PYTANIE: Czy zwracanie się o wyrok do sądów opierających się na prawie ustanowionym przez człowieka bądź praca w nich jest zabroniona?
ODPOWIEDŹ: Chwała Allahowi. Zwracanie się o werdykt do sądów opierających się na prawie ustanowionym przez człowieka, które jest sprzeczne z szariatem (muzułmańskim systemem prawnym) nie jest dozwolone; to samo dotyczy pracy w nich i stosowanie tych praw wobec ludzi, ponieważ Allah mówi (interpretacja znaczenia):
{Sądź więc między nimi według tego, co zesłał Bóg, i nie idź za ich namiętnościami; i strzeż się przed nimi, żeby cię nie zwiedli od czegokolwiek, co tobie zesłał Bóg. A jeśli oni się odwrócą plecami, to wiedz, że Bóg chce tylko dotknąć ich nieszczęściem za niektóre ich grzechy. Zaprawdę, wielu spośród ludzi - to, z pewnością, ludzie szerzący zepsucie! Czyż oni pragną sądu z czasów pogaństwa? Któż jest lepszy od Boga w sądzeniu ludzi, którzy posiadają pewność?} [Koran, 5:49-50]
{O wy, którzy wierzycie! Słuchajcie Boga! Słuchajcie Posłańca! I słuchajcie tych spośród was, którzy posiadają moc rozkazywania! A jeśli się sprzeczacie o coś między sobą, to przedstawcie to Bogu i Posłańcowi - jeśli wierzycie w Boga i w Dzień Ostatni! To jest lepsze i piękniejsze jako objaśnienie. Czy ty nie widziałeś tych, którzy twierdzą, że uwierzyli w to, co im zostało objawione, i w to, co zostało objawione przed tobą? Oni chcą się poddać pod sąd bożka Saguta, a przecież zostało im nakazane, by w niego nie wierzyli. Szatan chce ich sprowadzić na dalekie bezdroża. A Kiedy się im mówi: "Przychodźcie do tego, co objawił Bóg, i do Posłańca!" - ty widzisz, jak obłudnicy odwracają się od ciebie całkowicie.} [Koran, 4:59-61]
{Ale nie! Na twego Pana! Oni nie uwierzą, dopóki nie uczynią ciebie sędzią w tym, co jest przedmiotem sporu między nimi. Potem nie znajdą już w sobie sprzeciwu co do tego, co rozstrzygnąłeś, i poddadzą się całkowicie.} [Koran 4:65]
Są jeszcze inne wersety nakazujące rozsądzanie według tego, co objawił Allah i zabraniające zwracania się o wyrok do tego, co stoi z nim w sprzeczności.
Jednak jeśli osoba jest zmuszona zwrócić się do sądu opierającego się na prawie ustanowionym przez człowieka, aby zapobiec przestępstwu lub by egzekwować swoje prawa, jest to dozwolone, pod pewnymi warunkami:
1 - Jest to dla tej osoby jedyny sposób na wyegzekwowanie swych praw.
2 - Musi robić to niechętnie i nienawidzić tego sposobu przekazywania sprawy do rozsądzenia.
3 - (Osoba ta) nie powinna brać więcej niż jej się należy, nawet jeśli sąd jej to przyzna.
Zapytano uczonych ze Standing Committee for Issuing Fatwas : Jak brzmi opinia o zwracaniu się do sądów amerykańskich w sprawach spornych pomiędzy muzułmanami, jeśli chodzi o rozwody, handel i inne sprawy?
Oni odpowiedzieli: Nie jest dozwolone muzułmaninowi oddawanie sprawy do sądów opierających się na prawie ustanowionym przez człowieka, z wyjątkiem przypadków koniecznych, jeśli nie ma tam sądów szariackich. Jeśli przyznane mu zostanie coś, co mu się nie należy, nie jest mu dozwolone przyjęcie tego. Koniec cytatu.
Fataawa al-Lajnah al-Daa’imah, 23/502
Zapytano Szejcha Ibn Usajmina (oby Allah się nad nim zmiłował): Jakie jest orzeczenie w sprawie pracy muzułmanina, który studiuje prawo ustanowione przez człowieka, a następnie otwiera biuro i reprezentuje sprawy w sądach cywilnych w imieniu firmy? Jak brzmi orzeczenie w sprawie pieniędzy, które zgromadził?
Padła odpowiedź: Zastępowanie szariatu prawami ustanowionych przez człowieka, które są sprzeczne z szariatem, jest niewiarą (kufr), ponieważ jest to usuwanie szariatu i wdrażanie zamiast niego taghut (fałszu), a to opisane jest w wersecie, w którym Allah mówi (interpretacja znaczenia):
{A ci, którzy nie sądzą według tego, co zesłał Bóg, są niewiernymi.} [Koran 5:44]
Jeśli chodzi o osobę uczącą się prawa ustanowionego przez człowieka, jeśli uczy się by zapobiec zastępowania prawdy fałszem, nie ma w tym nic złego. Jednak jeśli uczy się go, by podążać za tym, co zawiera rzeczy sprzeczne z szariatem, jest zabronione. Odnośnie tego mówimy: Nawet jeśli chodzi o prawnika w kraju, który rządzi się według szariatu, stwierdzamy, że jeśli prawnik ten chce zwrócić ludziom ich prawa, wówczas nie ma nic złego w praktykowaniu jego zawodu; jeśli jednak chce udowodnić winę stronie przeciwnej, bez względu na to, czy jest to prawdą, czy nie – jest to zabronione. Koniec cytatu z Liqa’ al-Baab al-Maftooh, 33/6.
A Allah wie lepiej.
Przekład Monika M.