PYTANIE: Czy sunną jest pościć cały miesiąc szaban?
ODPOWIEDŹ: Chwała Allahowi.
Jest rzeczą zalecaną (mustahabb) dużo pościć w miesiącu szaban. Przekazano, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zwykł był pościć przez cały szaban.
Ahmad (26022), Abu Dałud (2336), al-Nasai (2175) i Ibn Madża (1648) przekazali, że Umm Salama (oby Allah był z niej zadowolony) powiedziała: „Nigdy nie widziałam, by Wysłannik Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) pościł dwa miesiące pod rząd poza tym, że łączył szaban i ramadan.” Według przekazu Abu Dałuda: „Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nigdy nie pościł przez cały miesiąc w ciągu roku poza szabanem, który łączył z ramadanem.” [sklasyfikowany jako autentyczny (sahih) przez al-Albani w Sahih Abi Dałud, 2048]
Oczywistym znaczeniem tego hadisu jest, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) pościł cały szaban.
Aczkolwiek przekazano również, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) pościł przez cały szaban oprócz kilku dni. Muslim (1156) przekazał, że Abu Salama powiedział: „Zapytałem Aiszę (oby Allah był z niej zadowolony) o post Wysłannika Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), a ona powiedziała: ‘Pościł (tak długo - przyp. tłum.), aż myśleliśmy, że będzie już zawsze pościł, potem nie pościł, aż myśleliśmy, że już nigdy nie będzie pościł, lecz nigdy nie widziałam, by w którymś miesiącu pościł więcej niż w szaban. Pościł przez cały szaban, i pościł cały szaban oprócz kilku dni.’”
Uczeni poróżnili się co do tego, jak pogodzić te dwa hadisy. Niektórzy powiedzieli, że ma to związek z różnicą czasu – w niektórych latach Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) pościł przez cały szaban, a w innych pościł cały ten miesiąc oprócz kilku dni. Taki pogląd preferował Szeich bin Baz (oby Allah się nad nim zmiłował). [zob.: Madżmu Fatawa al-Szeich Ibn Baz, 15/416]
Inni zaś powiedzieli, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nigdy nie pościł w całości żadnego miesiąca oprócz ramadanu, a hadis Umm Salamy interpretowali w ten sposób, że pościł on cały szaban oprócz kilku dni. Powiedzieli bowiem, że z językowego punktu widzenia możliwym jest, że jeśli człowiek pości przez większą część miesiąca, można powiedzieć, że przepościł cały miesiąc.
Al-Hafiz powiedział: „Hadis Aiszy wyjaśnia, co powiedziane zostało w hadisie Umm Salamy, tj. że on nie pościł przez żaden okrągły (cały) miesiąc w ciągu roku oprócz miesiąca szaban, który łączył z ramadanem; oznacza to, że pościł przez większą jego część. At-Tirmizi przekazał, że Ibn al-Mubarak powiedział: ‘W języku arabskim możliwym jest, jeśli ktoś pości przez większą część miesiąca, powiedzieć, że pościł cały miesiąc...’”
Al-Tibi powiedział: „Można z tego wywnioskować, iż czasem pościł on cały szaban, a innym razem większą część tego miesiąca, by w ten sposób ludzie nie pomyśleli, że obowiązkowym jest pościć przez cały miesiąc, jak w ramadan.”
Potem al-Hafiz powiedział: „Poprzedni pogląd jest poprawny – innymi słowy, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nie pościł przez cały szaban.” Jako dowód zacytował przekaz zapisany przez Muslima (746) od Aiszy, która powiedziała: „Nie wiadomo mi, by Prorok Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) wyrecytował cały Koran w jedną noc lub spędził całą noc na modlitwie aż do świtu, lub pościł cały miesiąc, poza ramadanem.” I przytoczył przekaz al-Buchari (1971) i Muslima (1157) od Ibn Abbasa (oby Allah był z niego zadowolony), który powiedział: „Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nigdy nie pościł całego miesiąca oprócz ramadanu.”
Al-Sindi powiedział, komentując hadis Umm Salamy: „Łączył szaban z ramadanem” oznacza, że pościł przez te dwa miesiące razem. Oczywistym znaczeniem jest, iż pościł cały szaban... lecz istnieją przekazy, które wskazują na coś innego. Stąd należy to rozumieć w ten sposób, że pościł przez większą jego część (miesiąca szaban), tak jakby pościł cały i dołączał go do ramadanu.”
Jeśli zapytają, jaki jest powód wzmożonego postu w miesiącu szaban, odpowiedź brzmi:
Al-Hafiz powiedział: „Powód wyjaśniony jest w przekazie al-Nasai i Abu Dałuda - sklasyfikowanym jako autentyczny (sahih) przez Ibn Chuzajma - według którego Usama ibn Zajd powiedział: ‘Powiedziałem: Wysłanniku Allaha, nie widzę, byś pościł więcej w żadnym innym miesiącu, jak w miesiącu szaban. On odpowiedział: ‘To jest miesiąc, o który wielu ludzi nie dba, pomiędzy miesiącem radżab a ramadanem. Jest to miesiąc, w którym uczynki ludzi zabierane są do Pana Światów, a ja chciałbym, aby moje uczynki zabrane zostały, gdy poszczę.’” [Sklasyfikowany jako dobry (hasan) przez al-Albani w Sahih al-Nasai, 2221] I Allah wie najlepiej.
Islam Q&A; Fatwa nr 13729;
Przekład: Iman