GÃ THỌT ĐẮC THẮNG
Trưa chủ nhật đó, anh Hồng đang nằm ngủ dưới bóng mát trong vườn thì bỗng nghe tiếng một đứa trẻ ngập ngừng gọi :
- Thưa ông, ông làm ơn cho cháu hỏi điều này ạ !
Anh Hồng ngồi nhỏm dậy, thấy một đứa trẻ trạc mười tuổi đang lễ phép ngả mũ chào :
- Chào ông ạ ! Thưa ông, có ai trong nhà không ạ ? Cháu gõ cửa sau mãi mà chẳng thấy ai ra mở cả.
- Lạ nhỉ. Nhưng cháu muốn hỏi gì mà lại đến vào giờ này ? Lại gần đây trả lời tôi nào.
- Cháu sợ chó lắm ạ. - Vừa nói đứa bé vừa lấm lét chỉ con Mực đang nằm ngủ dưới chân anh Hồng.
- Con Mực hiền lắm, cháu đừng sợ, cứ lại đây đi.
- Cháu nghe nói chó ở đây dữ lắm mà.
- Chắc người ta nhầm đấy. Nhưng cháu trả lời câu hỏi của tôi đi chứ.
- Cháu muốn gặp vú già để nhắn một việc ạ.
- Bà ấy khó tìm lắm. Lúc thì bà ấy ở xó bếp, lúc lại ở động đá góc vườn.
- Cháu ra động đá rồi, nhưng chẳng thấy ai cả. Cháu lại gõ cửa bếp cũng không thấy bóng người nào.
- Thôi, thế thì cháu cứ nói cho tôi nghe rồi tôi nhắn lại cho.
- Dạ…, thằng bé gãi đầu gãi tai ngập ngừng. - Người ta dặn cháu phải chính vú già cơ.
- Thế thì mai cháu trở lại đi.
- Ấy, không được ạ. Cháu phải nhắn trong nội ngày hôm nay.
Anh Hồng nóng ruột, sẵng giọng :
- Thế thì cháu đi mà tìm lấy, tôi buồn ngủ lắm.
Anh lại nằm xuống, lấy tờ báo che mặt cho đỡ chói mắt rồi lại tiếp tục giấc ngủ dở dang.
Đứa bé suy nghĩ một lát rồi đành nói :
- Thôi kệ, cháu nhắn với ông vậy. Chiều nay cháu không trở lại được.
Anh Hồng kéo tờ báo ra, chờ đợi.
- Thưa ông, ông nói hộ với vú già là chú Tâm chờ vú già tối mai tại quán Hai Gà để từ giã vú. Sau tối mai thì sẽ muộn quá rồi. Xin ông nhớ nhắc hai lần “sẽ muộn quá rồi”.
- Cái gì muộn quá rồi ? , anh Hồng ngơ ngác hỏi.
- Cháu cũng không biết nữa. Người ta bảo cháu cứ nói thế là vú già hiểu ngay..
- Thôi được, để tôi nhắn lại cho. Thôi, chào cháu nghe.
- Cám ơn ông ạ. Chào ông.
Thằng bé đội mũ lên đầu và lững thững bước ra cửa.
*****
Đến chiều, anh Hồng gặp vú già ngay dưới cửa sổ phòng học của Lan và Tuấn. Anh nhắc lại lời đứa bé nhắn ban trưa. Anh cũng nhắc hai lần : “Sẽ muộn quá rồi” như thằng bé căn dặn. Vú già nghe vậy nghi ngờ nhìn anh Hồng tưởng anh biết chuyện. Thấy anh quá bình thản, vú vững bụng nói :
- Vâng, mai tôi sẽ tới quán Hai Gà.
Nghe tiếng nói lao xao dưới sân, Lan thò đầu ra cửa sổ nhòm xuống và nghe thấy hết câu chuyện.
Em vội gọi Tuấn :
- Anh Tuấn ơi, gã thọt buộc vú già phải gặp gã ấy tại quán Hai Gà. Vậy mai chúng mình đi theo vú để bảo vệ nhé.
- Ừ, Tuấn vừa trả lời vừa cắm cúi đọc sách.
Ngày hôm sau, Lan và Tuấn để ý theo dõi vú già từ sáng sớm. Suốt ngày vú có vẻ bình thản như thường lệ. Nhưng khoảng 6 giờ chiều thì vú chống gậy đi ra con đường xuống xóm dân chài.
- Anh Tuấn ơi, mình đi theo xa xa đi… Vú già đi về hướng quán Hai Gà kìa.
Vú già mệt nhọc lê bước trên đường. Vú có vẻ lo nghĩ điều gì, chiếc lưng còng của vú trông lại càng còng thêm… Khi đến quán Hai Gà, vú đi thẳng vào trong. Lan và Tuấn cũng vừa đến nơi nhưng không dám xuất đầu lộ diện sợ vú ngại. Hai em ẩn mình sau một góc tường hồi hộp chờ đợi… Chỉ nghe một tiếng kêu của vú là hai em sẽ nhảy vào can thiệp ngay. Nhưng trái với sự lo lắng của Lan và Tuấn, vú già và gã thọt có vẻ thỏa thuận với nhau một cách dễ dàng vì chỉ năm phút sau là vú đã trở ra. Trông vú có vẻ mệt mỏi chán chường lắm.
Lan và Tuấn vừa định rời chỗ nấp thì gã thọt cũng từ trong quán bước ra. Hai gà tiễn hắn ra tận cửa và dặn dò điều gì rồi đưa cho hắn một gói thuốc lào hảo hạng.
Khi gã thọt đã khuất sau khúc quanh, Lan và Tuấn đều tiến lại cửa quán Hai Gà. Hai em vốn quen biết Hai Gà vì thường ghé vào quán bác ta uống nước sau buổi học tại nhà thầy Sơn nên niềm nở chào :
- Chào bác Hai ạ. Hôm nay quán bác có đông khách không ?
Hai Gà vui vẻ đáp :
- A, chào các cháu. Có chứ, có vài du khách mới ở xa tới ăn uống nhiều nên hôm nay bán hàng khá lắm.
Vin vào câu nói đó của Hai Gà, Tuấn nhanh nhẩu hỏi :
- À, hồi nãy cháu thấy bác có hai người khách : vú già và một người lạ mặt chắc ở xa đến ?
- Đâu có, hắn quê quán ở đây chứ có phải ai xa lạ đâu. Hắn là cháu bác đấy mà. hắn cũng chẳng lương thiện gì nên khi hắn bỏ vùng Hạ Long này ra đi hồi bảy, tám năm trước, mọi người đều thở phào nhẹ nhõm.
- Ông ấy quen vú già hả bác ?
- Ờ, nó là bạn bác Cả. Hai đứa ấy thật đồng hội đồng thuyền, chả đứa nào lương thiện cả. Suốt ngày chúng chỉ rượu chè be bét… Thằng Tâm cháu bác mới về đây tuần trước để thăm nhà thăm cửa. Mai nó lại đi rồi. Chắc vú già biết nó về nên lại gặp nó nói chuyện gì không biết nữa.
Lan ngắt lời :
- Cháu bác coi mặt dữ tợn quá à ! Không biết ông ta có định làm hại vú già không ?
- Không đâu, cháu đừng lo. Tuy bác không nghe thấy hai người nói với nhau những gì, nhưng cả hai có vẻ tương đắc lắm. Vú già lại còn biếu hắn một món quà nữa cơ đấy. Bác nghe rõ ràng tiếng nó cám ơn lúc vú già ra về. Khi từ giả bác, nó khen vú là người biết điều. Còn bác thì nó chê là không biết điều tí nào cả vì bác không chịu cho nó mượn tiền sang Lào lập nghiệp. Bác biết là cho nó mượn tiền thì mất luôn chứ không bao giờ đòi được nên bác từ chối. Vả lại, bác cũng chỉ đủ sống chứ có dư dả gì cho cam. Khi nó đi, bác chỉ cho nó… một gói thuốc lào thượng hạng để sang xứ người nó còn nhớ đến món thuốc quốc hồn quốc túy, nhớ đến quê cha đất tổ.
Lan và Tuấn mua vài bắp ngô luộc rồi kiếu từ ra về. Chúng thắc mắc không hiểu tại sao vú già là người bướng bỉnh không nể ai mà lại có vẻ sợ gã thọt ra mặt. Không biết gã thọt ấy muốn gì đây ?
NHỮNG NGƯỜI KHÁCH LẠ TRONG ĐÊM
- Lan ơi, anh quả quyết với Lan rằng đêm qua có ai vào phòng học của mình đấy. Này, nhìn kỹ xem nhé, rõ ràng có vết dép in xuống bụi này (lúc đó mới 6 giờ sáng nên chưa ai quét nhà). Anh nhận thấy vết chân từ mấy hôm nay, anh đã nghi ngờ rồi, nhưng đến hôm nay thì dấu vết rành rành ra đây nhé. Vết dép này to và dài hơn dép tụi mình thì phải là của một người nào khác rồi.
Tuấn vừa tỏ vẻ bí mật, vừa hãnh diện chỉ cho Lan xem những dấu dép in rõ mồn một trên sàn nhà. Óc trinh thám của em nổi dậy làm em cứ tưởng tượng mình là một thám tử tư trứ danh đang điều tra một bí mật nào.
- Nhưng ai mà vào đây làm gì ? Toàn là sách vở của tụi mình chứ có gì quí giá đâu ?
- Ừ, anh cũng chẳng biết là ai nữa… Hay là chị Ba đi ngang đây để xuống nhà kho ? Nhưng mà chị ấy có bao giờ xuống đấy khuya đâu, còn giờ này thì chị ấy chưa thức mà. Hay là để anh đi hỏi chị ấy cho chắc chắn nhé.
Một lát sau, Tuấn trở lên báo tin :
- Không phải chị Ba mà cũng không phải một người giúp việc nào khác. Chẳng bao giờ họ đi qua đây làm gì cả.
Bỗng Lan háo hức gọi Tuấn, sung sướng như bắt được vàng :
- Anh Tuấn ơi, em tìm được cái này vướng ở móc cửa xuống nhà kho.
- Một mảnh vải áo, nhưng áo ai nhỉ ?
- Nhất định mình phải khám phá ra ai vào phòng mình ban đêm mới được… À, em có cách này rất giản dị : Chúng mình trốn sau tấm màn cửa sổ dày này thì sẽ không ai trông thấy đâu.
- Nhưng chị Ba không thấy mình trong giường lại đi tìm khắp nhà thì sao ?
- Không, mình cứ đi nằm rồi sau khi chị ấy lên xem mình ngủ chưa thì mình lại lẻn vào đây chứ gì.
Tuấn gật gù :
- Phải rồi, ý kiến đáng khen ! Tối nay ta phải áp dụng ngay mới được.
Suốt ngày hôm đó, hai trẻ đứng ngồi không yên. Cứ nghĩ đến việc sắp làm thám tử tí hon ban đêm, là cả hai náo nức lên…
Chiều hôm đó, khi đi chơi về, Lan bỗng huých Tuấn :
- Kìa, anh nhìn xem, chỗ cửa bếp đó.
- Ờ… Vú già chứ ai xa lạ đâu ? Vú vẫn hay đứng đó trước bữa cơm chiều mà.
- Nhưng mà áo vú cũng màu đen và có hoa màu xanh dương như miếng vải em nhặt được ban sáng đó.
Tuấn chắt lưỡi :
- Thật là lạ chưa ! Vú già mà lên phòng mình à ? Mà lên để làm gì cơ chứ ?
Cơm nước xong xuôi, mọi người sang phòng khách ngồi trước lò sưởi. Tuấn đề nghị :
- Hay là mình tập lại bản nhạc hôm qua đi Lan. Mai thầy Thông (thầy dạy nhạc) lại đến nữa rồi mà mình chưa thuộc gì cả.
Quay sang bà, em lễ phép hỏi :
- Thưa bà, chúng cháu đánh đàn được không ạ ?
- Ờ, hai cháu cứ đánh đi, nghe càng vui chứ sao.
Lan ra ngồi trước dương cầm, còn Tuấn thì dạo vĩ cầm. Tiếng dương cầm êm êm, thánh thót hoà với tiếng vĩ cầm réo rắt hợp thành một tấu khúc thật nhịp nhàng. Nhưng chỉ một lát sau là Tuấn và Lan hết sự hứng thú trong việc hoà nhạc vì còn mãi nghĩ đến cuộc rình rập ban đêm. Cuối cùng, thấy Lan càng lúc càng lơ đãng, Tuấn đành buông đàn nói :
- Thôi, ngừng đi Lan. Em đánh gì mà loạn xạ quá vậy ?
Lan nháy Tuấn ra hiệu :
- Thôi, tụi mình lên ngủ đi.
Thế là Lan đóng dương cầm lại và Tuấn cất vĩ cầm vào hộp, rồi cả hai xin phép bà đi ngủ. Bà cụ lo lắng hỏi :
- Hai cháu có mệt không mà đi ngủ sớm thế ? Lại đây bà sờ trán xem có sốt không nào.
- Thưa bà không ạ, chúng cháu chỉ buồn ngủ sớm thôi.
Nói vậy, nhưng cả hai cũng lại gần cho bà xem trán. Thấy trán hai cháu mát rượi bà cụ mới yên tâm.
Anh Hồng bình phẩm :
- Tụi nó dậy sớm rồi cứ lông bông suốt ngày nên buồn ngủ là phải, bà ạ. Cháu cũng sắp đi ngủ đây.
Bà cụ đưa hai cháu ra tận chân thang rồi trở lại ngồi đan trong chiếc ghế bành êm ái trước lò sưởi.
Trong nháy mắt, hai anh em đã thay quần áo ngủ và lên giường nằm. Ngay sau đó, chị Ba lên đắp chăn cho chúng rồi tắt đèn.
Chị Ba vừa đi khỏi là Tuấn và Lan không ai bảo ai đều nhảy ngay xuống đất mặc thêm áo ấm vào, rón rén bước ra cửa.
Năm phút sau, cả hai đã nấp sau tấm màn dạ đỏ cạnh cửa sổ. Chỗ trốn đó thật lý tưởng vì rất kín đáo lại chìm đắm trong bóng tối.
Tuấn với tay nhẹ nhàng khép cánh cửa sổ lại cho ánh sáng trăng bớt chiếu vào phòng. Rồi cả hai hồi hộp chờ đợi trong bóng đêm…
Thời gian chầm chậm trôi qua… Trong đêm tối tĩnh mịch, bỗng mười tiếng chuông đồng hồ ngân nga vẳng tới phòng học. Lan chép miệng thở dài :
- Mình mới đợi có 20 phút mà cứ tưởng là cả giờ đồng hồ rồi. Lâu quá đi mất thôi !
Chờ đợi thêm một lúc lâu, Lan đã bắt đầu cảm thấy mệt mỏi thì đồng hồ lại điểm một tiếng.
- 10 giờ rưỡi rồi, Tuấn nói.
Thời gian chờ đợi dài đằng đẳng tưởng chừng như một thế kỷ… 11 tiếng chuông ngân nga trong đêm trường tịch mịch.
Nghe thấy hơi thở đều đều của Lan, Tuấn thì thầm hỏi :
- Lan ngủ đấy à ?
- Em mới ngủ gật một tí ấy mà. Em chán quá à… Thôi, em đi ngủ đây, chẳng thấy gì hay ho xảy…
Lan chưa dứt lời thì bỗng có tiếng chân người bước tới cửa phòng. Cả hai nín thở, Tuấn xì xào :
- Có người tới kìa.
Lan nắm chặt tay Tuấn lo sợ.
Cánh cửa mở ra không một tiếng động, một ánh đèn le lói chiếu vào phòng. Chiếc đèn vặn thật nhỏ nên không chiếu sang tới chỗ Lan và Tuấn đang đứng nấp.
Hai bóng đen thận trọng bước vào phòng… Mảnh vải trùm quanh chiếc đèn để che bớt ánh sáng khiến Lan và Tuấn không trông rõ mặt hai kẻ lạ.. Hai bóng đen bí mật đi ngang căn phòng rồi tiến tới chiếc cửa dẫn xuống nhà kho. Có tiếng chân bước xuống thang gác… xa dần… xa dần…
Khi tất cả yên lặng trở lại, Lan nói :
- Có hai người, nhưng em không nhìn rõ mặt. Một người thấp và gầy, còn người kia mập mạp lắm.
- Anh thì anh đoán được là ai rồi. Nhưng kể cũng lạ thật ! Tụi mình phải đi theo xem kỹ mới được. Bây giờ mình ra đầu cầu thang nhòm xuống nhà kho may ra thấy được đấy.
Lan chùn lại :
- Thôi, em sợ lắm. Em không dám đâu.
Tuấn ngạc nhiên nhìn Lan :
- Em sợ gì ? Có anh đây mà.
Nhưng Lan vẫn không đổi ý, khăng khăng đòi ở lại phòng.
- Thế thì thôi, anh đi một mình vậy.
Lan cuống cuồng :
- Chờ em với, chờ em với.
Rồi em thu hết can đảm, cố mạnh dạn bước ra đầu cầu thang.
Hai em khe khẽ mở cánh cửa nhỏ và nhòm xuống nhà kho. Tuấn thì thào :
- Anh đoán thật không sai, đúng họ rồi. Lan nhìn kìa !
Lan cúi xuống, mở tròn mắt kinh ngạc, suýt kêu lên trước cảnh tượng trong nhà kho.
Chiếc đèn để dưới đất chỉ đủ soi sáng một góc đầy vật dụng cũ kỹ trong nhà kho. Trong một góc phòng, anh Hồng đang cúi xuống xem xét một vật gì nhỏ xíu trong tay vú già. Quần áo anh Hồng dính đầy mạng nhện, còn vú già thì nở một nụ cười điên dại…
Sáng hôm sau, Lan và Tuấn rất đắn đo không biết có nên hỏi anh Hồng về vụ đêm qua không. Nhưng Tuấn bàn:
- Không nên hỏi, vì anh ấy chỉ tiết lộ điều gì khi nào anh ấy muốn nói ra thôi. Lan nhớ chuyện mình hỏi về vụ xích mích giữa hai nhà không ?
Nhưng không giữ nổi lòng hiếu kỳ nên hôm sau, trong bữa điểm tâm, khi anh Hồng nói tới tên vú già, Tuấn hỏi ngay :
- Anh Hồng thân với vú già quá nhỉ. Chiều qua tụi em thấy anh nói chuyện với vú ngay dưới cửa sổ phòng học. Không biết vú kể gì cho anh nghe mà hay thế ?
Anh Hồng cười thích thú :
- Anh trở thành người để vú già tâm sự đấy. Vú khoe với anh là vú có một kho tàng bí mật rồi lại kể chuyện một đêm giông bão hãi hùng mà anh chẳng hiểu gì gì cả. Anh chỉ nghe loáng thoáng là vú có vẻ lo sợ, bảo rằng kho tàng đó và bão tố sẽ mang lại nhiều xui xẻo cho vú và… vú sẽ bị sét đánh chết.
- Thế vú có cho anh xem kho tàng đó không ?
- À, câu này anh không trả lời được vì vú bắt anh giữ bí mật.
Lan và Tuấn tiu nghỉu. Anh Hồng mà đã quyết giữ kín việc gì thì có bao giờ anh ấy chịu nói ra đâu ! Nhưng cả hai thầm nghĩ : Cái mà vú già cho anh Hồng xem đêm qua đúng là kho tàng bí mật rồi.
Vài ngày sau, khi Lan và Tuấng đang dạo chơi trên bờ biển, Lan bỗng nói :
- Anh Tuấn ơi, hay là mình đi xem kho tàng bí mật của vú già đi. Em thấy rõ ràng vú cất vào cái ngăn kéo trên cùng của chiếc bàn gỗ lim để ở góc trái căn nhà kho.
- Ừ, mình cứ thử xem. Nhưng mình phải kiên nhẫn chờ thêm vài ngày nữa hãy ra tay. Lỡ đêm nào vú cũng vào kho thì sao ? Tính vú ấy kỳ quặc lắm, hứng lên lúc nào là làm lúc ấy à !
Đúng như lời Tuấn nói, trong vài ngày, nhờ những xảo thuật nhỏ mọn như đút một mảnh giấy nhỏ vào ổ khóa, hoặc đổ bột xuống sàn nhà, Tuấn và Lan nhận thấy đêm nào vú già cũng xuống kho. Rồi sau đó một thời gian, vú già ngừng hẳn không xuống kho ban đêm nữa và các vật trong phòng học đều không bị suy suyễn chút nào. Thấy vậy, vào một buổi tối đẹp trời, Lan và Tuấn lại xin phép đi ngủ sớm. Khi tiếng chân chị Ba vừa xa dần là cả hai lại mò mẫm trong bóng tối đi sang phòng học. Cả hai rón rén bước xuống thang dẫn xuống nhà kho. Tuy thật thận trọng nhưng cả hai có cảm tưởng là chưa bao giờ những bực thang gỗ lại kêu ken két nhiều như đêm đó. Trống ngực Lan đập thình thình, em chỉ sợ có ai bắt gặp, mách bà thì chết. Cả hai trốn sau các đồ vật lỏng chỏng, lần mò ra tới chiếc bàn gỗ lim, run run mở ngăn kéo trên cùng. Trong ngăn chỉ vỏn vẹn có một gói nhỏ kẹp trong tờ báo…
Lan hồi hộp thì thào :
- Kho tàng đây rồi ! Tụi mình mở ra xem đi.
Tuấn mở gói giấy và cầm lên một chiếc mề đay đeo cổ bằng ngà viền vàng chung quanh, chạm trổ rất tinh vi. Một mặt chiếc mề đay khắc hình một thiếu phụ hao hao giống cụ bà Tôn Thất Thành, mặt kia khắc hình một ngôi sao bạc lóng lánh trên nền trời xanh và hai câu thơ :
“Sao bắc đẩu soi đường nhân loại,
Dù ngàn năm gương sáng vẫn nêu cao”
Dưới hai câu thơ là tên : Tôn Nữ Ngọc Lan, sinh ngày 25-6-19…
Lan lẩm bẩm :
- Chắc đây là cái mề đay của Lan con bà Ân. Mình cũng sinh tháng sáu năm đó…
Và em lôi trong áo ra một chiếc mề đay vàng hình quả tim, cũng chạm trổ rất tinh vi, trên có khắc chữ :
“Trần Hoàng Lan
Sinh ngày 24-6-19…
Tuấn bỗng gọi :
- Lan ơi, chiếc mề đay chắc mở làm đôi được đấy, anh thấy có kẽ hở đây này.
Rồi Tuấn luồn móng tay vào kẽ hở mở hai mặt mề đay ra. Cả hai “ồ” lên kinh ngạc. Một bên có hình một vị sĩ quan hải quân chụp chung với một thiếu phụ trẻ. Lan reo lên :
- A ! Hình ông bà Ân.
Còn bên kia là khuôn mặt tươi cười của một bé gái trạc hai tuổi. Mặt đứa bé thật bầu bĩnh, lại thêm hai má lúm đồng tiền xinh xắn.
Lan trầm ngâm nói :
- Ngôi sao Bắc Đẩu của dòng Tôn Thất.
Khi Lan và Tuấn cất gói mề đay vào ngăn kéo, tờ báo lót dưới đáy ngăn bị xô lệch để lộ ra một phong bì đã ngả màu vàng. Trên phong bì, một bàn tay run rẩy nào đó đã nguệch ngoạc ghi :
Cô chủ biệt thự Tố Nga
Biệt thự Tố Nga - vịnh Hạ Long.
Lan ngạc nhiên kêu :
- Ủa, ai là cô chủ biệt thự Tố Nga nhỉ ? Bên ấy chỉ có cụ Thành và cô Hiền. À, thế thì chắc là cô Hiền rồi. Vậy thì bức thư này gửi cho cô Hiền, nhưng sao lại nằm đây ?
- Đúng là vú già đã đánh cắp thư này rồi. Chắc chắn không phải vú viết, vì vú đâu có biết chữ.
Lan và Tuấn kéo lại tờ giấy báo và cất chiếc mề đay vào chỗ cũ. Đêm đó, cả hai toàn mơ thấy vú già và kho tàng bí mật…