142008forulegea

14/2008 FORU LEGEA, uztailaren 2koa, osasun laguntza espezializatuko itxaronaldien bermeei buruzkoa.

NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK

Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako

FORU LEGEA, OSASUN LAGUNTZA ESPEZIALIZATUKO ITXARONALDIEN BERMEEI BURUZKOA.

ZIOEN AZALPENA

Espainiako Konstituzioak, 43. artikuluan, osasun babeserako eskubidea aitortzen du, eta orobat ezartzen du botere publikoei dagokiela, aurrea hartzeko neurrien eta beharrezkoak diren zerbitzu eta prestazioen bidez, osasun publikoa antolatu eta zaintzea.

Nafarroako Foru Komunitateko lurraldean, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoko 53. eta 54. artikuluetan gure erkidegoari Estatuko oinarrizko legeria lege bidez garatzeko eskumenak aitortzen zaizkio osasunaren eta higienearen arloan, bai eta osasun laguntzarako kudeaketaren garapen exekutiboaren arloan ere.

Bestetik, Osasunari buruzko azaroaren 23ko 10/1990 Foru Legeak, zeina eskumenen esparru horren barrenean aldarrikatu baitzen, osasun laguntzaren ororenganatzea ezarri zuen, inor baztertu gabe, Nafarroako herritar guztientzat, 4. artikuluan finkaturiko printzipio hauen arabera: osasunaren kontzeptu integrala, efizientzia, ekitatea, deszentralizazioa, zerbitzu-ematearen kalitatea eta humanizazioa, parte-hartzea, askatasuna eta baliabideen plangintza eta erabilera. Zehazki, ekitatearen printzipioak eragina du osasun sistema erabiltzeko baldintzen berdintasuna bermatzerakoan, eta denboraren aldetiko edozein eragozpen saihesteko beharra dakar.

Hala eta guztiz ere, aipatu foru legeak herritarrek osasun zerbitzuak direla-eta dauzkaten eskubideak hartzen eta garatzen baditu ere, beharrezkoa da osasun laguntza espezializaturako eskubidea eraginkor bihurtuko duen arau berariazko bat, laguntza espezializatu hori programatua denean eta ez larrialdikoa; hartara, erantzuna emateko gehienezko epe batzuk bermatu behar dira eta, halaber, Osasunari buruzko Foru Legea eta Ebakuntzetako itxaron zerrenda programatuei buruzko ebaluazio eta jarduketa programa arautzen duen apirilaren 6ko 12/1999 Foru Legea osatu behar dira. Horrekin, herritarrei ematen zaizkien zerbitzuen kalitatea hobetu nahi da, prozedurari eta gaixoaren duintasunari erreparatuta onargarritzat jotzen diren itxaronaldiak ezarriz. Dena den, aipatu hobekuntzak eginik ere aurreikusitako itxaronaldiak gainditzen badira, foru lege honek berme gehigarri bat ezartzen du, herritarrei eskatzen duten osasun laguntza segurtatuko diena, bai eta laguntza espezializatu horri buruzko informaziorako eskubidea ere.

Argi dago itxaron zerrendak egoteak berak arazo batzuk ekartzen dizkiela herritarrei, eta egoera hori dela-eta herritarrek sentiberatasun berezia dutela. Horrenbestez, osasun prestazioaren eskakizunei erantzuteko epe egoki bat bermatzea da erabiltzaileak gehien baloratzen dituen alderdietako bat; hain zuzen ere alderdi horri erantzun egokia eman ahal diote eta eman behar diote osasun zerbitzuek.

Lege honen helburua da osasun laguntzaren eskaeraren eta osasun zerbitzu publikoen eskaintzaren arteko desorekak konpontzeko bideak ematea, eta Nafarroako herritarrei onartzeko moduko itxaronaldiak bermatzea, eta horretarako Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak (O-NOZ) errespetatu beharreko muga batzuk ezarriko dira.

Foru lege honen bidez, osasun laguntza espezializaturako eskubideaz benetan baliatzea ahalbidetu nahi da, laguntza espezializatu hori programatua eta larrialdietatik kanpokoa den kasuetarako; halaber, osasun laguntza espezializatu horri buruzko informaziorako eskubidea bermatzen da.

Eremu horretan ulertu behar dira Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuaren jarduketak, hau da, osasun laguntza espezializatu programatua epe egokian bermatzearen eremuan.

I. TITULUA

Xedapen orokorrak

1. artikulua. Foru legearen helburua.

Foru lege honek helburu du osasun laguntza espezializatu programatuan eta larrialdietatik kanpokoan erantzunak emateko bermeak ezartzea, Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuan egin beharreko ebakuntza kirurgikoei, kanpoko kontsultei eta proba diagnostikoei dagokienez.

2. artikulua. Onuradunak.

Nafarroan bizilekua duten pertsonak izanen dira foru lege honetan ezarritako bermeen onuradunak. Foru lege honetan ezarritako bermeen onuraduna izateko ezinbesteko baldintza izanen da inskribatuta egotea Nafarroako itxaron zerrendetan dauden gaixoen erregistroan, 8. artikuluan aurreikusita baitago.

II. TITULUA

Erantzuna emateko epeak

3. artikulua. Itxaroteko gehienezko epeak.

1. Nafarroako osasun sistema publikoan laguntza espezializatu programatua eta larrialdietatik kanpokoa behar duten gaixoei ondoren ezarritako epeetan emanen zaie behar duten laguntza:

a) Laguntza espezializatuko kontsultak: fakultatiboak eskatu eta gehienez ere 30 eguneko epean egitea bermatzen da.

b) Lehentasunezko kontsultak: fakultatiboak eskatu eta gehienez ere 10 eguneko epean egitea bermatzen da.

c) Proba diagnostikoak, programatuak eta larrialdietatik kanpokoak: fakultatiboak eskatu eta gehienez ere 45 eguneko epean egitea bermatzen da.

d) Ebakuntza kirurgikoak: fakultatiboak eskatu eta gehienez ere 120 eguneko epean egitea bermatzen da. Bihotzeko kirurgiari dagokionez, epea gehienez ere 60 egunekoa izanen dela bermatzen da.

e) Ebakuntza kirurgikoak, baldin eta haietan itxaronaldiak ez badu gaixoaren osasunak okerrera egiteko arriskurik ekartzen: gehienez ere 180 egun.

2. Aurreko idatz-zatian ezarritako epeak egun baliodunetan zenbatuko dira, hau da, igandeak eta jaiegunak kanpo utzita.

3. Ebakuntza kirurgiko programatu eta larrialdietatik kanpokoetan, bermaturik daude Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuan ematen diren prozedura eta teknika guztiak.

Erregelamendu bidez zehaztuko da zein prozedura kirurgikok duten 120 eguneko gehienezko epea.

4. Kanpoko kontsulta programatuetan bermaturik egonen dira laguntza espezializatuko kontsultak, baldin eta azterketak ez badira, eta betiere azterketa egiteko itxaron beharreko denborak ez badu ekartzen gaixoaren osasunak okerrera egiteko arriskurik.

Azterketa da gaixo bati patologia jakin baten jarraipena egiteko espezialitate horretan bertan egiten zaiona.

5. Proba diagnostikoetan, bermaturik daude Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuan egiten diren proba guztiak.

6. Erregelamendu bidez finkatuko dira arestian deskribaturiko modalitateei dagozkien Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuko prozedurak eta espezialitateak.

7. Osasun laguntza espezializatuaren arloko bermeei buruzko foru lege honetatik kanpo geratzen dira larrialdiko laguntza beharrezkoa den prozesuei aplikatu beharreko prozedurak.

4. artikulua. Zentroa hautatzea.

1. Gaixoek eskubidea izanen dute laguntza hartu nahi duten zentroa aukeratzeko Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuko osasun zerbitzu propioen sare publikoan.

2. Aurreikusten bada gaixoari ezin izanen zaiola laguntzarik eman aurreko artikuluan aipaturiko epeetan, Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak horren berri eman beharko dio, eta Nafarroako osasun sistema publikoko beste zentro batzuk eskainiko dizkio, edo, ezinezkoa bada, horien ordez, osasun zerbitzu publikoarekin hitzarmena duten beste zentro batzuk eskainiko dizkio, erantzuna emateko foru lege honetan ezarritako gehienezko epeak bete daitezen.

5. artikulua. Berme-sistema.

1. Foru lege honen 3. artikuluan ezarritako itxaronaldiak gainditzen badira, gaixoak lehentasunezko osasun laguntza eskatu ahal izanen dio Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuari, aurreko artikuluan xedatutakoarekin bat.

2. Aurreko idatz-zatian aurreikusitako kasuan, Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak, gaixoak hala eskatuta, berehala eman beharko dio osasun laguntza Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuaren sare publikoko osasun zentroetako edozeinetan, edo, halakoetan ezinezkoa bada, osasun sistema publikoarekin hitzarmena duten zentroetan.

6. artikulua. Bermea galtzeko edo eteteko arrazoiak.

1. Osasun laguntza espezializatuan erantzuna emateko gehienezko epea eten eginen da egoera hori eragin zuen arrazoiak irauten duen bitartean, honako kasu hauetan:

a) Gaixoak eskatuta, baldin eta, justifikatutako arrazoiak alegatuz eta eskaintzen zaion osasun arretari uko egin gabe, ebakuntza kirurgikoa, kontsulta edo proba diagnostikoa atzeratzeko eskatzen badu.

b) Osasun laguntzako prozesua atzeratzea justifikatzen duen arrazoi kliniko bat dagoenean.

2. Osasun laguntza espezializatua izateko bermea galduko da, baldin eta:

a) Gaixoak uko egiten badio bere hitzorduari, edo bertaratzen ez bada, inolako arrazoirik eman gabe.

b) Gaixoak hitzordua atzeratzen badu inolako arrazoirik eman gabe.

c) Gaixoak uko egiten badio Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak zentroa hautatzeko egindako eskaintzari.

3. Erregelamenduz zehaztuko dira artikulu honetan justifikaziorako aipatzen diren arrazoi pertsonalak.

III. TITULUA

Itxaron zerrendei buruzko informazio sistemak

7. artikulua. Informazio sistema.

1. Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak hilero informazioa emanen du Nafarroako Gobernuaren web orriaren bitartez, eta herritar guztien eskura jarritako beste hedabide ofizial batzuen bitartez, prozedura kirurgikoetarako, kanpoko kontsultetarako eta proba diagnostikoetarako Nafarroako osasun sistema publikoko zentro eta zerbitzu bakoitzean dagoen gaixo-kopuruari eta itxaronaldien batez bestekoari buruz.

2. Osasun sistema nazionalean itxaron zerrendei buruzko informazioa modu homogeneoan tratatzeko neurriei buruzko maiatzaren 23ko 605/2006 Errege Dekretuan ezarritakoa beteko du Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak; betiere, foru lege honetan ezarritakoari eta Nafarroako Foru Komunitaterako gero batean onets daitezkeenetan ezarritakoari kalterik egin gabe. Itxaron zerrendei buruzko informazioa unean-unean aplikatzekoak diren oinarrizko araudiari eta errege dekretuei lotuko zaie.

8. artikulua. Erregistroa.

Nafarroako itxaron zerrendetan dauden gaixoen erregistroa sortuko da. Erregistro horrek maiatzaren 23ko 605/2003 Errege Dekretua bete beharko du. Itxaron zerrendei buruzko informazioa unean-unean aplikatzekoak diren oinarrizko araudiari eta errege dekretuei lotuko zaie.

Erregistro horretan laguntza espezializatu programatua eta ez larrialdikoa eskatzen duten gaixo guztiak inskribatuko dira, eta betiere Datu pertsonalak babesteko Legean ezarritakoa beteko da.

Antolaketa eta funtzionamendua erregelamendu bidez zehaztuko dira, apirilaren 6ko 12/1999 Foru Legeak ezarritakoa kontuan hartuz; foru lege horrek Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuaren kirurgiako itxaron zerrenda programatuei buruzko ebaluazio -eta jarduketa- programa arautzen du.

9. artikulua. Urteko txostena.

Osasun Departamentuak, maiatzaren 23ko 605/2003 Errege Dekretua betetzeko, itxaron zerrendei buruzko txosten bat eginen du sei hilean behin, eta egokitzat jotzen dituen beste datu batzuk ere jasoko ditu; adibidez, foru lege honek bermaturiko gehienezko epeak gainditutako eta berme-sistemei atxikitako gaixoen kopurua, eta xede horretarako jarritako zentroak. Txosten hori Nafarroako Parlamentuan aurkeztuko da. Itxaron zerrendei buruzko informazioa oinarrizko legerian eta unean uneko errege dekretuetan ezarritakoaren arabera egokitu beharko da.

Lehenengo xedapen gehigarria.-Gaixoen erregistroa abian jartzea.

Erregelamendu bidez, Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuaren itxaron zerrendetan dauden gaixoen erregistroa abian jarriko da.

Bigarren xedapen gehigarria.-Gaixoen erregistroan izena ematea.

Administrazioari aukera emanen zaio Nafarroako itxaron zerrendetan dauden gaixoen erregistroan bere kabuz sar ditzan foru lege honek indarra hartzen duen unean lehen kontsultarako, proba diagnostiko baterako edo ebakuntza kirurgiko baterako itxaron zerrendetan dauden pertsonak.

Xedapen iragankor bakarra.-Ezarpena.

Foru lege hau pixkanaka garatuko da. Nafarroako osasun sare publikoan dauden laguntza espezializatuko zentroek beren antolamendu-egitura eta hitzordua emateko sistemak egokitu beharko dituzte, 2008. urtea amaitu baino lehen, foru lege honen 3. artikuluan ezarritako gehienezko epeak bermatu ahal izateko.

Azken xedapenetan lehena.-Erregelamendu garapena.

Nafarroako Gobernuari ahalmena ematen zaio egin dezan, foru lege honek indarra hartu eta hiru hilabeteko epean, bertan jasotako erregelamendu bidezko garapena.

Azken xedapenetan bigarrena.-Indarra hartzea.

Foru lege honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.

Nik, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 22. artikuluan xedatutakoa bete dadin, foru lege hau B.M. Erregearen izenean aldarrikatzen dut, Nafarroako ALDIZKARI OFIZIALean "Estatuko Aldizkari Ofizialera" igor dadila agintzen dut eta herritar eta agintariei bete eta betearaz dezatela manatzen diet.

Iruñean, 2008ko uztailaren 2an.-Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Miguel Sanz Sesma.