Chương 5
CÂY ĐÈN
Họ vừa ăn xong thì trời tối. Ông Smith quay lại bảo Marjorie đốt đèn. Cũng như các nhà khác trong làng, gia đình ông già nhúng một cái tim bằng bông gòn vào mỡ súc vật để đốt. Mỡ đó hôi lắm và dính vào tay thật dơ.
Nàng Marjorie đứng dậy sửa soạn đi thì Hoggan nói:
- Cô để tôi.
Chàng lực sĩ đi ra, vài phút sau trở lại, tay cầm một cây đèn tuy cũng khói như đèn mỡ nhưng ngọn tỏ hơn nhiều.
Đại tá hỏi:
- Cái gì vậy?
Hoggan bình tĩnh đáp:
- Kiểu đèn tôi mới chế.
Đại tá đòi được coi gần. Hoggan chìa cây đèn, hồi hộp, xúc động như mới phát minh được điều gì lạ lùng lắm.
Rất giản dị. Chàng đã lấy một ve cổ hơi rộng, đầy dầu tới ba phần tư. Một miếng bấc nổi trên mặt dầu. Một ống sắt nhỏ xuyên qua miếng bấc và luồn một cái tim nhúng vào dầu.
Đại tá khen:
- Được. Được lắm.
Ông ngạc nhiên thấy chất dầu ấy chính là dầu múc ở Suối Dầu. Chính là dầu lửa.
Ông hỏi:
- Chính anh đã chế ra cây đèn này?
Hoggan lắc đầu một cách vụng về và mỉm cười:
- Thưa không. Khi tôi ra Pittsburgh, thấy dược sư Kier bán những cây đèn như cây này. Tôi ngó kỹ, hiểu cách làm ra sao rồi về làm lấy. Tôi đã thành công như ông thấy.
Đại tá xúc động rất mạnh, đứng dậy nói bằng một giọng nghiêm trang:
- Này các bạn, đó là một chứng cớ nữa rằng những gắng sức của chúng ta không phải là vô ích. Nếu chúng ta tìm được mỏ dầu thì các bạn thử đoán nhân loại sẽ nhờ chúng ta mà được biết bao nhiêu tiện nghi. Ai cũng có thể có những cây đèn sáng và rẻ tiền như cây đèn này được.
Giọng ông run run và những người kia có cảm tưởng rằng họ sắp bước tới một bước quẹo trong lịch sử của nhân loại và chỉ với một phát minh nho nhỏ, có vẻ như vô nghĩa mà làm xáo lộn được cả thế giới.
Họ lẳng lặng ngó ngọn đèn chập chờn và làn khói rung rung đưa lên.
Thình lình đại tá nói:
- Hoggan, em thấy không? Phải cải thiện ngay cây đèn của em đi. Phải lọc dầu rồi hãy đổ vô ve. Như vậy sẽ sáng hơn và ít khói. Ngày mai thử xem.
Marjorie cảm động tới rưng rưng nước mắt. Ánh đèn chiếu vào cặp mắt ươn ướt lại càng tăng vẻ đẹp của nàng.
Sam thì mơ mộng. Chàng tính toán, tự hỏi hết thảy thế giới cần dùng bao nhiêu cây đèn và thấy con số vĩ đại quá, chàng đã tưởng tượng có những đống vàng ở trước mắt rồi. Tài sản của chàng sẽ tới con số nào? Chàng hỏi:
- Dân số của châu Mỹ là bao nhiêu?
Người này ngó người kia, không ai biết rõ, vì châu Mỹ lúc ấy còn là đất mới, chưa kiểm điểm nhân số một cách chắc chắn. Đại tá suy nghĩ một chút, nhún vai. Ông cần gì biết điều ấy!
*
Một hôm Hoggan đi săn. Cầm cây súng mà lởn vởn ở miền chung quanh là một việc nguy hiểm, nhưng chàng ham bắn lắm, không thể nhịn được. Chàng tới một khu rừng thưa và định nghỉ ở đó.
Mặt trời đã lên đến đỉnh đầu. Chim chóc ríu rít trên cành, điếc cả tai. Chàng mải theo vết một con hươu rồi quên cả bạn bè, công việc, đi xa trại quá. Mệt lử, chàng ngồi phịch trên cỏ, mở bình rượu ra tu một hơi rồi thiu thiu. Chàng yên ổn ngủ được khoảng một giờ thì bỗng có tiếng sột soạt rất nhẹ ở chung quanh. Nếu lúc ấy chàng thức thì chắc chắn là chàng phải run lên rồi, vì một tên Da đỏ hiện ra liền, thân hình cao lớn, vẻ mặt gân guốc, mũi cong như mỏ diều hâu. Nó vẹt cành lá, bước vô, bệ vệ khoanh tay đứng trước Hoggan, một nụ cười khó hiểu nở trên môi. Chàng vẫn ngủ say như một khúc gỗ.
Nhưng nếu chàng thấy nó thì chàng yên tâm được vì nó không vẽ mình như khi ra trận. Mớ tóc đen quấn thành một búi ở sau gáy và trên nón không cắm một cái lông nào cả.
Chính là Kaghamisham.
Dân Da đỏ bẩm sinh kiên nhẫn, cho nên hắn đứng trơ trơ như pho tượng trước Hoggan.
Một hồi lâu sau, chàng Da trắng tỉnh dậy. Mới đầu còn ngái ngủ, mắt còn mờ, chàng ngó chung quanh và thấy cây súng vẫn còn ở vừa tầm tay, chàng bèn ngóc đầu lên thì gặp cặp mắt của tên Da đỏ đương ngó chàng. Tức thì chàng tỉnh hẳn lại, nắm chặt lấy cây súng và nhẩy chồm dậy. Kaghamisham đưa tay ra hiệu đừng lo, rồi chậm rãi nói võ vẽ tiếng Anh:
- Bạn cứ yên tâm.
Nhưng Hoggan hoảng sợ và giận dữ vì bị quấy rối giữa giấc ngủ, chĩa họng súng vào giữa ngực Kaghamisham. Hắn thản nhiên mỉm cười, không hề xao xuyến.
Tay vẫn khoanh, hắn đứng trơ trơ, có vẻ như chế nhạo. Sau cùng, khi đã ngắm kỹ Hoggan, hắn nhã nhặn tươi cười nói:
- Tôi xin bạn cứ yên tâm. Bạn không tin bạn Da đỏ ư?
Hoggan la:
- Nếu tụi vô lại chúng bay mà tin được thì Trời đánh tao. Mày là quân gian trá nhất trong bọn. Mày chịu khó cùng đi với tao về trại và tao cho hay trước, nếu mày có cử động gì khả nghi thì tao bắn lòi ruột.
Kaghamisham biết rất ít tiếng Anh. Nếu hắn không hiểu lời nói của Hoggan thì coi vẻ mặt giận dữ của chàng, hắn cũng đoán được ý nghĩa câu ấy. Hắn bình tĩnh đáp:
- Bạn tưởng bạn mạnh là lầm. Bạn bị bao vây rồi. Đàn em của tôi ở gần đây. Tôi chỉ ra dấu là bạn sẽ phải bó tay. Vậy liệng cây gậy sấm đó đi và theo tôi. Tôi tới đây vì lòng mến bạn chứ không phải vì ghét bạn đâu.
Hoggan vừa giữ thế thủ, vừa liếc mắt dò xét các bụi cây ở chung quanh, nhưng không thấy gì cả. Chàng cho rằng tên Da đỏ chỉ có một mình và nói dối cho chàng sợ, nên chàng đáp:
- Tụi bay có ba ngàn đứa, tao cũng không núng.
Kaghamisham nhún vai, thấy điệu bộ anh hùng rơm ấy, đoán được ý của chàng rồi, mím môi nói:
- Bạn chửi nòi giống tôi như vậy có ích gì đâu? Bạn thử nghĩ tôi tay không lại đây, không có lấy một lưỡi dao dắt lưng nữa mà bạn thì cầm một cây gậy sấm ghê gớm trong tay. Vả lại tôi bắt gặp bạn đương ngủ, không đề phòng gì hết, nếu muốn hại bạn thì tôi đã ra tay rồi.
Hoggan càu nhàu:
- Phải. Mày lý sự giỏi, nghe cũng bùi tai đấy. Vậy mày muốn gì?
- Muốn rằng bạn theo tôi.
Chàng suy nghĩ một chút, tự hỏi đi theo nó có nguy hiểm gì không.
Nó đánh bẫy mình chăng? Ích lợi gì cho nó? Nếu thật tình nó muốn hại mình thì sao nó không lựa lúc mình đương ngủ? Chàng là một người can đảm, rất mạnh mẽ, lại đã từng trải, phiêu lưu. Chàng bằng lòng theo tên Da đỏ, tự nhủ phải canh chừng từng cử động của nó và luôn luôn nắm chắc cây súng.
Hai người đi sâu vào trong rừng. Hoggan đi sau tên Da đỏ vài bước, nghe ngóng tiếng động ở chung quanh. Chàng nhận ngay rằng có một đám động Da đỏ vẫn lén lút theo sau vì tụi này dù có dè dặt bước nhè nhẹ tới đâu đi nữa thì tai chàng đã quen, cũng nhận được những tiếng sột soạt trong đám lá và tiếng rắc rắc của cành khô dưới gót chân. Chàng không nói gì hết, sẵn sàng đối phó.
Họ đi chừng một giờ, không nói với nhau nửa lời. Tới một chỗ rừng bỗng nhiên thưa hơn, Kaghamisham ngừng lại và đợi chàng. Khi chàng theo kịp, tên Da đỏ rút ra một ống điếu, và không đốt thuốc, buông cho nó rớt xuống đất. Do dự một chút, Hoggan làm theo. Tức thì những tiếng động ở chung quanh ngừng hẳn. Hoggan vẫn không thấy tụi Da đỏ ở đâu, nhưng đoán rằng chúng ẩn núp khéo lắm và vẫn dò từng cử chỉ của chàng. Chàng hỏi:
- Tôi không biết bạn muốn gì?
Kaghamisham ngó chàng một cách nghiêm trang rồi chậm rãi đáp:
- Bạn là bạn thân của “Mắt Đại Bàng” phải không?
Hoggan gật đầu.
- Vậy tôi sẽ chỉ cho bạn một cảnh, bạn ngắm kỹ đi rồi làm ơn kể cho “Mắt Đại Bàng” nghe. Kaghamisham không phải là kẻ vô ơn. Bạn nghỉ ngơi một chút rồi chúng ta lại đi.
Chương 6
CÁNH ĐỒNG LỬA
Trong khi Hoggan đi theo Kaghamisham thì ở trại ai nấy đều lo lắng, nhất là khi nhớ lại vụ tấn công vừa rồi.
Mặt trời đã lặn từ lâu, đêm đã xuống mà sao chàng đi săn vẫn chưa về. Chưa bao giờ chàng ở lại trong rừng trễ như vậy. Mà không có lý gì chàng lại trốn đi như lần trước nữa.
Mọi người sợ sệt, lo có một tai nạn xảy ra. Ông Smith nói:
- Sáng sớm mai, tôi và thằng Sam sẽ nghỉ làm máy, vào rừng kiếm xem trên các đường mòn có dấu vết gì tỏ rằng tụi Da đỏ mới xâm nhập chung quanh đây không.
Đại tá làm thinh.
Cả bọn đều yêu Hoggan, chàng lực sĩ to lớn, cục mịch nhưng tận tâm tới mù quáng và rất nhiều sáng kiến hữu ích đó.
Marjorie thắp cây đèn do chàng chế tạo. Mọi người trông ngọn đèn lại càng ủ rũ. Sam vẫn lắng tai nghe ngóng, bỗng nhận thấy tiếng giày đi ở ngoài, chàng đứng phắt dậy, kêu:
- Hoggan về.
Chàng nhẩy ra cửa để đón bạn. Hoggan mệt lử, kêu đói bụng.
Marjorie lẳng lặng vô bếp, trong khi mấy người khác không ngớt hỏi:
- Hoggan làm gì cả buổi chiều? Tại sao về trễ vậy? Tại sao không mang mồi về?
Marjorie dọn trứng và một miếng mỡ heo trước mặt Hoggan. Chàng lẳng lặng ăn ngấu nghiến vài miếng, hớp một hớp rượu bia rồi mới chịu nói:
- Mới xảy ra một chuyện mà tới bây giờ tôi còn ngạc nhiên. Thật không sao hiểu được tụi Da đỏ. Anh Sam, anh hiểu chút gì không, anh giảng giùm tôi nghe : hoặc thằng quỷ Kaghamisham chế nhạo chúng ta, hoặc là nó ngay thẳng và nếu vậy tôi càng lấy làm lạ vì tôi không hiểu nó muốn nói gì hết.
Lời mở đầu ấy càng làm cho mọi người nóng lòng muốn biết chuyện ra sao, nhất là Hoggan vốn điềm tĩnh, phải gặp một trường hợp lạ lùng mới nói nhiều như thế.
- Đây, câu chuyện xảy ra như vầy.
Rồi chàng tả từng chi tiết một, từ cuộc đi săn tới giấc ngủ trong rừng thưa, cuộc gặp gỡ tên Da đỏ và hành trình tới cánh đồng lửa.
Đại tá hỏi:
- Cánh đồng gì vậy? Tôi không hiểu chút chi hết.
Hoggan kể lại:
- Chúng tôi lẳng lặng đi ba giờ đồng hồ, tên Da đỏ tiến trước, tôi theo sau. Có vẻ như chỉ có hai đứa tôi thôi, nhưng sự thật thì có cả một đám mọi lẩn núp trong rừng, theo dõi chúng tôi từng bước mà tôi không thấy. Chúng tôi ngồi đợi cho trời thật tối. Tôi nghĩ không có lẽ gì để nghi ngờ nó hết vì chúng đông như vậy, nếu muốn hại tôi thì dễ lắm. Tôi nóng lòng muốn biết nó định làm gì. Sau cùng chúng tôi lại đi và trời ơi! Thình lình tôi thấy hiện ra một cảnh kỳ dị. Ông thử tưởng tượng : nới đó đất thì phẳng và tôi thấy có nhiều đá, lại mênh mông, rộng hơn cả châu thành Pittsburgh, mà cháy…
- Cháy?
- Dạ, cháy. Đất cháy, các bạn ơi! Đây đó, ngọn lửa bốc lên, như có hàng ngàn cây đèn dầu, sáng như ban ngày. Kaghamisham nói không phải mới đây mà từ hồi nào tới giờ vẫn như vậy. Từ thuở khai thiên lập địa, khu đất ấy vẫn cháy.
Đại tá gãi cằm, lạnh lùng ngó Hoggan như ngờ rằng chàng hóa điên. Sau cùng ông lắc đầu:
- Chuyện kỳ dị! Rồi Kaghamisham nói gì thêm nữa?
- Lúc ấy tôi tưởng tôi chiêm bao. Tôi lại nghi tụi Da đỏ làm phép phù thủy cho tôi sợ, cho chúng ta sợ để chúng ta rời đi nơi khác. Nhưng tôi lại nghĩ nếu chúng muốn vậy thì sao không làm phép ở ngay gần trại của ta đi? Tôi rờ những ngọn lửa ấy. Lửa thật tình mà. Có nhiều ngọn lớn lắm, thui được cả một con nai.
- Rồi sao?
- Rồi Kaghamisham nắm một tay tôi muốn đưa tôi về đây. Tôi không chịu, nói rằng tôi đi một mình được. Tôi định chạy trốn thì nó níu lại, bảo:
- Bạn là bạn thân của “Mắt Đại Bàng” và Kaghamisham không ngu dại mà cũng không vô ơn, vẫn nhớ rằng được người Da trắng cứu mạng. Vậy bạn làm ơn về kể hết thảy những điều mắt thấy cho “Mắt Đại Bàng” nghe và biểu rằng Kaghamishma muốn ngày mai được gặp “Mắt Đại Bàng” ở khu rừng thưa chúng mình đã gặp nhau ban chiều.
Sam ngó ông thân chàng. Ông chau mày. Chàng nói:
- Mai tôi đi.
Đại tá cương quyết ngăn cản:
- Không được. Biết đâu tụi Da đỏ chẳng nghĩ vì có anh mà chúng ta mới đóng trại ở đây và có lẽ chúng muốn trả thù mà làm hại anh hoặc ông, ông Smith.
Ông già đáp:
- Con tôi nói có lý. Nên biết Kaghamisham muốn gì. Chắc y đã hiểu hễ trêu chúng ta thì sẽ ra sao. Sam, ý con thế nào?
Sam đáp:
- Đối với tụi nó, luôn luôn ta phải đề phòng. Nhưng con tưởng Kaghamisham thật bụng mang ơn con cứu mạng và cho súng. Có lẽ nó không xấu như những đứa khác đâu. Ngày mai chúng ta sẽ biết.
Hôm sau một mình Sam tiến sâu vô rừng, không bằng lòng cho Hoggan đi theo. Chàng đã hỏi Hoggan đủ chi tiết để nhận được chỗ hẹn với tên Da đỏ và chàng cũng thông thạo đường lối trong rừng như chúng ta thông thạo đường trong châu thành vậy, có phần hơn nữa. Đại tá muốn cho có người cùng đi với Sam. Ông đòi đi, Sam không chịu ; ông lại năn nỉ ông Smith đừng cho chàng đi một mình, nhưng ông già biết rõ con ông và đáp:
- Ông cứ để mặc nó. Có xảy ra chuyện gì thì một mình nó đối phó cũng được, thêm người chỉ bận cho nó thôi. Nó biết rõ tụi Da đỏ hơn chúng ta. Vả lại công việc ở nhà thì nhiều, không có thì giờ để phí. Ta phải thắng Hóa công, phải đào cho dầu lửa vọt lên.
Sam vui vẻ vô rừng, vai đeo súng trường, lưng gài dao nhọn, túi da đựng hai cái bánh tráng bột bắp và một miếng mỡ heo. Chàng theo lời Hoggan chỉ, nhận được đường, thấy một cây bá hương khổng lồ bị sét đánh trong một cơn giông, một khu rừng thưa và hẹp, một phiến đá lớn, rồi tới chỗ hẹn, ngồi xuống, nhồi thuốc vào ống điếu, thử lại cây súng và đợi.
Mặt trời đã lên cao, nóng lắm. Chim chóc ríu rít, vang cả khu rừng.
Sam ngồi đợi chừng một giờ thì nghe có tiếng cành lá sột soạt, biết rằng Kaghamisham gần tới. Chàng đứng dậy, tuy chưa thấy bóng tên Da đỏ, nhưng cũng nói lớn bằng tiếng Cherakee:
- Xin bạn cứ tiến.
Ngay lúc ấy, Kaghamisham hiện ra, vung tay trên không, chào:
- Xin Trời phù hộ bạn trong công việc của bạn. “Mắt Đại Bàng” là bạn thân của tôi và tin ở tôi được.
Sam đáp:
- Tôi ngay thẳng, không độc ác và Kaghamisham cũng là bạn của tôi. Nếu bạn cần điều gì, cứ mở lòng ra, tôi sẵn sàng nghe và giúp bạn.
Kaghamishma mỉm cười, lắc đầu. Chào hỏi nhau rồi, nó ngồi sệp xuống đất:
- Tôi mời “Mắt Đại Bàng” lại đây vì bạn nói tiếng của tôi, tôi nói chuyện với bạn dễ hơn là với bạn Da trắng hôm qua. Kaghamisham biết nhiều lắm.
Sam vẫn đề phòng, hỏi:
- Vậy bạn biết gì?
Kaghamisham lại mỉm cười:
- Kaghamisham đã rình trại các bạn Da trắng và đoán được các bạn đương kiếm gì. Kaghamisham lại dò xét ba đêm ở gần Titusville và đã hiểu.
Sam ngạc nhiên một hồi lâu. Sao! Canh gác kỹ như vậy mà bọn Da đỏ vẫn tới rừng ở gần nhà được và lại đoán được điều bí mật của mình nữa!
Mà lời tên Da đỏ nói rất chắc chắn. Thật vậy. Nó đã nhìn thấy bọn Sam chế tạo đèn dầu và bấy nhiêu đủ cho nó đoán được đại tá đương kiếm cái gì.
- Nếu bạn cho Kaghamisham biết trước bạn muốn kiếm gì trên khu đất săn bắn của tụi Cherakee chúng tôi thì có lẽ tôi đã thu xếp được.
Sam vẫn chưa quên vụ bóc lột năm trăm Mỹ kim lần trước, cho nên đáp bằng một giọng mỉa mai:
- Với điều kiện là nộp cho bạn một số “mề-đay” vàng nữa phải không?
Người Da đỏ đáp:
- Không.
Hắn suy nghĩ một chút rồi tiếp:
- “Mắt Đại Bàng” biết rằng Kaghamisham làm Chúa trong bộ lạc của nó. Nhưng hồi ông Chúa lớn còn thì phải tuân lệnh ông Chúa lớn. Bây giờ ông Chúa lớn chết rồi, nó làm Chúa lớn các Da đỏ Cherakee.
Nó vừa nói vừa ưỡn ngực, vô cùng tự đắc. Sam vui vẻ mừng nó, nó cảm động, tiếp:
- Việc mà hồi trước Kaghamisham làm không được thì bây giờ nó làm được. Đàn em của nó nghe nó và vâng lời nó. Vậy Kaghamisham nhất quyết giúp bạn.
- Và để bù lại, bạn muốn cái gì?
Người Da đỏ tỏ vẻ bình tĩnh:
- Kaghamisham không phải là vô ơn, nó không quên rằng “Mắt Đại Bàng” đã cứu mạng nó.
- Tốt. Vậy bạn muốn giúp tôi việc gì?
- Tối hôm qua bạn Da trắng của bạn có kể chuyện gì cho bạn nghe không?
- Có, nhưng cánh Đồng Lửa đó…
- Cánh Đồng Lửa ấy thuộc về bộ lạc Kaghamisham và Kaghamisham tặng nó cho bạn “Mắt Đại Bàng” để trả ơn bạn.
Sam làm bộ thích lắm.
- Tôi vô cùng mang ơn ông Chúa lớn của bộ lạc Cherakee, nhưng công việc của chúng tôi ở bờ Suối Dầu chưa làm xong. Có lẽ còn phải vài tuần trăng nữa. Nếu tôi ở lại đó tiếp tục làm việc, bạn có thấy điều gì bất tiện không?
Kaghamisham không bằng lòng, lớn tiếng đáp:
- Kaghamisham không ngu mà. Nó biếu các bạn tất cả cái mà các bạn thích, các bạn lại từ chối.
- Đâu có từ chối. Trái lại chứ. Nhưng chúng tôi có nhiều việc ở bờ Suối Dầu quá, và muốn làm cho xong rồi mới rời đi chỗ khác.
- Vậy các bạn muốn làm sao tùy ý. Các người Da đỏ và các người Da trắng phải hòa thuận với nhau. Nhưng Kaghamisham chỉ có một lời : “Mắt Đại Bàng” muốn lại cắm trại ở cánh Đồng Lửa lúc nào thì lại. Tôi đã nói rồi.
Thình lình Kaghamisham đứng dây, vung tay chào Sam rồi biến vào rừng. Chàng thanh niên cũng trở về trại, suy nghĩ lung lắm.