Formatie
ChristenUnie
was het spoor bijster
In de al meer dan twee maanden durende pogingen het eens te worden over de samenstelling van het nieuwe kabinet is helemaal de klad gekomen. Voor de jongste politicus in het onderhandelend gezelschap Jesse Klaver was een ondergrens bereikt: het lot van de vluchtelingen, die als vreemdelingen minder welkom zouden zijn.
VVD, D'66 en CDA weren bereid verder praten en zochten een andere partij voor hun coalitie om een meerderheid in de Tweede en Eerste Kamer te krijgen. De partij van Wilders kwam om de bekende redenen niet in aanmerking, de PvdA weigerde - vlucht in de oppositie - en de socialisten van de SP brachten het niet op, als het om de vorming van het kabinet gaat, met de kapitalisten van de VVD aan een tafel te gaan zitten.
Bleef over de ChristenUnie, die gewend is ferm aan het parlementaire spel mee te doen. Een groot probleem was, dat deze partner slechts kon zorgen voor een meerderheid in de Tweede Kamer van 1 zetel (76 zetels totaal).
Dat is niet te doen. Er behoeft bij een belangrijke kritieke stemming in de kamer maar een lid in een vertraagde trein te zitten of niet door te kunnen rijden in een file en een belangrijk wetsontwerp duikelt en wordt er een landsbelang te grabbel gegooid.
Niettemin waren de in den regel nuchtere kamerleden van de ChristenUnie bereid de plaats in te nemen van de GroenLinkse kamerleden. Meedoen aan de onderhandelingen kon minstens een minister opleveren.
Fractieleider Gert-Jan Segers zei tegen de informateur geen "nee" op de vraag van de informateur of zijn partij mee wilde doen aan de kabinetsformatie.
Het spijt me het te moeten schrijven, maar de getoomde gretige bereidheid van de partij was de oorzaak dat de kabinetsformatie weer onnodig werd vertraagd.
Bovendien was deze van huis uit zo orthodoxe partij het haar zo vertrouwde spoor bijster wat ze wist maar al te goed wat ze aan D'66 had.
Het is waar, je zegt niet zo maar ‚nee’, acht het in het belang van het land mee te doen en je trotseert moedig de krappe meerderheid van slechts 1 zetelt.
Er speelde meer mee. En wel waarvoor deze partij diende te staan en te strijden. Zoals het lot van de vluchtelingen.
Jesse Klaver had het over het bereiken van een 'ondergrens'. Mogelijk sprak dit woord de ChristenUnie niet aan, maar ze heeft wel haar rotsvaste principes. Zoals verwoord in het bijbelboek Romeinen:
"Vergeet de herbergzaamheid niet;
want hierdoor hebben sommigen
onwetend engelen geherbergd ..."
Ongeveer dezelfde woorden schreef de apostel Paulus volgens de bijbel aan de Hebreeën.
.
Naar deze teksten werd ook verwezen, herinner ik me, tijdens de jaren van de Tweede Wereldoorlog in verband met het onderbrengen van de de joodse en andere onderduikers.
Een vraag was of ook de ChristenUnie, die zich geroepen voelde mee te regeren, de herbergzaamheid zou vergeten.
Waarom begin je aan een gesprek? Je mag dan geen rekening houden met een 'ondergrens', maar als de zaken waarvoor je kiezers zo fundamenteel hebben gekozen niet bij benadering waar gemaakt kunnen worden, doe je niet mee.
Er stond meer op de politieke agenda dat in de debatten voor de verkiezingen weinig ter sprake was geweest. Het voorstel uit de koker van D'66 om het meewerken aan de dood van iemand, die zijn leven als voltooid beoordeeld niet meer strafbaar te stellen ..
De overheid is er zeker voor het beschermen van het leven van de mens. Veiligheid staat hoog in de vaandels.
Wetten tegen de gevaren op de weg, tegen de misdaad en ter bevordering van de volksgezondheid.
Ga zo maar door.
En nu geeft D'66 het groene licht voor de dood van vertwijfelden, die niets meer zien zitten.
Het referendum was een kroonjuweel van de vernieuwende partij D'66. De uitwerking van die wet in de praktijk werd een fiasco. Het voorstel voor met 'voltooide leven' zou ook een juweel zijn, gehoord de reacties zijn fractieleider Pechtold.
In een praatprogramma voor de televisie werd hij geplaatst voor een man die zijn leven voltooid vond en dood wenste. Het drama van de man bleek te zijn dat hij op de beëdiging van zijn leven nog achttien jaar moest wachten, want de inwilliging van de doodswens was gebonden aan de leeftijd van 75 jaar en ouder.
Je zag Pechtold in de uitzending op het scherm verstrakken en denken dat die leeftijd naar beneden kon. Maar dat kon hij nog niet zeggen.
In een onbewaakt ogenblik bekende hij in een straatinterview op het punt van het voltooide geachte leven fanatiek te zijn. En hij maakte duidelijk de ChristenUnie als vervanger van GroenLinks niet te zien zitten. Dat niet alleen om de krappe meerderheid van een enkele stem.
Pechtold was eerlijk.
Als je jezelf fanatiek voelt en noemt, ben je niet zo liberaal meer en gebonden aan een denkrichting,
hoe kwaad
deze denkrichting
van de democraten
van D'66
ook mag zijn.
Bert de Jong