zaniedbanie modliw, opóźnianie i łączenie

PYTANIE: Obserwujemy w czasach nam współczesnych, że wielu ludzi łączy modlitwy i stają się w tej kwestii (odmawiania modlitwy o obowiązującym ją czasie – przyp. tłum) niedbali; czy szeich uznaje np. zimno za wystarczający argument (pretekst) do łączenia modlitw?

ODPOWIEDŹ: W Imię Allaha, Najbardziej Litościwego, Najbardziej Miłosiernego. [...] Nie jest dozwolona dla ludzi niedbałość w kwestii łączenia modlitw, ponieważ Allah Najwyższy mówi (interpretacja znaczenia):

[Koran 4:103] {Zaprawdę, modlitwa została nałożona na wierzących w określonych godzinach.}

I On, Najwyższy mówi (interpretacja znaczenia):

[Koran 17:78] {Wykonuj modlitwę (iqamat-as-salat) od południa do ciemności nocy (tzn. modlitwy zuhr, asr, maghrib i isza). Zaprawdę, recytacja Koranu o wczesnym ranku (modlitwa fadżr) ma zawsze świadków (aniołów).}

Zatem, jeśli modlitwa jest obowiązkowa i odmawiana w ustalonych godzinach, wówczas koniecznym jest odmawianie obowiązkowych modlitw w ustalonym dla nich czasie, co podsumowują słowa Allaha Najwyższego: {Wykonuj modlitwę od południa} do końca wersetu.

Prorok wyjaśnił to szczegółowo, mówiąc: „Czas modlitwy zuhr rozpoczyna się, kiedy słońce przekracza zenit i cień człowieka jest taki sam (tzn. długość cienia człowieka) jak jego (człowieka) wzrost, (i trwa) tak długo jak długo nie nastał czas modlitwy asr. Czas modlitwy asr trwa tak długo, jak długo nie blednie słońce, czas modlitwy maghrib trwa tak długo, jak długo nie kończy się zmierzch, i czas modlitwy isza trwa do połowy nocy.” [Muslim, Księga Meczetów, Rozdział: Czasy pięciu modlitw, hadis 174 (612)]

Zatem, ten, kto świadomie i celowo odmawia modlitwę przed jej określonym czasem, jest grzesznikiem i musi ją powtórzyć (odmówić ponownie). Jeśli czyni to nieświadomie i niecelowo, wówczas nie jest grzesznikiem (nie grzeszy), ale musi ją odmówić ponownie. Ma to miejsce, kiedy przesuwa się modlitwę i łączy z modlitwą wcześniejszą (np. odmawia się asr wcześniej razem z modlitwa zuhr - tzn. asr o czasie wcześniejszej modlitwy zuhr) bez ważnego powodu ustanowionego w szariacie (prawie islamskim). W tym przypadku modlitwa, którą odmówiono wcześniej nie jest ważna i musi zostać powtórzona. Ktokolwiek świadomie i celowo opóźnił modlitwę poza czas ją obowiązujący, grzeszy i jego modlitwa nie zostanie przyjęta, zgodnie z najbardziej autorytatywną opinią.

Ma to miejsce wtedy, kiedy modlitwa zostaje opóźniona bez ważnej przyczyny ustanowionej w szariacie (prawie islamskim), ponieważ modlitwa, która jest opóźniona nie zostanie przyjęta. A zatem, obowiązkiem muzułmanina jest bogobojność (obawa przed Allahem Najwyższym) i nie dopuszczanie się zaniedbań w tej ważnej i doniosłej kwestii. Odnośnie hadisu, który jest potwierdzony w Sahih Muslim autorytetem Ibn Abbasa, w którym zostało powiedziane: „Prorok połączył modlitwy zuhr i asr, i (potem) maghrib i isza nie z powodu strachu ani opadu deszczu.” - nie ma w nim żadnego dowodu na to, ze spowodowane to było zaniedbaniem. Zadano Ibn Abbasowi (oby Allah był z niego zadowolony) pytanie: „Co on (Prorok) przez to zamierzał?” Ten odpowiedział: „Jego intencją było to, aby jego ludzi nie wystawiać na trudności.”

Oto dowód, że powodem zezwalającym na połączenie modlitw jest trudność w odmawianiu każdej modlitwy w jej wyznaczonym czasie. Zatem, jeśli muzułmanin napotyka trudności w odmawianiu każdej modlitwy w jej określonym czasie, wolno mu je połączyć lub taka rzecz została dla niego zalegalizowana. Aczkolwiek, jeśli nie znajduje żadnej trudności, wówczas obowiązkiem jego jest odmawianie każdej z modlitw w określonym dla nich czasie.

W oparciu o powyższe, zwykle zimno nie pozwala na połączenie modlitw dopóki nie towarzyszy mu np. wichura, która mogłaby wyrządzić ludziom krzywdę, jeśli wyszliby do meczetów lub jeśli nie towarzyszą mu (tak duże) opady śniegu, które mógłby wyrządzić ludziom krzywdę. [...]

Fatawa Arkanul-Islam, szeich Muhammad bin Salih al-Usajmin

UWAGA do powyżej fatwy, źródło

Szeich al-Islam Ibn Tajmija powiedział: „Wolno połączyć dwie wieczorne modlitwy (maghrib i isza) z powodu ulewy, wichury lub trudnych warunków takich jak błoto i tym podobne, i to jest poprawny pogląd uczonych. Taki jest pogląd mazhhabów Ahmada, Malika i innych. [...] Wolno łączyć modlitwy w sytuacji, kiedy są trudne warunki drogowe (dosłownie błoto, dużo śniegu, itp.) lub wichury podczas ciemnej nocy, itp. nawet jeśli nie pada deszcz zgodnie z bardziej słuszną z dwóch opinii uczonych. Lepsze jest to, niż modlitwa w domu, albowiem nie dołączenie do modlitw odmawianych w meczecie i modlitwa w domu (w zamian) jest innowacją sprzeczną z Sunną. Sunną jest odmawianie pięciu obowiązkowych modlitw dziennych w meczecie w zgromadzeniu i jest to lepsze, niż modlitwa w domu zgodnie z konsensusem (uczonych) muzułmanów. Łączenie modlitw w meczecie jest lepsze, niż odmawianie ich oddzielnie w domu zgodnie z konsensusem imamów, którzy uznają łączenie modlitw za dozwolone, takich jak Malik, al-Szafii.” [Madżmu al-Fatawa, 24/30]

Łączenie modlitw w tym przypadku dotyczy tych, którzy musza odmawiać je w zgromadzeniu. Odnośnie ludzi chorych lub kobiet, którzy modlą się w domu, nie wolno im łączyć modlitw.

Szeich Ibn Usajmin powiedział: „Aczkolwiek jeśli człowiek modli się w domu z powodu choroby i nie udaje się do meczetu, nie jest dla niego dozwolonym łączenie modlitw, ponieważ to mu nie przyniesie korzyści. Podobnie kobiecie nie wolno łączyć modlitw z powodu deszczu, ponieważ takie działanie nie przyniesie jej korzyści, albowiem nie jest ona jedną z tych, którzy zobowiązani są do odmawiania modlitw w zgromadzeniu.” [al-Szarh al-Mumti, 4/288]

przekład: E.Saleh