"Samen" 26 maart 2010
In persoon van Hans van Ark en Nynke Dijkstra – Algra trekt de PKN het land door om het missionaire elan van de kerk te onderstrepen en te vergroten. Daar wil ik niet zuur over doen. Integendeel, ik denk dat het heel goed is dat de landelijke kerk zich bezint op de vraag hoe het evangelie méér gehoord en geloofd kan worden, in de wereld van de 21ste eeuw. Hoewel er door allerlei progressieve godgeleerden, die menen midden in de moderne cultuur te staan, dikwijls wat denigrerend over dit soort 'groeipogingen' wordt gesproken, lijkt dit mij toch een legitiem verstaan van de opdracht van de Heer 'om alle volken tot zijn discipelen te maken.'
Nu komt dat alles natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen. Plaatselijke gemeenten merken al jaren dat het niet meevalt om het evangelie in brede kring 'op de kaart te zetten.' De tijd dat de nieuwe lidmaten op Palmzondag massaal toestroomden, zonder dat je daar als kerk eigenlijk iets voor hoefde doen, ligt ver achter ons. En ook het kerkbezoek vertoont meestal geen stijgende lijn, alleen de klok luiden op zondagochtend is blijkbaar niet genoeg om de mensen de kerk in te krijgen.
In welke richting moet je het dan zoeken, als kerkelijke gemeente, en als kerkelijke beleidsmaker? Op die vraag is blijkbaar niet zo simpel antwoord te vinden. Sommigen beweren heel stellig dat de oplossing in 'leuke, vlotte liedjes' ligt, die dan natuurlijk vooral niet met orgel moeten worden begeleid... Anderen zijn er voor honderd procent van overtuigd zijn dat de kerkelijk malaise als sneeuw voor de zon verdwijnt wanneer we ons weer richten op de 'klassieke liturgie'... Ook zijn er die het zoeken in beamers en interactieve presentaties, en sommigen roepen dat het op de wijze van Taizé zou moeten... Of is dat allemaal niet relevant, en moeten we het juist buiten de kerkmuren gaan zoeken? Helaas, 'dé' oplossing heeft niemand voorhanden...
Die heb ik ook niet. Toch er zijn twee dingen, die me op dit terrein van het hart moeten. Het eerste is dit: het lijkt erop, dat we bij missionair bezig zijn vooral naar de breedte kijken. Hoe betrekken we grote groepen 'doorsnee' mensen weer bij de boodschap van het evangelie? Maar zou het nuttig kunnen zijn, je als kerk ook nadrukkelijk op een kleine elite te richten? In romantische zendingsverhalen van vroeger ging het er vooral om, om stamhoofden en oudsten voor het evangelie te winnen. Moet je je als kerk daarom ook niet heel nadrukkelijk richten op 'opinionleaders' in wetenschap, politiek en cultuur? Zie maar dat je in relevante talkshow's aan tafel komt, publiceer in kwaliteitsbladen... Of denkt de PKN hier al over na? Blijkbaar wel, want ik las onlangs in 'TROUW' dat men in Rotterdam-Zuid een nieuwe gemeente wil stichten, speciaal voor hoger opgeleiden! Zou dat nu de weg zijn? Voor mijn gevoel staat zoiets op gespannen voet met het wezen van de kerk. Bovendien: zulke gemeenten bestáán al, wie dát zoekt kan gewoon remonstrants worden...
Het tweede dat me van het hart moet, is dit: je kunt niet voor een ander denken en beslissen, maar wel voor jezelf! Heeft een groot deel van de afkalving van het kerkelijk leven ook niet heel veel met onszelf, gelovigen, te maken? Zijn wij vaak niet laks en lauw, en laten we het er zelf bij zitten? Houd nou eens op alleen naar anderen te kijken! Veel mensen zijn beslist niet onverschillig, maar kunnen toch de stap om mee te doen niet zetten...Om dat te veranderen is geen ingewikkelde analyse nodig, gevolgd door een briljant actieplan... Daar kun je zélf iets aan doen... Zélf beslissen om vanuit jouw bestaan trouw te blijven aan het verbond dat God met mensen aangaat.
Want aan Hem zal het zeker niet liggen!