czy kobiety mogą odwiedzać groby

PYTANIE: Czy kobiety mogą odwiedzać groby?

ODPOWIEDŹ: Według szkoły hanafickiej, wolno kobietom odwiedzać groby, o ile są one odpowiednio ubrane/okryte i pewne tego, że nie nastąpi nieoczekiwane spotkanie z mężczyznami nie-mahram (tj. których według prawa mogą poślubić - przyp. tłum.) oraz jeżeli nie zachowują się niewłaściwie, na przykład nie lamentują.

W Fatawa-al-Hindijja, uznawanej za jedno z czołowych źródeł do wydawania opinii prawnych (fatw), w szkole hanafickiej stwierdza się: „Uczeni różnią się w kwestii odwiedzania grobów przez kobiety. Al- Sarachsi powiedział, że najbardziej pewne stanowisko zakłada, że nie jest to niczym złym.” [5:350]

W Al-Mabsut al-Sarachsi mówi: „Najbardziej powszechna opinia w naszej szkole jest taka, że pozwolenie na to, by odwiedzać groby odnosi się tak do mężczyzn jak i kobiet, ponieważ według tradycji - Aisza (oby Allah był z niej zadowolony) zwykła odwiedzać grób Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) cały czas oraz podczas odbywania Pielgrzymki (hadżdż) odwiedzała grób swojego brata Abdul-Rahmana (oby Allah był z niego zadowolony).” [24:10]

Ma to także swoje potwierdzenie w Al-Bahr al-Raiq Ibn Nudżajma. Ibn Abidin powiedział w swoim komentarzu do tej pracy, że al-Ramli powiedział: „W przypadku kobiet, jeśli odwiedzają one groby po to, by roztrząsać swój smutek, płakać i lamentować, jak to jest w praktyce wielu z nich, nie ma przyzwolenia, by chodziły na groby. Tak wynika z hadisu mówiącego: ‘Allah przeklina kobiety odwiedzające groby'. Jeśli natomiast chodzą one na groby w celu kontemplacji, ze współczucia i aby uzyskać błogosławieństwo (baraka) z powodu odwiedzania grobów szlachetnych ludzi, wtedy nie jest to niczym złym, o ile kobiety te są w starszym wieku. Nie jest to dobrze widziane, jeśli są one młode (na przykład: istnieje niebezpieczeństwo pojawienia się grzesznej pokusy (fitna) związanej z tym czynem...).” [Ibn Abidin, Minhat al-Chaliq Haszijata Bahr al Raiq, 2:210]

Wśród hadisów, według których odwiedzanie grobów przez kobiety nie jest niezgodne z prawem, jest ten zrelacjonowany przez Anasa (oby Allah był z niego zadowolony): „Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) przechodził obok kobiety plączącej nad grobem. Powiedział do niej: Bój się Allaha i bądź cierpliwa.” [al-Buchari i Muslim]

Stąd przyzwolenie wynika jasno, jak twierdzą znawcy prawa islamskiego (fuqaha), ponieważ Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nie zabronił tej kobiecie odwiedzania grobu, a jeśli byłoby to niezgodne z prawem wówczas byłoby jego obowiązkiem zakazanie jej tego.

Allah wie najlepiej.

Przekład: Iman Naguib

PYTANIE: Czy islam zabrania kobietom odwiedzania grobów bliskich?

ODPOWIEDŹ: W imię Allaha, Najbardziej Łaskawego, Najbardziej Miłosiernego. Wszelka chwała należy do Allaha; pokój i błogosławieństwo Jego Wysłannikowi.

W odpowiedzi na to pytanie, Szeich Sadżid ad-Darsz, były przewodniczący Brytyjskiej Rady Szariatu, stwierdził: „Istniejące hadisy rożnie odnoszą się do tego tematu. Kiedy jedna grupa hadisów zabrania takich praktyk, inna grupa równocześnie wskazuje na odwrotne stanowisko. Ci, którzy odrzucają te idee cytują hadis, według którego Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Allah przeklina kobiety, które często odwiedzają groby.”

Inny hadis przytacza wydarzenie, kiedy Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zapytał swoją córkę Fatimę (oby Allah był z niej zadowolony) o to, dlaczego wyszła z domu. Odpowiedziała: „Byłam u rodziny pewnej zmarłej osoby i modliłam się tam do Allaha o łaskę dla zmarłego.” Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zapytał więc, czy brała udział w pogrzebie. Odpowiedziała: „Boże broń! Jak mogłabym to uczynić, skoro słyszałam, że tego zabroniłeś?!”

Jednak Ci, którzy szukają dowodów na to, że kobietom wolno odwiedzać groby, cytują następujący hadis: „Według jednego z przekazów, Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), wiedząc że wcześniej zabronił kobietom odwiedzania cmentarzy, powiedział: „Teraz pozwalam Wam odwiedzać je, ponieważ to przypomina Wam o życiu pozagrobowym.”

W kolejnym hadisie, według przekazu Umm Atijja, Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zakazał kobietom brania udziału w modlitwach pogrzebowych. Ale Umm Atijja dodała, że nie podkreślił tego stanowczo. [al-Buchari i Muslim]

Zatem jaką konkluzje wierzący wynosi z powyższego? Po rozlicznych debatach uczeni doszli do wniosku, że kobiety mogą chodzić na cmentarze, jeśli spełniają zwykłe wymagania, takie same jak na przykład robiąc zakupy, odwiedzając znajomych czy sąsiadów itp. To jest, według uczonych, najlepszy sposób na połączenie obu grup hadisów, które mogą wydawać się sprzeczne ze sobą. Allah Wszechmogący wie najlepiej.

Przekład: Iman Naguib