Burn-out

Oei, ik zit in een risicogroep… Ook dominees zijn vatbaar voor een burn-out. Starters, die hun weg in de wondere wereld die ‘gemeente’ heet nog moeten vinden. Maar ook zestigplussers, bij wie ‘energie, animo en plezier wegsijpelen,’ althans volgens een expert.

Burn-out bij dominees is geen nieuw verschijnsel. Ik vond een stukje uit het jaar 2000, van Selma Schepel, destijds columniste van Trouw: ‘De opgebrande dominees zijn helemaal een zielig volkje... Een ware dominee is enthousiast en geïnspireerd, woorden die verwijzen naar vervuld zijn van Gods Geest, een bron die eeuwig stroomt, waaruit dus eindeloos geput en uitgedeeld kan worden, gratis, een woord dat familie is van ‘gratia’- genade. Een dominee die dit leven gevende vuur niet voelt, is een winkelier in dode teksten, waarvan de handel op raakt. Waar je als klant dus niets aan hebt,’ sneerde Schepel twintig jaar geleden…

Of speelde burn-out al eerder? Dr. H. Berkhof schreef in de jaren ‘50 over het profiel van dominees: ‘Men zoekt naar een vlotte spreker, die goed met de jeugd kan omgaan, veel bezoeken aflegt, vele verenigingen en commissie kan leiden en zoveel initiatief heeft, dat hij nog allerlei nieuwe kerkelijke activiteiten kan opzetten. Zulke dominees zijn er nog wel te krijgen. Dat zij op geregelde tijden overspannen zijn, moet men op de koop toe nemen…

Berkhof pleitte als remedie tegen overspanning en opgeklopte verwachtingen voor studeerkamer en bidvertrek... Ligt daar het zwaartepunt van het werk van een predikant, bij prediking en eredienst? Moet het dáár gebeuren?

Tja, die Berkhof werd niet voor niets professor!