Tủ sách Tuổi Hoa - 1968
Nguồn: KITTY sưu tầm và đánh máy
------------------------
Thực hiện eBook: Nguyễn Hữu Minh
Chương 01
Mai đứng nép người bên khung cửa sổ nhìn ra. Ngoài trời đang mưa. Mưa tầm tả, liên miên từ trưa tới giờ chưa ngớt. Mùa mưa ở miền Cao Nguyên thường kéo dài hầu như bất tận. Những đám mây xám vần vũ nối tiếp nhau trút sũng nước xuống mặt đất. Ngớt trận này, trời quang được chốc lát, ánh nắng chưa kịp hong khô ngọn cỏ, mây xám ùn ùn kéo đến, và trận mưa khác lại bắt đầu.
Ngoài cửa sổ, nơi Mai đang đứng, những giòng nước từ trên mái chảy xuống đan mành che mờ cảnh vật.
Mai rất thích nhìn mưa. Mưa gợi lên nhiều ý nghĩ buồn buồn, nhưng cũng nhen nhúm những cảm giác ấm áp khi đứng trong nhà nhìn ra ngoài trời ướt át.
Mai hãy còn nhỏ. Nó ở vào cái tuổi mười hai, mười ba, tuổi thơ ngây nhưng cũng đã bắt đầu biết mơ mộng. Những giọt mưa kết chuỗi trong tâm tưởng nó, mang mang như những lời thơ gợi cảm. Mải bâng khuâng với gió mưa cô bé chợt giật mình khi nghe tiếng gọi:
- Mai !
Mai quay lại. Một người đàn bà đã già, đang lọm khọm từ trong nhà bước ra.
- Vô bếp canh chừng nồi khoai cho ngoại. Đứng làm gì ở đó ?
Mai như miễn cưỡng phải rời chỗ đứng:
- Cháu đang nhìn trời mưa.
Bà lão nhỏ nhẹ:
- Lạ lắm sao mà nhìn. Mưa lầy lội cả từ mấy hôm nay rồi. Bữa nay chắc lại mưa suốt đêm. Trời cũng sắp tối nữa nên ngoại có luộc nồi khoai để bà cháu mình ăn. Cháu xem hễ chín thì vớt ra rá cho ngoại.
Mai bước lại gần bà:
- Ngoại luộc khoai à ? Trời mưa lạnh ngồi ăn khoai nóng thú ghê ngoại nhỉ ? Nhưng sao ngoại không luộc bắp ?
Bà lão lẳng lặng quẹt diêm, châm lửa vào ngọn đèn dầu đặt trên bàn, rồi mới ngước mắt nhìn cháu:
- Con nhỏ này, có khoai thì đòi bắp, có bắp lại đòi khoai ! Ai biết mày thích thứ gì mà chiều !
Dưới ánh đèn, Mai thấy khuôn mặt ngoại thật hiền từ. Vùng sáng vàng hoe của ngọn đèn dầu tạo cho không khí căn nhà trở nên ấm cúng. Mai ôm lấy cổ bà, nũng nịu:
- Tại cháu nghĩ đến anh Thái. Anh ấy thích ăn bắp, nhất là bắp vườn nhà mình.
Nhắc đến tên Thái lòng Mai chợt se lại. Đã mấy hôm nay không thấy Thái xuống chơi. Chắc tại trời mưa, nên Thái mới bó cẳng trên núi. Mai lẩm bẩm:
- Mưa liên miên thế này, hẳn anh Thái và ông Sáu buồn lắm ngoại nhỉ !
Bà ngoại Mai gật đầu:
- Lão Sáu lại rượu suốt ngày. Thằng cha ấy lúc nào cũng say. Còn thằng Thái, mưa gió thế này còn làm cực cho nó hơn nữa ….
- Cháu để phần cho anh Thái mấy củ khoai bà nhé.
- Biết bao giờ nó xuống mà để phần ? Mà sao lúc nào mày cũng cứ nhắc tới thằng Thái hoài vậy? Làm như thằng Thái là anh ruột mày không bằng.
Mai ôm lấy cổ bà:
- Ngoại cũng vẫn thường coi anh Thái như cháu chắt trong nhà đó thôi ! Hễ rảnh lúc nào là anh ấy đến, giúp bà cháu mình đủ mọi công chuyện.
- Ừ, thằng ấy cũng khá
- Cháu thấy anh Thái cũng tội. Anh không cha không mẹ, mồ côi cũng như cháu vậy. Tuy ba má cháu chết rồi, nhưng cháu còn có ngoại chứ anh ấy chẳng còn ai ….
Bà ngoại Mai nhẹ xô cháu ra và như để che bớt cảm xúc sắp dâng trào lên khóe mắt vì những lời thủ thỉ của cháu, bà vờ cằn nhằn:
- Vô coi nồi khoai đi. Để chín quá lửa, nát bấy ra bây giờ !
Mai vào trong bếp. Chỉ lát sau cô bé bê ra một rá khoai nóng bốc hơi:
- Khoai chín rồi đây, ngoại !
Ngoại Mai đang lắng nghe gió chuyển ngoài sân, nói:
- Gió đang xoay chiều. Chắc cũng sắp tạnh đến nơi rồi.
Mai đặt rá khoai lên bàn bước lại phía cửa sổ. Bên ngoài mưa đã bớt hạt. Cây vú sữa vật vờ ở đầu hiên trút rào rào những giọt nước đọng trên cành xuống mặt đất. Nhiều chiếc lá rụng bay lả tả vương nằm trên cỏ.
Chợt có tiếng nhốn nháo nổi lên. Mai lắng nghe rồi thắc mắc bảo bà:
- Ngoại, hình như trong ấp có chuyện gì. Ngoại có nghe thấy tiếng kêu la không?
Ngoại Mai buông rơi củ khoai vừa định chọn trên tay xuống, nghiêng đầu nghe ngóng. Có tiếng kêu la nhốn nháo thật. Tiếng người xen lẫn tiếng gia súc nghẹn lấp trong gió mưa nghe vừa cấp bách, vừa ghê rợn.
Ngoại Mai đứng lên, định mở cửa ra hẳn ngoài hiên nghe cho rõ thì cánh cửa bỗng bị xô mạnh. Một thiếu niên trạc 16 tuổi ùa vào với luồng gió lạnh làm ngọn đèn chao nghiêng suýt tắt.
Mai chợt reo:
- Anh Thái !
Người Thái ướt sũng nước, hơi thở hào hển như vừa chạy một quãng đường dài mệt nhọc. Anh chụp lấy tay ngoại Mai, lôi ra ngoài sân:
- Chạy mau ! Nguy rồi ngoại ơi !
Bà già sửng sốt, vùng vẫy:
- Ủa, chạy đi đâu đang lúc mưa gió tối tăm như thế này ! Bộ thằng này điên rồi hay sao chớ ! Buông tao ra !
Giọng Thái cấp bách:
- Lụt đến nơi rồi ! Nước lũ từ trên nguồn đổ xuống đang dâng ngập lối đi trong xóm. Ngoại không nghe xôn xao đó ư ?
Tiếng trâu bò rống chạy, và tiếng người hò hét nghe càng rõ. Thái giục:
- Mai, xuống mở cửa chuồng heo ra. Phải lùa chúng lên đồi !
Ngoại Mai kêu:
- Không được ! Thả chúng ra, chúng sẽ chạy đi hết ! Với lại còn lũ gà nữa, làm sao đây ?
- Đàn gà chúng cháu sẽ nhốt vô lồng đem theo !
Mai và Thái chạy xuống chuồng heo. Con heo nái đang hục hặc phá cửa chuồng. Đàn lợn con kên eng éc như có linh tính biết được sự nguy hiểm đang xẩy ra, nên cửa chuồng vừa được mở chúng đã xô nhau chạy ra đường tìm đến khoảng đất cao hơn.
Thái bảo Mai:
- Súc vật có linh tính không hơn người ! Mai cứ theo chúng mà chạy.
- Nhưng còn ngoại ? Ngoại đâu rồi ?
- Mai cứ chạy đi. Để anh vô tìm ngoại cho.
Mai níu Thái lại:
- Không, anh Thái, em đi cùng với anh cơ.
Thấy Mai nhất định muốn trở vào trong nhà, Thái đành kéo cô bé đi:
- Mai phải đi. Để anh đưa Mai lên đồi rồi quay lại tìm ngoại sau vậy.
Nước nguồn bắt đầu réo đến chân hai đứa. Mai cảm thấy rõ làn nước lạnh chảy xiết dưới chân. Đất cát cuốn theo miết da chân ran rát. Những gia súc bị người ta xua đuổi hối thúc phía sau, chạy cuống cuồng khiến hai đứa bắt buộc phải tiến bước. Người đằng sau hò hét thúc giục thêm:
- Đi lẹ lên. Tụi bây chậm trễ làm nghẽn đường chết hết cả bây giờ !
Mai cố trì người lại, thảm thiết gọi:
- Ngoại ơi ! Ngoại !
Nhưng bị dòng người, dòng nước xô đẩy, hai đứa cũng vẫn phải tiến lên cùng với mọi người. Từ lưng đồi nhìn xuống lòng thung, nước nguồn không biết từ đâu đang dồn xuống, tràn ngập, tàn phá ấp Tân Lập, giữa cơn mưa gió triền miên và tiếng khóc than của những người chạy lụt.
***
Qua đêm mưa gió, trời bắt đầu hừng sáng. Lũ mây xám kéo nhau đi để lộ nền trời đang được tô hồng bằng những tia nắng sớm. Gió thổi lay bay đuổi nốt đám sương mờ tụ trắng trên cây cỏ.
Một con gà trống đậu trên nóc giạ vỗ cánh gáy chào bình minh, và trên mái nhà gần đấy một chú mèo kêu meo meo đáp lại.
Đám người chạy lụt đứng trên đồi nhìn làn nước xoáy quanh những mái nhà chưa bị cuốn trôi, sốt ruột chờ nước rút. Mực nước từ trên nguồn bỗng dưng đổ xuống, tràn ngập ấp Tân Lập, đang rút đi nhanh chóng. Dần dần những khúc đường hiện ra, loáng ướt. Thôn xóm thơ mộng trước kia nay hiện ra ủ rũ. Nhiều người thở ra khi thấy căn nhà mình còn đứng vững. Nhưng cũng có kẻ âm thầm gạt lệ vì nếp cũ không còn. Họ rủ nhau trở về, chỉ để lại ít người trông chừng gia súc.
Mai tìm thấy bà ngoại ở căn nhà đầu thôn. Mấy căn nhà ở đây nhờ vị trí cao nên nước chỉ láng ngập tới nền. Bà ngoại Mai khi biết tình thế nguy ngập, chạy theo mọi người, nhưng lập cập vấp ngã và không may bị trẹo một bên chân. Bà được mấy người hàng xóm dìu vào ngôi nhà này, đặt nằm tạm trên gác xép.
Mai cầm tay bà khóc nức nở. Thái buồn rầu đứng kế bên, cố tìm lời an ủi. Những người trở về tụ lại đây, thăm hỏi bàn tán về các tai nạn, các thiệt hại và phỏng đoán những nguyên nhân gân ra trận nước lũ. Các trai tráng thì bảo nhau đi tìm vớt những đồ đạc trôi lềnh bềnh theo nước rút. Họ lội bì bõm, gọi nhau ơi ới, náo loạn khắp xóm.
Tiếng náo loạn chợt im khi nghe có tiếng còi xe hơi của tỉnh trưởng đậu trên dốc đồi.
- Ông tỉnh trưởng đến !
Ông đến cùng với ông Quận, và các nhân viên cứu thương. Họ rời xe, lội bộ vào ấp. Câu hỏi đầu tiên của nhà hữu trách khi tới đầu thôn là xem: “có ai bị thương không?”
Được biết: “Có một bà lão bị té gẫy chân”. Ông Tỉnh Trưởng liền ra lệnh cho nhân viên y tế cứu cấp.
***
Ông Tỉnh Trưởng được ông Trưởng ấp hướng dẫn tới ngôi nhà có bà ngoại Mai tạm trú. Theo sau có Phúc cậu con trai của ông Tỉnh trưởng. Phúc đi theo cha khi được tin ấp Tân Lập bị nước lũ tràn ngập. Trong những công cuộc xã hội. Phúc thường được cha cho đi theo. Lần này trong tai họa của ấp Tân Lập, do nhiệt tâm của tuổi trẻ thúc đẩy, Phúc đã giữ một vai trò chính yếu mà sau này có ảnh hưởng đến sự chuyển hướng của tương lai anh.
Khi nhìn thấy một cô bé đứng khóc tức tưởi ở góc nhà, bên một anh con trai trạc tuổi mình đang cố tìm lời an ủi, Phúc đã thốt gọi:
- Ba, coi kìa ! Con bé tội nghiệp quá !
Luật sư Bình – ông Tỉnh trưởng vốn là một luật sư – đang đứng coi ban cứu thương băng bó tạm cho bà ngoại Mai, nghe gọi liền quay lại. Ông tiến về phía góc nhà nhìn cô bé, ôn tồn nói:
- Người con run quá. Có lẽ con bị cảm lạnh rồi. Tên con là gì ? Và cha mẹ con đâu?
Mai, cô gái đó là Mai - chỉ vào bà lão đang được các y tá đặt lên trên cáng, nói:
- Thưa ông tên con là Mai. Cha mẹ con chết hết cả rồi chỉ còn có bà ngoại con thôi.
Rồi như chợt ý thức được sự việc đang xảy ra, Mai kêu:
- Trời ! Các ông đem ngoại tôi đi đâu thế này ?
Ông Tỉnh trưởng nói:
- Đưa lên nhà thương tỉnh! Phải để bác sĩ chữa ngay cho ngoại con mới được.
Bà ngoại Mai quay nhìn cháu rên rỉ:
- Khổ quá, cháu ơi ! Rồi cháu làm sao đây ?
Thái từ nãy vẫn đứng bên Mai, vội tiến lại:
- Ngoại đừng lo. Con sẽ đưa em Mai đến ở nhờ đằng nhà bà Cửu … Chắc bà ấy không nỡ từ chối.
Phúc hỏi:
- Bà Cửu anh nói đó ở đâu ?
- Ở trong ấp này. Nhà bà ấy bị sập mất một vách tường, nên tôi nghe nói là bà sẽ tới ở tạm nhà người bà con bên ấp trên.
Luật sự Bình lẩm bẩm:
- Nếu người đàn bà cậu nói đó nhận săn sóc cho cô bé này thì còn gì bằng. Nhưng tôi nghĩ là bà ta cũng đang gặp tai họa như mọi người, không nên bắt bà ấy phải gánh chịu thêm một trách nhiệm nặng nề nào nữa. Vì cô bé này cần được săn sóc chu đáo, nếu không sẽ bệnh nặng. Cậu có thấy mặt nó tái nhợt và toàn thân run rẩy như đang lên cơn sốt đó không?
Phúc bàn:
- Theo con thì giải pháp tốt nhất là nên đưa cô bé này vào bệnh viện luôn.
Mai phản đối:
- Tôi không đi đâu hết ! Tôi ở lại đây với ngoại tôi cơ !
Luật sư Bình cau mày:
- Ngoại con không thể ở đây được. Cả con nữa. Phải lên bệnh viện để người ta săn sóc cho.
Thái cố nài thêm:
- Xin ông cho phép em Mai ở lại với con. Bà ngoại Mai thương con lắm, nên con hứa với ông sẽ săn sóc Mai như em gái con vậy.
Phúc thắc mắc:
- Anh ở đâu ?
- Tôi ở trên núi với ông Sáu Trực, ổng làm lò than, còn tôi chăn đàn bò cho bà Cửu.
Luật sư Bình tỏ vẻ ngạc nhiên:
- Như vậy mà cậu đòi săn sóc cho con bé này ? Nhà cửa trên ấy hẳn là trống trải và không đủ phương tiện cho một đứa nhỏ đang bệnh.
- Nếu có em Mai, cháu sẽ thu xếp nơi ăn chốn ở tươm tất hơn. Mai vẫn lên chơi với cháu. Tuy chỉ là một căn nhà gỗ nghèo nàn cũng đủ che mưa, che gió.
Phúc lắc đầu:
- Xuống ở dưới tỉnh vẫn hơn.
Lời nói của Phúc làm Thái có cảm tưởng như vừa bị sỉ nhục. Anh lùi lại, chua chát:
- Ừ phải, tôi làm sao bì được với các người như anh !
Phúc chưa biết Thái, nên chưa thông cảm được hoàn cảnh và tâm trạng của Thái. Anh ngỡ ngàng về lời nói đó và không khỏi ngạc nhiên trước thái độ tận tụy của người con trai cục mịch này đối với cô gái bé nhỏ kia. Phúc hỏi:
- Anh nói gì ?
Thái ngạo mạn đáp:
- Nói gì kệ tôi, can dự gì đến anh đâu !
Ông tỉnh trưởng còn có nhiều công việc phải lo toan hơn là để ý đến lời lẽ của một gã mà ông cho là thô lậu, nên ông lớn tiếng bảo Mai:
- Ta đã quyết định rồi ! Cháu phải vào bệnh viện cùng với bà cháu – Ông dịu dàng tiếp:
- Cháu phải nghe lời ta, mới là đứa trẻ ngoan ngoãn chứ !
Mai thở dài:
- Nếu ngoại cháu đi, cháu đành theo ngoại cháu vậy.
Phúc an ủi:
- Như vậy là phải, ở bệnh viện có gì mà ngại. Có thể người ta không cho bà cháu em ở chung một phòng, nhưng em có thể thấy ngoại em hằng ngày. Tôi cũng sẽ đến thăm em luôn và nếu em có thiếu thốn điều gì, em cứ nói cho tôi biết. Tôi sẽ kể cho em nghe mọi chuyện về thôn ấp của em …
- Thật chứ ?
Mai ngước lên nhìn thẳng vào cặp mắt Phúc. Cô bé cảm thấy yên tâm, nên gật đầu tỏ ý ưng chịu. Nhưng chợt thấy Thái lẳng lặng quay đi, Mai vội chạy theo:
- Anh Thái ! Anh đừng giận em nghe ! Mai mốt hễ ngoại khá là em trở về liền.
Đôi mắt của Thái đăm đăm nhìn Phúc, rồi bằng giọng buồn rầu nói:
- Mai cứ việc theo hắn, vì Mai muốn thế mà !
Mai khổ sở:
- Em đâu có muốn, nhưng em biết làm gì hơn được bây giờ ! Em phải theo ngoại. Với lại em cũng bệnh nữa, mà anh thì không thể săn sóc cho em được anh Thái ạ !
Thái cả quyết:
- Anh săn sóc cho Mai được, anh cam đoan Mai sẽ khỏi bệnh.
Phúc hỏi, ngầm vẻ chế riễu:
- Anh định đưa cô bé ấy lên núi dưỡng bệnh giữa một đàn bò ?
Thái nhún vai:
- Thôi được rồi, anh đem cô ấy đi. Hoàn cảnh của tôi không thể so với anh được. Tôi chịu thua anh đấy !
Trước khi dợm bước, Thái buồn bã dặn Mai:
- Tôi sẽ trông nom nhà cửa, săn sóc lũ heo và đàn gà cho Mai. Nhớ bảo ngoại cứ yên tâm. Mọi việc ở đây đã có tôi lo liệu chu đáo.
Rồi không nhìn ai, Thái bước thẳng ra ngoài dấn mình vào cơn mưa tầm tã.
Thái ngồi bó gối trên sườn đồi, miệng ngậm cọng cỏ gà, mắt nhìn xuống thôn ấp dưới lòng thung.
Từ trên cao nhìn xuống, ấp Tân Lập có vẻ còn nguyên vẹn với đủ từng ấy nóc nhà, nhưng Thái hình dung rõ những vết thương hằn trên các vách tường rạn nứt, sụp đổ từng mảng, những vách ván long đinh dính xệ trên hàng cột xiêu vẹo, với những khung cửa mất chốt, mở toang hoang. Cả thôn ấp còn đó, nhưng thiếu vắng sự sống. Dân ấp đã tản cư và chưa ai chịu trở về. Lý do: họ đợi chờ bàn tay cứu trợ của chính phủ. Nhìn những nếp nhà hoang vắng lòng Thái se thắt lại. Nơi đây, xưa kia mỗi sáng khi tiếng gà gáy chào bình minh thì những làn khói lam tỏa nhẹ trên các mái bếp. Đàn chim sẻ bay từng đàn từ nóc nhà nọ qua nóc nhà kia, nghiêng ngó, rình rập những người đang tưới rau, vỡ đất ngoài vườn, hoặc chao lên lượn xuống trêu chọc đàn gia súc ồn ào trong sân. Chiều đến, những làn khói lam lại quyện trên thôn xóm, và tiếng người í ới gọi nhau xen lẫn với tiếng mõ trâu khua lốc cốc trên các nẻo đường đồi, thúc giục nhau hối hả trở về. Rồi những ngọn đèn dầu được thắp lên hắt những khoảng sáng vàng hoe qua các khung cửa nhỏ. Ánh đèn dầu trong đêm tối u tịch của một thôn xóm yên vui mới ấm cúng làm sao. Vậy mà bây giờ, tất cả những cảnh ấy không còn. Ấp Tân Lập đã trở nên hoang vắng vì không người ở. Những nếp nhà trơ trọi, trống rỗng dù rạng rỡ dưới nắng cũng nhuốm màu thê lương. Thái thấy lòng buồn tê tái. Anh nhai nát cọng cỏ gà ngậm trên miệng. Vị cỏ khe đắng, như nỗi đắng cay của Thái. Anh rất nặng lòng với thôn xóm dưới kia. Ấp Tân Lập không phải là quê hương thật của Thái. Nhưng Thái được mọi người công nhận như một phần tử dân ấp. Thái lớn lên ở đây và cho tới bây giờ chưa hề bị ai đối xử tàn tệ. Bà Cửu – bà chủ của Thái – coi Thái như con cái trong nhà. Bà nuôi Thái từ nhỏ, tình thương của bà san sẻ đồng đều cho cả Thái lẫn các con bà, không phân biệt. Tuy nhiên, Thái vẫn có mặc cảm từ ngày được biết anh chỉ là một đứa mồ côi không cha không mẹ. Điều này xảy ra lâu lắm, từ ngày Thái mới có sáu bảy tuổi gì đó. Một hôm, Thái cãi lộn với đứa con lớn của bà Cửu mà Thái không còn nhớ nguyên do, nhưng lỗi thì chắc chắn là lỗi ở Thái đã trêu chọc anh ta trước. Người anh cả bị bà Cửu quở phạt vì: “làm anh mà không biết nhường nhịn em”, nên sau đó, khi còn lại một mình với Thái, anh tức giận bảo:
- Mày đâu phải là con của má tao ! Mày chỉ là thứ con nuôi, giống như con vịt lạc loài trong một ổ gà vậy. Mày gọi má tao bằng má, nhưng “má gà con vịt” đó mày ơi !
Thái đã lặng người không nói lời nào. Anh cúi đầu buồn bã, trong khi người anh lớn trút được cơn giận hả hê quay đi.
Buổi chiều, đến bữa cơm, thấy vắng mặt Thái, bà Cửu hỏi:
- Thằng Thái đi đâu chưa về ?
Bọn trẻ đều nói không biết. Nhưng người anh lớn chợt hiểu. Đêm tối vừa phủ xuống, anh lẳng lặng đi tìm thằng bé, mà anh đã lỡ lời trong lúc quá giận, nhưng trong thâm tâm vẫn coi nó như một đứa em ruột thịt.
Anh không phải đi tìm đâu xa.
Thái đã theo con đường mòn dẫn xuống đường cái. Hắn cứ thẳng đường đi vậy thôi, chứ chẳng biết đi đâu.
Rời khỏi thôn xóm một quãng xa, Thái mới thấy trời đất thật bao la, nhưng đã trót đi rồi, Thái không muốn quay về nữa.
Đêm mỗi lúc một tối. Trời hôm ấy lại không có trăng sao. Thái cảm thấy bơ vơ, lạc lõng trong bóng đêm tràn ngập. Hắn chậm chân lại, và mỗi bước đi càng như bước vào sự trống vắng, hiu quạnh. Hắn bèn dừng lại bên vệ đường vạch cỏ nhặt một con đom đóm.
Người anh lớn tìm thấy hắn đứng tần ngần nhìn đốm sáng yếu ớt lập lòe trên gan bàn tay, liền quàng tay lên vai hắn:
- Đứng làm gì đấy, Thái ? Giận anh hả ?
Anh lôi hắn trở về, thân mật nói:
- Tại Thái chọc giận anh, nên anh nói láo ra đấy chớ không phải vậy đâu. Thôi về nhà ăn cơm đi.
Thái theo anh về, nước mắt ràn rụa và nụ cười gượng trên môi. Hắn thấy lòng ấm lại, và nỗi sợ hãi tiêu tan. Nhưng cũng từ ngày đó, Thái tránh kêu bà Cửu bằng “má”, rồi ít lâu sau khi Thái theo ông Sáu Trực lên núi chăn đàn bò cho bà thì anh dùng cách xưng hô của ông Sáu kêu bà bằng “bà chủ”.
***
Thái nhổ cọng cỏ gà nhai nát trong miệng đi. Anh đứng lên, lần theo con đường mòn xuống ấp. Con mèo mun của nhà Mai nằm nghiêng trên đầu hiên, đang cho con bú. Nó cất tiếng kêu meo meo chào đón Thái. Anh lấy trong túi vải đeo bên hông ra một gói cơm trút vào chiếc dĩa nhôm đẩy lại gần nó:
- Phần ăn của màyđây !
Nghe tiếng Thái, bọn gà trong chuồng nháo nhác. Thái ném thóc cho chúng ăn, đổ thêm nước vào máng để chúng có sẵn nước uống rồi đứng ngắm chúng nhởn nhơ dưới ánh nắng. Anh mãn nguyện nghĩ thầm: “chừng nào bà cháu Mai về chắc sẽ bằng lòng lắm” . Đoạn Thái gài chặt cổng, leo lại con đường dốc trở về. Anh thầm nghĩ: “Bữa nào rảnh mình sẽ đi thăm Mai một buổi”.
***
Mai ngồi buồn trong khu vườn yên tịnh. Sau khi Mai khỏi bệnh, luật sư Bình gửi em trọ tạm ở ký túc xá nữ sinh do một nữ tu – Dì Béatrice – coi sóc. Ngoại Mai, vì vết thương nơi chân còn đang bó bột, chưa đi lại được, vẫn còn phải nằm trong bệnh viện. Mai nấn ná ở ký túc xá chờ bà đã trên hai tháng rồi. Trong khoảng thời gian đó, ngoài những hôm được vào bệnh viện thăm ngoại theo giờ giấc đã ấn định, Mai chẳng biết làm gì hơn là lủi thủi ở ngoài vườn. Dì Béatrice thấy Mai ở không nên chọn lớp cho Mai học. Một đứa trẻ quá rảnh rỗi, theo ý Dì, thật là uổng phí thì giờ. Mai đã học tới lớp nhất trường quận, thì bây giờ sẵn dịp được tá túc ở đây, học hỏi thêm được chừng nào hay chừng ấy, đâu phải là điều vô ích.
Những ngày nghỉ, Phúc thường vào thăm Mai hoặc đón Mai về nhà cho cô bé hưởng đôi chút đầm ấm của gia đình. Nhưng dù ở đâu, Mai cũng chỉ nghĩ đến ấp Tân Lập, đến thôn xóm thơ mộng nằm bên dòng suối, và ngôi nhà thân yêu từng lưu lại bao kỷ niệm ấu thơ. Hôm nay Mai cũng lại ngồi buồn trong vườn ký túc xá. Trường sở lúc ấy vắng hoe, vì là ngày nghỉ. Những nữ sinh lư trú nhiều người đã được đón về nhà từ sáng. Những người còn lại được cô giám thị đưa đi dạo ngoài phố. Mai hơi nhức đầu nên xin ở lại, và được phép ra chơi ngoài vườn. Cô bé chọn một chỗ khuất nẻo nhứt ngồi đọc thử vài trang sách, nhưng những dòng chữ chỉ làm Mai thêm choáng voáng. Mai tựa đầu lên thành ghế đá, nhắm mắt lại, thả hồn vào mông lung thì chợt nghe có tiếng huýt sáo, tiếng sáo miệng dọc theo ngoài tường rào làm Mai chột dạ. Cô bé lẩm bẩm:
- Không có lẽ !
Tiếng sáo gọi lại vẳng lên. Mai mừng rỡ thốt kêu:
- Đúng rồi ! Anh Thái !
Mai chạy ra cổng, lay mạnh tay cánh cửa sắt đã khóa kỹ:
- Anh Thái phải không ? Cổng khóa em không ra được. Anh lại đằng này gặp em đi.
Tiếng Thái đáp:
- Không, anh không muốn ai thấy anh đứng ngoài cổng cả. Anh đã tới đây mấy lần xin vào thăm Mai, mà người ta cứ bảo là em không có nhà.
Mai hơi ngạc nhiên:
- Thế hả ? Chắc anh đến nhằm lúc em đi thăm ngoại hay đang mắc giờ học đấy!
- Anh cho là tại người ta thấy anh ăn mặc không được chỉnh tề ?
Nghe giọng nói cố làm ra vẻ thản nhiên của Thái, Mai vội cãi:
- Anh nói thế chứ chắc không phải vậy đâu !
Không nghe Thái trả lời. Mai vội tiếp:
- Hôm nay mọi người đi vắng hết anh ạ !
Thái mừng rỡ nói:
- Nếu vậy càng hay !
Mai nghe tiếng trèo sột soạt ngoài tường rào, rồi đầu Thái nhô lên:
- Anh đây, Mai !
Mai chạy lại, Thái vịn tay trên bờ tường ngó xuống khuôn mặt của Mai đang ngước lên rạng rỡ.
- Anh không ngờ Mai ngồi ngoài này và nhận ra tiếng huýt sáo của anh. May mà mọi người đi vắng hết, chứ không thì chẳng biết đến bao giờ anh mới gặp Mai được.
Nhìn kỹ Mai, Thái cau mày tiếp:
- Trông Mai vẫn còn xanh, chưa được khỏe lắm !
- Tại sáng nay em hơi bị nhức đầu. Còn anh, dạo này anh lớn ghê vậy đó.
Thái cười, tự thấy nhận xét của Mai là đúng, vì quần áo của anh mặc đã chật căng. Mai hỏi:
- Ấp mình bây giờ ra sao anh ? Đã kiến thiết lại chưa ?
Mắt Thái bỗng cau lại. Anh cười như mếu:
- Chưa có gì hết, Mai ạ. Chẳng ai chịu làm gì, ngoài việc bàn tán, chờ đợi. Họ trông chờ ở ông Quận, ông Tỉnh. Có khi nhắc đến cả ông Thủ Tướng nữa. Nhưng các ông trong chính phủ, họ đâu có buồn để ý đến! Cũng tại mình cứ ỷ lại, trông chờ vào cứu trợ, nên chưa ai có sáng kiến gì. Theo anh nghĩ thì mình phải tự lo cho mình cái đã, mới mong các ông trong chính phủ giúp mình.
- Thế đã có ai trở về chưa anh ?
Thái lắc đầu:
- Chưa !
Anh buồn bã tiếp:
- Nhiều người xuống tỉnh, xuống quận ở, và hầu như không muốn trở về nữa. Một số đi sang các ấp lân cận, chỉ thỉnh thoảng đảo qua thăm chừng vậy thôi.
Thái thở dài, trầm giọng:
- Mỗi ngày nhà cửa mỗi mục nát, hư hỏng thêm, cây hoang cỏ dại mọc kín cả lối đi. Thôn xóm không người ở thấy tiêu điều quá !
Nghe Thái nói, Mai thở dài, rướm lệ. Thái vội an ủi:
- Nhà của Mai không sao hết, vì ít thiệt hại nhất. Tôi đã cạo hết bùn đất bám quanh vách, cọ rửa sạch sẽ từ trong ra ngoài và đóng cửa ngõ lại cẩn thận……. con mèo Mun đẻ được ba con, gà đẻ trứng, tôi làm ổ cho chúng ấp nở thêm được ba chục con nữa …
- Còn mấy con heo ?
- Tôi đưa lên núi nuôi chung với đàn bò.
- Rồi anh làm sao xoay trở ? Làm sao cho chúng ăn ?
Thái cười, thấy nét mặt Mai đã tươi tỉnh:
- Dễ mà, vườn tược bỏ không, thiếu gì dây khoai rễ sắn. Chỉ chịu khó một chút là chúng dư ăn.
- Chúng mập không, anh ?
- Mập ú ! Chừng nào bán chắc được khối tiền.
Nụ cười trên Mai nở rộng. Cô bé vui vẻ hỏi tiếp:
- Trên núi ra sao, anh ?
“Trên núi” theo nghĩa của Mai là nơi Thái ở, Thái tiếp:
- Vẫn vậy thôi. Cũng may là kỳ mưa lụt này trên ấy không hại gì !
- Thiệt hả ?
- Ừ
Mai khẩn khoản:
- Kể rõ em nghe đi, anh !
Thái kể cho Mai nghe - giữa tiếng động ồn ào náo nhiệt của thành phố - cảnh yên tịnh bao la của núi đồi. Anh nói đến khu rừng mà ông Sáu Trực vẫn chặt cây đốt thành than để bán. Những đàn chim sáo và chim cu xanh còn cư ngụ ở đó thật đông. Đàn ong rừng vẫn treo bọng trên mấy trạc cây, và thỉnh thoảng ông Sáu lại kiếm được ít mật về làm thuốc. Phía rừng thông, các chú sóc tinh nghịch bò trên triền cỏ xanh mướt thường thấy chúng nhảy từ cành này sang cành khác.
- Còn dòng suối ?
- Nó trở lại hiền hòa như cũ. Hôm nước rút, anh đón bắt được sáu con cá.
- Anh tài quá. Cái gì anh cũng làm được hết. Ông Sáu vẫn mạnh giỏi chứ anh ?
- Lúc này ông không được khỏe lắm. Coi bộ ông già hơn trước nhiều! Tính nết ông cũng thay đổi nữa, đôi khi như trẻ con… Tại ông có tâm sự buồn…. nhất là thấy dân ấp chưa chịu trở về.
Mai muốn an ủi Thái nên nói:
- Anh và ông Sáu đừng buồn. Em chắc mọi sự sẽ êm xuôi. Ông Tỉnh trưởng đang lo xin cứu trợ để giúp dân ấp sửa chữa lại nhà cửa. Anh Phúc biết rõ việc này, và anh ấy hứa chắc với em là ….
Thái hỏi:
- Phúc nào ?
- Anh quên rồi hả ? Anh Phúc là con ông Tỉnh trưởng, cùng đi với ổng hôm lụt đó ….
Thái bật thẳng người lên, giọng nói đột nhiên gay gắt:
- Mai đừng nhắc tới họ nữa. Nhất là cái thằng Phúc phách lối đó.
Đôi mắt Mai mở tròn kinh ngạc. Em buồn rầu nói:
- Anh hiểu nhầm anh Phúc đấy. Anh ấy là người tốt, chứ không phách lối như anh tưởng đâu. Anh Phúc vẫn mong gặp lại anh, muốn cùng anh trở nên đôi bạn thân thiết.
- Cũng như hắn bây giờ là bạn thân với Mai ?
- Vâng, anh Phúc tốt với em lắm. Anh ấy thương em như anh Thái đối với em vậy.
Đang hăng hái biện hộ cho Phúc, Mai chợt thấy Thái tuột người xuống bên kia vách tường vội sửng sốt kêu:
- Ủa ! Anh Thái ! Anh đi rồi à ? Sao không ở lại với em chút nữa !
Như không thèm nghe Mai khẩn khoản, Thái buông chân xuống đất nói:
- Tôi cứ tưởng là Mai không thích ở đây, Mai bị người ta bắt ép nên phải ở, chứ Mai vẫn mong trở về. Ngờ đâu …..
Mai bật khóc:
- Không, Mai vẫn muốn về đấy chứ ! Anh ở lại đây với Mai chút nữa đi. Anh nói cho em biết về …..
Giọng Thái hằn học thêm:
- Hỏi thằng Phúc - cậu công tử con nhà giàu ấy, nó biết nhiều hơn tôi !
Mai nghe tiếng chân Thái bước xa dần trên đường phố. Cô bé đứng lặng trân trong vườn, thầm mong Thái sẽ hối hận về sự vô lý của anh. Nhưng Thái đi luôn không quay trở lại.