Brak możliwości odrobienia postu i nakarmienia biednych

Pytanie: Cierpię z powodu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych i przez wiele lat przyjmowałam leki, więc nie mogłam pościć w ramadanie i lekarz pozwolił mi nie pościć. Nie odrobiłam tego pierwszego ramadanu, gdyż miałam egzaminy do szkoły średniej i nie wiedziałam, że są jakieś regulacje w szar’a odnośnie tego. Drugi ramadan rozpoczął się i pościłam normalnie, po czym chciałam odrobić pierwszy ramadan, ale za każdym razem kiedy chciałam pościć, moje ciśnienie bardzo spadało i miałam zawroty głowy. Nie byłam w stanie go odrobić zanim nadszedł trzeci ramadan, podczas którego pościłam przez pięć dni, gdyż moje ciśnienie spadało do 80/30 i poniżej. Nie mogłam wstać z łóżka i z powodu tych kilku dni postu czyłam się źle przez miesiąc lub dłużej. Obawiam się, że nie będę mogła pościć podczas nadchodzącego ramadanu i nie mam pieniędzy, żeby nakarmić biednych, nie mam też pieniędzy, żeby iść do lekarza na terapię albo żeby znaleźć przyczynę tego problemu. Jakie są regulacje szari’a w mojej sytuacji?

Odpowiedź: Chwała Allahowi. Wiodący uczeni są jednomyślni co do tego, że ten, kto opuści jakieś dni postu w ramadanie musi je odrobić zanim nadejdzie kolejny ramadan. Jako dowód podali przekaz al-Buchariego (1950) i Muslima (1146) od A’iszy (oby Allah był z niej zadowolony), która powiedziała: Miałam zaległy post z ramadany i nie byłam w stanie go odrobić aż do czasu, gdy nadszedł następny sza’ban ze względu na moje obowiązki wobec Wysłannika Allaha (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim).

Al-Hafiz ibn Hadżar powiedział: Na podstawie faktu, że zależało jej na odrobieniu ich w miesiącu sza’ban możemy wywnioskować, że nie jest dozwolone odwlekanie opuszczonego postu do czasu kolejnego ramadanu.

Koniec cytatu z Fath al-Baari (4/191)

Jeśli odrabianie postu opóźnione jest do czasu nadejścia następnego ramadanu, musi być ku temu jakiś powód, albo nie ma dla tego usprawiedliwienia. Jeśli ktoś opuści odrabianie z jakiegoś powodu, osoba taka nie ma grzechu i nie musi robić nic innego niż odrobienie opuszczonego postu. Jeśli chodzi o osobę, która opóźniła odrabianie bez powodu – grzeszy przez opóźnianie i definitywnie musi odrobić opuszczone dni postu, ale czy musi również oprócz odrabiania nakarmić biednych czy nie? Jest to kwestia, co do której uczeni się poróżnili, ale poprawniejszym poglądem jest, że nie musi karmić biednych.

Na podstawie tego musisz odrobić dni, w których nie pościłaś podczas ramadanu w poprzednich latach, jeśli możesz pościć. Jeśli nie jest możliwe byś pościła w lecie, ale możesz zrobić to w zimie, wówczas musisz te opuszczone dni odrobić w zimie.

Jeśli nie możesz pościć ze względu na chorobę i choroba ta jest przewlekła, tak że nie będziesz mogła pościć w przyszłości – według opinii wiarygodnego lekarza – wówczas nie musisz pościć, ale musisz nakarmić jedną biedną osobę za każdy dzień, w którym nie pościłaś. Jeśli nie masz pieniędzy, wówczas w twoim przypadku odstępuje się od fidji (odkupienia – karmienia biednego) i nie musisz nic robić, ponieważ Allah, niech będzie wywyższony, nie nakłada na duszę ciężaru większego, niż jest ona w stanie udźwignąć.

A Allah wie lepiej.

Przekład Monika M.