Kranten

De kranten zijn er voor het nieuws te brengen. Die tijd is geweest. Definitief afgesloten op de dag na dat het nationale voetbalelftal op woensdag 9 juli 2014 werd uitgeschakeld in het toernooi om het wereldkampioenschap.

Op de eerste pagina's van de kwaliteitskranten NRCHandelsblad, Trouw en Het Parool stond die dag alleen vermeld met tekst en grote foto's, dat Oranje was uitgeschakeld en geen wereldkampioen kon worden.

Je mag dat jammer vinden, maar dit verlies was geen werelddrama.

Veel rampen hebben de wereld getroffen, die als het belangrijkste nieuws groot op de eerste pagina's werden vermeld. Maar ik herinner me niet, dat de ramp zo groot werd gevonden, dat de hele eerste pagina er aan ging. Of het moeten de kranten van maandag 2 februari 1953 zijn geweest, een dag na de watersnoodramp.

Dat was wat anders dan het verliezen van een voetbalwedstrijd.

De redacties van de kwaliteitskranten hadden zich laten meedeinen op de publieke emoties, die waren ontstaan rondom het oranje-elftal. Ik weet hoe dat ter redactie op de laatste spannende uren gaat en wat de problemen zijn. De fatale wedstrijd eindigde na middernacht. In een onbegrijpelijke wijsheid hadden de redacties van de drie kranten echter de totale voorpagina open gehouden. Kennelijk, zoals de grote meerderheid der natie, ervan overtuigd dat Nederland de pot zou winnen en in de finale komen. Het viel anders uit.

Gevolg: in de nog resterende tijd voor de deadline werd het verhaal over de gemiste penalty's en de uitschakeling met foto's van de treurende voetballers en verstarde bondscoach Van Gaal op de eerste pagina gepletterd.

Alsof een ongekende vreselijke ramp het vaderland had getroffen.

Niets was in reserve gehouden, terwijl die dag echt geen gebrek was aan nieuws om de krant mee te openen.

Laat ik precies zijn: Trouw vermeldde in een regel nog aan de top van de pagina, dat landgenoot Boom een moeilijke etappe in de Tour de France had gewonnen en in een éénkolommer rechts onder de pagina hoe kritiek de toestand was in de rakettenoorlog tussen Israel en de Palestijnen. De NRCHandelsblad liet haar lezers in een ankeiler weten dat in China razendsnel musea worden gebouwd, in Pamplona dronken buitenlandse toeristen zich vermaken met door de starten rennende stieren (jaarlijks komkommernieuws) en een Amerikaanse jongen in een vliegtuigen is gestapt en de wereld rond fietst. Dat houdt ook helemaal niet over.

Enfin, de redacties gingen resoluut overstag en presenteerden het echte nieuws elders in de krant als bladvulling tussen de pagina-vullende lange verhalen, foto's en analyses.

Het voetballen was geen spelletje meer, maar een wereldgebeuren geworden, een geslaagd en gelukkig doelpunt een wereldgoal en de beste spelers halfgoden, helden die de geschiedenis in zouden gaan.

Het was mijn bedoeling beleefde belangstelling te tonen voor het evenement en te zorgen op de hoogte te blijven. Je zou niet meer aan de gangbare gesprekken mee kunnen doen. Bovendien, een leven lang was ik een dankbare tv-toeschouwer geweest van voetbalwedstrijden.

Gaandeweg werd mijn belangstelling oprechte interesse. Vooral toen Nederland na de eerste rond er niet uit was geknikkerd. Maar dat soort religie, de religie van de sport, heeft me niet kunnen grijpen. Helemaal niet toen Nederland niet meer won en onze voetbalsterren van de wereldgoals (Van Persie, Robben en Schneider) in de laatste wedstrijden niet meer in staat waren te scoren en het lieten aankomen op de strafschoppen.

Een raadsel dat de kwaliteitsredacties van de drie dagbladen niet een nuchtere strategie hadden bedacht en zich overleverden aan een fiasco, dat niets van een ramp had.

Of toch geen raadsel?

Kranten brengen in eerste instantie geen nieuws meer.

Die tijd is voorbij.

Kwaliteit of geen kwaliteit.

Emotie en sensatie hebben voorrang.

Terug naar Weerwater >>>> Home

Bert de Jong