ZEGGEN OF ZWIJGEN

("Samen" 4 november 2011)

Vrije meningsuiting is een groot goed. Toch wil dat niet zeggen dat alles dan onbeperkt kan worden uitgekraamd... Meer en meer wordt ons duidelijk dat vrijheid van meningsuiting écht iets anders is dan ongenuanceerd roepen wat je vindt... Wanneer onder het mom van het vrije woord naar hartelust wordt gescholden en beledigd, heeft dat weinig met het principe zelf te maken. Mij lijkt zoiets eerder onfatsoenlijk en onbeschaafd.

Het zal wel één van de uitwassen van het individualisme zijn. Dat individualisme is op zichzelf niet eens zo slecht, het is goed dat we kunnen zijn wie we zijn. Soms is het echter doorgeschoten, en dat doet meer kwaad dan goed. Wanneer Jantje of Pietje zichzelf gewoon in het centrum van het heelal zet, en verder lak heeft aan alles en iedereen, levert dat nooit iets positiefs op, maar alleen ellende...Er zijn natuurlijk meer van dat soort uitwassen. 

Zo stoor ik mij vreselijk aan iedereen die met “lek-en-gebrek” aandacht zoekt in de media. “Reality-soaps” worden gevuld met verhalen, die de verteller beter voor zichzelf of voor zijn intimi kon houden. Belust op aandacht worden ze “den volke” gepresenteerd, om zo zelf maar vooral in het middelpunt van de belangstelling te staan. Natuurlijk: openheid is een goed ding, maar er zijn echt zaken die je gewoon deelt met de kring van mensen om je heen, en waar je verder beter het zwijgen toe kunt doen. Helaas blijft dit soort “media-geilheid” niet beperkt tot de wereld om ons heen, maar wordt er ook in kerkelijk Nederland vrolijk aan meegedaan.

Waarom moet het in de media over precaire, persoonlijke zaken gaan? Natuurlijk, journalisten doen hun stinkende best mensen aan de praat te krijgen als er rottigheid boven tafel kan komen. Ellende verkoopt! Zeker als het rottigheid in de kerk betreft. Maar dat zoek je toch niet op? Zou juist een kerkmens, die zijn leven verborgen weet in Christus, niet terughoudend moeten zijn in het zoeken van ronkende publiciteit, die ten diepste misschien niets anders is dan zoeken van eigen eer en glorie.

Daarom: denk eens na bij wat je zegt... Zet een wacht voor je tong... Zeg niet alles overal... Vraag je af tegen wie je welke dingen zegt... Woorden kunnen opluchten en ruimte geven, maar ze kunnen zich ook tegen je keren...“Het juiste woord op de juiste tijd is als een gouden appel op een zilveren schaal,” wist de Spreukendichter al te melden. Maar tegenwoordig worden we steeds meer met rotte appels geconfronteerd... Dat past noch kerk, noch politiek. Het tast de geloofwaardigheid van beide aan. Daar wordt onze samenleving niet beter van.