recytowanie Koranu w intencji zmarłych

PYTANIE: Asalam Alajkum. Czy jest dozwolone, aby muzułmanie recytowali Święty Koran w grupie, czy to w meczecie czy w czyimś domu, w intencji zmarłego muzułmanina? Co z odczytywaniem Sury Ja-Sin w grupie po zakończeniu modlitwy piątkowej (dżumua) w meczecie – czy jest to dozwolone?

ODPOWIEDŹ: Ła Alajkum as-Salam. W imię Allaha Najbardziej Łaskawego, Najbardziej Miłosiernego.

Odnośnie pierwszego pytania, szeich Atijja Saqr, były przewodniczący Komitetu Prawnego al-Azhar (Al-Azhar Fatawa Committee) stwierdza co następuje:

„Jeśli Święty Koran jest recytowany nad zmarłym muzułmaninem jest prawdopodobne, że przyniesie mu to korzyść dzięki jego bliskości z obrazami opisywanymi w Koranie; nieważne czy recytacja odbywa się w jego imieniu czy nie. Jest tak, ponieważ gdziekolwiek Koran jest czytany, zwłaszcza w grupie, anioły schodzą, otaczają czytających miłosierdziem Allaha i wypełniają ich serca zaletami.” W swoim zbiorze Sahîh Imam Muslim przekazuje, na podstawie relacji Abu Hurajry (oby Allah był z niego zadowolony), że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Kiedykolwiek ludzie gromadzą się w domu Allaha (meczecie) czytając Koran i studiując go razem, anioły schodzą do nich, otaczają ich miłosierdziem Allaha i wypełniają ich serca błogością.” To zbliża ludzi do Allaha. Odnosi się to do recytowania Koranu w meczecie w piątek, podczas gdy muzułmanie gromadzą się w nim tłumnie. Jednakże, uczeni w islamie nie są zgodni co do tego, czy recytowanie Koranu jest chwalebne tylko podczas ostatnich chwil życia osoby czy po jej śmierci. Należy podkreślić, że recytowanie Koranu przynosi korzyść obu stronom: osobie zmarłej i tej, która recytuje. Recytując Koran powinno się prosić Allaha o błogosławieństwo i wybaczenie dla zmarłej osoby. To dotyczy tych, którzy recytują Koran bez finansowego wynagrodzenia. Jednak, jeśli oczekuje się zapłaty za recytowanie Koranu w intencji zmarłego, większość uczonych twierdzi, że nie odniesie się wówczas żadnych korzyści z takiej recytacji. W tym przypadku wyłącznie recytator odnosi korzyść materialną. Opierając się na powyższym, stwierdzamy, że recytowanie Koranu w grupie w intencji zmarłego jest dozwolone tak długo, jak długo nie zawiera w sobie niczego sprzecznego z zasadami prawa islamskiego (szariatu).”

Szeich Ahmad Kutty, były wykładowca i uczony w Instytucie Islamu w Toronto, Ontario w Kanadzie dodaje:

„Czytanie Koranu z własnej woli i odmawianie modlitw w intencji zmarłych jest kontrowersyjnym tematem wśród różnych szkół prawa. Jako, że nie był to akt szeroko praktykowany przez wczesną generację muzułmanów (as-Salafus-Salih), niektórzy z pierwszych uczonych byli dosyć rygorystyczni i pewni twierdzenia, że powinno się unikać podobnych praktyk. Jednak w opinii uczonych należących do wszystkich czterech szkół prawa można czytać Koran z własnej woli i odmawiać modlitwy za zmarłych. Opierają oni swoje stanowisko na przekazach, według których Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) pozwalał na rytuały takie jak: pielgrzymka do Mekki (hadżdż), mniejsza pielgrzymka (umra), post oraz akty charytatywne w imieniu zmarłych odprawiane przez ich bliskich. Dlatego uczeni stwierdzają, że można także czytać Koran i modlić się w ich intencji. Takie stanowisko zostało potwierdzone przez szeicha al-Islam Ibn Tajmija, Qarafi i innych.

Jakkolwiek, odprawianie specyficznych rytuałów znanych jako Czterdziesty dzień (al-Arbain), kiedy rodzina gromadzi się, by czytać Koran i modlić się za zmarłego w czterdziesty dzień po jego pogrzebie jest uznane za innowację (bidah) w opinii wszystkich uczonych, ponieważ jest to wymyślanie nowej formy nabożeństwa i zmienianie kształtu religii objawionej przez Allaha.

Musimy pamiętać, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Nie jest dozwolone, aby ktoś, kto wierzy w Allaha i Dzień Ostateczny opłakiwał zmarłą osobę dłużej niż trzy dni, z wyjątkiem kobiety opłakującej jej zmarłego męża, która powinna pozostać w żałobie cztery miesiące i dziesięć dni.”

Podsumowując, nie ma nic złego w tym, byśmy czytali Koran bez wprowadzania specyficznych rytuałów z tym związanych oraz abyśmy prosili Allaha o nagrodę dla zmarłego, tak jak można odbyć pielgrzymkę (hadżdż) czy mniejsza pielgrzymkę (umra) czy spełnić akt charytatywny w jego intencji.”

Odnośnie drugiego pytania, szeich Ali Jadul-Haqq, były imam w al-Azharze (oby Allah sie nad nim zmiłował) stwierdza: Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Sura Ja-Sin jest sercem Koranu. Kto czyta ją dla Allaha ubiegając się o nagrodę po śmierci, z pewnością osiągnie wybaczenie Allaha. Zatem czytajcie tę surę w intencji zmarłych.” [Abu Dałud i al-Hakim]

W świetle powyższego czytanie sury Ja-Sin jest dozwolone w meczecie po modlitwie piątkowej, o ile nie zakłóca to odprawiania modlitwy. Jest to indywidualny wybór i nie powinno być uznawane za sunnę.

Allah Wszechmogący wie lepiej.

przekład: Iman Naguib