Vasili Kandinsky

1901ean, Phalanx izeneko taldea sortu zuen eta klaseak eman zituen bertan, Frantziako abanguardiak Municheko giro zurrunean txertatzeko xedean. Kandinskyren lehenengo obrak espatulaz eginiko paisaiak dira, hasiera batean ilunak eta gero kolore bizia hartzen dutenak. Irudimenezko gaiak ere hartu ohi ditu, Erdi Aroko tradizio alemaniar edo errusiarretan oinarrituta. Denboraldi honetan, esperimentazio teknikoa nabarmena da, batez ere, tenplea erabiltzen duenean paper ilunaren gainean, atzetik iluminatu den gardentasun itxura eman nahian. Argi-ilunaren indarrak garrantzi handia hartzen du eta irudiak eta hondoak nahasten dira, ia konposizio abstrakto batera iritsiz.

1902an egin zuen lehen erakusketa eta lehenengo xilografiak ere egin zituen. 1903 eta 1904an Italia, Herbeherak, Afrika edo Errusian bidaitzen ibili zen. 1904an, Parisen egin zuen erakusketa, Udazkeneko Aretoan.

1909an, Municheko Artisten Elkarte Berriaren (NKVM) presidente hautatu zuten. Urte berean taldearen lehenengo esposizioa izan zen Municheko Thannhauser galerian. Hamarkadaren amaiera aldera, Kandinskyren pinturetan osotasunerako grina ikusten da, kolorearen nagusitasuna, edozein sakonera gogoratuko lukeen ilusioa alboratuz. Zaldunen borrokaldien koadroak 1909an hasi ziren eta, hauetan ere, zeruertza, beste espazio erreferentziak bezala, desagertzen doa.

Heldutasuna

1910ean bere lehenengo akuarela abstraktua egin zuen. Bertan, orbanean, bi kolore daude nagusi, gorria eta urdina, nolabaiteko uztarketa duten koloreak ziurrenik, beti batera agertzen baitira Kandinskyren obretan. Gorria beroa da eta zabaltzeko joera du; urdina, berriz, hotza da eta biltzen ahalegintzen da. Kontrasteen legearen konprobazioa dirudi, bi kolore batuz, kenduz... Ikur linealak ere badaude, mugimenduren baten seinale, orban horien norabidea edo erritmoa adierazi nahiko balute bezala. Akuarela osoa jartzen da horrela mugimenduan.

1911n, IV. konposizioa egin zuen. Marrazkiak sinpleak dira, kolore arbitrarioak eta espazioa ez dago batere garbi; zaila gertatzen da koadroaren gaia ateratzea aurreko koadroaen erreferentzia izan gabe. Ikuslearentzako, lerroaren erabilera, elementu independentea bailitz edo kolorearen muga denean, harrigarria suertatzen da.

Urte hartan, Kandinsky eta Franz Marc NKVM-etik atera eta Der Blaue Reiterrenoinarriak zehaztu zituzten, 1912an almanaka bat sortu zutelarik. Lehenengo erakusketa abenduan izan zen, Municheko Thannhauser galerian.

Urte berean, Kandinskyk "Espiritualtasuna Artean" publikatu zuen.

1912an, Kandinskyren eta Marcen obren almanaka argitaratu zen eta Blaue Reiterren bigarren erakusketa izan zen Hans Goltz galerian. Urte berean, Kandinskyren bakarkako lehen erakusketa izan zen Berlineko Der Sturm galerian. Garai honetan, Kandinskyren gairik gustukoenak bortitzak eta apokaliptikoak dira eta Alemaniako eta Errusiako pintura erlijioso herrikoietatik dator.

1913ko lanetan, Lerro beltzen garaian, ezin dugu gai batetik abiatutako abstrakzioaz hitz egin. Koloreak eta lerroak izugarrizko espresioa hartu dute eta ez dute aurrez ezarritako eredua jarraitzen. Hauek dira benetan abstraktoak diren lehen obrak.

Urte berean obra berri bat aurkeztu zuen Armory Shown, New Yorken. Lehen mundu gerra hastean, Errusiara itzuli zen eta bertan geratu zen 1921. urtera arte.

Arte Abstraktua

Kandinskyren abstrakzioranzko garapenaren justifikazio teorikoa Wilhelm Worriengerrek 1908an argitaratu zuen Abstrakzioa eta enpatia delakoan bilatu behar dugu. Worringerren ustez, Pizkundeko legeak ez dira nahikoak, jada, eta artista askok, errealitatetik abiatzen badira ere, bulkada abstrakto baten eragina dute; horregatik, artearen azken tendentziak materialismo gutxiago duten gizarteetan sortu dira.

Vasili, Pier Mondriani bezala, teosofian oso interesatuta zegoen eta, haien ustean, horixe zen munduko erlijio guztien dotrina eta erritoen azpian zegoen egia; itxurak ezkutatzen zuen esentzia eta horrek izateko arrazoi bat eskaintzen zion arte abstraktoari.

Artean dagoen espiritualtasuna lanean espiritualtasun handiko garai berri batez eta pinturak eskaini dieziokenaz ari da. Arte berria kolorearen hizkuntzan oinarritu behar du eta Kandinskik tonu bakoitzaren propietate emozionalak ematen dizkigu. Aurrez izandako kolorearen teoriak baztertuz, bera ez da espektroan oinarritzen, arimaren erantzunean baizik.

1913an, bere lan bat aurkeztu zuten New Yorkeko Armory Show delakoan.

Lehen Mundu Gerra garaian, Moskura itzuli zen 1921 arte.

1917ko Urriko iraultzatik aurrera, Kandinkyk lan administratiboa egiten aritu zen CPE-rentzat (Herriaren Heziketarako Komisariadoa) eta, besteak beste, arte eskolen hezkuntza sistemarako erreforma izango da aztertuko duten proiektuetako bat.

1920an, INJUK (Kultura Artistikoarentzako Institutua) sortu zutenetako bat izan zen eta garai honetan piztu ziren Kandinski, Malevitx eta beste hainbat margolari idealisten eta produktibisten (Vladímir Tatlin eta Aleksandr Ródchenko) arteko ika-mikak. Azken talde honek laguntza handia izan zuen Iraultzaren aginte politikoak martxan jarritako Monumentuak Propagagandarako planean. Tentsio giro horrek, Kandinski Errusiatik alde egitea bultzatu zuen.

1922an, Weimarrera joan zen (Alemania) eta klase teorikoak ematen aritu zen Bauhaus eskolarako.

1926an, Puntua eta lerroa plano gainean. Elementu piktorikoen analisiarako kontribuzioa argitaratu zuen, aurreko lanaren jarraipena. Bauhausen geratu zen 1933ra arte, III. Reichak erakundea itxi zuenera arte.

1933an, Parisera joan zen eta bertan jarraitu zuen bere lanean, 1944an Neuilly-sur-Seinen (Frantzia) hil zen arte, 78 urte zituenean.