Bức thư mất trộm

Phần 1

Hồi đó vào năm 18… tôi đang ở Ba Lê. Sau một buổi tối mưa gió bão bùng, tôi khoan khoái ngồi suy tưởng và hút ống vố, cùng với bạn thân Đỗ Văn, trong căn nhà riêng của anh ta ở khu Thánh Giẹc-Manh. Trong một giờ đồng hồ, hai chúng tôi không nói gì hết. Nếu có ai đến, thì sẽ tưởng chúng tôi chỉ bận rộn ngắm nhìn các làn khói thuốc tỏa thành vòng, bay lên trần nhà. Riêng tôi, thì tôi suy luận một vài điểm, trong câu chuyện mà chúng tôi nói vào lúc đầu buổi tối. Đó là chuyện về vụ ở đường Nhà Xác, và những bí ẩn trong vụ ám sát bà Minh Tân. Tôi đang liên tưởng đến những điều giống nhau của hai vụ này, thì cửa phòng bỗng bật mở, và ông M.G, chánh sở Cảnh sát Ba Lê bước vào.

Chúng tôi thân mật mời ngồi, vì ông ta vừa có điểm dễ thương vừa có cái đáng ghét, và từ vài năm rồi, chúng tôi chưa gặp lại ông ta. Vì chúng tôi đang ngồi trong bóng tối, Đỗ Văn đứng dậy định thắp một ngọn đèn, nhưng anh ta ngồi xuống ngay, khi nghe ông G nói rằng ông ta đến để nhờ anh bạn tôi giúp ý kiến, về một vụ đang làm cho ông ta vô cùng bối rối.

Đỗ Văn nói:

- Nếu đó là một chuyện cần suy nghĩ, thì chúng ta không nên thắp đèn. Suy nghĩ trong bóng tối dễ hơn.

Ông cảnh sát trưởng nói:

- Lại một ý kiến kỳ quái của ông nữa.

Ông ta chuyên môn gán cho là kỳ quái, tất cả những điều gì mà ông ta không hiểu được, thành ra ông sống giữa toàn những sự kỳ quái.

Đỗ Văn đưa mời ông ta một ống điếu và nói:

- Vậy mà tôi tin là đúng đấy!

Tôi hỏi:

- Còn câu chuyện khó xử của ông ra sao? Tôi hy vọng nó không thuộc vào loại ám sát nữa chứ?

- Ồ! Không. Chả giống vậy chút nào. Câu chuyện này thực ra rất giản dị, và tôi nghĩ là chúng tôi có thể tự giải quyết lấy được, nhưng tôi nghĩ là ông Đỗ Văn sẽ thích nghe, vì nó thật là kỳ quái.

Đỗ Văn nói:

- Giản dị và kỳ quái!

- Vậy đấy. Nhưng nghe câu đó không trúng lắm, ta có thể nói nó, hoặc giản dị, hoặc kỳ quái nếu ông muốn. Có điều là chúng tôi lấy làm bối rối lắm, vì mặc dầu giản dị thế mà chúng tôi vẫn không hiểu được.

Bạn tôi nói:

- Có lẽ vì nó quá giản dị nên nó làm cho ông nhầm lẫn chăng?

Ông cảnh sát trưởng cười:

- Ông nói gì lạ vậy?

Đỗ Văn nói:

- Có lẽ vì điều bí mật đã rõ ràng quá?

- Ô! Trời đất ơi! Ai mà lại nói thế bao giờ.

- Nó hơi hiển nhiên quá?

Ông khách cười lớn, vui vẻ:

- Ha ha! Ha ha! Ô!... Ồ! Đỗ Văn, ông làm tôi buồn cười muốn chết, ông thấy không?

Tôi hỏi:

- Nhưng, chuyện đó là chuyện gì vậy?

Ông cảnh sát trưởng nhả khói thuốc vừa nằm ngả người xuống ghế bành, vừa nói:

- Để tôi kể cho các ông nghe. Tôi sẽ vắn tắt thôi. Nhưng, trước khi bắt đầu, tôi phải dặn trước các ông là chuyện này bí mật ghê lắm đó, và tôi sẽ có thể bị mất chức, nếu có ai khác biết được đấy.

Tôi nói:

- Ông cứ kể đi.

Đỗ Văn nói:

- Hay là đừng kể cũng được.

- Được rồi, để tôi kể. Tôi được bề trên rất cao cấp, cho biết rằng một tài liệu rất quan trọng đã bị đánh cắp ở hoàng cung. Người ta biết rõ kẻ nào đã lấy cắp – người trông thấy hắn – và biết rằng hắn vẫn còn giữ tài liệu đó.

Đỗ Văn hỏi:

- Sao họ biết được điều đó?

- Vì lý do là nếu kẻ cắp đem sử dụng tài liệu đó, thì sẽ có một vài hiện tượng xảy ra, nhưng những hiện tượng đó lại chưa xảy ra.

Tôi nói:

- Ông cắt nghĩa rõ hơn chút nữa được không?

- Được, tôi nói rõ hơn là tờ giấy đó cho phép kẻ giữ nó một uy quyền rất đáng kể đối với một vài người, và uy quyền đó rất có giá trị… (ông cảnh sát trưởng rất thích nói úp mở).

Đỗ Văn nói:

- Tôi vẫn chẳng hiểu gì cả.

- Không hiểu gì ư? Thật không? Nào! Tài liệu này, nếu mà cho một người thứ ba biết – tôi không nói đến tên người thứ ba này – thì một nhân vật cao cấp lắm sẽ mất hết danh dự ; vì vậy mà kẻ giữ tài liệu đó có một ảnh hưởng rất mạnh đối với nhân vật kia, vì danh dự và sự yên ổn của người này nằm trong tay của hắn ta.

Tôi ngắt lời:

- Nhưng cái ảnh hưởng đó, tùy thuộc điều này : Kẻ cắp có biết là người bị mất thấy hắn ta không? Sao hắn dám vậy?...

G nói:

- Kẻ cắp chính là D, hắn ta dám làm hết tất cả những điều tồi bại, nếu hắn thích làm. Cái vụ trộm này vừa liều lĩnh vừa khôn khéo. Tài liệu đó chính là một bức thư, nói trắng ra, là đã bị mất trong lúc người nhận được đang ở một mình trong phòng khách của hoàng cung. Lúc người đó đang đọc, thì bị ngắt ngang vì một nhân vật cao cấp khác bước vào, người đó bèn đặt đại lên bàn, nhưng lật phía lưng bức thư lên. Như vậy chắc sẽ không ai chú ý tới nó. Ngay lúc ấy thì D bước vào, đôi mắt cú vọ của hắn ta nhìn thấy ngay bức thư, và nhận được nét chữ đề địa chỉ người gửi ở mặt sau lá thư, hắn cũng nhận thấy sự bối rối của người nhận được bức thư đó và hắn đoán ngay ra sự bí mật của người kia.

Sau khi nói vài câu chuyện, hắn rút trong túi ra một bức thư, gần giống bức thư kia, mở ra, giả bộ đọc, rồi đặt xuống bàn, cạnh bức kia. Rồi hắn lại nói chuyện về công việc trong khoảng mười lăm phút. Sau đó hắn đứng dậy từ biệt, và tráo lấy lá thư không phải của hắn ta. Người bị mất cắp trông thấy cử chỉ đó, nhưng tất nhiên là không dám nói vì sợ sẽ gợi sự chú ý tới bức thư đó, vì sự hiện diện của nhân vật thứ ba vẫn còn kia. Rồi ông bộ trưởng D đi mất, để lại trên bàn bức thư của ông ta, một bức thư không có gì là quan trọng cả.

Phần 2

Đỗ văn nói:

- Vậy thì đúng là một trường hợp hi hữu thật : Kẻ trộm biết rằng người bị mất cắp thấy mình đã lấy trộm.

Ông cảnh sát trưởng đáp:

- Đúng vậy, và từ mấy tháng qua, nắm được bức thư trong tay hắn đã làm áp lực đối với người kia rất nhiều về phương diện chính trị, đến một độ thật là nguy hiểm. Người bị mất trộm càng ngày càng cảm thấy cần thiết phải lấy được lá thư đó về. Nhưng dĩ nhiên là người đó không dám làm lớn chuyện. Sau cùng, vì quá tuyệt vọng, người đó mới phải nhờ đến tôi.

Đỗ Văn vừa nhả khói thuốc, vừa nói:

- Tôi nghĩ là khó có thể chọn được người nào khác tài giỏi hơn ông.

Ông cảnh sát trưởng G trả lời:

- Ông quá khen đấy thôi, nhưng rất có thể là người ta đã nghĩ về tôi như vậy.

Tôi nói:

- Đúng như ông đã nói lúc nãy, bức thư hẳn vẫn còn nằm trong tay tên bộ trưởng D, vì nhờ có nó mà hắn ta mới còn giữ được uy thế với người kia, chứ nếu hắn xài đi thì uy thế sẽ mất đi ngay.

G nói:

- Thật vậy, và vì tin tưởng thế mà tôi đã nhận lời. Công việc đầu tiên của tôi là tìm kiếm thật kỹ lưỡng ở nhà tư của tên D và tôi đã kiếm cách làm công việc đó trong lúc vắng mặt hắn ta. Tôi cũng cẩn thận không để lộ tí gì cho hắn nghi ngờ cả.

Tôi nói:

- Nhưng, ông thì quen công việc đó quá rồi còn gì? Cảnh sát Ba Lê đã làm thế nhiều lần rồi mà.

- Ồ, có lẽ thế, vì vậy tôi đã hy vọng nhiều lắm. Với lại thói quen của tên D lại rất có lợi cho chúng tôi nữa : Thường thường hắn hay đi khỏi nhà cả đêm. Người làm của hắn cũng ít ; họ ngủ khá xa tòa nhà của chủ, và vì phần đông là người Ý nên họ hay say sưa chè chén lắm. Còn tôi thì các ông biết là tôi có những cái chìa khóa có thể mở được tất cả các nhà riêng cũng như công sở ở Ba Lê. Trong ba tháng qua, đêm nào tôi cũng đích thân chỉ huy cuộc tìm kiếm ở nhà tư của D. Danh dự tôi đặt trong vụ này, và cũng để tiết lộ với ông một điều rất bí mật: Phần thưởng lớn ghê lắm. Vì vậy mà tôi chỉ bỏ cuộc khi cảm thấy kẻ cắp đã khôn lanh hơn tôi nhiều. Tôi tin là đã kiếm khắp các góc kẹt trong nhà, những nới mà có thể giấu được một tờ giấy rồi.

Tôi hỏi:

- Nhưng có thể là dầu đã có bức thư trong tay, hắn ta đã giấu nó ở một nơi nào khác hơn là căn nhà của hắn ta thì sao?

Ông cảnh sát trưởng nói:

- Khó có thể xẩy ra chuyện đó. Tình hình trong triều bây giờ, nhất là ở cái vụ mà D đang nhúng tay vào, đã đi đến một độ mà D cần phải có ngay bức thư đó bất cứ lúc nào cần trưng ra, và điều này cũng quan trọng ngang với điều hắn có được bức thư đó.

Tôi nói:

- Nếu vậy thì chắc hắn phải cất giữ bức thư trong nhà tư của hắn thật. Còn về vấn đề hắn có mang trên người hắn hay không thì chắc hẳn là không cần đặt ra.

Ông cảnh sát trưởng nói:

- Nhất định là không rồi. Đã hai lần, tôi cho nhân viên giả làm kẻ cướp, chận hắn ta lại và lục soát hết trong người hắn, ngay trước mắt tôi mà không tìm thấy gì hết.

Đỗ Văn nói:

- Đáng lẽ ông không cần phải mất công làm như thế làm gì. D không phải là kẻ hoàn toàn điên rồ, theo tôi nghĩ, hắn đã phải đoán trước sẽ có những cuộc chận xét như là điều tất nhiên phải xảy ra vậy.

G nói:

- Hắn không hoàn toàn điên, đúng vậy ; nhưng dù sao hắn ta cũng là một thi sĩ, và tôi nghĩ là không xa với sự điên loạn bao nhiêu.

Đỗ Văn vừa suy nghĩ, vừa nhả khói thuốc thật lâu, rồi nói:

- Đúng vậy, tuy rằng đôi lúc tôi cũng có làm thơ.

Tôi nói:

- Coi nào, ông hãy kể cho chúng tôi nghe từng chi tiết của cuộc tìm kiếm của các ông đi.

- Chúng tôi đã dùng rất nhiều thời giờ và đã kiếm khắp mọi nơi. Tôi đã có kinh nghiệm về công việc này. Chúng tôi xem xét căn nhà từng phòng một ; mỗi tuần, chúng tôi dùng tất cả mọi đêm để khám một căn phòng thôi. Chúng tôi đã mở tất cả các ngăn kéo, và tôi chắc ông cũng biết là đối với một nhân viên cảnh sát đã được huấn luyện cẩn thận, thì không bao giờ có ngăn kéo nào được gọi là ngăn kéo bí mật cả. Trong một cuộc khám xét loại đó mà kẻ nào để sơ hở không tìm ra một ngăn kéo bí mật thì chỉ là kẻ ngu. Công việc thật là dễ dàng! Trong mỗi phòng có rất nhiều chỗ giấu mà người ta không thể ngờ được. Chúng tôi đã biết những chỗ đó. Không nơi nào lọt khỏi mắt chúng tôi.

Sau các căn phòng là các đồ đạc. Chúng tôi dùng những cây kim nhỏ và dài để đâm vào các nệm ghế xem sao. Chúng tôi cũng lột cả những mặt bàn ra.

- Tại sao lại làm vậy?

- Đôi khi người ta dùng mặt bàn hay bất cứ đồ gỗ nào khác để giấu một vật nào đó. Họ đục thủng chân bàn ra, đặt món đồ vào đó rồi đặt cái mặt bàn lên trên. Thành giường cũng có thể được làm như vậy.

Tôi hỏi:

- Nhưng mình có thể đoán được lỗ hổng trong ấy bằng cách gõ vào đấy được không?

- Không được, vì nếu lúc bỏ vật cần giấu vào đấy, người ta đã lót bông xung quanh. Với lại, lần này, chúng tôi không được làm ồn ào.

- Nhưng làm sao các ông có thể tháo gỡ hết các bàn ghế ra được. Người ta có thể quấn một bức thư lại thành nhỏ và dài như một cây kim đan và nhét vào một thành ghế chẳng hạn. Ông đã tháo hết các ghế ra xem chưa?

- Chắc chắn là chưa, nhưng chúng tôi đã làm hơn thế nữa. Chúng tôi đã khám xét kỹ tất cả các thành ghế bằng kính lúp rất mạnh. Nếu có một tí dấu vết nào có vẻ như mới gây ra, chúng tôi sẽ thấy ngay lập tức. Giả tỉ như có một hạt bụi do lỗ khoan gây ra, thì chúng tôi sẽ thấy rõ ngay liền như là trông thấy một quả táo vậy. Dấu keo mà bong ra, hay những chỗ nối chỉ cần hở ra có tí thôi là cũng để lộ chỗ giấu ngay.

- Chắc ông cũng xem phía sau các tấm gương, và đã tìm trong các gầm giường, vải trải giường, màn cửa và thảm rồi chứ?

Xem tiếp 3 & 4