JEROEN

Jeroen kan er beter niet aan beginnen

Zijn naam zal ik niet noemen. Hij zal er alleen maar last mee krijgen.

Een dertig jaar geleden kwam hij al bij ons over de vloer. Als vriend van een van de kinderen. Hij kon origineel uit de hoek komen als een belangrijk onderwerp werd besproken.

Op een verjaardagsfeest ontmoetten we elkaar weer. Het was niet zo'n feest waarop alleen harde muziek wordt geserveerd of zo tegen elkaar wordt getetterd, dat er geen normaal gesprek mogelijk is, laat staan dat er iets van belang besproken kan worden.

Het ging er anders aan toe. Ineens kwam de actualiteit aan de orde. Geen komkommertijd. Zo bleek. De actualiteiten stapelden zich op. Het referendum in Engeland, de aanslagen in de veilig veronderstelde westelijke steden en landen, de conventie van de Republikeinen in de Verenigde Staten, waarvan de deelnemers luidkeels riepen dat Hillary opgesloten moest worden in de gevangenis.

Als er feestgangers bij elkaar staan, die nog gewend zijn de kranten te lezen en het nieuws op de televisie of op hun iPads of andere apparaatjes te volgen loopt het gesprek wel.

Hij stond er ook bij, zei aanvankelijk weinig, maar ik verwachtte dat hij zich, zoals vroeger, zou laten horen.

Hij was met zijn vrouw gekomen. Haar kende ik ook van vroeger. Hij woonde al op een kamer. Toen ik hem vroeg of dat niet eenzaam kon zijn, antwoordde hij, dat het best meeviel. Hij had kennis gemaakt met zijn buurvrouw en ging soms bij haar theedrinken.

De banden met de buurvrouw waren kennelijk veel hechter geworden. Hij was met zijn buurvrouw op den duur getrouwd.

Zij was ook meegekomen naar de verjaardag. Het was een plezier ook haar weer te ontmoeten. Hun zoon was niet mee gekomen. Die had al de leeftijd bereikt, dat hij niet meer met zijn ouders naar een feest ging.

Goed, tijdens het gesprek wachtte ik op zijn reactie. Hij verdient het aangeduid te worden met een naam. Laat ik hem Jeroen noemen. Een degelijke naam, die een zekere ernst en bedachtzaamheid suggereert.

Jeroen dan - het gesprek was beland in het pijnlijk wordende probleem van de democratie, die in meer dan een opzicht op springen schijnt te staan - ontwikkelde met het ook op de komende landelijke verkiezingen volgend voorjaar de gedachte elke kiezer een soort intelligentietest af te nemen en tevens te peilen of er enige kennis aanwezig is betreffende de onderwerpen, die relevant zijn. Het houden van een referendum met een rampzalige uitslag zou voorkomen kunnen worden. Aldus Jeroen, die meer noemde, waardoor de democratie een aanfluiting dreigt te worden.

Verwacht van mij geen verslag van wat wij vrij op dat feest bespraken. Er zijn boeken te schrijven over het wee en wel van de democratie.

Mijn bijdrage aan de discussie was wijzen op het eindeloos gezeur, waarnaar de volksvertegenwoordigers helaas graag luisteren en serieus op in gaan.

Ik zou Jeroen haast uitnodigen niet alleen de mensen met stemrecht te testen, maar ook de burgers, die graag gekozen willen worden.

Het heersend gezeur kan pijnlijk worden. Het gaat er immers om onze planeet leefbaar te houden. Dus zijn er afspraken gemaakt over het gebruik van de energiebronnen, die het leven in de toekomst mogelijk blijven maken. Duurzaamheid heet dat.

In Europa loopt Nederland echter ver achter. We schamen ons echter niet daarvoor en men blijft zich verzetten tegen alles wat op een windmolen lijkt. Niet in de buurt, niet in de achtertuin.

Op het vaste land is het verweer het sterkste. Uit vrees voor meer ontevredenheid is men uitgeweken naar de zee. De windmolens komen nu op 18,5 kilometer van het strand te staan. Zelfs een organisatie als Greenpeace heeft er vrede mee. Maar niet de gemeenten Wassenaar, Katwijk, Noordwijk en Zandvoort. De horeca aan de kust wordt om zeep geholpen. Want op de afstand van 18,5 km zijn ze bij helder weer zichtbaar. Dat zou een ramp zijn. Aldus dit verzet ook van de lokale bestuurders.

Vanaf mijn balkon in Almere kan ik soms de molens van een parkje in de Flevopolder zien draaien. De afstand is ongeveer tien kilometer. Mijn overleden broer, die in Ransdorp woonde, kon dezelfde molens zien, zo ontdekten we. Toegegeven, een wat visuele en wat sentimentele band.

Maar de herinnering aan hem blijft rond de molens zweven.

Een schrijver, die naam had gemaakt niet in de eerste plaats omdat hij zo goed was in bestsellers, maar juichende recensie kreeg op elitair niveau, deze schrijver vertrouwde me eens toe, dat hij als bewoner van een dorp aan de overkant van het IJmeer had meegedaan aan een plaatselijke petitie tegen de windmolens in de Flevopolder. Nee, weer geen naam. De auteur noemde mijn windmolens ‚horizonvervuiling’. Dat gaat elke fantasie te boven.

Maar het woord doet het goed bij de moderne zeurders.

Terwijl molens, zoals door de Hollandse eeuwen heen, juist de omgeving verlevendigen.

De Flevopolder, om dicht bij huis te blijven, was in het begin wijd en leeg. Alleen het bloeiende koolzaad kleurde in de zomer enigszins en verdreef de triestheid. Het een eindeloze opgave de vlakte te doorkruisen over de eentonige asfaltweg.

Nu is het een feest van de Utrechtse brug Flevoland binnen te rijden.

De molens maken de wind weer zichtbaar en van het landschap weer een panorama.

Dat is het geheim.

De volgende regels, die Jan Prins in het begin van de vorige eeuw dichtte, dringen zich bij me op:

Hei molentje, molentje, hoog in de wind,

wat sta je weer dapper te draaien.

Je doet of je 't uiterst noodzakelijk vindt

het licht van de zomer te maaien.

en tot slot

Het licht van de zomer, dat maai je niet af

Het licht van de zomerse zonne.

Nog even de windmolens. Op en bij het onbewoonde woest gelaten eiland in het Weerwater is de Floriade gepland, het tien-jaarlijkse agrarische evenement, dat steeds meer allure krijgt en de gemeenten volgens de pessimisten steeds meer verlies oplevert.

De Floriade zal mij niet in de weg staan. Het uitzicht op het pure oer-eiland

is op den duur wat zaai. Daar kan de menselijke hand veel aan doen.

Laat dan, in het streven van de duurzaamheid, in het plan van de Floriade ook de windmolen voorkomen. Niet erg handig van de beleidsmakers. Maar waarom niet?

Het is me uitgelegd. „Weet je dat de windmolens de hoogte kunnen hebben van twee keer de Utrechtse dom. Dat krijg je hier op korte afstand.”

We zijn vrienden. Hij was daarom zo vrij mij vermanend toe te spreken omdat ik me niet ongerust maakte over de toekomst van mijn achtertuin. Niet om aan te zien en te horen.

De windmolens van twee keer de Domtoren worden steeds weer in de discussie gelanceerd. Zo gaat dat op het zeurniveau.

Wie er allemaal niet aan meedoen? Mijn vriend ook, napratend wat hij gehoord en gelezen had.

Als Jeroen gaat testen moet hij zich niet beperken tot de minder hoog opgeleiden, niet de gediplomeerde hoogopgeleiden buiten schot houden en evenmin bewoners van penthouses en dergelijke behuizingen uitzonderen.

Of Jeroen tot actie zal overgaan? Hij zal wel wijzer zijn

Er is geen beginnen aan ook als je de vragen zou beperken tot de windmolen.

Niettemin. Dit wil ik nog kwijt.

Hei molentje, molentje..

Heel graag, heel graag

blijf maar dapper staan draaien.

Het is uiterst noodzakelijk

we willen

onze planeet behouden

met het licht

van de zomerse zonne,

dat maait men ons niet af.

Bert de Jong

Terug naar Weerwater >>>>>> Home