2. mars 2004 | Minningargreinar

Hinn 14.2. 1948 kvæntist Júlíus Svövu Þórdísi Baldvinsdóttur, f. 19.3. 1929. 

Foreldar hennar voru Baldvin Þorsteinsson, f. 7.10. 1879, d. 30.9. 1950, og Oddný Þóra Þorsteinsdóttir, f. 11.10. 1899, d. 6.7. 1980. 

Börn Júlíusar og Svövu eru: 

1) Baldvin Júlíus Júlíusson, f. 2.3. 1947, kvæntur Margréti Sveinbergsdóttur, f. 4.12. 1945, þau eiga þrjú börn; Svövu Þórdísi, Oddnýju Þóru og Baldvin Júlíus. 

2) Theodór Júlíusson, f. 21.8. 1949, kvæntur Guðrúnu Stefánsdóttur, f. 25.11. 1949, dætur þeirra eru; Hrafnhildur, Ásta Júlía, Sara og Vigdís. 3) Hörður, f. 21.7. 1958, kvæntur Sigurlaugu J. Hauksdóttur, f. 2.5. 1958, börn þeirra eru Hugborg Inga og Brynjar. Barnabarnabörn Júlíusar eru 12.

Júlíus var uppalinn í Ólafsfirði og á Siglufirði þar sem hann bjó lengst af. Júlíus lauk námi frá Samvinnuskólanum í Reykjavík. Hann stundaði ýmis störf en lengst af var hann grunnskólakennari og kenndi við barna- og grunnskóla Siglufjarðar til ársins 1995 er hann lét af störfum vegna aldurs. Júlíus var virkur þátttakandi í félagslífi Siglfirðinga, hann starfaði mikið að æskulýðsmálum og gegndi trúnaðarstörfum í hinum ýmsu félögum s.s. Leikfélagi Siglufjarðar, Norræna félaginu á Siglufirði og Félagi hjartasjúklinga á Norðurlandi vestra. Hann sat í sóknarnefnd Siglufjarðarkirkju um árabil og einnig var hann safnaðarfulltrúi.

Útför Júlíusar fer fram frá Siglufjarðarkirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 14. 

Minningar um tengdaföður minn Júlíus Júlíusson ná til ársins 1965, er ég fluttist til Siglufjarðar sem ung kona trúlofuð Baldvini elsta syni Júlíusar og Svövu. Ég kynntist Júlíusi sem rólegheitamanni, heimakærum lífsförunauti Svövu, sem var tryggur fjölskyldu sinni. Það var þó oft stutt í leikarann og húmoristann, en í flestum tilfellum var grínið á hans eigin kostnað.

Þar sem við Baldvin bjuggum erlendis um áraraðir var Júlíus meðal okkar sterkustu líflína sem tengdi okkur og börnin okkar við fjölskylduna og heimalandið. Þau voru ekki ófá bréfin og pakkarnir sem hann sendi með dagblöðum, leikhúsbæklingum, úrklipptum leikdómum, myndum af fjölskyldunni og lífinu á Sigló. Júlíus var afbragðs ljósmyndari, lætur hann eftir sig mikið og gott ljósmyndasafn.

Milli þess sem við komum heim voru Júlíus og Svava dugleg að koma í heimsókn til okkar. Þegar við lítum til baka og skoðum myndirnar sem Júlíus tók yfir árin sjáum við hvað þessar samverustundir voru mikilvægar. Þau voru viðstödd skírn Baldvins sonars okkar, útskrift Oddnýjar, giftingu Svövu yngri og svo má lengi telja. Júlíus dvaldi hjá okkur um tíma í veikindum Baldvins, tímabil sem hann var okkur ómetanleg stoð og stytta. Mér eru minnisstæðar stundir þegar hann sat í litlu barnasundlauginni og lét litla sonarson sinn sprauta á sig ísköldu vatni með garðslöngunni.

Við ferðuðumst með tengdaforeldrum mínum um þvert og endilagt Kanada. Röktum slóðir merkra Vestur-Íslendinga, svo sem Stephans G. Stephanssonar og Árna Sigurðssonar listmálara, sem var föðurbróðir Júlíusar. Síðast þegar þau komu til okkar var Júlíus orðinn veikur og var farinn að láta mikið á sjá. Hann hafði þó gott af ferðinni og hresstist mikið, kom okkur t.d. á óvart í boði hjá vinafólki með því að hefja hrífandi ljóðalestur, öllum til mikillar ánægju. Júlíusi var margt til lista lagt, bókhneigður og fróður, eins var hann snyrtimenni, lagði mikinn metnað við klæðaburð, enda glæsimenni í alla staði.

Fyrir tæpum tveimur árum fluttum við Baldvin alkomin heim, gátum því fylgst með síðustu stundum Júlíusar í þessu lífi. Heilsunni fór hrakandi, en hann átti þó góðar stundir inn á milli. Má þá nefna ferð til Hveragerðis, sem þau hjónin fóru með kórfélögum eldri borgara Siglufjarðar. Þegar kórinn söng mátti Júlíus til með að koma með eitt lítið auka "bom" í enda eins lagsins. Þessu sagði hann sjálfur frá og hafði gaman af. Atvik þetta sýnir að hann missti aldrei húmorinn, þó að í flestum tilfellum ætti hann erfitt með að tjá sig vegna minnisleysis.

Elsku Svava, þú ert búin að vera ótrúlega dugleg. Ég veit við stöndum saman sem fjölskylda, þér til styrktar í þessum mikla missi.

Blessuð sé minning hans. 

Margrét.

Þá er komið að því að kveðja afi minn. Ég á ennþá frekar erfitt með að trúa því að þú sért í raun og veru farinn, en ég veit að núna ertu kominn á stað þar sem þú þarft ekki að hafa áhyggjur af neinu og þér líður vel. Þar fylgist þú með og passar upp á mig.

Þegar ég hugsa til baka um tímana þegar þið amma áttuð heima á Fossveginum rétt hjá okkur líður mér vel. Á nánast hverjum einasta degi alla mína skólagöngu kom ég til ykkar og þú hjálpaðir mér að læra. Amma gaf okkur að borða og þú barðist við að kenna mér allt sem ég átti að læra, það skipti engu máli hvort það var danska, enska eða stærðfræði. Það var þér að þakka að mér gekk alltaf vel í skólanum. Þú hafðir trú á mér og það var nóg fyrir mig. Ég veit að ég var ekki alltaf duglegur, en það var magnað hvað þú náðir að láta mig sitja kyrran, svolítið sem ekki mörgum tókst á þessum árum.

Ég mun sakna þín mikið afi minn, en um leið er ég rosalega þakklátur fyrir þann tíma sem þú gafst mér og varst á meðal okkar. Það var frábært að læra af þér og ég mun byggja á því um ókomna tíð.

Guð geymi ömmu og varðveiti í sorginni, ég veit að söknuðurinn er mikill.

Þinn, Brynjar.

Það er erfitt að vera svona langt í burtu á svona stundum. Ég minnist afa frá Halifax með sorg í hjarta og vildi óska að ég gæti komið heim í faðm fjölskyldunnar. Ég hef saknað afa og ömmu yfir árin og mun alla tíð vera þakklát fyrir allar þær stundir sem ég átti með þeim sem barn á Siglufirði. Á Laugaveginum átti ég mitt annað heimili á sumrin. Það var oft farið í berjamó, göngutúra, bíltúra og alltaf voru teknar myndir. Flestar voru þær af mér og þótti mér mikil upplifun að hjálpa afa að framkalla myndirnar.

Á sextánda ári var ég hjá þeim einn vetur. Það var erfitt fyrir ömmu og afa að eiga við stelpu á þessum aldri. Afi var sjaldan reiður við mig, þó ég hefði átt það sannarlega skilið. Hann átti það frekar til að setjast hjá mér yfir kvöldkaffinu og tala um barnæsku sína og foreldrana sem hann missti sem ungur drengur. 

Afi og amma hafa verið dugleg að koma í heimsókn til okkar í Kanada. Mér þykir vænt um tengslin sem börnin mín náðu að hafa við afa og ömmu, þrátt fyrir að Salný, Daníel Ari og Jakob Örn töluðu ekki íslensku. Afi talaði góða ensku og gat túlkað á milli þeirra og ömmu. Við vissum það ekki þá, en árið 1998 kom afi til okkar í síðasta skipti þegar þau komu í tilefni brúðkaups okkar Marks. Þetta eru dýrmætar minningar sem eru skreyttar ljósmyndum afa.

Ég er þakklát fyrir samverstundirnar með afa síðastliðinn desember. Hann var þá mjög hress og vildi margt segja og sýna mér. Þegar ég fékk að vita að afi væri látinn, var ég alls ekki viðbúin og í huganum er ég með fjölskyldunni á þessum sorgarstundum.

Elsku amma, ég ber hluta af þinni sorg í barmi mér, og pabbi minn, þú veist að ég stend þér við hlið.

Hjá afa fann ég alltaf hlýja hönd og væra rödd.

Blessuð sé minning hans.

Svava.

Menn halda stundum skammt á leikinn liðið,

er lífið dregur tjaldið fyrir sviðið

og skilur milli skars og kveiks.

En stór og fögur stjörnuaugu skína,

er stormsins svanir hvíla vængi sína

til hærra flugs, til fegra leiks.

(Davíð Stefánsson.)

Júlíus Júlíusson, eða Júlli Júll eins og hann var ávallt kallaður, lést á Sjúkrahúsi Siglufjarðar mánudaginn 23. febr. sl. 77 ára að aldri. Með Júlíusi er genginn einn af bestu sonum Siglufjarðar.

Ég kynntist Júlíusi snemma en hann og fjölskylda hans áttu heima á "neðri hæðinni" á Laugarvegi 25, æskuheimili mínu á Siglufirði, og synir hans og Svövu voru á líkum aldri og yngra settið af okkur systkinunum á efri hæðinni. Samgangur var því mikill á milli hæðanna. Júlíus var á þessum árum sístarfandi að félagsmálum og var m.a. afburðaleikari á fjölunum hjá Leikfélagi Siglufjarðar, t.d. í Fjalla-Eyvindi og Bör Börssyni, og driffjöður í fjölmörgum öðrum leikritum ýmist sem aðalleikari eða leikstjóri. Ég hygg að Júlíus, búandi norður á Siglufirði, hafi lítið gefið eftir hvað varðar samanburð við bestu og þekktustu leikara þjóðarinnar á þessum árum.

Júlíus var í mörg ár forstöðumaður Æskulýðsheimilisins á Siglufirði, var afburðavinsæll og lagði sig allan fram við það starf. Þegar ég, aðeins 17 ára gamall, tók við því starfi og fór að kynna mér starfsemi fyrri ára tók ég strax eftir því hversu mikið og fjölbreytt starf hafði verið á starfsárum Júlíusar þar. Hann má örugglega kalla brautryðjanda í rekstri æskulýðs- og félagsheimila á Íslandi og eiga margir Siglfirðingar góðar minningar frá þessum árum, 1964-1967. Gott var fyrir mig, ungan og reynslulítinn manninn, að geta komið við í Tómstundabúðinni sem Júlíus rak og rætt við hann um starfsemi heimilisins og fá hvatningu frá honum, og hugmyndir. Ég held reyndar að rekstur Æskulýðsheimilisins hafi ávallt notið brautryðjendastarfs Júlíusar og andi hans svifið yfir vötnunum hjá öllum þeim forsvarsmönnum sem á eftir honum komu.

Júlíus var góður ljósmyndari og flinkur í öllum verkum tengdum ljósmyndun, svo sem framköllun, og var ötull við að kenna þeim sem yngri voru allan galdurinn í því sambandi. Ljósmyndaáhugi hjá ungu fólki á Siglufirði var örugglega einstakur og sífellt í gangi ljósmyndanámskeið og menn lærðu listina að taka myndir, framkalla filmur og búa til eigin myndir. Ljósmyndasýningar Æskulýðsheimilisins báru þessa glöggt merki. Síðar þegar Júlíus hafði sett fyrrnefnda Tómstundabúð á laggirnar var sú verslun í fremstu röð hvað úrval ljósmyndavara varðaði og gaf þeim bestu í höfuðborginni ekkert eftir.

Júlíus sat um árabil í sóknarnefnd Siglufjarðarkirkju enda kirkjurækinn maður og alltaf var notalegt að sjá hann á sama stað í kirkjunni okkar hvort heldur var um jól, við fermingar eða aðrar athafnir.

Júlíus var einnig virkur í norrænu samstarfi, og var formaður Norræna félagsins á Siglufirði í nokkur ár og alltaf hrókur alls fagnaðar og skipuleggjandi í sambandi við norræn vinabæjamót, en Siglufjörður er hlekkur í einni af fyrstu vinabæjakeðjum sem stofnaðar voru á Íslandi með samstarfi vinabæja á Norðurlöndum.

Af þessari stuttu upptalningu má sjá að Júlíus var mikill félagsmálamaður og drifkraftur hans vakti athygli og aðdáun margra enda hreif hann ávallt fólk með sér.

Lífskraftur hans smitaði svo sannarlega út frá sér og það eru einmitt svona menn sem lítil bæjarfélög þurfa á að halda.

Síðast en ekki síst ætla ég að minnast á störf Júlíusar sem kennara en hann starfaði við kennslu til ársins 1995. Leikni Júlíusar, samstarfshæfileikar hans, áhugi og reynsla frá störfum við Æskulýðsheimilið nutu sín vel í því starfi hans. Siglfirðingar eiga honum margt að þakka.

Ég vil svo að lokum þakka Júlíusi fyrir hans frábæra starf að æskulýðs- og íþróttamálum á Siglufirði og í öllum þeim störfum sem hann gegndi, bæði launuðum og ólaunuðum. 

Eilífð var öllum sköpuð

áður en til voru jarðnesk spor.

Síðasta guðagjöfin

er gleðinnar ljósa vor.

(Davíð Stefánsson.)

Fyrir hönd okkar á efri hæðinni á Laugarvegi 25 vil ég senda Svövu og fjölskyldunni allri samúðarkveðjur. Við eigum öll góðar minningar um Júlíus Júlíusson. Hafi hann þökk fyrir allt og allt.

Kristján L. Möller.

Ekki ósjaldan hef ég rifjað það upp í ræðu og riti er ég kom í fyrsta sinn til Siglufjarðar. Siglufjarðarprestakall hafði verið auglýst laust til umsóknar. Leiðin lá því norður í Þormóðs ramma fagra fjörð, Siglufjörð. Fjörðurinn baðaður í sól tók á móti okkur hjónum opnum örmum. Hvílík haustfegurð. Friður ríkti yfir firðinum góða.

Þar á stað, í nyrsta kaupstað landsins sem um svo margt á sérstaka sögu, einstaka sögu, tók á móti okkur sóknarnefnd Siglufjarðarprestakalls.

Nefndin leiddi okkur hjónin í hina fögru kirkju sem var vígð árið 1932.

Sóknarnefndina skipaði hópur sem hægt er segja að hafi geislað af strax við fyrstu kynni, hópur sem í voru einstaklingar sem höfðu mikil áhrif á sögu Siglufjarðar um langan tíma. Allir Siglfirðingar, hvar sem þeir bjuggu, þekktu þessa einstaklinga og vissu hve dýrmætir þeir voru í lífi kaupstaðarins og þá um leið kirkjunni og öllu kirkjustarfi. Þessir voru þau Kristine Þorsteinsson sem var formaður nefndarinnar, ein af fyrstu konunum hér á landi, sem veitti sóknarnefnd forstöðu í svo stóru prestakalli. Aðrir í nefndinni voru þau Hinrik Andrésson, gjaldkeri, Jónas Björnsson ritari, Skúli Jónasson og Jón Dýrfjörð meðstjórnendur og Júlíus Júlíusson sem var safnaðarfulltrúi. Þau Kristine, Hinrik, og Jónas eru látin fyrir nokkrum árum og Júlíus er kvaddur frá Siglufjarðarkirkju í dag. Blessuð sé minningin fagra um þau öll.

Við fyrstu komu mína í kirkjuna fyrir nærri þrjátíu árum, tók ég eftir hve vel Júlíus sagði frá sögu kirkjunnar og þá um leið sögu kaupstaðarins. Strax kom upp í huga minn að án efa hefði þessi maður, sem kom svo vel fyrir, reynt fyrir sér á vettvangi leiklistarinnar. Flutningur hans var afar góður og skýr. Síðar átti hann eftir að hafa áhrif á flutning alls talaðs máls í kirkjunni.

Júlíus var kirkjunnar maður. Hann tók þátt í starfi hennar og átti sitt fasta sæti í kirkjunni þá er guðsþjónustur voru fluttar. Sem safnaðarfulltrúi fór hann víða með sóknarprestinum á fundi. Lagði hann ávallt mikið til málanna hvort sem það var á svonefndum héraðsfundum eða sóknarnefndarfundunum. Hann var með ferskar og nýjar hugmyndir um allt kirkjustarf, sem skiluðu sér inn í safnaðarstarfið.

Sjáfur hafði Júlíus fengið að reyna það á lífsgöngunni að trúin skiptir máli. Trúin var kletturinn sem skipti máli í lífi hans og hana ræktaði hann vel. Oft bárust umræðurnar að því að fólk leitaði á margan hátt eftir aðstoð í lífinu. Aðstoð sem við þyrftum öll á að halda. Umræða Júlíusar endaði ávallt á einn veg: "ég þarf ekkert annað í baráttu lífsins en trúna, trú á þann sem sigraði sjálfan dauðann og gaf okkur eilíft líf."

Við hlið sér hafði Júlíus eiginkonu sína hana Svövu, traustan lífsförunaut, og leiddust þau saman um lífsins braut. Við í kirkjunni fengum að njóta krafta þeirra beggja um áratuga skeið, en Svava hefur sungið í kór Siglufjarðarkirkju um langt árabil. Júlíus tók ekki aðeins þátt í kirkjustarfi kaupstaðarins heldur tók hann einnig virkan þátt í margháttuðu félagsmálastarfi, leiklist og stjórnmálastarfi sem um margt var líflegt á Siglufirði á sinni tíð.

Áhugi Júlíusar á kirkju og trúmálum risti afar djúpt. Hann hafði yndi af uppbyggingu kirkjunnar sinnar. 

Það var bjart yfir honum og öðrum sóknarnefndarmönnum sem nefndir eru hér að framan þegar kirkjan eignað

ist sitt safnaðarheimili á fimmtíu ára vígsluafmælinu árið l982. Kirkjan á Siglufirði á mikið að þakka Júlíusi og samferðafólki hans sem lögðu mikið til þess að kirkjulífið væri svo blómlegt.

Við Elín viljum þakka Júlíusi og Svövu alla vináttu og tryggð á liðnum árum. Við biðjum Guð að blessa og styrkja Svövu og fjölskyldu.

Megi minningin bjarta og góða er tengist honum Júlíusi lifa þótt ár og dagur líði. 

Vigfús Þór Árnason.