PYTANIE: W jaki sposób zostać uczonym w islamie?
ODPOWIEDŹ: Wszelka chwała należy do Allaha. Zapytałeś o trudną kwestię, ale jest ona łatwą dla tego, komu Allah umożliwi jej osiągnięcie.
Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Jeśli Allah chce dobra jakiejś osoby, daje mu zrozumienie religii.” To oznacza, że dla kogo Allah nie chce dobra, nie daje mu zrozumienia religii. Al-Buchari powiedział: „Niezbędne jest, by poznać/wiedzieć o czymś, zanim będzie się o tym mówić lub zgodnie z tym postępować. Mówi o tym werset (interpretacja znaczenia):
[Koran 47:19] {Przeto wiedz [Muhammadzie (przyp. tłum.)],że nie ma boga, jak tylko Allah!}
Tak więc należy zacząć od wiedzy. Uczeni to spadkobiercy proroków, tzn. dziedziczą po nich wiedzę. Ktokolwiek zdobywa wiedzę, zdobył szczęście, a ktokolwiek podąża droga zdobywania wiedzy, Allah uczyni dla niego łatwą drogę do Raju.
Allah powiedział (interpretacja znaczenia):
[Koran 35:28] {Przecież obawiają się Allaha jedynie ludzie mądrzy (mający wiedzę) spośród Jego sług.}
I Allah mówi (interpretacja znaczenia):
[Koran 29:43] {(...)lecz rozumieją je tylko posiadający wiedzę};
[Koran 67:10] {jeszcze powiedzieli: „Gdybyśmy posłuchali albo zrozumieli, to nie bylibyśmy wśród towarzyszy płomienia palącego.”};
[Koran 39:9] {Czy równi są ci, którzy wiedzą,i ci, którzy nie wiedzą?}
Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: „Wiedzę zdobywa się poprzez dążenie do jej zdobycia.” Ibn Abbas powiedział: „Bądźcie wiernymi sługami swojego Pana - cierpliwymi i uczonymi.” I mówi się, że dobry nauczyciel to ten, kto zaczyna nauczanie ludzi od prostych spraw, zanim przejdzie do trudniejszych.
Przekazano, że Qajs ibn Kasir powiedział: „Mężczyzna z Medyny przybył do Abu al-Darda do Damaszku i ten zapytał przybysza co go sprowadza. Ten odpowiedział: „hadis, o którym słyszałem, że to ty przekazałeś go od Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim). Na to Abu al-Darda upewnił się: czy miałeś jakikowiek inny powód, by tu przyjechać? Mężczyzna odparł: nie. Abu al-Darda zapytał: czy przyjechałeś tu na handel? Nie, przyjechałem tylko, by usłyszeć ten hadis - brzmiała odpowiedź. Na to Abu al-Darda powiedział: słyszałem Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) mówiącego: „Ktokolwiek podąża drogą zdobywania wiedzy, Allah uczyni dla niego łatwą drogę do Raju. Anioły z aprobatą biją skrzydłami dla tego, który poszukuje wiedzy, a ci, którzy są w Niebie i na ziemi - nawet ryby w wodzie - modlą się o przebaczenie dla uczonego. Wyższość uczonego nad innym wierzącym jest taka, jak wyższość księżyca nad innymi ciałami niebieskimi. Uczeni to spadkobiercy proroków, bo prorocy nie zostawili po sobie pieniędzy (dinarów czy drahm), lecz zostawili wiedzę, więc ktokolwiek zdobywa wiedzę, zdobywa szczęście i powodzenie.” [al-Tirmizi, 2606, sklasyfikowany jako autentyczny (sahih) przez al-Albani]
To są niektóre zalety wiedzy i to co zostało powiedziane, to tylko mała część tego, co można na ten temat powiedzieć. Gdybyśmy mieli wymienić wszystkie zalety wiedzy, zajęłoby to zbyt wiele czasu. To co zostało powiedziane może służyć jako napomnienie dla tego, kto ma otwarte serce i chce słyszeć. Tak jak Allah mówi (interpretacja znaczenia):
[Koran 50:37] {Zaprawdę, w tym jest z pewnością napomnienie dla tego, kto ma serce albo kto nastawia uszu}
Odnośnie sposobu zdobywania wiedzy, to należy być bogobojnym (taqła) i świadomym, że Allah nas zawsze obserwuje. Należy czerpać nauki od uczonych, których wiedzy i religijności można ufać. Jeśli znajdziesz uczonego, który spełnia te warunki to zostań z nim i radź się go, by zdobyć wiedzę. Jeśli jednak nie możesz znaleźć takiego uczonego, to poszukaj tego, który sam zdobywa wiedzę (talib ilm), a jeśli nie możesz znaleźć takiej osoby, to ucz się z kaset, książek, które traktują o podstawowych kwestiach w islamie, zgodnie z prawidłową metodologią szariatu.
Jeśli pytasz z jakich książek należy się uczyć, to odpowiedź brzmi: przede wszytskim wiedzę o islamie musisz zdobywać stopniowo. Do każdej gałęzi wiedzy są specjalne książki. Pierwszą rzeczą, której musisz się nauczyć to podstawy wiary, doktryna (aqida), następnie to co pomoże ci zrozumieć Koran i Sunnę Proroka Muhammada (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim), czyli gramatykę języka arabskiego i usul al-fiqh. Ale przed tym, powinieneś zacząć od nauki Koranu na pamięć, bo wszystkie inne gałęzie wiedzy, mają pomóc we właściwym rozumieniu Koranu.
Poniżej podajemy listę książek, w kolejności w jakiej należy po nie sięgnąć:
O aqida: zacznij od książki al-Usul al-Thalathah [dostępna po angielsku jako: „The Three Fundamental Bases of Islamic Theology”], następnie Kitab al-Tawhid [dostępna po angielsku jako: „Kitab al-Tauhid”], następnie Kashf al-Shubuhat - wszystkie napisane przez szeicha Muhammada ibn Abd al-Wahhab. Następnie przeczytaj Kitab al-Aqidah al-Wasitiyyah [dostępna po angielsku jako: „Principles of Islamic Faith”] napisana przez szeicha al-Islam Ibn Tajmija.
Po przeczytaniu i nauczeniu się tych książek przejdź do Kitab al-Ajrumiyyah, gramatyki języka arabskiego, następnie Kitab al-Usul fi ‘Ilm al-Usul - o podstawach prawodawstwa, A następnie Kitab Usul al-Tafsir – obie napisane przez szeicha Muhammada ibn Usajmin.
Następnie ucz się z al-Arba’in al-Nawawiyyah [40 hadisów imama al-Nałałi (dostępne po polsku jako ‘komentarz 40 hadisów Nałałija”, tłum. Ali Abi Issa- przyp.tłum.)] o hadisach, a potem z ‘Umdat al-Ahkam - także o hadisach.
Następnie ucz się fiqh i możesz uczyć się ze źródeł dotyczących fiqh z każdej z uznanych szkół takich jak: Bidayat al-Salikin, ‘Umdat al-Fiqh, Matan Abi Shuja’ oraz Matan Khalil. Nie chcemy byś preferował jedną ze szkół (mazhab - szkoła fiqh - przyp.tłum). Twoja nauka powinna być usystematyzowana i oparta na solidnych fundamentach, tak byś zdobywał wiedzę polegająć na dowodach, a nie preferencji jednego mazhabu.
Trzeba podkreślić, że z wyżej wspomnianych książek należy uczyć się tak, by je zapamiętać i zrozumieć. Spróbuj również zdobyć kasety uczonych, którzy komentowali te książki, takich jak: szeich Abd al-Aziz ibn Baz, szeich Muhammad ibn Usajmin, szeich Abdullah ibn Dżibrin i innych.
Po nauce fiqh, przeczytaj dwie książki z Tafsir. Zacznij od Tafsir al-Karim al-Rahman fi tafsir kalam al-Mannan napisanego przez szeich Abd al-Rahman ibn Sadi i Tafsir Ibn Kathir [dostępny po angielsku w 10-tomowym wydaniu].
To są najważniejsze książki, z których powinien uczyć się poszukujący wiedzy. Kiedy je skończysz, znajdziesz jeszcze bardziej zaawansowane pozycje, o których powiemy ci po skończeniu tych wyżej wymienionych.
Szeich Muhammed Salih al-Munadżdżid
przekład: Asia Allam