RUG RECHT!
Eén van de oorzaken dat de economie niet erg aan wil trekken is het geringe consumentenvertrouwen. Mensen weten niet waar ze aan toe zijn, en houden daarom de hand op de knip. Dat brengt de economie niet vooruit, want geld moet rollen. Als we niets uitgeven verdient niemand iets en gaat het steeds slechter.
Nu lijkt me dat consumentenvertrouwen overigens niet de voornaamste reden dat het economisch niet crescendo gaat. Grootschalig op de pof leven, met opgeklopte lucht luchtkastelen bouwen, lijkt me een wezenlijker oorzaak van de crisis, maar ja, ik ben natuurlijk geen econoom.
Het gaat er om, als het geld moet rollen, om dát aan te bieden wat de klant wil hebben. Producenten moeten luisteren naar de markt. Een product aanbieden waar geen mens op zit te wachten heeft geen zin. Er wordt dus scherp gekeken waar vraag naar is, voor welke dingen markt is. “De klant is koning”.
Een krimpende kerk dreigt precies zo te gaan werken. Vroeger, een jaar of vijftig geleden, was het voldoende om de klok op zondag te luiden, en dat was het dan wel. Mensen kwamen massaal naar de kerk, bijna iedereen deed belijdenis, en ambtsdragers waren eenvoudig te vinden. Niks “marketing” of krampachtig reageren op een verwachtingspatroon. De kerk kon haar rug recht houden en besefte een boodschap te hebben die haaks op het gewone leven staat. Juist die eigenaardigheid van het evangelie bepaalde haar waarde en bestaansrecht, en maakte dat ze in haar vormgeving en liturgie essentieel anders was dan de cultuur van de wereld.
Nu is het in de kerk dikwijls “u vraagt en wij draaien”. Er heerst bijna een mentaliteit van bange middenstanders die hun handel in gevaar zien komen. De kerk heeft haar oriëntatie op kunst en cultuur uit angst voor leegloop volledig uit handen gegeven. Kwaliteitseisen zijn helemaal ondergeschikt geworden. Maar ik vrees dat we het langs die weg niet redden, en dat dit de dood in de pot wordt.Ben ik dan helemaal pessimistisch? Gelukkig zie ik in de samenleving en de politiek tendensen om weer oog te krijgen voor wat vroeger heette “de verheffing van het volk”. Zelfs de PvdA begint weer naar “ideologische veren” te zoeken... Bovendien komen we er meer en meer achter dat allerlei producten die de consument zo nodig wil hebben meer met goede marketing te maken hebben, dan met wat mensen écht willen.
“Gij geheel anders,” zegt Paulus. Ik hoop dat we als kerk het lef en de ruggengraat hebben om anders te zijn. Volgens mij is er ook geen andere optie. “Wereldgelijkvormigheid” is voor het geloof altijd de dood in de pot. Dan kan binnen één generatie de laatste het licht in de kerk uitdoen.
