ongeluk

Een dubbele memento

Na het water de weg

Het kijken uit het raam is niet meer vrijblijvend.

Het gebeurde omstreeks middernacht van 2 op 3 september 2002, dat Frank Kathusing (49 jaar) verdronk in het Weerwater, het stadsmeer in het centrum van Almere. De met groot materiaal uitgeruste brandweer van Almere had drie kwartier aan de kant op onvoorstelbare manier staan klungelen, terwijl de drenkeling zijn laatste wanhopige ‘help’ deze late stille zomernacht over het water liet horen en verdronk. Zijn neef, die ook in de omgeslagen boot zat, wist op eigen kracht bij het licht van de omstanders de kant te bereiken, terwijl de brandweerlieden besluiteloos toekeken.

De plek in het water, waar Frank Kathusing de laatste keer werd waargenomen, staat in mijn geheugen gebeiteld. Veel vergeet je. Maar deze plaats op het water nooit; ik wijs haar met behulp van denkbeeldige coördinaten precies aan.

Gisteren omstreeks middernacht gebeurde er weer iets met als gevolg dat er nu een tweede plek bestaat, waarnaar ik me gedwongen voel te kijken.

Voor het naar bed gaan een laatste blik uit het raam en een groet aan de nacht.

Geen sterren aan de hemel. Wel een dreigend groen zwaailicht, dat niet stop. Geen verkeer meer richting Holland.

In de lucht ronkt een helikopter.

Hier het bericht dat omroep Flevoland vanmorgen verspreidde:

Een man is rond middernacht om het leven gekomen op de snelweg A6. Dat gebeurde ter hoogte van de afslag Almere Stad, in de richting van Muiden.

Het slachtoffer werd door een bestelauto aangereden toen hij een waarschuwingslicht wilde plaatsen. Volgens de politie was de man kort daarvoor zelf betrokken geraakt bij een ongeval met een andere auto. Hij wilde het achteropkomende verkeer waarschuwen met een licht.

De politie meldt dat er verder vermoedelijk niemand anders gewond is geraakt. De automobilist die het slachtoffer aanreed is voor verhoor meegenomen naar het bureau.

Als ik rechtuit naar buiten kijk, blijft mijn blik haken op de plek waar Kathusing verdronk. Voor de plek van het zwaailicht op de A6, waar de man door een auto dodelijk werd geschept, moet ik naar links kijken.

Hoe zit dat met dodelijke ongelukken, die voorkomen hadden kunnen worden? Je stelt de hogere machten verantwoordelijk, die ons beschermen en veilig laten leven.

God heeft het zo gewild, wordt soms berustend geredeneerd. Deze verklaring heb ik afgeleerd. Blijft over de overheid, die we hebben gekozen en over ons is gesteld.

De Almeerse overheid heeft het in haar korte verleden geweten. B. van Riel, de commandant van de brandweer moest na een tussenrapportage snel zijn ontslag indienen. Burgemeester Ouwerkerk ging vervroegd met pensioen en ik vermoed dat dit toch ook met de nasleep van de verdrinking had te maken.

Na ruim zes jaar procederen heeft de rechtbank in een civiele procedure eindelijk gemeente en brandweer aansprakelijk gesteld voor het verdrinken van Frank Kathusing. De plaatselijke brandweer was inmiddels drastisch aangepakt en gereorganiseerd.

Ik vlei me met de gedachte, dat het Weerwater en Almere na 2 september 2002 op den duur toch veiliger zijn geworden en ik als inwoner van deze stad niet extra voorzichtig moet zijn met lucifers.

Op het stukje A6, dat ik links uit het raam zie liggen, is het sinds kort na zeven uur ’s avonds toegestaan plankgas rijden: 130 km per uur. Daar komt dikwijls wat bij als ik in de verte auto’s zie, die in een flits voorbij gaan.

De toedracht van het ongeluk is me niet bekend. Wat ik wel heb ondervonden is hoe levensgevaarlijk het op de smalle vluchtstrook naast de rijbanen kan zijn, waar je noodgedwongen terecht bent gekomen. De man van vannacht was gestrand en heeft nog gedacht aan en gehandeld voor de veiligheid van andere weggebruikers, lees ik in het bericht. Hij heeft het met zijn leven moeten bekopen.

Het is niet anders, het kijken uit het raam is niet meer vrijblijvend;

je blik wordt zelfs is twee richtingen gedwongen:

een dubbele memento mori.

Dat is nooit weg.

Maar twee is meer dan genoeg.

Bert de Jong