi...
- Mẹ bàn với Hương thế này nhé. Ba có về, Hương cũng đừng cho ba biết là Hương đã biết sự thật về chiếc lá thuộc bài rồi. Hương làm như không có chuyện gì xảy ra vậy. Chờ đến cuối năm học…
- Lâu dữ vậy mẹ?
- Ấy, để mẹ nói tiếp đã. Chờ đến cuối năm học, nếu Hương được lãnh thưởng, Hương sẽ trao lại gói phần thưởng cho ba, cạnh đó, Hương buộc theo cuốn tập có chiếc lá thuộc bài. Trong cuốn tập, Hương đề mấy chữ thế này: "Ba ơi! Con đã biết sự thật rồi. Ba nói dối con bấy lâu nay nhé. Con bắt đền ba đấy!".
Em cười tiếp:
- Ba đọc xong, chắc ba sẽ ngạc nhiên lắm mẹ nhỉ?
- Hẳn đi rồi.
Em ngồi ôm gối, mãi mơ màng tưởng tượng đến ngày em trao gói phần thưởng mình lãnh được cho ba...
*
Nhỏ Ngân lên được hạng mười hai. Đó là điều em không ngờ. Phần em, em vẫn đồng hạng với nhỏ Hạnh. Tuy đã biết chiếc lá thuộc bài không có tác dụng gì cả, em cũng đã vững tâm để học. Nghị lực đã chứa đầy trong em.
Nhỏ Hạnh chừng như bớt ganh tị với em nữa. Nhỏ có vẻ như muốn làm quen với em nhưng còn e ngại. Em đã gỡ rối dùm nhỏ ấy. Một hôm, em đem toán nhờ nhỏ ấy giải hộ, nhỏ vui vẻ nhận lời. Sau đó, em rủ nhỏ đi uống nước cùng nhỏ Ngân. Và câu chuyện trong lúc ngồi uống nước dần đưa ba đứa đến sự thân mật.
Kỳ đệ nhị lục cá nguyệt lại đến. Tuần lễ thi rồi cũng qua mau. Nhỏ Hạnh học đến xanh xao. Nhỏ Ngân cố gắng quá sức, nhỏ thức khuya để học bài đến nỗi mắt có quầng thâm. Em cũng gắng hết sức mình.
Kết quả kỳ thi này, nhỏ Hạnh vẫn nhất. Em đứng nhì. Riêng nhỏ Ngân, nhỏ làm cả lớp cùng sửng sốt: nhỏ đứng hạng tư, chỉ dưới nhỏ Hạnh, em và nhỏ Châu!
Vậy là kết quả chung niên xem như đã xong. Ba đứa được lãnh thưởng cuối năm sẽ là nhỏ Hạnh, em và nhỏ Châu.
Em báo tin cho mẹ em biết, Mẹ em sung sướng đến nỗi nước mắt tự nhiên tuôn trào, lăn dài trên má.