Groen
In 2018 ging het vaak over het klimaat. Over de noodzaak om anders met de aarde om te gaan. Over reductie van de uitstoot van CO2, om de opwarming van de aarde te beperken. Die gesprekken blijven ook geen gepraat ‘ver van ons bed.’ Er worden allerlei maatregelen in gang gezet waar wij mee te maken krijgen. We moeten van het gas af, en als voorschotje wordt het gas flink duurder gemaakt. Boeren moeten heel concreet vee afstoten, sommigen komen daardoor in grote problemen, omdat ze gedane investeringen met minder vee niet rendabel kunnen maken. Kortom: de ‘gewone man’ gaat het allemaal merken, die moet dokken…
Het is natuurlijk goed om te proberen je ‘ecologische voetafdruk’ zo klein mogelijk te maken. Dus bewust leven: uitkijken wat je koopt, hoeveel energie je verbruikt, vaker de fiets pakken, het vliegtuig links laten liggen, enfin, u weet dat wel. Zelf doe ik goed mijn best: ik bak mijn eigen brood, van biologisch meel, dat ik op de fiets haal bij de molen in Ingen. Keurig toch?
Maar nu ik er over aan het nadenken kom… Ik moet dat brood wel kneden en bakken. En mijn kneder en mijn oven gebruiken stroom. Groene stroom, weliswaar, maar het kost energie… Terwijl als ik mijn brood gewoon, op de fiets, bij de bakker of de supermarkt haal, die stroom bespaard wordt, en dat ene brood van mij nauwelijks extra energie kost bij al die andere broden die toch wel worden gebakken en vervoerd… Dus wat ecologisch verantwoord lijkt – is dat misschien wel helemaal niet...
Ik schrok een paar weken geleden behoorlijk van een column van Trouw-columnist Ephimenco. Hij schreef dat Nederland verantwoordelijk is voor 0,35% van de wereldwijde CO2 uitstoot. Als het ons lukt om dat te halveren, waar dus blijkbaar draconische maatregelen voor nodig zijn, beperken we de opwarming van de aarde met maar liefst 0,0003 graden… Dat zet zoden aan de dijk!
De hele milieuproblematiek krijgt religieuze trekken. Het wordt een ‘geloof,’ met ‘rekkelijken’ en ‘preciezen.’ Waar het geloof in Gods ‘laatste oordeel’ in de eindtijd niet langer geloofd kan worden, wordt het vervangen door een geloof in een alles vernietigende milieuramp. Dat ‘ons kennen soms te kort schiet, en ons profeteren maar beperkt is’ verliest men uit het oog… Maar pas op: geharnast fundamentalisme is altijd gevaarlijk, op welk terrein dan ook.
Dus maar gewoon doorgaan met potverteren? Denken: ‘na ons de zondvloed?’ Natuurlijk niet! Juist het geloof ziet de schepping als een geschenk van God. Als iets waar je zorgvuldig mee moet omgaan, iets wat je graag ongeschonden wil doorgeven aan volgende generaties. Daarom zou het voor de gelovige vanzelfsprekend moeten zijn zich te bekommeren over zijn ‘ecologische voetafdruk’ en te streven naar een samenleving die niet verspilt en niet vervuilt…
Maar wel met een zekere nuchterheid, met een slag om de arm, omdat we niet alles kunnen overzien. Dus, om met Petrus te spreken: ‘nuchter en waakzaam.’ Dat lijkt me een goede houding voor 2019...