Sui generis

Iemand was boos op haar huisarts… Hoezo dan? Nou, haar kleinkind had eczeem, en dokter had gezegd dat de oorzaak van buitenaf kwam… Ja, nou en? ‘Hij zegt dus dat het bij mijn dochter thuis smerig is, terwijl bijna niemand het huis zo schoon houdt als zij…’

Mensen begrijpen dingen soms heel anders dan de spreker het bedoelt. We interpreteren dingen snel vanuit onze eigen vooronderstellingen en ervaringen. Dat is niet erg, het kan bijna niet anders. Maar wanneer we ons vervolgens krampachtig blijven vastbijten in ons eigen gelijk, en iedereen met een afwijkende visie wantrouwen en diskwalificeren, gaat het mis. Dan verharden standpunten en staan we met hete koppen tegenover elkaar.

Een voorbeeld daarvan vind ik de hele Zwartepiet discussie. Veel gekleurde medelanders zien ‘blackface’ als een uiting van racisme, als een teken van minachting van mensen die niet blank zijn. Maar is dat zo? Ik geef toe, ik ben opgegroeid in een omgeving waar toen nauwelijks gekleurde mensen waren, maar ik heb als kind Zwartepiet nooit met een zwarte Afrikaan geassocieerd. Integendeel: Zwartepiet was een soort op zich, onvergelijkbaar anders dan alle andere mensen, van welk ras of welke kleur dan ook.

Begrijp me goed: Piet hoeft voor mij niet zwart te blijven, elke kleur is me goed. Tradities veranderen nu eenmaal, over een paar jaar wordt deze discussie waarschijnlijk nergens meer gevoerd. Maar laten we alert blijven op het verwisselen van feit en interpretatie…

Eén geluk trouwens: dat Piet met pepernoten strooit, en niet met jodenkoeken… Dan waren de rapen helemaal gaar...