Hannes Baldvinsson

Ung og ástfangin. Hannes Pétur Baldvinsson og Halldóra (Hadda) Jónsdóttir. Ljósmyndari ókunnur. Myndin er tekin á heimili þeirra á Ráðhústorgi 5. Þetta hús er ekki til í dag en sést vel á einni af myndunum í greininni.

Ljósmyndir Hannesar hafa birst mér í ýmsu samhengi og alltaf talað til mín á einhvern sérstakan hátt. Í þeim virðist mér einstakur manneskjulegur tónn, þar sem ást og umhyggja Hannesar fyrir öllu sem hann sér í sinni kæru heimabyggð smitar yfir í myndirnar. 

Enn og aftur var ég áminntur um þessa einstöku hæfileika gamla nágranna míns þegar fjölskylda Hannesar setti upp dásamlega sýningu á myndum hans í sambandi við 100 ára afmæli Siglufjarðarkaupstaðar sumarið 2018.

Þegar maður gefur sér tíma til að skoða myndir Hannesar vel og vandlega sér maður að þær eru margar “vel hugsuð listaverka augnablik horfins tíma.” Góðar, vel hugsaðar ljósmyndir eru sjaldnast slys eða heppni.

Það er ekki sjálf myndavélin sem tekur myndina. Nei, það eru augu og hugur ljósmyndarans sem sjá myndina og sjálf vélin er í raun bara geymsluhylki.

Sem dæmi um þetta „næmi fyrir augnablikum“ bið ég ykkur að skoða fyrstu myndina sem við fyrstu sýn virðist bara vera skemmtileg mynd af smáguttum með kókflöskur.
Í raun eru hún svo miklu meira en það. Hannes bjó við ýmsar takmarkanir á sínum tíma vegna þeirra tíma tækni. Þessi mynd er tekin fyrir meira en hálfri öld og þá var ekki bara hægt að taka fjölda mynda og vona að einhver yrði góð, svona eins og tæknin í dag gerir kleift.
Ekki var hægt að skoða strax  hvort myndir voru góðar, það tók oftast að minnsta kosti auka dag, jafnvel marga daga að ljúka ferlinu við að framkalla filmu og prenta út góðar myndir. Kostnaður var líka býsna mikill og þurfti að fara sparlega með filmur, pappír og fleira.

Þegar kókmyndin er skoðuð sést að Hannes var mjög fær ljósmyndari og gerði allt rétt. Hann staðsetur sig rétt í ljósinu, fer niður á hnén til að vera í sömu hæð og hinir ungu synir hans. Líklegt er einnig að hann hafi horft á þá og dáðst af þeim í gegnum linsuna dágóða stund, athugað allar stillingar og beðið eftir því að smella af á nákvæmlega réttu sekúndubroti.

Þannig varð þessi ljósmynd til og þessi hugsun, einbeitni og brennandi áhugi hjá Hannesi gerir þessa ljósmynd eins og margar aðrar að listaverki.

Hér á eftir fáið þið að sjá margar þaulhugsaðar myndir Hannesar og hafa ber í huga að allar myndirnar eru stórkostlega vel endurunnar af sonum Hannesar sem að sjálfsögðu vilja vanda sig við varðveislu á þessum merkilegu myndverkum föður síns.

Þær rösklega 100 ljósmyndir ( óflokkaður laugardags nammipoki) sem hér birtast sýna okkur fjölhæfni Hannesar og segja okkur einnig “Sögu bæjar” í atburðum og hversdagsleika venjulegs fólks. Þær eru fjársjóður sem sýnir tækni og anda liðins tíma, séð með skörpum augum meistara Hannesar Bald.

Gjörið svo vel, hér birtist ykkur svarthvítur ljósmyndasögufjársjóður í tveimur hlutum og ef rétt reynist að hver einasta mynd segi okkur meira en þúsund orð, eins og sagt er, þá lítur reikningsdæmið nokkurn veginn svona út:
100 myndir sinnum 1.000 orð = 100.000 orð sem þið skapið sjálf og notið til þess ykkar eigin hugsanir, upplifun og minningar sem rifjast upp eða verða til þegar þið skoðið þessar dásamlegu ljósmyndir.

Undirritaður, sem og ritstjórn Trölla.is, vilja koma á framfæri innilegu þakklæti til Halldóru Jónsdóttur eftirlifandi eiginkonu Hannesar, Jóns Baldvins Hannessonar, Björns Júlíusar Hannessonar og Helga Kristins Hannessonar fyrir að treysta okkur fyrir og leyfa birtingu hér á þessum ljósmyndagersemum. 

Falleg minning um góðan mann og hans framlag til okkar sameiginlegu Siglfirsku menningarsögu er nú aðgengileg öllum um alla eilífð.

Blessuð sé minning Hannesar Péturs Baldvinssonar.

Stapafellið á nösunum. 

Pollar skoða nýja færibandatækni. ? , ?, Hákon Ólafsson, Freyr Sigurðsson, Hlöður Bjarnason, Tryggvi Björnsson, Aðalsteinn Eiríksson, Skarphéðinn Guðmundsson? 

Síldarmatsmaður undir smásjá.
Kristján Elíasson, Ármann Jakobsson, Hafliði Hafliðason, Ingimundur Einarsson, Einar Haukur Ásgrímsson, Bjarni Þorsteinsson, Jón Þorkelsson, Sigurbjörn Sveinsson, Ólafur Jóhann Rögnvaldsson, Björgvin Jónsson, Sigurjón Kjartansson. 

Skafti Stefánsson á Nöf með nafna sinn. Skafti Stefánsson og Skafti Jónsson. 

Veiðimenn. Ari Jónsson, Ásmundur Jón Jónsson/Dengsi og ?, ?, ?, ? 

Viðtalsbil – símastúlkur á vaktinni á Símstöðinni
Halldóra Jónsdóttir og Brynja Stefánsdóttir. 

Áramótin 1960 – 1961.
Ráðhústorg og brenna upp í Reit.