popadanie w złość i przeklinanie

PYTANIE: Łatwo wpadam w złość, a czasami w gniewie zaczynam na osobności przeklinać osobę, na którą jestem zły. Kiedy się uspokajam, mówię ‘Astaghfirullah’ i za każdym razem ponawiam intencję, aby już nigdy tego nie zrobić. Wiem, że przeklinanie jest zabronione (haram). Nienawidzę tego, co robię i żałuję, że nie umiem się kontrolować. Chciałbym wiedzieć, jak można okazać skruchę za przeklinanie kogoś pod wpływem gniewu. Osoba nie słyszy, jak mówię te rzeczy, ale mnie jest z nimi źle. I czy muszę powiedzieć danej osobie, że przekląłem ją na osobności? Czy mogę to zachować dla siebie, by nie wzbudzić w niej wrogości? Czy mogę dać jałmużnę (sadaqa) i w ten sposób unieważnić szkodę, jaką uczyniłem? Co mam zrobić, by pozbyć się tego? Chcę z tym skończyć i wciąż wznoszę prośby (dua) – aczkolwiek na razie chciałbym okazać skruchę za te wszystkie razy, kiedy przekląłem ludzi pod wpływem złości. Jak również, czy Allah przyjmuje moje przekleństwa pod wpływem gniewu? Czuję się bardzo przygnębiony z tego powodu. Czuję się źle, kiedy staję do modlitwy. Mam nadzieję, że okażę żal (za grzech) i przyniesie mi to zadowolenie. Oby Allah wam wynagrodził.

ODPOWIEDŹ: Wszelka chwała Allahowi. Musisz powstrzymać twój gniew, gdyż Allah mówi (interpretacja znaczenia):

[Koran 3:134] {tych, którzy powstrzymują gniew i przebaczają ludziom. Zaprawdę, Allah kocha al-muhsinun (czyniących dobro)}

[Koran 42:37] {tych, którzy unikają grzechów ciężkich i al-fałahisz (nielegalnych stosunków seksualnych), a kiedy wpadają w gniew, przebaczają}

Jest tak, ponieważ gdy człowiek nie powstrzymuje gniewu, wtedy obraża, przeklina, klnie i bije. Gniew może być bramą do wszelkiego rodzaju zła. Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) często doradzał ludziom, by nie wpadali w złość. Al-Buchari przekazał w „Sahih” (6116) od Abu Hurajry (oby Allah był z niego zadowolony), że pewien człowiek powiedział do Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim): „Doradź mi.” On odparł: „Nie wpadaj w gniew.” Mężczyzna powtórzył prośbę kilka razy, a on odpowiadał: „Nie wpadaj w gniew.”

Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) uznał tego, kto panuje nad sobą w momencie gniewu, za najsilniejszego człowieka. Al-Buchari przekazał w „Sahih” (6114), że Wysłannik Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) powiedział: „Silnym nie jest ten, kto umie się mocować (walczyć); silnym jest ten, kto panuje nad sobą w momencie złości (gniewu).”

Al-Hafiz ibn Hadżar (oby Allah się nad nim zmiłował) poczynił ważne uwagi w „Fath al-Baari” (10/520) w swym komentarzu do hadisu „Nie wpadaj w gniew”. Powiedział: „At-Tabarani przytoczył hadis Sufjana ibn Abd Allah al-Saqafi: „Powiedziałem: Wysłanniku Allaha, powiedz mi coś, co przyniesie mi korzyść, i uczyń to krótkim i zwięzłym. On odparł: Nie wpadaj w gniew, a Raj będzie twój.” Zostało to również przekazane, że Abu al-Darda rzekł: „Powiedziałem: Wysłanniku Allaha, opowiedz mi o uczynku, dzięki któremu zasłużę sobie na dostąpienie Raju. On odparł: Nie wpadaj w gniew...” Al-Chattabi powiedział: „ ‘Nie wpadaj w gniew’ oznacza: ‘Unikaj rzeczy, które wzbudzają gniew i nie wystawiaj się na to, co go powoduje’. Sam gniew nie mógłby zostać zabroniony, ponieważ jest rzeczą naturalną, której nie da się usunąć z natury ludzkiej.” Ktoś inny powiedział: „[To zdanie] Oznacza to, co można osiągnąć poprzez ćwiczenie samego siebie...” Powiedziano, że oznacza to: „Nie rób tego, do czego prowokuje cię gniew.” Ibn Battal powiedział: „Hadis wskazuje..., że dążenie do panowania nad sobą jest trudniejsze niż zwalczanie wroga, ponieważ Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) opisał tego, kto panuje nad sobą w momencie gniewu jako najsilniejszego z ludzi.” Ktoś inny powiedział: „Być może osoba, która zadał to pytanie (w hadisie) była z natury porywcza. Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) nakazywał każdemu robić to, co było dla niego najodpowiedniejsze, podsumował więc swą radę dla niego mówiąc, by nie wpadał w gniew.” Ibn al-Tin rzekł: „W słowach ‘Nie popadaj w gniew’ Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) połączył dobro tego świata i życia przyszłego, ponieważ gniew pociąga za sobą zerwanie stosunków (więzi) i zaprzestanie uprzejmości, a to może prowadzić do wyrządzenia krzywy osobie, na którą się gniewamy, co zmniejsza religijne zaangażowanie człowieka.”

Jeden uczony rzekł: „Allah stworzył gniew z ognia, i uczynił go odruchem w człowieku. Kiedy przychodzi do kłótni, płomienie ognia są podsycane, aż twarz i oczy człowieka czerwienieją, ponieważ skóra odbija to, co jest pod nią... Złość powoduje zewnętrzne i wewnętrzne zmiany jak: zmiana koloru, drżenie, niekontrolowane czyny oraz zmiana w wyglądzie, do tego stopnia, że gdyby rozzłoszczony człowiek zobaczył siebie, poczułby wstyd z powodu jego brzydkiego wyglądu i zmiany, jaka w nim zaszła. To wszystko dzieje się na zewnątrz. Wewnętrzne skutki są jeszcze gorsze, ponieważ w sercu budzi się nienawiść, zazdrość (hasad) i wszelkiego rodzaju złe uczucia. Najgorszymi efektami gniewu są te wewnętrzne, a zewnętrze są jedynie wynikiem tych poprzednich. To wszystko ma wpływ na ciało. Efektem, jaki gniew wywiera na język, jest mówienie obraźliwych słów i użycie wulgarnego języka, których wstydziłby się człowiek mądry, a osoba rozgniewana żałuje za nie, kiedy już się uspokoi. Skutki gniewu można również zobaczyć w postępowaniu ludzi, kiedy biją i zabijają. Jeśli rozzłoszczony człowiek nie ma okazji tego uczynić, skierowuje swój gniew przeciwko sobie, drąc szaty i klepiąc się po policzkach; czasami może nawet dostać ataku, stracić przytomność, rzucać naczyniami lub uderzyć kogoś, kto nic złego nie zrobił. Ktokolwiek zastanowi się nad tymi złymi czynami, zrozumie, ile mądrości jest w łagodnych słowach Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim): ‘Nie wpadaj w gniew’, i jak bardzo chronią one interesy ludzi, odpierając wielkie zło, które w przeciwnym razie może doprowadzić nie wiadomo dokąd. Wszystko to odnosi się do gniewu z powodu spraw tego świata, nie gniewu z powodu spraw religijnych... (Gniew dla sprawy Allaha jest godny pochwały i zalecany, jak gniew na widok złych uczynków.) Świadomość tego, co zostało przekazane odnośnie zalet powstrzymywania gniewu oraz przestróg związanych z jego skutkami może pomóc człowiekowi nie popadać w złość; powinien również szukać ochrony u Allah przed szatanem... i robić ablucję (łudu)... I Allah wie najlepiej.”

Pamiętaj również, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) nie był osobą, która przeklina czy obraża innych. Przekazano w „Sahih al-Buchari” (6031), że Anas bin Malik (oby Allah był z niego zadowolony) powiedział: „Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha niech będą z nim) nie był osobą, która obraża ludzi lub używa wulgarnego/nieprzyzwoitego języka, i nie przeklinał on ludzi. Jeśli chciał kogoś zganić, mówił: „Co się z nim dzieje? – oby potarto jego czoło kurzem/piachem.”

Musisz okazać skruchę Allahowi za wszelkie przekleństwa i agresywne słowa, które powiedziałeś, ale nie ma potrzeby mówienia o tym ludziom, których przekląłeś, by w ten sposób nie sprowokować jakichś złych czynów. Możesz poprosić ich o wybaczenie w sposób ogólny. Jeśli chodzi o ludzi, przeciwko którym się modliłeś, módl się o dobre rzeczy dla nich, szczególnie, jeśli potraktowałeś ich niesprawiedliwie w twoich modlitwach przeciwko nim, kiedy nie zasługują na coś takiego. Proś Allaha, by był dla ciebie łagodny, gdyż prośba (dua) osoby może wrócić do niej, jeśli modli się przeciwko komuś, kto na to nie zasłużył. Musisz zająć twój język prośbami (dua), wspominaniem Allaha (zikr), ponieważ to wnosi pokój do serca.

[Koran 13:28] {zaprawdę, przez wspominanie Allaha uspokajają się ich serca}

Trzymaj się z dala od używania twojego języka do krzywdzenia innych. Oby Allah błogosławił naszego Proroka Muhammada.

Szeich Muhammad Saleh al-Munadżdżid

przekład: Iman