Quarks

Het lijkt me een interessant boek…1 Over fundamentele natuurkunde, over atomen, protonen en neuronen, over quarks, over kwantummechanica. Een Nederlandse vertaling is er niet, je moet het doen met het engelstalige origineel. Daarom aarzel ik: die hele fysica is toch al hondsmoeilijk te begrijpen, en in het Engels vrees ik helemaal dat de finesses me ontgaan... Dus houd ik het maar bij de samenvatting van een wetenschapsjournalist.

De kwantummechanica leert heel vreemde toestanden, standen van zaken die volgens ‘ons’ niet kunnen bestaan. Bijvoorbeeld: zolang je een deeltje niet meet, bevindt het zich op meerdere plekken tegelijk… Twee deeltjes kunnen verstrengeld zijn, ook al zijn ze onvoorstelbaar ver van elkaar verwijderd. Het duizelt je allemaal, het lastige is alleen dat we die kwantumeigenschappen nooit in het dagelijks leven tegenkomen.

De schrijver van het boek stelt (aldus de journalist) dat de diepste laag van onze werkelijkheid de kwantumwereld is. De wereld zoals wij die zien is niet meer dan de projectie van een film, de ‘ware’ wereld kennen wij niet... Lijkt warempel wel een stukje Plato, denk maar aan ‘De Grot…’ Alles is éen, dat lijkt verdacht veel op Spinoza…

Voor ons gewone stervelingen, mensen die niet geniaal zijn, is dit zware kost… Toch ontleen ik er, waarschijnlijk in mijn onnozelheid, een hoopgevende gedachte aan: onze fysieke wereld is ingewikkelder en heeft meer mogelijkheden dan wij ons kunnen voorstellen. Daarom is het erg kortzichtig om in de lijn van gepopulariseerde natuurwetenschap religieus geloof bot af te wijzen… Pasen is helemaal niet ondenkbaar...

1Heinrich Päs, The One, How an Ancient Idea holds the Future of Physics. Basic Books, 368 blz €17,99