PYTANIE: Chciałbym się dowiedzieć kiedy według Sunny zaczęto stosować hidżama (upuszczanie krwi) oraz w jaki sposób powinno się ją wykonywać. Czy jest jakiś najodpowiedniejszy, polecany czas na upuszczanie krwi lub unikania jej przeprowadzania? Mamy zamiar zacząć praktykować upuszczanie krwi u jednej z sióstr, dlatego chcielibyśmy mieć pewność, że wykonujemy to dokładnie według Sunny Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim).
ODPOWIEDŹ: Chwała Allahowi. Hidżama pochodzi od słowa al-hadżm, co oznacza "ssać" i było używane na opisanie czynności picia z piersi, kiedy niemowlę było karmione. Al-hadżam jest nazwą nadaną dla osoby, która upuszcza krew, a hidżama jest nazwą tej profesji. Al-mihdżam jest nazwą nadaną dla narzędzia, w którym krew jest zbierana lub dla noża używanego przez osobĘ upuszczającą krew.
Ibn Abbas (oby Allah był z niego zadowolony) przekazał, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Jeśli którekolwiek z waszych lekarstw mają działanie uzdrawiające, to mają je upuszczanie krwi i przyżeganie ogniem (kauteryzacja), ale ja nie lubię być (kauteryzowany) przyżegany ogniem.” [Buhari, 10/136]
Według hadisu opowiedzianego przez Dżabira (oby Allah był z niego zadowolony), Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział, że: „Jeśli którekolwiek z waszych lekarstw mają działanie uzdrawiające mają je upuszczanie krwi, haust miodu i przyżeganie ogniem (kauteryzacja) – w zależności od choroby." [Buhari, 10/139]
Według hadisu przekazanego przez Anasa ibn Malika (oby Allah był z niego zadowolony), Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Nie minęła mnie żadna grupa ludzi w nocy, podczas mojej Podróży Nocnej (Isra), aby nie rzekli do mnie: 'O Mahomecie, powiedz swojej społeczności muzułmańskiej (umma), aby praktykowali upuszczanie krwi.'" [Ibn Madża; ma potwierdzony dowód, który wzmacnia ten hadis]
Ibn Abbas (oby Allah był z niego zadowolony) przekazał, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) miał upuszczaną krew i zapłacił za to odpowiednie wynagrodzenie." [Buhari, 10/124; Muslim 1202]
Anas ibn Malik (oby Allah był z niego zadowolony) przekazał, że Wysłannik Allah (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) miał upuszczaną krew przez Abu Taiba, któremu (Prorok) polecił dać dwa Sā` pożywienia i wstawił się za nim u właścicieli, a oni w rezultacie zmniejszyli opłatę, którą dziennie go obciążali. Potem Prorok powiedział: „Najlepszym lekarstwem, którym możecie się leczyć to upuszczanie krwi." [Buhari, 10/126; Muslim, 1577]
Odnośnie czasu, w którym upuszczanie krwi jest polecane:
Zostało przekazane od Ibn Abbasa (oby Allah był z niego zadowolony), że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Najlepszy czas na upuszczanie krwi to siedemnasty, dziewiętnasty lub dwudziesty pierwszy (dzień miesiąca]." [al-Tirmizi, 2054; łańcuch przekazicieli (isnad) jest słaby (daif)].
Anas ibn Malik (oby Allah był z niego zadowolony) przekazał, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Ktokolwiek chce mieć upuszczoną krew, pozwól mu to zrobić w siedemnastym, dziewiętnastym lub dwudziestym pierwszym, żeby krew nie popłynęła obficie i nie zabiła go." [Ibn Madża, 3489; w przekazie jest pewna słabość].
Abu Huraira (oby Allah był z niego zadowolony) przekazał, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Ktokolwiek ma upuszczaną krew siedemnastego, dziewiętnastego lub dwudziestego pierwszego, zostanie uleczony z każdej choroby." [Abu Dawud, 3861, i al-Baihaqi, 9/340. Łańuch przekazicieli jest dobry].
Chociaż wymienione powyżej hadisy pochodzą z różnych żródeł i mogą być w jakimś stopniu słabe, jednakże wzajemnie potwierdzają się.
Imam Ibn al-Qaim (oby Allah był z niego zadowolony) powiedział:
"Hadisy te zgadzają się z opinią lekarzy, że upuszczanie krwi powinno być wykonane w drugiej połowie miesiąca i że trzeci kwartał miesiąca jest lepszy niż początek lub koniec. Ale jeśli upuszczanie krwi jest wykonywane ze względu na chorobę, wówczas upuszczanie jest korzystne o każdym czasie, czy to na początku, czy na końcu miesiąca. Al-Challal powiedział: Isma ibn Ismam powiedział mi: Hanbal powiedział mi Abu Abd-Allah Ahmad ibn Hanbal miał upuszczaną krew, kiedykolwiek jego krew wzrastała, nie ważne o jakim czasie...Nie lubili mieć upuszczanej krwi na pełny żołądek, ponieważ mogłoby to doprowadzić do zatoru i ciężkiej choroby, szczególnie, jeśli jedzenie było ciężkie i złe... Wybór czasu na upuszczanie krwi jest dodatkowym środkiem ostrożności, aby pozostawać po bezpiecznej stronie oraz aby chronić zdrowie. Ale jeśli chodzi o leczenie choroby, upuszczanie krwi powinno być wykonane w każdym momencie.
Al-Hafiz ibn Hadżar (oby Allah był z niego zadowolony) powiedział: "Według lekarzy, upuszczanie krwi jest najbardziej skuteczne w drugiej lub trzeciej godzinie, po odbycieu stosunku lub kąpieli, itp., oraz ani na pełny ani na pusty żołądek. Odnośnie specyficznych dni nadzorowania upuszczania krwi, zostalo przekazane w hadisie od Ibn Umara przez Ibn Madża, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Nadzoruj upuszczanie krwi, oby Allah błogosławił cię, w czwartki oraz administruj upuszczanie krwi w poniedziałki i wtorki, ale unikaj upuszczania krwi w środy, piątki, soboty i niedziele." Zostało to przekazane przez dwa słabe łańcuchy przekazicieli. Istnieje również trzecia wersja, także słaba, przekazana przez al-Daraqutni w al-Afrad. Przekazał on również to samo z dżajid (dobrym) łańcuchem przekazicieli od Ibn Umara, ale łańcuch jest zatrzymany (łańcuch przekazicieli zatrzymał się na sahabi). Al-Challal przekazał, że Ahmad nie lubił upuszczania krwi w dni wspomniane wyżej, chociaż hadis nie był udowodniony. Zostało powiedziane, że mężczyzna miał upuszczoną krew w środę i dostał trądu, ponieważ zignorował hadis. Abu Dawud przekazał od Abu Bakra, że miał on niechęć do upuszczania krwi we wtorki i powiedział: "Wysłannik Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: 'Wtorek jest dniem krwi i w tym dniu jest godzina kiedy krew nie zatrzymuje się.'" Lekarze zgadzają się, że upuszczanie krwi jest bardziej korzystne w drugiej połowie miesiąca, szczególnie w trzecim kwartale niż na początku lub na końcu miesiąca. Al-Mułaffaq al-Baghdadi powiedział: "Płyny w ciele człowieka płyną ciężko na początku miesiąca i uspokajają się na końcu, więc najlepszym czasem na przepływ krwi jest środek miesiąca."
Powyższe hadisy, które specifikują określony czas, jasno wskazują, że jest podstawa do trzymania się wskazanego czasu, szczególnie, jeśli zgadza się to z opinią lekarzy. Jeśli siedemnasty, dziewiętnasty lub dwudziesty pierwszy z miesięcy hidżra przypadnie w czwartek, wówczas jest to najlepszy możliwy czas na upuszczanie krwi, ale nie jest powiedziane, że nie można tego robić w innym czasie. Jako forma leczenia, upuszczanie krwi nie powinno być ograniczone czasowo, powinno być przeprowadzone kiedy zaistnieje taka potrzeba.
Jest bardzo ważne, aby być pewnym, że wykonuje się to prawidłowo. Upuszczanie krwi powinno być wykonane przez doświadczoną osobę oraz on/ona powinni używać narzędzi dokładnie umytych i sterylnych. Osoba upuszczająca krew powinna się upewnić, że krew nie dostaje się do żołądka pacjenta.
Prosimy Allaha, aby pomógł nam i wam podążać za Sunną. Oby Allah błogosławił naszego Proroka Mahometa.
Zobacz: Fath al-Bari przez Ibn Hadżar, 10/149; Szarh al-Zarqani ala al-Mułatta, 2/187; al-Mughni przez Ibn Qudama, 1/184; al-Maad przez Ibn al-Qaim, 4/60. Fath al-Bari Ibn Hajar, 10/149; Sharh al-Zarqani ala al-Muwatta, 2/187; al-Mughni Ibn Qudama, 1/184; al-Maad Ibn al-Qaim, 4/60.
Islam Q&A, Szeich Muhammed Salih al-Munadżid; przekład: isamirak