132007forulegea,nafarroakoogasunpublikoa

13/2007 FORU LEGEA, apirilaren 4koa, Nafarroako Ogasun Publikoari buruzkoa.

NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK

Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak honako hau onetsi duela

Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko Foru Legea.

ZIOEN AZALPENA

Azken urteotan Nafarroako sektore publikoak etengabeko hazkundea eta egitura-aldaketa izan du, eta horrek aurrekontu arloko arauak errotik berrikusi beharra ekarri du. Izan ere, Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko Foru Legea argitaratu zenetik nafar guztientzat funtsezkoak diren eginkizun eta zerbitzuak eskualdatu zaizkio Foru Komunitateari; besteak beste, osasuna eta hezkuntza. Eginkizun eta zerbitzu horiek eskuratzeak eta lehendik Nafarroako Foru Komunitateak bereganatu eta ematen zituenak hedatzeak eragin du Foru Komunitateko administrazioaren menpeko erakunde eta entitate berriak sortzea, horien bitartez bere eskumenak eraginkortasun handiagoa lortzeko eta, esan gabe doa, nafar herritarrei arreta hobea emateko asmoz.

Erakunde eta entitate horiek guztiak ikuspegi administratibo hertsitik antolatzea Nafarroako Foru Komunitateko administrazioari buruzko abenduaren 3ko 15/2004 Foru Legeak egin du, eta horrek erro-errotik aldatu du Nafarroako sektore publikoaren definizioa, subjektu aldetik figura berriak sorrarazi eta lehendik zeuden beste batzuen kategoria-aldaketak eragin baititu. Nafarroako sektore publikoaren eraldaketa hori esparru administratiboan egin da, eta horrek ekarri du ogasun aldetik Nafarroako sektore publikoa antolatu beharra; izan ere, foru lege horretatik sortutako entitate berri horien araubide juridiko-finantzarioa zehaztu beharra dago, eta lehendik zirenena egokitu, gastu publikoaren errealitate berrietara.

Ogasun Publikoari buruzko aurreko legea aldarrikatu zenez geroztik izan da gertaera garrantzizko bat, 1990ean Nafarroako Foru Komunitateak eta Estatuak sinatu zuten Hitzarmen Ekonomikoa, gero 1992an, 1997an eta 2003an aldaketak izan zituena. Estatuaren eta Foru Komunitatearen arteko harreman ekonomiko-finantzarioen esparruan izandako aldaketak Nafarroaren finantza-ahalmena nabarmen handitu du, gorago aipatutako eginkizun eta zerbitzu horiek bereganatzearekin batera. Finantza-ahalmena handitzeak behartzen du antolamendu eta eskumen aldetik sortutako egoera berrirako egokiak diren aurrekontu mekanismoak ezartzera, orain arte indarrean egon den Foru Ogasunari buruzko legeak azkenaldi honetan egoera horri nola edo hala aurre egin dion arren.

Aurrekontu diziplinaren diseinu berri hori ezinbesteko printzipio sail batek zuzendu behar du, horrela bermatuko baita dirusarrera eta gastu publikoak modu egokian kudeatzea oraingoa bezalako egonkortasun esparru batean. Gardentasuna eta efizientzia dira printzipio horietako bi. Gardentasunak argiago uzten ditu gastu publikoak lortu nahi dituen helburuak, eta horrez gain barne eta kanpo kontroleko organoek egin beharreko egiaztapen lanak errazten ditu. Efizientziak, berriz, gastu publikoa zertan egin erabakitzean, araugintza-balio eztabaidaezineko printzipio konstituzionala izateaz gain, beti gidatu behar ditu gastu politikak, giza talde ororen garapen orekatua lortzeko. Helburu horiek lortzera zuzendurik dago bereziki foru lege hau, eta aurrekontu mekanismo malguak ezartzen ditu, inguruabar ekonomiko eta sozialen aldaketarik gertatuz gero haietara egokitu ahal izateko, horrela ematen baitzaie erantzun berehalakoa nafar gizartearen beharrei.

Horretarako, foru lege honetako I. tituluko I. kapitulua, oro har, Nafarroako sektore publikoaren esparrua eta antolamendua ezartzeko da. Horrek ez dakar nahitaez foru lege honetako xedapen guztiak bereizketarik gabe aplikatzekoak izanen direnik kapitulu horretan definitzen diren erakunde, entitate eta organo guztietan; izan ere, aurrerago ikusiko denez, foru lege honek araubide orokor bat ezartzen du arautzen duen arlo bakoitzean, eta xedapen bereziei leku ematen die erakunde, entitate eta organo horietako bakoitzean atzemandako ñabarduretara egokitzeko. Arau-egitura hori ezinbestekoa da honelako foru lege baten kasuan, Nafarroako sektore publikoaren kontzeptuak subjektu aldetik elkarren artean oso desberdinak diren figurak biltzen baititu: hasi, esaterako, Nafarroako Parlamentua foru erakundetik, eta merkataritzako legeriaren esparruan dauden sozietateetaraino, eta tartean aholkularitza-organoak, Nafarroako Kontseilua bezalako beste batzuk.

Bereziki deigarria da, titulu honen barnean, sozietate publikoen definizioa, foru lege honen ondorioetarako bakarrik egiten dena. Ez da ahaztu behar hemen eskaintzen den sozietate publikoaren kontzeptua legegilearen asmoetara egokitua dela: erabaki nahi du zein sozietatek egon behar duten Nafarroako sektore publikoaren aurrekontu araubidearen eta araubide ekonomiko-finantzarioaren menpe.

Berritzailea da, halaber, foru lege honek begiesten dituen gaien iturri sistema bereziaren arauketa. Horrek ahalbidetzen du interpretaziora jo behar ez izatea araupeko objektu bakoitzerako erabilgarri diren arauak zehazterakoan, eta horrela, gai zehatz horretan sor litezkeen zalantzak argitzen dira.

II. kapituluak Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideen araubide juridikoa jasotzen du, aurreko legeria antolatu, sistematizatu eta osaturik. Arau xumeak emanez, kapitulu honetan Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubide guztiak bildu nahi dira, betiere izaera publikokoak eta pribatukoak bereizita. Horretarako, kontuan hartzen da administrazio publikoen bereizgarria den imperium ahalmena gauzatzetik sortuak diren eskubide horiek edo Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitateek partikularrekin berdintasunean diharduten harremanetatik sortutakoak, desberdintasun funtsezkoak baitaude batzuen eta besteen artean araubide aldetik.

Kapitulu honekin zerikusia duten berrikuntzarik nabarmenen artean aipatzekoa da Nafarroako Ogasun publikoak ondasun publikoen gainean dituen eskubideen preskripzioarena, bost urtetik laura jaisten baita, horrela bateratzen baita, epeei dagokienez, abenduaren 14ko 13/2000 Foru Legean ezarritakoekin; beste berrikuntza bat Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubide guztien araubide juridikoari buruzko arau funtsezkoen kodetzea da.

Nafarroako Ogasun Publikoaren betebeharren arauketari dagokionez, lehenago ezarritakoaren jarraitzaile izatea da haren ezaugarrietako bat. Berrikuntza nabarmenetako bat aipatzekotan, Nafarroako Ogasun Publikoaren ondasun eta eskubideen enbargaezintasunaren esparrua murriztu dela esan behar da, eta zerbitzu publikoarekin edo interes orokorrarekin loturaren bat dutenetara mugaturik gelditu dela. Horrela Auzitegi Konstituzionalak uztailaren 15ean eman zuen 166/1998 Epaiarekin finkatutako doktrinari atxikitzen zaio. Eskubide ekonomikoekin zerikusia duten preskripzio epeekin gertatzen den bezalaxe, Nafarroako Ogasun Publikoaren karguko betebeharrenak lau urtera mugatu dira.

II. titulua Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzkoa da. I. kapituluko lehen atalak gai orokorrak arautzen ditu, hala nola zein dokumentuz osatua dagoen, haien edukia, kontzeptuen definizioa eta Nafarroako aurrekontuen arloko lege-arauen printzipio nagusiak. Hurrena, aurrekontu prozedura deskribatzen da, aurrekontuen aurreproiektua prestatzen denetik azkenean onartzen diren arte, eta aurrekontuen luzapenari buruzko zenbait arau ematen dira. Atal horretako berrikuntzarik adierazgarriena aurrekontuen luzapenetik sortzen diren ondorioen arauketa da. Bereziki aipagarria da Luzapen Funtsaren figura, bere barnean hartzen baititu luzapenerako oinarritzat hartzen den aurrekontuan xede batzuetarako izanik beren xedea osorik bete duten kredituak, eta gertaezinezkotzat jotzen da xede horiek berretzea luzatutako aurrekontuan.

Bigarren atalak aurrekontu kredituen funtzionamendurako arau orokorren definizioa ematen du, bai eta arau orokor horien salbuespenak ere, hots, aurrekontuko aldaketak. Foru lege honek aurrekontuko aldaketa mota bakoitzaren araubide juridikoa eta aldaketak egiteko eskumena ezartzeaz gain, lehenbizikoz, haien definizioa ematen du, asmo didaktiko nabariz. Atal honetako beste kontzeptu batzuen artean urte anitzeko gastuen konpromisoena dago, zeinaren esparrua oso zehazki mugaturik gelditu baita, eta haren araubidea berriro definiturik. Konpromiso horiei buruzko arauan, bestalde, kontratuei buruzko foru arauditik sortutako eskakizun bati erantzun zaio: gastu espedienteen aurretiazko izapidetzearen alderdi oinarrizkoen araupetzea.

Berrikuntza gutxi ditu kapitulu horren hirugarren atalak, aurrekontuen exekuzio eta likidazioari buruzkoak. Ohar bedi printzipio orokortzat ezartzen duela programa bakoitzaren araberako xedeak eduki beharrean oinarritzen den sistema, horrek ahalbidetuko baitu a posteriori aurrekontuaren kudeaketaren eraginkortasuna neurtzea. Jarraian deskribatzen dira, lehenago indarrean zegoen araudiari buruz aldaketa terminologiko xumeekin, gastu publikoak kudeatzeko faseak, eta baita gastuak kudeatzeko eta funtsak erabiltzeko eskumenen eratxikipenak ere. Justifikatu beharreko funtsen aurrekontu mekanismoak ere jasota daude.

Titulu honen bukaeran agindu bat dago, Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoek, fundazio publikoek eta sozietate publikoek, Nafarroako aurrekontu orokorrak prestatzeko aurkeztu beharreko dokumentuei buruzkoa; izan ere, entitate horiek kudeaketa arrunta bera ere berezia dute, aurreko kapituluan diseinaturiko aurrekontu araubide orokorrari dagokionez.

III. tituluan finantza-eragiketetarako arauak daude, eta bertan jasotzen da zorpetzearen araubide juridikoa eta abalena. Zorpetzea izenaren pean jasotzen dira, titulu horretako I. kapituluan, bai mailegu nahiz kreditu eragiketak, bai Zor Publikoko baloreen jaulkipena, eta bukaeran finantza-instrumentuekiko beste eragiketa posible batzuk aipatzen dira. Kapitulu honetako aginduek zorpetze eragiketen araubide juridikoa finkatzen dute, hasi baimenetik eta jaulkipeneraino, eta aipamen xeheak egiten dira zor biziarekin gerora gerta litezkeen gorabeherei buruz. Aldi berean, bereizten dira Foru Komunitateko administrazioko organo bakoitzak zorpetze gaietan dituen eskumenak. Kapitulu honetako aginduen artean nabarmentzekoa da preskripzioari buruzkoa, ontzat ematen baita zorpetze eragiketetarako lau urteko epea, oro har Nafarroako Ogasun Publikoaren arlo ekonomikoko eskubide eta betebeharrentzako ezarria.

II. kapituluak garbi jasotzen du Nafarroako Foru Komunitateak eman ditzakeen abalen araubide juridikoa, eta bertan zehazten dira prozeduraren fase bakoitzean administrazioaren zein organok esku hartu behar duten formalizaziora arte.

Berrikuntza gisa, III. kapituluak bi xedapen ditu enpresa-entitate publikoen, fundazio publikoen eta sozietate publikoen zorpetzearen eta abalen araubideari buruzkoak, eta hor entitate horiek guztiak Nafarroako Gobernuaren baimenaren menpe gelditzen dira gisa horretako eragiketak egiteko.

Jarraian, IV. tituluak Nafarroako Foru Komunitatearen diruzaintzarako arauak ematen ditu, termino hori alde objektibotik eta alde subjektibotik harturik: alegia, finantza-baliabideen multzotzat eta Nafarroako Foru Komunitatearen kutxa-eragiketen organo zentralizatzailetzat. I. kapitulua osatzen duten aginduak Europar zuzenbidearen eskakizunetara egokitu dira, eta ondorioz Foru Komunitateari askatasun handia uzten zaio edozein finantza-entitaterekin eragiketak egiteko, bai Espainiakoekin bai atzerrikoekin, nahiz et kudeaketaren erosotasunak ezarritako muga jakinen bat jarri den. Kobrantza eta ordainketa bideak ahalik eta modu zabalenean arautu dira, gaurko munduaren finantza-eskakizunei egokiturik.

Hemen ere berritzailea da enpresa-entitate publikoen eta sozietate publikoen diruzaintzari buruzko kapitulu bat sartu izana, zeinak Nafarroako Gobernuak noizbait eman litzakeen zuzentarauen menpe geldituko baitira, horrela lortuko baita Nafarroako sektore publikoaren zati handi baten funtsen kudeaketa hobea.

V. tituluaren gaia garrantzi handikoa da; kudeaketa ekonomiko-finantzarioaren barne kontrola, hain zuzen ere. Gauza jakina da kudeaketa ekonomiko-finantzarioaren kontrola administrazio barneko organoek nahiz kanpokoek egin dezaketela. Foru lege honek soilik lehen multzo horri buruz dihardu. Barne-kontrolak aukera ematen dio administrazioari esparru ekonomiko-finantzarioko bere jarduketa indarrean den legeriari eta ekonomia, eraginkortasun eta efizientziaren kanonei nola atxikitzen zaien neurtzeko.

Hiru arlo bereizten dira barne kontrolean: kontu-hartzea, etengabeko finantza-kontrola eta auditoretza publikoa. Barne kontrolaren arlo horietako bakoitzari kapitulu bat eman zaio V. tituluan, eta bakoitzean hasieran bada bat eginkizunaren xedea finkatu eta arautzeko agindu orokorrak, subjektu arduradunak eta kontrolpean eduki daitekeen esparru subjektiboa jasotzen dituena.

II. kapituluak xehetasun handiz arautzen du kontu-hartzea, eta arlo horretako ohiko eskema arau-emaile eta funtzionalei atxikitzen zaie. Hala, jasota dago zenbait administrazio egintzatarako beharrezkoa izan litekeela aurretiazko kontu-hartzea, are administrazioari inolako betebeharrik sortu aurretik. Aurretiazko kontu-hartzearekin batera esku-hartze formal eta materialaren modalitateak jasotzen dira; lehenbizikoa erabaki bat hartzeko beharrezkoak diren baldintzak betetzearen egiaztapenaz ari da, eta bigarrena, berriz, funts publikoen erabilera benetako eta eraginkorraren egiaztapenaz. Kontu-hartze eginkizunetan ari denak bere eragozpenak ager ditzake, eta kudeaketa-organoak haiei buruzko desadostasuna adierazi. Gatazka horiek konpontzeko mekanismoak ere jasota daude. Azkenik, kontu-hartzearen garrantzia garbia denez, izapide hori saihestu den kasuetarako zehapena jasotzen da, eta konponbiderik baldin badago, hartarako bideak ezartzen dira.

Etengabeko finantza-kontrolak beste esparru bat du, III. kapituluan arautua. Horren ondorioz, txostenak emanen dira, eta bertan Kontu-hartzailetzak gomendioak egin ahal izanen ditu, eta zuzenketa-neurriak proposatu, zeinetaz kudeaketa-organoek zilegi duten beren desadostasuna adieraztea, eta betiere, kontu-hartzearen kasuan bezala, konponbideen prozedura-mekanismoak ezartzen dira.

Azkenik, IV. kapituluak auditoretza publikoa arautzen du, Nafarroako sektore publikoaren jarduera ekonomiko-finantzarioa a posteriori kontrolatzeko xedea baitu. Bide ematen du honako hauetarako: kontabilitate erregulartasunaren auditoretza, betetzearena, eragiketena eta dirulaguntzena, eta azken horretan sar daitezke Nafarroako sektore publikoaren barnean ez dauden subjektuak, funts publikoak eskuratzen dituzten guztietaraino iristen baita.

VI. tituluak Nafarroako sektore publikoaren esparruko kontabilitatearen arauak ematen ditu. Kontu Orokorrak onesteko, beharrezkoa da foru lege bat, berezitasun hori baitu Nafarroak. Kontu Orokor horiek behar bezala taxutzeko, beharrezkoa da Nafarroako sektore publikoaren kontabilitate informazio guztia biltzea, behar bezala banandurik. Titulu honen helburua da eska daitekeen informazioa zein den zehaztea. Hortaz, arau eta printzipio orokor sail bat ematen da lehenbizi, betiere arlo bereko europar araudia ahaztu gabe, eta II. kapituluan Nafarroako sektore publikoko entitate eta organoen kontuen edukia zehazten da, gero bateratzeko.

Azkenik, funts publikoen erabileraren gai delikatua agertzen da, zeinak eskatzen baitu araubide bat ezartzea, non zehazturik egon behar baitute zein erantzukizun izan dezaketen iruzurrez edo erru larriz foru lege honetan ezarritako arauak hausten dituztenek, alde batera utzirik, jakina, erantzukizun penalak, horiek dagozkien foroetan eskatu ahal izanen baitzaizkie. Horretarako dago foru lege honetako VII. titulua. Bertan definitzen da, beraz, Nafarroako Ogasun Publikoari sektore zehatz honetan funts publikoak erabiltzean kalte egiten diotenen ondare erantzukizuna, eta hura eskatzeko prozedura eta eraginkor egiteko modua ezartzen dira.

Azkenik, foru lege honek xedapen gehigarri bat du, ogasun arloetan beren arauak ezartzeko autonomia duten erakundeei buruzkoa, lau xedapen iragankor foru lege honek indarra hartu aurretik sortutako eta hala ere ondorio juridikoak izan ditzaketen egoerak araupetzera zuzenduak, eta lau azken xedapen, foru legearen erregelamendu mailako garapenaz, lege testuan kontsignaturik ageri diren zenbatekoen eguneratzeaz, bere edukiaren aurkako arauen indargabetzeaz, eta azkenik, indar hartzeaz dihardutenak.

I. TITULUA

Aplikazio esparruaz eta Nafarroako Ogasun Publikoaz

I. KAPITULUA

Nafarroako sektore publikoaren aplikazio esparrua eta

antolamendua

1. artikulua. Foru legearen xedea.

Foru lege honen xedea da Nafarroako sektore publikoaren aurrekontu araubidea eta araubide ekonomiko-finantzarioa araupetzea.

2. artikulua. Nafarroako sektore publikoa.

Foru lege honen ondorioetarako, honako hauek osatzen dute Nafarroako sektore publikoa:

a) Nafarroako Foru Komunitateko administrazioa.

b) Nafarroako Parlamentua eta haren menpeko organoak.

c) Nafarroako Kontseilua eta Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseilua.

d) Nafarroako Foru Komunitateko administrazioari eratxikitako erakunde autonomoak.

e) Nafarroako Foru Komunitateko administrazioaren enpresa-entitate publikoak.

f) Nafarroako Foru Komunitateko sozietate publikoak. Foru lege honen ondorioetarako, Nafarroako Foru Komunitateko sozietate publikotzat jotzen dira Foru Komunitateko administrazioak sortu eta haren erakunde publikoen zuzeneko edo zeharkako partaidetza duten merkataritza sozietateak, partaidetza horrek sozietatearen kapitalaren gehiengo absolutua osatzen badu. Halako bihur daitezke, halaber, sortu eta gero partaidetza-baldintza horiek bereganatu ondoren, Nafarroako Gobernuak espresuki publikotzat deklaratzen dituenak.

g) Nafarroako Foru Komunitateko administrazioko eta haren erakunde publikoetako fundazio publikoak. Ondorio horietarako, halako bihur daitezke, 15/2004 Foru Legeko 125. artikuluan zehaztuez gain, aurreko arauan ezarritako baldintza ez betetzeagatik sorreran pribatuak izanik, sortu eta gero partaidetza-baldintza horiek bereganatzen dituztenak, eta horrekin batera beren gobernu organoetan administrazioaren ordezkaritzak gehiengoa osatzeko baldintza betetzen dutenak.

h) Beste entitate publiko sortu berri batzuk, sorrera-xedapenak espresuki hala xedatzen badu.

3. artikulua. Iturri sistema.

1. Nafarroako sektore publikoaren aurrekontu araubidea eta araubide ekonomiko-finantzarioa foru lege honetan ematen da, betiere beste arau berezi batzuetan eta europar araudian jasotako berezitasunak galarazi gabe.

2. Zehazki, honako hauek izanen ditu bere arau berezien menpean:

a) Nafarroako Foru Komunitateko tributu sistema.

b) Nafarroako Ondarearen araubide juridiko orokorra.

c) Finantza-betebeharrak bereganatzeko eta gastuak egiteko araubidea, beren berezitasuna dela-eta foru lege honetan arautuak ez dauden gaietan.

3. Zuzenbide Administratiboko gainerako arauak ordezkotzat hartuko dira, eta, halakorik ez bada, Zuzenbide Erkidekoak, eta Nafarroako foru zuzenbide zibilekoek betiere lehentasuna izanen dute araubide erkideko lurraldean indarra dutenen aldean.

4. artikulua. Legez arautu beharreko gaiak.

Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko gai hauek arautuko dira foru legez:

a) Nafarroako aurrekontu orokorrak, eta haietan egindako aldaketak, kreditu bereziak edo kreditu gehikuntzak emateari buruzkoak badira.

b) Tributuak edo errekarguak ezarri, aldatu edo kentzea, bai eta haietan eragina izan dezaketen salbuespen eta hobariak ere, betiere Foru Komunitatearen eskumenen esparruan.

c) Zorpetzeko edo abalak eratzeko eragiketetarako mugak.

d) Nafarroako Foru Komunitateko ondarearen eta kontratazioaren araubidea.

e) Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko gainerako gaiak, baldin eta, legeen arabera, maila horretako araua eskatzen badute.

5. artikulua. Nafarroako Gobernuaren eskumenak Ogasun Publikoaren arloan.

Foru lege honen xede diren gaietan, Nafarroako Gobernuari dagokio:

a) Erregelamenduak emateko ahalmenaz baliatzea.

b) Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legearen proiektua onestea eta Parlamentuari onets dezan aurkeztea.

c) Aurrekontuko dirusarreren gehitzea edo gutxitzea dakarten zuzenketa edo foru lege proposamenak izapidetzeko onartzeari baiezkoa edo ezezkoa ematea, hori guztia Nafarroako Parlamentuaren Erregelamenduan ezarrita dagoenaren arabera.

d) Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legearen proiektua onestea eta Parlamentuari onets dezan aurkeztea.

e) Nafarroako Foru Komunitatearen politika ekonomiko eta finantzarioaren ildoak finkatzea.

f) Legeriak eratxikitzen dizkion gainerako eginkizun eta eskumenak gauzatzea.

6. artikulua. Beste administrazio publiko batzuekin elkarlanean aritzeko hitzarmenak.

Obrak eta zerbitzuak emateko beste administrazio publiko batzuekin egindako hitzarmenetan, bai Nafarroako Foru Komunitatekoen eskumenekoak, bai beste administrazio horien eskumenekoak badira, klausula zehatzak ezarriko dira foru lege hau aplikatzen dela ziurtatzeko, baldin eta Nafarroako Ogasun Publikoak bere baliabideak jartzekoak baditu haiek egiteko.

II. KAPITULUA

Nafarroako Ogasun Publikoaren araubidea

1. ATALA

Nafarroako Ogasun Publikoaren kontzeptua

7. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoaren kontzeptua.

Nafarroako Foru Komunitateak edo haren erakunde autonomoek titular gisa dituzten eduki ekonomikoko eskubide eta betebeharrek osatzen dute Nafarroako Ogasun Publikoa.

2. ATALA

Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideak

8. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoa osatzen duten eskubideak.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideak bi sail hauetan banatzen dira: izaera publikoko eskubideak eta izaera pribatuko eskubideak.

Honakoak dira izaera publikoko eskubideak: tributuak eta eduki ekonomikoko gainerako eskubideak, zeinen titular baitira Nafarroako Foru Komunitatea edo haren erakunde autonomoak, baldin eta zuzenbide publikoen araupeko harremanetatik sortuak badira.

Honakoak dira izaera pribatuko eskubideak: Nafarroako Foru Komunitatearenak edo haren erakunde autonomoenak izanik, aurreko lerrokadan ez daudenak eta, betiere, bere ondare-ondasunen etekin edo emaitza diren gainerako guztiak, jaraunspenez, legatuz edo dohaintzaz eskuratutakoak eta zuzenbide pribatuko araupeko harremanen bitartez lortutako beste edozein.

2. Nafarroako Ogasun Publikoaren baliabideek bere betebeharrak betetzeko xedea dute, salbu eta legez xede batzuei eratxikitzen bazaizkie.

9. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubide ekonomikoen mugak.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubide ekonomikoak ezin izanen dira besterendu, ez kargapean ezarri, ez eta errentan eman, legeek araututako kasuetan izan ezik. Eskubide horien ordainketarako ez da izanen ez salbuespenik, ez barkamenik, ez beherapenik, ez moratoriarik, legeek ezarritako kasuetan eta moduan izan ezik, foru lege honetako 16. artikuluan ezarritakoa ezertan galarazi gabe.

2. Ez da zilegi amore ematea ez auzitegian ez auzitegitik kanpo Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideei dagokienez, ez eta arbitrajearen menpe jartzea haiei buruzko gatazkak ere, ez bada Nafarroako Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik, hartutako Erabakiz.

3. Nafarroako Ogasun Publikoak bere araudi berariazkoetan ezarritako konkurtso-prozesuetako akordio eta hitzarmenak sinatzeko aski du Ekonomia eta Ogasun kontseilariaren baimena.

4. Nafarroako Ogasun Publikoaren kredituen izaera pribilegiatuak abstentzio eskubidea ematen dio konkurtso prozesuetan, nahiz eta, haiek dirauten bitartean konkurtso legerian ezarritako akordio edo hitzarmenak sinatu ahal izanen dituen, eta, zordunaren eta bidezkotzat jotzen diren bermeekin, ordainketarako baldintza bereziak hitzartu ere. Baldintza horiek ezin izanen dira zordunarentzako hobeak izan prozesu judizialaren bukaerako akordio edo hitzarmenean jasotakoak baino. Halaber, kreditu horiek dirusarrera publikoen araudian ezarritako moduan konpentsatzeko erabakia ere har dezake.

Aurreko lerrokadak aipatzen dituen akordio eta hitzarmenak sinatu eta gauzatzeko, beharrezkoa da Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Ogasun Departamentuaren baimena, baldin eta legez edo hitzarmenez kreditu horiei buruzko dirubilketaren kudeaketa berari badagokio, eta kasu horretan hitzartutakoari jarraikiko zaio.

Nafarroako Ogasun Publikoaren gainerako kredituetan Ekonomia eta Ogasun kontseilariak du eskumena, eta Departamentuko beste organo batzuen esku uztea ere zilegi da.

5. Nafarroako Ogasun Publikoak zilegi du beraren kaltean haren zordunek gauzatutako egintza eta kontratuak hutsaltzea, aplikatzekoak diren lege-xedapenen arabera.

3. ATALA

Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideen araubide juridikoa

10. artikulua. Arau orokorrak.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideak atal honetako arauen eta aplikatzekoak zaizkien arau berezien menpe egonen dira. Bereziki, tributuen aplikazioa tributuei buruzko foru legeria orokorrean xedatutakoari lotuko zaio, bere iturri sistemaren arabera.

2. Zordun batek zenbateko bat ordaintzen badu zein kontzepturi aplikatu behar zaion adierazi gabe, eta kobratzeko kreditu bat baino gehiago baldin badaude, zordunarentzat kostu handienekoa denari aplikatuko zaio ordaindutakoa, eta, bestela, zaharrenari, halakotzat hartuz borondatezko epearen mugaeguna lehen duena.

11. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideen prerrogatibak.

Izaera publikoko eskubide bakoitzerako ezarritako prerrogatibak ezertan galarazi gabe, dagozkien administrazio prozeduren arabera kobratuko dira, hala bada, eskubide horiek, eta tributuen foru legeria orokorrean eta haien garapenerako erregelamenduetan ezarritako prerrogatibak izanen ditu kobrantzak.

12. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideen sorrera, eskurapena eta iraungipena.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideak eskubide bakoitza arautzen duen araudian ezarritakoaren arabera sortzen eta eskuratzen dira.

2. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideak tributuen foru legeria orokorrean ezarritako kausengatik eta legeetan ezarritako gainerakoengatik iraungitzen dira.

Foru lege honetan eta eskubide bakoitzaren araudian ezarritakoa ezertan galarazi gabe, Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideak iraungitzeko moduen prozedurak, beharkizunak eta ondorioak tributuen foru legeria orokorrean eta haiek garatzeko erregelamenduetan ezarritakoaren menpe egonen dira.

13. artikulua. Premiamendu probidentzia eta premiamendu prozedura etetea.

1. Izaera publikoko eskubideei buruzko zorren zorpekotasuna frogatzen duten premiamendu probidentziak, organo eskudunak luzatuak, aski titulu dira premiamendu prozedura irekitzeko, eta epai judizial baten indar exekutibo bera daukate ordaintzera behartuta daudenen ondasun eta eskubideen kontra ekiteko.

2. Premiamendu prozedura administratiboak eten daitezke interesdunek paratutako errekurtso edo erreklamazioen ondorioz, betiere tributuen arloko errekurtso eta erreklamazioei buruzko araudian legez edo erregelamenduz ezarritako modu eta baldintzak betetzen badira.

3. Premiamendu prozedura berehala eten eginen da, bermea jarri beharrik gabe, interesdunak frogatzen baldin badu ezen, zorra zehazterakoan, akats material, aritmetiko edo egitateko bat suertatu dela beraren kaltetan, edo zorra ordaindu, barkatu, konpentsatu, atzeratu edo eten egin dela.

4. Prozedura horien aurka erreklamazioak eginen balira, hirugarrengotzaz edo Nafarroako Ogasun Publikoarekiko inolako erantzukizunik ez duen norbaiten bestelako akzio zibilez, prozeduraren xede diren kredituei buruz berea edo eskualdatutakoa den betebehar edo kudeaketaren bat dela medio, hona zein bide jarraituko den:

a) Jabari-hirugarrengotza bada, bidezko diren ziurtatze neurriak hartu ondoren, gatazkapeko ondasun edo eskubideei dagokien zatian bakarrik etenen dira prozedura horiek, eta gertakizun hau arlo administratibotik bideratuko da, bide judizialera jo baino lehen.

Erreklamazioa bide administratiboan ezesten bada, premiamendu prozedurak aurrera eginen du, salbu eta agiri bidezko frogak aurkezten badira demanda judiziala jartzeko erregelamenduz ezarritako epean.

Nafarroako Foru Komunitateko administrazioak zilegi du premiamendu prozedura etetea, baldin eta exekuziotik ordaina ezinezkoa edo zaila duten kalteak sor balitezke. Bi kasuetan, eteteko erabakiak erregelamenduzko neurriak ezarriko ditu, kredituak segurtatzeko.

b) Baldin eta eskubide hobekoa bada hirugarrengotza, ondasunak gauzatu arte jarraituko du prozedurak, eta handik ateratakoa hirugarrengotzaren ondoriozko gordailuan kontsignatuko da.

14. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoari zor zaizkion zenbatekoen geroratzea edo zatikatzea.

1. Zilegi da, erregelamenduz ezartzen den prozeduraren arabera, zuzenbide publikoko harremanaren ondorioz Nafarroako Ogasun Publikoari zor zaizkion zenbatekoak geroratu edo zatikatzea, bai borondatezko epean bai premiamenduzkoan. Horretarako, ordaintzera behartuek aldez aurretik eskatu behar dituzte neurri horiek, haien altxor egoerak aldi batez beren zorrak ordaintzea galarazten badie. Geroratutako zenbatekoek foru lege honetako 18. artikuluan ezarritako berandutza-interesa sorraraziko dute.

2. Zenbateko horiek bermatu egin beharko dira, honako kasu hauetan izan ezik:

a) Zor txikiak, halakotzat harturik ondorio hauetarako Ekonomia eta Ogasun kontseilariak ezartzen dituen kopuruez beherakoak.

b) Zordunak ondasun edo krediturik aski ez duenean zorra bermatzeko, eta haren ondarea exekutatzeak eragin nabarmena izanen badu kasuan kasuko jarduera ekonomikoko produkzio gaitasuna eta enplegu maila mantentzean, edo Foru Komunitatearen interesei kalte handiak ekarriko badizkie.

3. Hona nor diren zorrak geroratzeko edo zatikatzeko espedientea ebazteko eskudun:

a) Dirubilketa Zerbitzuko zuzendaria, geroratu edo zatikatu beharreko zorra 200.000 euro baino handiagoa ez denean.

b) Ekonomia eta Ogasun kontseilaria, geroratu edo zatikatu beharreko zorra 200.000 euro baino handiagoa eta 1.500.000 eurokoa edo gutxiagokoa denean.

c) Nafarroako Gobernuaren Erabakiz, geroratu edo zatikatu beharreko zorra 1.500.000 euro baino handiagoa denean.

15. artikulua. Zorren konpentsazioa.

1. Kapitulu honetan aipatzen diren kasu eta baldintzetan zilegi izanen da Nafarroako Zerga Ogasunaren aldeko zorrak partez nahiz osorik konpentsazioz iraungitzea, dirubiltze kudeaketaren aldian badaude, dela borondatezkoan dela nahitaezkoan, Nafarroako Ogasun Publikoak zordunaren alde aitortzen dituen kredituak erabilita.

Halaber, zilegi izanen da aurreko lerrokadan sartzen ez diren zorrak ere konpentsazioz iraungitzea tributu eta zuzenbide publikoko beste baliabideen gaineko arauek hala aurreikusten dutenean.

Likidazio bat, haren ordainketarako dirusarrera osoa edo partezkoa egin ondoren, baliogabetu eta beste batez ordezten bada, zilegi izanen da likidazio berria lehendik ordaindutakoan gutxitzea.

2. Konpentsazioz iraungi daitezke Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitateek beren artean dituzten zor mugaeguneratu, likido eta eskagarri guztiak.

16. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideen preskripzioa.

1. Errekurtso bakoitzari buruzko legeetan ezarritakoa salbu, lau urteren buruan preskribatuko dira Nafarroako Ogasun Publikoaren honako eskubide hauek:

a) Bere alde kredituak aitortu edo likidatzekoa, epe hori eskubidea gauzatzea zilegi zen egunetik kontaturik.

b) Kreditu aitortu edo likidatuak kobratzekoa, jakinarazpen egunetik kontaturik edo, hura aginduzkoa ez bada, mugaegunetik.

2. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideen preskripzioa tributuen foru legeria orokorrean ezarritakoaren arabera geldituko da etenda, eta ofizioz aplikatuko da.

3. Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideei, behin preskribatutzat emanez gero, baja eman behar zaie dagozkien kontuetan, beharrezkoa den espedientea izapidetu ondoren.

4. Nafarroako Ogasun Publikoaren kredituen preskripzioaren ondorioz sor daitezkeen erantzukizunen adierazpena eta eskaera eginen da foru lege honetako VII. tituluan ezarritakoaren arabera.

17. artikulua. Zenbateko txikiko eskubide ekonomikoak.

Ekonomia eta Ogasun kontseilariak zilegi du zorrak ez likidatzeko xedatzea edo, hala bada, likidazioak ezeztatu eta kontabilitatean haiei baja emanaraztea, baldin eta ordainarazpenaren eta dirubilketaren kostuei aurre egiteko modukotzat ezartzen den kopurutik beherako zenbatekoa duten zorrak suertatzen badira.

18. artikulua. Berandutza interesak.

1. Baldin eta kontrakoa dioen xedapen espresurik, foru lege batean jasotakorik, ez bada, Nafarroako Ogasun Publikoari zor zaizkion zenbatekoek, inolako ohartarazpen edo errekerimenduren beharrik gabe, indarra duen berandutza-interesa sorraraziko dute, mugaegunaren biharamunetik hasita. Atal honetan sartzen dira entitate finantzario laguntzaileek, bulego likidatzaileek eta Nafarroako Ogasun Publikoaren kontura dirua biltzen ari diren entitateek bildutako zenbatekoak, baldin eta ezarritako epean zenbateko horiek sartu ez badituzte Nafarroako Foru Komunitateko Diruzaintzan.

2. Lege berezietan besterik xedatzen ez bada, berandutza-interesa kalkulatuko da urte bakoitzari edo kalkulu epea osatzen duen epeari diruaren legezko interesa aplikatuz.

3. Aurreko ikatz-zatietan xedatutakoa ulertu behar da tributu arloko berezitasunak ezertan galarazi gabe.

4. ATALA

Nafarroako Ogasun Publikoak dituen izaera pribatuko eskubideak

19. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoak dituen izaera pribatuko eskubideak.

1. Nafarroako Ogasun Publikoak dituen izaera pribatuko eskubideak gauzatuko dira zuzenbide pribatuaren arau eta prozeduren arabera.

2. Zuzenbide pribatuko harreman juridiko baten ondorioz Nafarroako Ogasun Publikoari zor zaizkion diru-kopuruak geroratu edo zatikatzen ahal dira, erregelamenduz ezarritako kasu eta baldintzetan.

5. ATALA

Nafarroako Ogasun Publikoaren betebeharrak

20. artikulua. Betebeharren iturriak.

Nafarroako Ogasun Publikoaren betebeharrak sortzen dira legetik, negozio juridikoetatik eta antolamendu juridikoaren arabera betebehar horiek sortzen dituzten egintza edo gertaeretatik.

21. artikulua. Betebeharren eskagarritasuna.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren betebeharrak Nafarroako aurrekontu orokorren exekuziotik, epai judizial irmotik edo legez baimendutako finantza-eragiketetatik sortuak badira baizik ez daitezke eskagarri gerta.

Tributuei buruzko abenduaren 14ko 13/2000 Foru Lege Orokorreko 59. artikuluak xedatutakoa ezertan galarazi gabe, Nafarroako Ogasun Publikoak norbaitekin betebehar ekonomikoak izan eta horrek bete gabe baldin baditu dagozkion tributu betebeharrak, Ogasun Publikoak atzeratu eginen du betebehar ekonomiko horien ordainketa, harik eta tributu-betebeharrak betetzen diren arte.

2. Betebehar horiek Foru Komunitatearen prestazio edo zerbitzuetatik sortuak badira, ez da zilegi ordainketa egitea harik eta hartzekodunak bere betebeharra bete edo bermatu ez badu, salbu eta neurri hori hartzeak eragiketaren atarramentuari kalte eragin badiezaioke.

22. artikulua. Betebeharren iraungipena.

1. Nafarroako Ogasun Publikoaren izaera publikoko eskubideak Nafarroako Foru Zuzenbide Zibilaren Konpilazioan jasotako kausengatik eta legerian ezarritako gainerakoengatik iraungitzen dira.

2. Nafarroako Ogasun Publikoaren betebeharrak iraungitzeko aurrekontu kredituak kudeatuko dira foru lege honetan eta bera garatzeko xedapenetan xedatutakoaren arabera.

23. artikulua. Prerrogatibak.

1. Ez da epaimahairik ez administrazio agintaritzarik enbargo probidentziarik eman edo exekuzio manamendurik igor dezakeenik Nafarroako Foru Komunitatearen ondare ondasun eta eskubideen aurka, zerbitzu publiko edo eginkizun publiko bati eratxikiak badira, haien etekinak edo besterentzearen emaitza askotariko xedeetara eratxikiak badira, edo sozietate publikoen kapitalaren adierazgarri diren balore edo tituluak badira, eta betiere sozietate horiek politika publikoak egiten badituzte edo Foru Komunitatearentzako interes ekonomiko orokorreko zerbitzuak ematen badituzte.

2. Nafarroako Ogasun Publikoaren karguko betebeharrak ezartzen dituzten ebazpen judizial edo administratiboak betetzea dagokio gaia dela-eta eskumena duen organo administratiboari, nahiz eta horrek ez duen kentzen exekuziorako beste modalitate batzuk eskatu ahal izatea, Konstituzioarekin eta legeekin bat.

3. Betetzea dagokion organo administratiboak betebeharra aitortuko du, foru lege honetako 52. artikuluaren 1. idatz-zatiko c) letran ezarri bezala. Dena dela, ebazpenaren jakinarazpenetik hiru hilabeteko epean gauzatu behar da ordainketa.

24. artikulua. Berandutza interesak.

Ekainaren 29ko 2000/35/EE Zuzentarauan ezarritakoa ezertan galarazi gabe, dagokion ebazpena jakinarazi edo betebeharra aitortu eta biharamunetik bi hilabeteko epean administrazioak Nafarroako Ogasun Publikoaren hartzekodunari ordaintzen ez badio, hurrengo egunetik hasi eta erabat kitatzen den arte ordaindu beharko dio foru lege honetako 18. artikuluko 2. idatz-zatian adierazitako interesa, zorpeko kopuruaren gainekoa.

Hala ere, ez da berandutza-interesik sorraraziko hartzekodunak Nafarroako Ogasun Publikoarekiko tributu-betebeharrak beteak eduki ez dituen epeetan. Era berean, ordainketa-prozeduran hartzekodunari egotz dakizkiokeen gainerako atzerapenak ez dira kontuan hartuko berandutza-interesen sorrarazpen-epea kontatzeko orduan.

Tributuen arloan, administrazioaren kontratazioari eta nahitaezko desjabetzeari dagokionez, haien legeria berezian xedatutakoa aplikatuko da.

25. artikulua. Betebeharren iraungipena.

1. Foru lege honetan berariaz edo lege berezietan ezarritakoa salbu, lau urteren buruan preskribatuko dira honako hauek:

a) Nafarroako Ogasun Publikoari betebeharren aitorpena edo likidazioa eskatzeko eskubidea, baldin eta haien aitorpena edo likidazioa eskatu ez bada hartarako beharkizunak bete izanaren agiri frogagarriak aurkeztuz. Epea kontatzen hasteko, betebeharra sortu duen zerbitzua edo prestazioa bukatu zen data hartuko da oinarritzat, edo bestela eskubidea gauzatu ahal izan zen eguna, azken hori ondorengoa bada.

b) Nafarroako Ogasun Publikoari betebehar aitortuen edo egindako likidazioen ordainketa eskatzeko eskubidea, baldin eta hartzekodun legitimoek edo haien eskubidedunek eskatzen ez badute. Epea kontatzen hasiko da betebeharraren aitorpenaren jakinarazpen-egunetik edo likidazioarenetik aurrera.

2. Lege berezien alde egindako salbuespen horrekin, preskripzioa Kode Zibilaren xedapenen arabera etenen da.

3. Nafarroako Ogasun Publikoak bere gain dituen betebeharrei, behin preskribatutzat emanez gero, baja eman behar zaie dagozkien kontuetan, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak beharrezkoa den espedientea izapidetu ondoren.

II. TITULUA

Nafarroako aurrekontu orokorrak

I. KAPITULUA

Xedapen orokorrak

1. ATALA

Edukia eta onespena

26. artikulua. Definizioa.

Nafarroako aurrekontu orokorrak dira foru lege honetako 2. artikuluan definitzen den foru sektore publikoa osatzen duten organo eta entitateetako bakoitzak ekitaldian zehar likidatu beharreko eskubide eta betebeharren adierazpen zenbakidun, bateratu eta sistematikoa.

27. artikulua. Irispide subjektiboa.

Honako hauek osatzen dituzte Nafarroako aurrekontu orokorrak:

a) Nafarroako Parlamentuaren aurrekontuak, arartekoarenak eta Comptos Ganberarenak.

b) Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen aurrekontuak.

c) Foru lege honetako 2. artikuluko c) eta h) letretan aipatzen diren Foru Komunitateko entitate publikoen aurrekontuak.

d) Enpresa-entitate publikoen aurreikuspeneko finantza-egoeren orriak.

e) Foru Komunitateko fundazio publikoen eragiketa arrunten eta kapital eta finantza eragiketen aurrekontuak.

f) Foru Komunitateko sozietate publikoen jarduketa, inbertsio eta finantzaketa programak, baita finantzen egoera-orriak ere.

28. artikulua. Indarraldia.

Aurrekontu ekitaldia urte naturalarekin bat etorriko da, eta, bestelako xedapen espresik izan ezean, hari egotziko zaizkio:

a) Hartan likidatutako eskubide ekonomikoak, edozein delarik sortu diren epea.

b) Kasuan kasuko ekitaldiaren bukaera arte aitortutako betebehar ekonomikoak, baldin eta dagozkien kredituen kargura ekitaldian egindako gastuei lotuak badira.

29. artikulua. Edukia.

1. 27. artikuluko a), b) eta c) letretan aipatzen diren aurrekontuetan honako hauek agertuko dira:

a) Gastuen egoera-orria; horren barrenean jasoko dira, behar bezala zehazturik, ekitaldian zehar betebeharrei aurre egiteko gehienez ere aitor daitezkeen kredituak. Gastuen egoera orri hori osatuko dute, bereizirik, onura fiskalek eta urte anitzetarako gastu konpromisoek.

b) Dirusarreren egoera-orria; horren barrenean jasoko dira aurreikuspenen arabera ekitaldian likidatuko diren eskubide ekonomikoen zenbatespenak. Nafarroako aurrekontu orokorretako dirusarrera aurreikusiek aurrekontuko gastu osoak estaltzeko adinakoak izan behar dute.

2. 27. artikuluko d), e) eta f) letretan aipatzen diren agirietan titulu honetako II. kapituluan aurreikusitako informazioa agertuko da.

30. artikulua. Aurrekontuetako kreditu eta programak.

1. Nafarroako Foru Komunitateko eta haren erakunde autonomoen aurrekontuetan onetsitako beharrak betetzeko jasotako esleipen banakatuetako bakoitza da aurrekontuetako kreditu. Haren identifikazioa sailkapen organiko, ekonomiko, funtzional eta programen araberakoak emanen du.

2. Aurrekontuko programa bat, berriz, helburu batzuk lortzeko asmoz unitate organikoen eskura jarritako baliabide-multzoak osatzen du.

Programa bakoitzerako, haren gaineko erantzukizuna duen unitate organikoa adieraziko da, eta unitate horrek bai helburuak betetzea bai programaren jardueretatik sortutako dirusarrerak eskuratzea hartuko du bere gain.

Aurrekontuko programa bat zenbateraino bete den egiaztatzeko, emaitzei begiratuko zaie, haiek neurgarriak eta atzemangarriak direnean. Emaitzak neurgarriak ez badira, zeharbidezko neurketarako adierazleen bitartez eginen da egiaztapena.

31. artikulua. Aurrekontuen egitura.

1. Nafarroako aurrekontu orokorren egitura Ekonomia eta Ogasun Departamentuak erabakiko du, kontuan harturik Nafarroako sektore publikoaren antolamendua, dirusarreren eta gastuen izaera ekonomikoa eta lortu nahi diren xede eta helburuak.

2. Aurreko idatz-zatian aurreikusitako ondorioetarako, Nafarroako aurrekontu orokorrak programaka prestatuko dira, 30. artikuluan xedatutakoaren arabera. Programak, alde batetik, aurrekontuetako gastu-kontusailez osatuak izanen dira, zenbatekoari eta helburuari dagokienez identifikatuak, eta bestetik, dirusarreren kontusailez, zenbatekoari eta sorburuari dagokienez identifikatuak. Programa hauek aurrekontu proiektuetan banandu daitezke, zeinetan jasoko baitira programaren helburuak lortzera zuzendutako jarduera homogeneoak.

3. Sailkapen organikoak, bestalde, zehazten diren unitate organikoen arabera bilduko ditu kredituak eta dirusarrerak.

4. Sailkapen ekonomikoak kredituak eta dirusarrerak bakoitzaren izaera ekonomikoaren arabera bilduko ditu.

5. Sailkapen funtzionalak kredituak bilduko ditu, lortu nahi diren helburuen izaeraren arabera.

32. artikulua. Aurrekontua kudeatzeko printzipioak eta arauak.

1. Nafarroako sektore publikoaren kudeaketa Nafarroako Parlamentuak urtero onetsitako aurrekontuaren araubidearen menpe dago.

2. Eskubide eta betebeharren araubidea osotasunaren printzipioari lotuko zaio, honako atal hauetan ezarritakoarekin bat:

a) Eskubide likidatuak eta betebehar aitortuak zenbateko osoan aplikatuko zaizkie aurrekontuei, eta debekatua dago betebeharrei aurre egitea likidatzekoak diren eskubideak edo jadanik sartuak gutxituz, foru lege batek espresuki horretarako baimena eman ezean.

b) Aurreko letran xedatutakotik salbuetsirik daude auzitegi, agintaritza edo organo administratibo eskudunak bidegabekotzat aitortutako dirusarreren itzulketak, baldin eta ekitaldi bereko dirusarrerekin bat baldin badatoz.

c) Artikulu honen ondorioetarako, zenbateko osotzat honako hau ulertuko da:

Betebehar aitortuen kasuan, bidezko diren salbuespen eta hobariak aplikatu ondoko emaitza.

Eskubide likidatuen kasuan, bidezko diren salbuespen eta hobariak aplikatu ondoko emaitza, betiere bidezkoak izanik onura fiskal gisa jasota ez badaude. Onura fiskalak Nafarroako Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen aurrekontuari dagokion gastuen egoera-orriaren osagai izanen dira.

33. artikulua. Nafarroako Parlamentuaren, Comptos Ganberaren, arartekoaren eta bestelako entitateen aurrekontuak.

Nafarroako Parlamentuaren, Comptos Ganberaren, Nafarroako arartekoaren eta 27. artikuluko c) letran bildutako bestelako entitateen aurrekontuen onespena foru lege honetako xedapen gehigarri bakarrean xedaturikoarekin bat etorriko da.

34. artikulua. Prestatzeko prozedura.

1. Nafarroako Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak proposaturik, onetsiko ditu, foru lege honetako arauekin bat, hurrengo ekitaldiko aurrekontuak prestatzeko jarraibide ekonomiko eta teknikoak.

2. Foru Komunitateko administrazioko departamentuek jarraibide horien arabera prestatuko dituzte beren aurrekontuen aurreproiektuak, eta Ekonomia eta Ogasun Departamentuari bidaliko dizkiote, berei atxikitako erakunde autonomoenekin batera.

3. Enpresa-entitate publiko, fundazio publiko eta sozietate publikoek prestatuko dituzte 27. d)-tik f)-ra bitarteko letretan aurreikusitako dokumentuak, eta Ekonomia eta Ogasun Departamentuari igorriko dizkiote, Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko aurreproiektuan sartzeko.

35. artikulua. Aurreproiektuaren edukia.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuari dagokio Nafarroako Gobernuaren esku jartzea Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legearen aurreproiektua, hark horri buruzko erabakia har dezan. Aurreproiektuak honakoak bilduko ditu:

a) Nafarroako aurrekontu orokorren aurreproiektua, zeinaren edukia foru lege honetako 27., 29., 30. eta 31. artikuluetan eta haiekin loturikoetan xedatutakoari atxikiko baitzaio.

b) Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legearen testu artikuludunaren aurreproiektua.

36. artikulua. Parlamentuari igortzea.

1. Nafarroako aurrekontu orokorrak foru legez onetsiko dira.

2. Nafarroako aurrekontu orokorrak onesten dituzten foru legeek arauak eman ditzakete, gainera, Nafarroako Ogasun Publikoaren gai berekietarako edo harekin zuzenean edo zeharka loturiko beste zenbait gaitarako.

3. Urte bakoitzeko azaroaren lehena baino lehen, Nafarroako Gobernuak Parlamentuari bidaliko dio aurrekontu orokorren foru legearen proiektua, hark azter, zuzendu eta, hala bada, onets dezan.

Foru lege proiektu horri aurkeztutako zuzenketek ezin dute inola ere proposatu foru lege honetako 47. artikuluko 1. idatz-zatiko a), b), c) eta e) letretan jasotako kreditu zabalgarrietarako aurreikusitako kontsignazioaren murrizketarik.

4. Foru lege proiektu horri agiri hauek erantsi beharko zaizkio:

a) Ekonomiaren eta Nafarroako Ogasun Publikoaren egoera eta perspektibei buruzko txosten bat.

b) Oroitidazki ekonomiko bat, aurrekontuen edukia argitu eta une horretan indarra duten aurrekontuekin dituen alde nagusiak azalduko dituena. Oroitidazkian jasoko da, halaber, Nafarroaren tributu berekietan eragina duten onura fiskalen zenbatespen bat.

c) Gastu programen eta haien urteko helburuen oroitidazki deskribatzaileak.

d) Hirugarren hiruhilekoaren bukaeran aurrekontu indardunek duten betetze-egoera eta aurrekontu horiek ekitaldiaren bukaeran izanen duten betetzeari buruzko aurreikuspenak.

e) Hurrengo ekitaldian, hala bada, gerta litezkeen plantilla-gehitzeei buruzko txostena.

f) Hurrengo ekitaldietan jarraipena izan behar duten inbertsio errealetarako kredituen zerrenda.

g) Aurrekontuen kontu bateratua.

h) Une bakoitzean indarra duen legeriaren arabera aginduzkoak diren txostenak.

37. artikulua. Nafarroako aurrekontu orokorren luzapena.

1. Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legea ez bada onartzen dagokion ekitaldi ekonomikoaren lehenbiziko eguna baino lehen, aurreko ekitaldiko foru legea automatikoki luzatutzat emanen da, hark indarra hartu arte.

2. Aurrekontu luzatuetako kredituen zenbateko osoa izanen da luzatzen den ekitaldiari dagokion hasierako aurrekontuan ageri dena.

3. Luzapenaren indarraldian gastu baimenak honako arau berariazkoei jarraituko die, foru lege batek besterik esan ezean:

a) Luzapenak ez du eraginik izanen luzatzen diren aurrekontuen ekitaldiaren bukaeran bukatu ziren zerbitzu edo programei dagozkien gastuetarako kredituetan edo ekitaldi hartan iraungi ziren betebeharretarako zirenetan. Zenbateko horrekin Luzapen Funtsa deritzona osatuko da, zeinak bakar-bakarrik balioko baitu finantzatzeko hurrengo b) letran jasotako kontratuetako betebehar posibleak edo hurrengo c) letran ezarritakoaren babesean Nafarroako Gobernuak har litzakeen erabakietatik sortuak. Funts horren beste edozein xede Nafarroako Parlamentuak aurretiaz baimendu beharko du foru legez.

b) Zilegi da, bere garaian indarrean izandako baimenen babesean, aldez aurretik hitzartutako gastuak luzapenaldian egitea, eta gauza bera lege mailako araudi bidez behartuak diren gastuen kasuan. Hala ere, gastu horien muga izanen da luzatzen den ekitaldi ekonomikoari dagokion konpromisoa betetzeko behar den zenbatekoa. Aurrekontuko kreditua ez baldin bada konpromisoak betetzeko behar den zenbatekoa adinakoa, zilegi izanen da hura gehitzea dagokion programaren beste kreditu batzuen kargura edo, halakorik ezean, beste edozein programaren kargura. Mugimendu horiek ez dira aurrekontuko aldaketatzat hartuko, ezein kasutan.

c) Nafarroako Gobernuak zilegi du bere menpeko langileen lansariak gehitzea, ekitaldi berriaren lehenbiziko egunetik aurrera, Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko azken foru legean baimendutako portzentajea baino handiagoa ezin izan daitekeen portzentaje batean.

d) Aurrekontu luzatuaren egitura organikoa, zenbateko osoa aldatu gabe, exekutatu behar den aurrekontuaren ekitaldian indarra duen antolamendu administratiboari egokituko zaio.

4. Ekitaldi berrirako Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legeak ez baldin badu jasotzen luzapenaldian baimendutako kredituren bat edo kopuru txikiagoan jasotzen badu, lortu beharreko helburuak kontuan hartuz egokiena den programari aplikatuko zaio zenbateko hori, eta falta dena, berriz, dagokion programaren beste kreditu batzuen kargura finantzatuko da, ahal bada, edo bestela beste edozein programaren kargura. Mugimendu horiek ez dira aurrekontuko aldaketatzat hartuko, ezein kasutan.

5. Artikulu honetan aipatzen diren aurrekontuko mugimendu horiek egiteko eskumenak Ekonomia eta Ogasun kontseilariak ditu, dagokion departamentuak proposaturik.

2. ATALA

Kredituak eta haien aldaketak

38. artikulua. Aurrekontuen berezitasuna.

1. Gastuetarako kredituak ez dira erabiliko aurrekontuei buruzko foru legean edo behar bezala onetsi diren aldaketetan baimendu diren xede berariazkorako baizik.

2. Programa bakoitzean, kreditu baimenduak mugakor eta lotesleak dira kontzeptu mailan. Hala ere, langile gastuetarako kredituak lotesleak dira artikulu mailan eta ondasun eta zerbitzuetako gastu arruntetarakoak, berriz, kapitulu mailan.

Salbuetsirik daude honako kreditu hauek, zeren kasu honetan Ekonomia eta Ogasun kontseilariak ematen dituen arauak aplikatuko baitzaizkie:

a) Foru lege honetako 47. artikuluaren arabera zabalgarriak direnak.

b) Dirulaguntza izendunak ezartzen dituztenak.

c) Ekitaldian zehar onartzen diren kreditu bereziak eta kreditu gehikuntzak.

d) Inkorporazioz gehitu diren kredituak.

e) Aurrekontuko zuzenketen ondorioz sortutako edo gehitutako kredituak.

3. Lotespen maila horietan egiten diren funts mugimenduei "aurrekontuko doikuntzak" deritze eta ez dute aurrekontuko aldaketaren izaerarik.

4. Aurreko 2. idatz-zatian aipatzen diren lotespen mailen barrenean, zilegi da ezartzea, edo hala bada, sortzea gastuak zuzen aplikatzeko beharrezkoak diren kontusailak.

Aurreko lerrokadan xedatutakoa gorabehera, ezin dira sortu, loturaz, dirulaguntza izendunetarako kontusailak, salbu eta lege mailako arau batetik sortuak edo Nafarroako sektore publikoko beste entitate batzuentzako sortutako dirulaguntza edo ekarpenak badira.

5. Kontusail berriak ere sor daitezke, nahiz eta loturarik ez izan, kreditua inkorporazio batetik, gastuari loturiko dirusarrera batetik edo orotarako kreditu baten transferentziatik sortua denean.

39. artikulua. Gastu konpromisoen mugak.

1. Ezin da gastu konpromisorik ez betebeharrik hartu, dagokien gastuen egoera-orrian jasotako kredituen zenbatekoaren gainetik.

2. Zuzenbide osoz deusezak dira aurreko idatz-zatian jasotako agindua betetzen ez duten egintza administratiboak eta erregelamendu xedapenak, eta horrek ez ditu galaraziko foru lege honetako VII. tituluan araututako erantzukizunak.

40. artikulua. Urte anitzeko gastu konpromisoak.

1. Urte anitzeko gastua da, foru lege honen ondorioetarako, gastuaren konpromisoa irmoki hartu zen ekitaldiaren hurrengoan edo hurrengoetan osorik edo zati batez gauzatzen dena.

2. Oro har, urte anitzeko gastu bat ezin zaie egotzi lau ekitaldi baino gehiagori, foru lege batek epe luzeagoa ezarri ezean.

3. Ekitaldi batean dauden urte anitzeko konpromiso irmoen zenbateko osoa ezin da izan hasierako aurrekontuaren portzentaje hauetatik gorakoa, kapitulu ekonomiko bakoitzean:

Segidako hurrengo ekitaldian, 100eko 70.

Bigarren ekitaldian, 100eko 60.

Hirugarren ekitaldian, 100eko 50.

Laugarren ekitaldian, 100eko 30.

4. Aurreko 2. eta 3. idatz-zatietan xedatutakotik salbuetsirik daude hurrengo ekitaldietan exekutatuko diren gastu konpromisoak, foru lege mailako xedapenez espresuki baimenduak badira; izan ere, xedapen haietan jasotako aginduen pean egonen dira. Foru lege horiek baimentzen badituzte lau urte baino gehiagotan egiteko gastuak eta ez baldin bada ekitaldi gehigarrietarako gehieneko konpromiso portzentajerik, laugarren ekitaldian edo ondokoetan egotz daitezkeen gastuak ezin izanen dira, osorik hartuta, hasierako aurrekontuko gastuen egoera-orriko kapitulu bakoitzaren zenbatekoaren 100eko 30 baino gehiagokoak izan.

5. Aurrekontua exekutatzeko eskumenaz baliatzea ezertan galarazi gabe, urte anitzeko konpromisoa hartu ahal izateko Nafarroako Gobernuaren baimen aurretiazkoa behar da, foru lege batez espresuki baimen hori ematen denean izan ezik. Dena dela, foru lege honetako 52. artikuluko 1. idatz-zatiko a) letran aipatzen den gastu baimenaren zenbatekoa 150.000 eurotik beherakoa denean eta gastu konpromisoak eragina duenean konpromisoa irmo bihurtu ondoko ekitaldian soilik, ez da beharrezkoa izanen Gobernuak aldez aurretik baimen hori ematea.

6. Nafarroako Gobernuak urte anitzeko konpromisoak hartzeko emandako baimenak baimen horiek ematen diren aurrekontu ekitaldian hartutako konpromisoei buruzkoak direla ulertuko da beti, honako salbuespen hauekin:

a) Zilegi da ekitaldi batean aldez aurretik izapidetzea urte anitzeko gastu konpromisoak, nahiz eta gastu horiek hurrengo ekitaldian formalizatzekoak izan; kasu horietan, Nafarroako Gobernuak hartarako baimena eman dezake konpromiso horiek hartu aurreko ekitaldian, nahiz eta haien irmotasuna hurrengo ekitaldiko aurrekontuan kreditua izatearen baldintzapean egonen den.

b) Nafarroako Gobernuak eman dezake, Erabaki bakar batean, urte anitzeko gastu konpromisoak hartzeko baimena eta baita haien luzapenetarakoa ere. Luzapenen indarraldiak erabakiko du konpromisoaren irmotasuna.

7. Urte anitzeko gastu konpromisoak kontabilitatean sartu behar dira eta 3. idatz-zatian aipatzen diren mugetan zenbatuko dira haiek irmo bihurtzen direnetik.

41. artikulua. Kredituen denbora-gorabeherak.

1. Aurrekontuetako gastuen egoera-orrian kontsignatutako kredituen kargura ez dago betebeharrik hartzerik, ez badira erosketa, obra, zerbitzu eta gainerako prestazio edo oro har gastuetatik sortutakoak, kredituari loturiko organoak aurrekontu ekitaldi berean egindakoak.

2. Aurreko idatz-zatian ezarritakoa gorabehera, honako betebehar hauek aplikatuko zaizkie ordain-aginduak luzatzen direnean indarrean den aurrekontuko kredituei:

a) Ordainsariak aurrekontuetatik jasotzen dituzten langileen aldeko atzerapenak likidatzearen ondoriozkoak.

b) Aurreko ekitaldietan behar bezala hartutako gastuen konpromisoen ondoriozkoak. Unean uneko ekitaldian kreditu egokirik ez bada, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak zilegi du, dagokion departamentuaren ekimenez, betebehar horien ordainketa zein kredituri egotzi behar zaion erabakitzea. Betebehar horiek lortu nahi diren helburuetarako ustez egokiena den programari aplikatuko zaizkio, eta falta dena, ahal izanez gero, dagokion programako beste kreditu batzuen kargura finantzatuko da, edo, bestela, beste edozein programaren kargura. Mugimendu horiek ez dira aurrekontuko aldaketatzat hartuko, ezein kasutan.

3. Gastuetarako kredituak, aurrekontu ekitaldiaren azken egunean ez badaude eratxikirik betebehar jadanik onartuak betetzera, deuseztatu eginen dira.

42. artikulua. Orotarako kreditua.

1. Salbuespenez, eta diskrezionalak ez diren premia geroraezinei aurre egiteko, aurrekontuetan aurreikusi ezinezkoak baldin badira, orotarako kreditu baterako dotazioa egin daiteke, gehienez ere gastuen egoera-orriaren zenbateko osoaren 100eko 1ekoa.

2. Orotarako kreditu horren kargura funts lekualdaketak egiteko baimena, hala ere, ezintasun hori justifikatzearen baitan egonen da. Gastuaren kudeatzaileek arrazoitu beharko dute zergatik ezin zaien premia berri horiei aurre egin hasiera batean aurrekontuei buruzko foru legeak baimendutako kreditu arrunten bidez edo, gero sortu direnean, aurrekontuko aldaketa-espedienteen bidez.

3. Orotarako kreditu horren erabilera Nafarroako Gobernuak baimendu behar du, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik, eta betebehar horiei aurre egiteko sortzen diren kreditu berariazkoetara funtsak lekualdatuz eginen da, zeinak ezin izanen baitira gutxitu.

4. Nafarroako Gobernuak orotarako kreditu horren erabilerari buruzko txosten bat bidaliko dio, hiru hilabetean behin, foru Parlamentuari.

43. artikulua. Hasierako kredituen aldaketak.

Gastu aurrekontuetan jasotako kredituen zenbatekoa eta xedea ezin izanen dira ekitaldian zehar aldatu, ez bada hurrengo artikuluetan ezarritako mugen eta prozeduraren arabera, honako hauen bitartez:

a) Transferentziak:

b) Sortzeak.

c) Zabaltzeak.

d) Inkorporazioak.

e) Kreditu bereziak.

f) Kreditu gehikuntzak.

44. artikulua. Kreditu transferentziak.

1. Transferentziak dira 38. artikuluan aurrekontuko doikuntza gisa sartuak ez diren kreditu arteko dotazio lekualdaketak. Aurrekontuko kredituen artean egin daitezke, are kreditu berriak sortuz, honako murrizketa hauekin:

a) Ezin dituzte aldatu kasuko programaren edo programen helburuak, behar bezala justifikatutako kasu berezietan izan ezik.

b) Ezin dituzte gutxitu ekitaldian emandako kreditu bereziak, ez eta kreditu zabalgarriak ere, harik eta ekitaldian har ditzaketen betebeharrak azken horientzat finkatu arte, edo zabaldu eta gero.

c) Ezin dira gutxitu kreditu gehikuntzen, transferentzien edo aurreko ekitalditik datozen inkorporazioen bitartez gehitutako kredituak.

d) Ezin diete gehikuntzarik ekarri beste transferentzia batzuen ondorioz gutxipena izan duten kredituei.

2. Aurreko idatz-zatian jasotako murrizketak transferentzia horien eraginpean zuzenean dauden kreditu lotuetara ere zabaltzen dira.

3. Langile gastuen kapituluaren barrenean, zilegi da aurrekontuko mugimenduak baimentzea, baldin eta lekualdatzeetatik edo plantilla organikoaren aldaketetatik sortuak badira eta ez badakarte berekin plantilla handitzerik edo langileen egoera administratiboen edo ordainsarien aldaketarik. Aurrekontuko mugimendu horiek ez dira, foru lege honen ondorioetarako, kreditu transferentziatzat hartuko, eta idatz-zati honetan aipatzen diren plantilla-aldaketak kudeatzeko eskumena duen organoak gauzatuko ditu.

45. artikulua. Kreditu transferentziak, organo eskudunaren arabera.

1. Nafarroako Gobernuko kontseilariek, beren departamentuen esparruan, baimena eman dezakete programa beraren kredituen artean transferentziak egiteko.

2. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak baimena eman dezake kapitulu ekonomiko beraren barrenean departamentu baten programen arteko kreditu transferentziak egiteko.

3. Nafarroako Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik, baimena eman dezake kapitulu ekonomiko beraren barrenean departamentuetako programen arteko kreditu transferentziak egiteko.

46. artikulua. Kreditu sortzeak.

1. Aurreikusi gabeko dirusarrera batzuk gauzatzearen ondorioz edo hasierako aurrekontuan kalkulatutakoak baino handiagoak izatearen ondorioz gehikuntzak dakartzaten aldaketak dira kreditu sortzeak.

2. Ekitaldian berean gauzatutako dirusarrerek kredituak sor ditzakete aurrekontuen gastuen egoera-orrian, honako hauen ondorioz:

a) Administrazio publikoek edo pertsona fisiko edo juridikoek, Nafarroako Foru Komunitateko administrazioarekin edo haren erakunde publiko, sozietate publiko edo funtzio publikoren batekin batera, gastuak finantzatzeko egiten dituzten ekarpenak, duten izaeragatik horien helburu edo xedeetan sarturik badaude.

b) Foru Komunitatearen ondareko ondasunen besterentzea.

c) Ondasun salmentak eta zerbitzu emateak.

d) Maileguen ordainketa.

e) Ekitaldi itxietako aurrekontu kredituen kargura egindako ordainketa bidegabekoen itzulketen ondoriozko dirusarrerak.

3. Dirusarrerak Foru Komunitatearen ondareko ondasunak besterentzetik sortuak direnean, izaera ekonomiko bereko eragiketei dagozkien kredituetan bakarrik egin ahal izanen dira.

Dirusarrerak ondasunen salmentatik edo zerbitzu emateetatik sortuak direnean, besterendutako ondasun horiek eskuratzeko edo ekoizteko edo zerbitzu hori emateko sortu ziren gastuen izaera bereko gastuetarako kredituetan bakarrik eginen dira kreditu sortzeak.

Maileguak ordaintzearen ondoriozko dirusarrerekin kredituak sortu ahalko dira baldin eta kreditu horiek soilik mailegu berriak emateko badira.

Dirusarrerak aurreko idatz-zatiko e) letrako ordainketa bidegabekoen itzulketen ondoriozkoak badira, itzulketaren dirusarrerak ekarri duenaren gisa bereko gastuetara zuzendutako kredituetan bakarrik egin daitezke kreditu sortzeak.

4. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak eman behar du kreditu sortzeetarako baimena.

47. artikulua. Kreditu zabalgarriak.

1. Foru lege honetako 38. eta 39. artikuluetan xedatutakoa gorabehera, zabalgarritzat hartuko dira, aitortzen diren edo aitortzekoak diren betebeharren mugaraino, honako kreditu hauek:

a) Ordainsarietarako, Gizarte Segurantzako kotizazioetarako eta gainerako legezko prestazioetarako direnak, hitzarmen kolektiboetan edo lege mailako arauetan onetsitako soldata-igoeretatik sortutako betebeharrei aurre egiteko handitu behar direnean.

b) Klase pasiboen prestazioei aurre egiteko direnak.

c) Foru lege honetako II. tituluko I. kapituluko zorpetze eragiketak finantzatzera eta eragiketa horietatik sortutako betebeharrei aurre egitera zuzenduak.

d) Aurrekontu dirusarrera zehatz bat gauzatzearen araberako zenbatekoa dutenak.

e) Estatuaren, haren erakunde autonomoen edo Nafarroako toki entitateen aldeko eskubide legezkoak ordaintzeko direnak.

f) Betebehar bermatuak bete ez izanaren ondoriozko gastuei aurre egiteko beharrezkoak direnak.

g) Ondare erantzukizunaren ondoriozko kalte-ordainak eta epaien betearaztea finantzatzeko direnak, haietan finkatutako zenbatekoetan. Kasu horren barrenean egonen dira Nafarroako Administrazio Auzitegiaren ebazpenak, horien exekuzio subsidiarioaren ondorioz Nafarroako Gobernuak funts ekonomikoak erabiltzea beharrezkoa gertatzen denean, baita Nafarroako Auzitegi Ekonomiko-Administratiboaren eta zerga administrazioaren organo kudeatzaileen ebazpenak ere, gastuen itzulketa eskatzen baldin bada, eta, era berean, Nahitaezko Desjabetzeetarako Probintziako Epaimahaiaren erabakiak eta, orobat, Nafarroako Foru Komunitateak ordaindu behar dituen europar funtsetako laguntzen kudeaketaren ondoriozko finantza-zuzenketak.

h) Urteroko aurrekontuen foru legeek zabalgarritzat espresuki hartzen dituztenak.

2. Ezin da zabaldu aldez aurretik gutxitutako krediturik, ez eta gutxitu kreditu zabalgarririk, harik eta ekitaldirako haien betebeharrak finkatu arte.

3. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak eman behar du baimena aurreko idatz-zatian aipatzen diren kredituak zabaltzeko, eta aurrekontuetako beste edozein gastu programatako kreditu erabilgarrien kargura finantzatu behar dira zabaltze horiek, foru lege honetako 50. artikuluko 2. idatz-zatian aipatutakoak salbu, edo bestela ekitaldi ekonomiko bereko dirusarrera handiagoen kargura, dirusarrera horiek errealak edo aurreikusitakoak direla ere.

48. artikulua. Kreditu bereziak eta kreditu gehikuntzak.

1. Hurrengo ekitaldira arte berandutu ezin daitekeen gasturen bat egin behar bada aurrekontu indardunaren kargura eta aurrekontuan krediturik ez badago edo ez bada nahikoa edo kontsignatutakoa ezin bada handitu foru lege honetan jasotako xedapenen arabera, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik, Nafarroako Gobernuak foru lege proiektu bat bidaliko du Nafarroako Parlamentura kreditu berezi bat eman dezan lehenbiziko kasuan, edo kreditu gehikuntza bat, bigarrenean.

2. Foru lege proiektu horretan zehaztu behar da zein baliabide diren egin nahi den gastu handiago hori finantzatuko dutenak; edozein gastu programatako beste kreditu erabilgarri batzuk izan daitezke, are Parlamentuak zuzenketen edo foru lege honetako xedapenen ondorioz berariaz onetsitako kredituetakoak, edo bestela ekitaldi ekonomiko bereko dirusarrera handiagoen kargukoak, dirusarrera horiek errealak edo aurreikusiak direla ere.

49. artikulua. Kreditu inkorporazioak.

1. Lege honetako 41. artikuluan xedatutakoa gorabehera, zilegi da ekitaldi bateko kredituei aurreko ekitaldiko kreditu gerakinak inkorporatzea, honako kasu hauetan:

a) Lege maila duen arau batek xedatzen duenean.

b) Kapital eragiketetarako kredituak, aurreko ekitaldian baimenduak.

c) Aurrekontu ekitaldiko azken hilabetea baino lehen hartutako gastu konpromisoak babesten dituzten kredituak, gastu horiek ekitaldi horretan ezin egin izan direnean.

d) Estatuaren, haren erakunde autonomoen edo Nafarroako toki entitateen alde legez ezarritako eskubideak ordaintzeko diren kredituak.

e) Foru lege honetako 46. artikuluko 2. idatz-zatiko a) letran aipatzen diren eragiketek sortutako kredituak eta, oro har, Estatuko administrazioak edo beste administrazio publiko batzuek emandako dirulaguntzekin lotutako kredituak.

f) Aurrekontu ekitaldian emandako kreditu bereziak eta kreditu gehikuntzak, baldin eta, arrazoi justifikatuengatik, ekitaldian zehar ezin izan badira erabili.

2. Kreditu inkorporatuak inkorporaziorako baimena eman den aurrekontu ekitaldian baizik ez daitezke erabil, salbu eta foru legez beste zerbait ezarri bada.

3. Kreditu inkorporaziorako beharrezkoa denean aldez aurretik aurrekontu kontusaila sortzea, hark ez du lotura aldetik inolako mugarik izanen.

4. Inkorporatuak izan diren aurrekontu kredituak ezin dira erabili inolako aurrekontu mugimendurik finantzatzeko.

5. Aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen kredituak inkorporatzeko, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak eman behar du baimena eta, foru lege honetako 50. artikuluko 2. idatz-zatian aipatutakoa ezertan galarazi gabe, horretarako finantzaketa egin beharko da aurrekontuetako beste edozein gastu programatako kreditu erabilgarrien kargura, baldin eta ukitutako programen helburuak aldatzen ez badira betiere, edo bestela ekitaldi ekonomiko bereko dirusarrera handiagoen kargura, dirusarrera horiek errealak edo aurreikusitakoak direla ere.

50. artikulua. Aurrekontu aldaketei buruzko xedapen komunak.

1. Aurrekontu aldaketak dakartzaten egintza eta erabaki guztiek eta orobat foru lege honetako 38. artikuluko 2. idatz-zatian zerrendatutako kredituak ukitzen dituzten funts mugimenduek arrazoituak izan behar dute, Kontu-hartzailetzaren fiskalizazioaren pean egonen dira eta ukitutako kredituak identifikatzeko beharrezkoak diren datuak izanen dituzte. Kontu-hartzailetzak jarritako eragozpenak foru lege honetako 101. artikuluak xedatutakoaren arabera ebatziko dira.

2. Aldaketen bidez ezin dira gutxitu dirulaguntza izendunei buruzko kredituak, baldin eta haien zenbatekoa konprometituta bada, ez eta kreditu zabalduak ere, ez eta Nafarroako Parlamentuak foru legeen zuzenketen edo proposamenen ondorioz berariaz onetsiak, baldin eta horrek kreditu berriak sartzea edo dagozkien foru lege proiektuetan aurreikusitakoak gehitzea badakar, betiere foru lege honetako 48 artikuluaren 2. idatz-zatian xedatutakoa ezertan galarazi gabe.

3. Foru lege honen 44., 46., 47. eta 49. artikuluetan aipatzen diren aurrekontu aldaketak berehala jakinarazi behar zaizkio Nafarroako Parlamentuari.

3. ATALA

Aurrekontuen exekuzioa eta likidazioa

51. artikulua. Helburuen sistema.

1. Aurrekontuko programen erantzule diren organoek, programa horiek prestatzean, beren jarduera-esparruan betetzeko helburu sistema bat emanen dute, haren izaera eta ezaugarrietarako egokia.

2. Gastu publikoak kudeatu eta kontrolatzeko sistemak bideratu behar dira programen azken helburuak betetzen direla ziurtatzera.

52. artikulua. Gastu aurrekontuaren exekuzioaren faseak.

1. Aurrekontuetan kontsignatutako gastuen exekuzioan honako eragiketa hauek sartzen dira:

a) Gasturako baimena ematea. Zenbateko zehatz edo gutxi gorabeherako bat kreditu baten kargura egiteko asmoa adierazten den egintza da, eta, horretarako, osorik edo haren zati erabilgarri bat erreserbatu egiten da behin-behinekoz.

b) Gastuaren erabilera. Bidezkoak diren legezko izapideak aldez aurretik eginda, hirugarren batekin konpromisoa hartzeko egintza da, zeinaren ondorioz kreditua zenbateko batez erreserbatzen baita.

c) Betebeharraren aitorpena: Helburu baterako erreserbatutako kreditu baten kontura eta gastuaren erabilerarako ezarritako baldintzak bete izanaren ondorioz, ordainketa-konpromiso bat irmoki onartzen duen egintza da.

d) Ordainketa-proposamena. Betebehar aitortu bat betetzeko, Diruzaintzaren kargura ordainketa bat egiteko agintzen duen eragiketa bat da.

e) Ordainketaren gauzatzea.

2. Aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen eragiketak Ekonomia eta Ogasun Departamentuak zehazten duen moduan dokumentatu behar dira.

53. artikulua. Gastu aurrekontua exekutatzeko eskumena.

Gastu baimen eta erabilerak eta betebeharren aitorpena, kontrako agindu espresik ezean, beren eskumenen esparruan ebazpenak eman eta egintza administratiboak gauzatzeko ahalmena araudi erabilgarrian aitortua dutenei dagokie. Ekonomia eta Ogasun Departamentuari dagokio ordainketak proposatu eta egitea.

54. artikulua. Funtsak erabiltzeko eskumena.

Diruzaintzaren kargura ordainketak egitean, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak, eta ez beste inork, funtsak erabiltzeari buruz ezartzen dituen arauak beteko dira.

55. artikulua. Betebeharrak aitortzeko baldintzak.

Betebeharra aitortu eta Diruzaintzaren kargura ordainketa-proposamena luzatu baino lehen, agiriz frogatu behar da, betebeharra aitortu behar duen organoaren aurrean, prestazioa egin izana edo hartzekodunaren eskubidea, gastua baimendu eta konprometitu zuten administrazio xedapen eta egintzen arabera.

Betebeharrak aitortzeko izapidetze-prozedurek kasu bakoitzean eskatzen diren ziurtapen edo egiaztapen eragiketak egiten dituztenen identifikazioa bermatuko dute, eta eragiketa horien irispidea ere adierazi behar da, bai eta emaitza ere.

56. artikulua. Justifikatu beharreko funtsak.

1. Aurreko artikuluan aipaturiko justifikazio dokumenturik aldez aurretik izan gabe salbuespenez emandako ordainketa-aginduek "justifikatu beharrekoak" izaera izanen dute.

2. "Justifikatu beharreko" ordainketa-aginduak ematea zilegi da honako kasu hauetan:

a) Justifikazio agiriak ordainketa-proposamena egin aurretik aurkeztu ezin direnean.

b) Egokitasun arrazoiengatik edo aparteko beste batzuengatik, eta arrazoiak behar bezala justifikaturik, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak kredituen kudeaketa arintzeko beharrezko irizten dionean.

3. Egindako "justifikatu beharreko" libramenduen kargura aurre egin dakieke aurrekontu ekitaldi berean egiten diren gastuetatik sortutako betebeharrei bakarrik.

4. Ordainketa-agindu hauek jasotzen dituztenek justifikatu egin beharko dute hartutako diru kopuruen aplikazioa eta Diruzaintzara itzuli beharko dituzte erabili gabeko funtsak, eta foru lege honetako erantzukizun araubidearen menpe egonen dira. Kontuak errendatzeko epea bi hilabetekoa da, salbu eta desjabetzeei buruzko ordainketei dagozkienak, horiek sei hilabeteko epean eman baitaitezke.

5. Artikulu honen aurreko idatz-zatietan aipatzen diren justifikazio agiriak aurkeztu eta hurrengo hilean, organo eskudunak kontua onartuko du edo eragozpena jarriko dio.

6. Aldizka edo errepikaturik ematen diren zerbitzuen funtzionamendu normalerako gastu txikiei aurre egiteko ordaindutako "justifikatu beharreko" funtsak kutxa finkoko aurrerakintzat har daitezke, baldin eta gastu horiei artikulu honen 2. idatz-zatian jasotakoa aplika badakieke.

Horrelako funtsak eskuratzen dituztenek aurrekontu ekitaldiaren barrenean justifikatu behar dute zertan erabili dituzten.

57. artikulua. Dirusarreren aurrekontuaren exekuzioa.

1. Dirusarreren aurrekontuaren exekuzioa segidako edo aldibereko fase hauetan eginen da:

a) Eskubidearen aitorpena.

b) Eskubidearen iraungipena.

2. Eskubidearen aitorpena egintza bat da, zeinak, baliabide bakoitzari aplikatzen zaion araudiari jarraituz, Foru Komunitateko administrazioaren edo bere erakunde autonomoen alde kreditu bat aitortu eta likidatzen baitu.

3. Foru lege honetako 12. artikuluko 2. idatz-zatian ezarritakoaren arabera, eskubidearen iraungipena dirutan egindako kobrantzaren ondorioz gerta daiteke, eta baita gauzaz edo konpentsazioz ere, aplikatzekoak diren xedapen berezietan aurreikusitako kasuetan. Beste kausa batzuen ondorioz gertatutako eskubide iraungipenak kontabilitate bananduan jasoko dira, likidazioaren ezeztapenaren ondoriozkoak eta dirubilketa prozesuan preskripzio, barkamen edo kaudimengabeziaren ondorioz gertatu direnak bereiziz.

58. artikulua. Aurrekontuaren likidazioa.

Ekitaldi bakoitzeko aurrekontuak, eskubide eta betebeharren aitorpenari dagokionez, urte natural bakoitzaren abenduaren 31n likidatuko dira.

Foru lege honetako 27. artikuluko a) eta c) letretan aipatzen diren entitateek Foru Komunitateko Diruzaintzari itzuli behar dizkiote ekitaldian aitortutako betebeharrak betetzeari atxikiak ez diren funtsak.

59. artikulua. Aurrekontuaren exekuzioaz eman beharreko informazioa.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuak hiruhileko natural bakoitzeko lehenbiziko hilabetean Nafarroako Parlamentuari igorriko dio aurreko hiruhileko naturalari dagokion Nafarroako aurrekontu orokorren exekuzioaren egoera-orria, salbu eta laugarren hiruhilekoari dagokiona, hurrengo urteko lehenbiziko bi hilabeteen barnean igorriko baitu. Informazio hori bidaliko da aurrekontuen eztabaida eta onespenerako erabilitakoaren antzeko formatu eta egiturarekin.

II. KAPITULUA

Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoei, fundazio publikoei eta sozietate publikoei buruzko berariazko xedapenak

60. artikulua. Aurrekontuak.

1. Foru lege honetako 27. artikuluko d), e) eta f) letretan aipatzen diren Nafarroako Foru Komunitateko administrazioko enpresa-entitate publikoek, fundazio publikoek eta sozietate publikoek, urtero, irailaren 15a baino lehen, agiri hauek prestatu eta Ekonomia eta Ogasun Departamentura igorri beharko dituzte:

a) Ustiapenaren aurrekontua, urteroko baliabide eta dotazioak zehaztuko dituena.

b) Kapitalaren aurrekontua, aurreko letrako xehetasun bera izanen duena.

c) Oroitidazki bat, ustiapenaren eta kapitalaren aurrekontuen edukia eta ekitaldian lortu nahi diren helburuak azaltzen dituena.

2. Kasuan kasuko ekitaldiko emaitzen kontuari eta finantzaketa taulari buruzko aurreikuspen batek osatuko ditu aurreko idatz-zatian aipatzen diren ustiapenaren eta kapitalaren aurrekontuak.

3. Sozietate publikoek eta enpresa-entitate publikoek, agiri haiekin batera, azken ekitaldiko likidazioko eta abian den ekitaldiko zenbatespeneko emaitzen kontua eta finantzaketa taula ere aurkeztuko dituzte. Azken ekitaldi likidatuko egoeraren balantzea, abian den ekitaldiko zenbatespena eta hurrengo ekitaldiko aurreikuspena ere sartuko dituzte.

III. TITULUA

Finantza eragiketak

I. KAPITULUA

Zorpetzea

61. artikulua. Zorpetze eragiketak.

1. Foru Komunitatearen zorpetzea mota hauetakoa izaten ahalko da:

a) Mailegu edo kreditu eragiketak.

b) Zor publikoaren baloreen jaulkipena.

c) Finantza tresnekiko bestelako eragiketak.

2. Zorpetze eragiketak finantza merkatuetan eginen dira merkatu horietan erabili ohi diren arau, erregela, teknika, baldintza eta klausulekin bat.

3. Foru Komunitateak jaulkitzen duen zor publikoari "Nafarroako Zorra" deituko zaio eta, ondorio guztietarako, funts publikotzat joko da.

62. artikulua. Zorpetzearen helburuak.

1. Ekitaldi bakoitzeko zorpetze eragiketen emaitza eskuarki Nafarroako aurrekontu orokorretan aurreikusten diren gastuak finantzatzeko erabiliko da, salbu eta foru lege baten bidez berariazko helburu bat ezartzen bada.

2. Aurreko idatz-zatian xedaturikoa deusetan galarazi gabe, ekitaldi bakoitzeko zorpetze modalitate guztien zenbateko bateratua ezin izanen da kasuan kasuko aurrekontuan inbertsiorako aurreikusiriko gastuak baino handiagoa izan. Horretarako, orain dauden zorren berritzeak ez dira kontuan hartuko.

3. Urte osoko zorpetze eragiketa guztien zenbatekoa, amortizazioak, interesak eta komisioak barne, ezin izanen da ekitaldiko aurrekontuetako dirusarrera arrunten 100eko 25 baino gehiagokoa izan.

63. artikulua. Epe laburrerako zorpetzea.

Finantza merkatuen egoeragatik hala komeni denean, hau da, finantzaketaren kostua gutxitzen ahal denean, Nafarroako Gobernuak 61. artikuluan aipatzen diren eragiketak egiten ahalko ditu, bata bestearen ondoren, gehienez ere urte batez.

64. artikulua. Legezko gaikuntza.

Zorpetze eragiketak foru lege baten bidez baimendu beharko dira. Horretarako, Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legeak aurrekontu ekitaldi bakoitzeko zorpetzearen muga ezarriko du.

65. artikulua. Dirusarreren eta gastuen aplikazioa

1. Emaitzak, amortizazioa eta interes, komisio eta zorpetze eragiketei loturiko kontzeptuen ondoriozko gastuak Nafarroako aurrekontu orokorretan aplikatuko dira.

2. Finantza trukerako eragiketetan, trukaturiko kapitalen printzipal edo interesen diferentzien ondoriozko likidazioa hitzartzen denean, diferentzia horiek dirusarrera edo gastuen aurrekontuari egotziko zaizkio, likidazio bakoitzean bidezko denaren arabera.

Hala ere, trukearen bi alderdietariko batek, dela zorduna dela hartzekoduna, besteak ez bezalako likidazioaldi zatigarri bat daukanean, diferentziak dirusarrera edo gastu aurrekontuari egotziko zaizkio, bidezko denaren arabera, aldirik luzeenekoaren likidazioaren unean, eta bitartean likidazio zatigarrien emaitza aurrekontuetatik kanpoko eragiketetarako kontu batean mantenduko da.

66. artikulua. Zorpetze eragiketen hasiera.

1. Legezko baimena emateko 64. artikuluan aipatzen diren baldintzetan, Nafarroako Gobernuari dagokio, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik:

a) 61. artikuluko zorpetze eragiketak erabakitzea.

b) Eragiketa bakoitzerako gehieneko zenbatekoa ezartzea.

c) Interes tasa finkatzea.

d) Epea adieraztea.

2. Aurreko idatz-zatiko a) eta b) letretan aipatzen direnak izan ezik, gainerako eskumenak Ekonomia eta Ogasun kontseilariaren esku uzten ahalko dira.

67. artikulua. Zorpetzea formalizatu eta administratzea.

1. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak formalizatuko ditu zorpetze eragiketak, aurreko artikuluan aipatzen diren egintzetan ezarritako baldintzei jarraituz.

2. Ekonomia eta Ogasun Departamentuak exekutatu, kudeatu eta administratuko ditu zorpetze eragiketak eta haien finantza-tresnak.

68. artikulua. Nafarroako Zorraren jaulkipenak.

Gobernuaren erabakien garapen gisa, Ekonomia eta Ogasun kontseilariari dagokio:

a) Jaulkipenaren ezaugarri eta baldintzak zehaztea. Horretarako, besteak beste honako hauek ezartzen ahalko ditu:

1.a. Jaulkipena adierazteko modua, kontuko oharretan, titulu-baloreetan edo formalki aitortzen duen beste edozein dokumentutan.

2.a. Jaulkipenaren kokapena denboran edo zenbatekoan zatitzea.

3.a. Data diferenteetako antzeko baloreen jaulkipen homogeneoak elkartzea.

4.a. Kupoiak eta printzipala bereiztea, haien negoziaziorako, eta haietatik abiaturik baloreak berriro osatzea.

b) Jaulkipena egiteko prozedura ezartzea, aseguratze, enkante edo kasuan kasuko eragiketa motaren arabera egokitzat jotzen diren bestelako tekniken bidez. Enkanteak egin baino lehen finkatuko dira haien arauak. Bereziki, aukera hauek izanen dira:

1.a. Jaulkipena enkantean ematea, orotariko publikoaren artean, baimenduriko kokatzaileen artean edo baloreak kokatzeko edo haiek bigarren mailako merkatuan negoziatzeko konpromiso bereziak hartzen dituzten kokatzaileen talde murriztu baten barrenean.

2.a. Jaulkipen bat osorik edo hein batean uztea haren kokapena aseguratzen duten finantza entitate bati edo batzuei, hitzarturiko prezioan.

69. artikulua. Zorpetzeari buruzko eragiketak.

Kostua gutxitzeko, arrisku finantzarioei aurre egiteko edo zorpetzea hobeki administratzeko, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak ahalmen hauek izanen ditu:

a) Kanbiatze, bihurtze, luzatze, trukatze, finantza-elkarraldatze eta garaia baino lehen osorik edo hein batean amortizatzeko eragiketak eta antzekoak egitea.

b) Nafarroako Zorraren baldintzak aldatzea erabakitzea, edukitzaileen eskubide ekonomikoei kalte egin gabe.

c) Bigarren mailako merkatuan Nafarroako Zorraren baloreak eskuratzea.

d) Finantza entitateekin eta bereziki inbertsio kolektiborako erakundeekin edo bestelako inbertitzaile instituzionalekin lankidetza akordioak hitzartzea, Nafarroako Zorra hobeki kokatzea eta haren likidezia sustatzeko, kontraprestazio baten bidez.

70. artikulua. Nafarroako Zorraren baloreen araubide juridikoa.

1. Nafarroako Zorra ordezkatzen duten baloreei antolamendu juridikoak kasu bakoitzerako ezarririko araubidea aplikatuko zaie, haien modalitateen eta ezaugarrien arabera.

2. Halaber, Nafarroako Zorraren eramailearendako tituluei, lapurtu, ebatsi, galdu edo suntsitu badira, administrazioak ezarririko prozedura aplikatuko zaie edo, horrelakorik ezean, merkataritza legerian ezarririk dagoena.

3. Jarraitu beharreko prozedura Nafarroako Gobernuak ezarriko du, baldin eta titulu izendunak edo eramailearendakoak kasuan kasuko bulego publikoan aurkeztu ondoren galdu badira edo hein batean suntsitu badira, hau da, haien identifikazioa eragotzi gabe.

71. artikulua. Nafarroako zorra hartu eta eskualdatzea.

Nafarroako zorra hartu eta eskualdatzeko, fede-emailearen partaidetza ez da aginduzkoa izanen, salbu eta hura titulu-baloreek osatzen dutenean eta horiei dagokien legerian hala xedatzen denean.

72. artikulua. Preskripzioa.

1. Lau urteren buruan preskribatuko dira:

a) Nafarroako zorraren interesak ordaintzeko betebeharra eta itzultzeko eskatu diren kapitalak itzultzeko betebeharra. Preskribatzeko epe horiek kontatuko dira, hurrenez hurren, interesak mugaeguneratzen direnetik aurrera eta kapitala itzultzeko eskatzen den egunetik aurrera.

b) Bihurtu behar den Nafarroako zorraren kapitalak itzultzeko betebeharra. Kasu honetan, eragiketarako ezarritako mugaegunetik aurrera hasiko da preskripzio-epea kontatzen.

2. Itzultzeko eskatu diren kapitalak administrazioaren aurrean eratutako fidantzei loturik daudenean, itzultzeko betebeharra preskribatzeko epea kontatzen hasiko da fidantzak beharrezkoa izateari uzten dion egunetik edo hura kentzea erabakitzen den egunetik aurrera, baldin eta interesduna egun horien jakinaren gainean badago.

3. Nafarroako zorraren ondoriozko ordainketa-betebeharrak hirugarren baten bidez gauzatzen direnean eta sei hilabete iragan ondoren hirugarren horrek funtsak edukitzaileari edo titularrari ezin transferitu dizkionean, haien zenbatekoa horretarako aukeratzen den kontuan gordeko da, eskubidea frogatzen duenaren eskura.

73. artikulua. Parlamentura informazioa igortzea.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuak hiruhileko natural bakoitzeko lehenbiziko hilabetean informazioa igorriko du Nafarroako Parlamentura, aurreko hiruhilekoan eginiko zorpetze eragiketen zenbatekoari eta ezaugarri nagusiei buruzkoa, kapitulu honetan aipatzen diren baimenen babesean. Halaber, zorpetzearen egoera orokorrari buruzko informazioa bidaliko du, abian dauden eragiketen zerrendarekin eta haien ezaugarri nagusiekin.

II. KAPITULUA

Abalak

74. artikulua. Abalak.

Foru Komunitateak, kapitulu honetan xedaturikoarekin bat, pertsona fisiko edo juridikoek, publiko edo pribatuek, Espainian edo atzerrian hitzarturiko kreditu eragiketen ondoriozko betebeharretarako fidantza jarri ahalko du, kasuan kasuko abala emanez.

75. artikulua. Legezko gaikuntza.

1. Foru lege baten bidez baimendu beharko da abal-ematea. Horretarako, Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko foru legeak betiere ezarriko du abalen gehieneko arrisku bizia.

2. Ulertuko da aurreko idatz-zatian aipatzen den gehieneko arrisku bizia abalaturiko eragiketen printzipalari dagokiola. Salbu eta aurrekontuei buruzko foru legeak edo abala ematekoak espresuki bestela adierazten badu, ematen den abalak bakarrik printzipalaren ordainketa bermatzen ahalko du.

3. Parlamentuak espresuki baimentzen ez badu, pertsona fisiko edo juridiko bat ere ez da izaten ahalko aurrekontuei buruzko foru legean ezartzen den gehieneko arrisku biziaren 100eko 5etik gorako abalen onuradun.

76. artikulua. Abalak emateko erabakia.

1. Nafarroako Gobernuaren erabakiz emanen dira aurreko artikuluan aipatzen diren abalak, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik.

2. Nafarroako Gobernuaren erabakiak bakarrik eragiketa bakar bat edo eragiketa batzuk ukitzen ahalko ditu, betiere honako hauek zehazturik: abaldunen nortasuna, abalak emateko epea eta gehieneko zenbatekoa, banakakoa edo osoa.

77. artikulua. Abalak formalizatzea.

Ekonomia eta Ogasun kontseilariak formalizatuko ditu abalak, erregelamendu baten bidez ezartzen den moduan dokumentatuz.

78. artikulua. Arriskuak mugatzea.

1. Nafarroako Gobernuak, aginduzko eta legezko baimenean ezarri ahal izan diren mugak deusetan galarazi gabe, finantza merkatuetan erabili ohi diren klausulak erabaki eta emaniko abalen exekuzio arriskua mugatzeko tresnak sortu ahalko ditu, eta abalaren onuradunari aski diren bermeak eskatu ahalko dizkio.

2. Nafarroako Gobernuak abala ematearen ondoriozko erantzukizuna bere gain hartuko du bakarrik zordun nagusiak bere betebeharrak bete ezik. Nafarroako Foru Berriko 525. legeko a) letran aipatzen den salbuespenaren onurari uko egitea itundu ahalko da.

79. artikulua. Komisioak sorraraztea.

Foru Komunitateak ematen dituen abalek haren alde sorraraziko dute Ekonomia eta Ogasun kontseilariak eragiketa bakoitzerako ezartzen duen komisioa.

80. artikulua. Parlamentura informazioa igortzea.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuak hiruhileko natural bakoitzeko lehenbiziko hilabetean informazioa igorriko du Nafarroako Parlamentura, aurreko hiruhilekoan emandako abalen zenbatekoari eta ezaugarri nagusiei buruzkoa, kapitulu honetan aipatzen diren baimenen babesean, haien aldaketei eta ordezkatzeei buruzkoa, bai eta fidantzaz bermaturiko betebeharren ez-betetzeei eta amaiarazteei buruzkoa ere. Halaber, abian dauden eragiketen zerrenda eta haien ezaugarri nagusiei buruzko informazioa bidaliko du.

III. KAPITULUA

Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoei, fundazio publikoei eta sozietate publikoei buruzko berariazko xedapenak

81. artikulua. Zorpetze eragiketak.

Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoek, fundazio publikoek eta sozietate publikoek Nafarroako Gobernuaren baimena beharko dute zorra jaulki edo kreditua hartzeko, salbu eta aurrekontu ekitaldi berean hitzartu eta bertan behera uzten diren kreditu eragiketak badira.

Nafarroako Gobernuaren baimena Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik izapidetuko da.

82. artikulua. Abalak.

Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoek, fundazio publikoek eta sozietate publikoek Nafarroako Gobernuaren baimena beharko dute abalak emateko.

Baimen hori Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik izapidetuko da, eta eragiketa zehatz bakoitzari buruzkoa edo horien multzo baterakoa izan ahalko da.

IV. TITULUA

Diruzaintza

I. KAPITULUA

Xedapen orokorrak

83. artikulua. Foru Komunitateko diruzaintza.

Nafarroako Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen baliabide finantzario guztiek osatzen dute Foru Komunitateko diruzaintza, direla dirua, baloreak edo kredituak, bai aurrekontuetako eragiketetarako, bai aurrekontuz kanpokoetarako.

84. artikulua. Diruzaintzaren eginkizunak.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuak kudeatuko du Foru Komunitateko Diruzaintza. Eginkizun hauek izanen ditu:

a) Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen eskubideak kobratzea eta betebeharrak ordaintzea.

b) Kutxaren batasun irizpidearen menpe jartzea, aurrekontuetako eta aurrekontuez kanpoko eragiketek sortzen dituzten funts, balore eta efektu guztiak zentralizatuz.

c) Eskura dagoen dirua denboran zehar banatzea, kasuan kasuko betebeharrak behar denean betetzeko.

d) Foru Komunitateak hitzarturiko abalen erantzukizuna bere gain hartzea.

e) Legeen edo erregelamenduen mailetako xedapenek esleitzen dizkioten gainerako eginkizunak betetzea.

85. artikulua. Diruzaintzaren aurreikuspena.

1. Ekonomia eta Ogasun Departamentuak diruzaintzaren aurreikuspena prestatuko du urtero.

2. Horretarako, bidezkotzat jotzen dituen argibide guztiak biltzen ahalko ditu, aurreikuspen horretan eragina izan dezaketen ordainketa eta kobrantzei buruz.

3. Aurreikuspen hori exekutatzeko, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak xedatu ahal duenari jarraituko zaio.

86. artikulua. Administrazioaren kobrantza eta ordainketak.

1. Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen kobrantza eta ordainketa guztiak bideratuko dira xede horrekin Espainiako Bankuan eta Nafarroan kokaturik dauden finantza entitate publiko edo pribatuetan irekirik dauden kontuen bitartez.

2. Nafarroako Gobernuak baimena eman ondoren, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak lankidetza hitzarmenak izenpetzen ahalko ditu aurreko idatz-zatian aipatzen diren finantza entitateekin, erabili beharreko kontu motak eta jarraitu beharreko prozesuak zehazteko eta kontu haien bitartez bideratzen diren kobrantza eta ordainketen fluxu guztien kontrola eta justifikazioa antolatzeko.

3. Zenbait kobrantza eta ordainketaren kudeaketa eta kontrola hobetzeko, xedatzen ahalko da haiek egin daitezela horretarako irekirik dauden berariazko kontuen bidez.

87. artikulua. Diruzaintzaren funts likidoak.

1. Foru Komunitateko diruzaintzaren funts likidoak edozein finantza entitate publiko edo pribatutan egoten ahalko dira.

2. Nafarroako Gobernuak baimena eman ondoren, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak aurreko idatz-zatian aipatzen diren finantza entitateekin lankidetza hitzarmenak izenpetzen ahalko ditu, diruzaintzaren funts likidoak daudeneko kontuen funtzionamendu araubidea zehazteko.

88. artikulua. Kontuak irekitzea.

1. Aurreko artikuluetan aipatzen diren kontuak irekitzeko Ekonomia eta Ogasun Departamentuak aldez aurretik baimena eman beharko du. Baimen hori bana-banakoa izanen da eta kasuan kasuko kontua erabiltzeko baldintzak ezarriko ditu.

2. Ekonomia eta Ogasun Departamentuak administrazioko organo kudeatzaileari, erakunde autonomo titularrari edo kasuko finantza entitateari edozein datu eskatzen ahalko dio kontua irekitzeko baimenean ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatzeko, eta agintzen ahalko du bertan behera utz edo haren erabilera geldiaraz dadila egiaztatzen denean irekitzeko arrazoiek ez dirautela edo erabiltzeko ezarri ziren baldintzak ez direla betetzen.

89. artikulua. Diruzaintza eragiketak.

1. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak, diruzaintzaren kudeaketa hobetzeko, beharrezkotzat jotzen dituen eragiketa finantzarioak hitzartzen ahalko ditu, finantza merkatuetan horretarako dauden tresnetako edozeinen bidez. Eragiketa horiek nahitaez diruzaintzaren aldi baterako defizitei aurre egiteko erabili beharko dira eta aurrekontuen indarraldian utzi beharko dira bertan behera. Foru lege honetako III. tituluko I. kapituluan jasotzen den araubidearen menpe ez dira behin ere egonen.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren eragiketak aurrekontuetatik kanpokoak izanen dira, haien ondoriozko gastu eta dirusarrera finantzarioak izan ezik.

90. artikulua. Kobratu eta ordaintzeko baliabideak.

1. Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen kobrantzak Ekonomia eta Ogasun Departamentuak eginen ditu, ondoren aipatzen diren baliabideen bidez:

a) Banku-transferentzia baten bidez.

b) Eskudirutan, foru lege honetako 86. artikuluan aipatzen diren kontuen bidez.

c) Txeke baten bidez.

d) Kobratzeko beste edozein baliabideren bidez, dela bankukoa edo ez, erregelamendu bidez ezarririko baldintzetan.

2. Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen ordainketak Ekonomia eta Ogasun Departamentuak eginen ditu, ondoren aipatzen diren baliabideen bidez:

a) Banku-transferentzia baten bidez.

b) Txeke baten bidez.

c) Zuzenean kontuan kargatuz, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak espresuki baimena eman ondoren.

d) Ordaintzeko beste edozein baliabideren bidez, dela bankukoa edo ez, erregelamendu bidez ezarririko baldintzetan.

3. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak baliabide bereziak erabiltzea erabakitzen ahalko du kobrantza edo ordainketa jakin batzuk egiteko. Kasu bakoitzean berariazko erabilera baldintzak zehaztuko dira.

II. KAPITULUA

Nafarroako Foru Komunitateko enpresa-entitate publikoei eta sozietate publikoei buruzko berariazko xedapenak

91. artikulua. Diruzaintzaren kudeaketa.

Foru lege honetako 2. artikuluko e) eta f) letretan aipatzen diren entitateek beren funts likidoen kudeaketa Ekonomia eta Ogasun Departamentuak horri buruz ematen ahal dituen jarraibide eta arauen menpe jarriko dute.

V. TITULUA

Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitateen kudeaketa ekonomiko eta finantzarioaren barne kontrola

I. KAPITULUA

Arau orokorrak

92. artikulua. Nafarroako sektore publikoaren kudeaketa ekonomiko eta finantzarioaren barne kontrola.

Comptos Ganberak bere dituen eskumenak galarazi gabe, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak, titulu honetan xedaturikoarekin bat, Foru Komunitateko administrazioaren, haren erakunde publikoen eta foru lege honetako 2. artikuluko f) eta g) letretan aipatzen diren gainerako entitate eta sozietateen jarduera ekonomiko eta finantzarioa kontrolatuko du.

93. artikulua. Barne kontrolaren helburuak.

1. Titulu honetan arautzen den kontrolak helburu hauek ditu:

a) Kontrolatu beharreko kudeaketari aplikatzekoa zaion araudia betetzen dela egiaztatzea.

b) Eginiko eragiketen erregistroa eta kontabilitatea egokia dela eta, aplikatzekoak diren xedapenekin bat, eragiketa horiek organo edo entitate bakoitzak osatu behar dituen kontu eta egoera-orrietan zintzotasunez eta aldian-aldian adierazten direla egiaztatzea.

c) Kontrolatzen diren jarduera eta prozedurak kudeaketa finantzario egokiaren printzipioei jarraituz eta betiere Nafarroako Ogasun Publikoaren interesak errespetatuz egiten ote diren ebaluatzea.

d) Nafarroako aurrekontu orokorretan esleituriko helburuak betetzen ote diren egiaztatzea.

2. Kontu-hartzearen, kontrol finantzario iraunkorraren eta auditoretza publikoaren bidez eginen da kontrola, titulu honetako II., III. eta IV. kapituluetan xedatu bezala.

3. Urtero, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak barne kontrolerako plana onetsiko du, kontrol finantzario iraunkorreko eta auditoretza publikoko eragiketak, urtean zehar egin nahi direnak, bilduko dituena. Inguruabar bereziak gertatzeagatik justifikaturik dagoenean, plan hori aldatzen ahalko da.

94. artikulua. Kontrolaren esparrua eta erabilera.

1. Foru Komunitateko administrazioan, bere erakunde publikoetan, fundazio publikoetan eta sozietate publikoetan, Ekonomia eta Ogasun Departamentua arduratuko da barne kontrolaz, Kontu-hartzailetza Nagusiaren bidez, foru lege honetan eta haren erregelamenduzko xedapenetan ezarririko baldintzetan.

2. Hala ere, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak laguntza ematen ahalko die beste entitate publiko batzuei barne kontrolerako eginkizunetarako. Eragiketak gauzatu ere egiten ahalko du, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak eta kasuan kasuko entitate publikoak horretarako sinaturiko hitzarmenean, kudeaketa agintzekoan,

95. artikulua. Jarduteko printzipioak eta prerrogatibak.

1. Barne kontroleko eginkizunak beteko dira autonomiaren, jardun deskontzentratuaren eta barne hierarkiaren printzipioei jarraituz.

2. Titulu honetan aipatzen den kontrola erabateko autonomiaz erabiliko da kudeaketa kontrolatzen zaion organo edo entitateari dagokionez. Horretarako, kontrola gauzatzen duten funtzionario eta edonolako langileek independentzia funtzionala izanen dute kudeaketa kontrolatzen dieten organoetako titularrei dagokienez, eta beren jarduketak araudi indardunaren eta Kontu-hartzailetza Nagusiak ematen dituen jarraibideen menpe jarriko dituzte.

3. Kontu-hartze eginkizunean agertzen ahal diren desadostasunak gainditzeko, kontraesaneko prozedura izanen da arau. Printzipio hori gauzatuko da foru lege honen 102. artikuluak desadostasunak gainditzeko arautzen duen prozeduran.

Kontrol finantzario iraunkorraren eta auditoretza publikoaren esparruan, kontraesaneko prozeduraren irispidea kasuan kasuko txostenei buruzko araudiak ezarriko du, ezertan galarazi gabe foru lege honetako 108. artikuluan eta 113. artikuluko 3. idatz-zatian xedaturikoa.

4. Kontrol eginkizunak gauzatzea esleiturik daukatenek dagokionari eskatzen ahalko dizkiote, erregelamendu bidez ezarriko diren baldintzetan, beharrezkotzat jotzen dituzten aholku juridiko eta txosten teknikoak eta beren eginkizunetan aritzeko behar diren aurrekari eta agiriak.

96. artikulua. Kontrolatzaileen betebehar eta ahalmenak, lankidetzan aritzeko eta laguntza juridikoa emateko betebeharra.

1. Kontrol lanetan ari diren langileek isilpekotasuna eta sekretua gorde beharko dute beren lanagatik ezagututako gaiei buruz. Beren eginkizunetan aritzean lorturiko datu, txosten edo aurrekariak erabiltzen ahalko dira, bakarrik, kontrolaren berezko helburuetarako, txostenetan aipatzen diren gomendioak betetzeko irekitzen diren espedienteen oinarri gisa, eta, kasua bada, ustez arau-hauste administratiboak, kontabilitateko erantzukizunekoak edo delituak diren egintzak salatzeko eta Foru Komunitateko administrazioan berean edo lankidetza esparruen arabera beste administrazio publiko batzuetan irregulartasunak saihesteko.

Europar Batasuneko araudia aplikatzeko eginiko kontroletan, haren arabera bidezko diren agintari edo entitateei jakinarazten ahalko zaizkie kontrol txostenak.

Legez kontrol txostenak eskuratzea bidezko den gainerako kasuetan, haien hartzaileei eskatzen ahalko zaizkie.

2. Edonolako agintariek, bulego publikoetako buru edo zuzendariek, Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitateetakoek eta, oro har, eginkizun publikoetan dihardutenek edo entitate haietan lan egiten dutenek kontrolaz arduratzen diren langileei behar duten sostengua, sorospena, laguntza eta lankidetza eman beharko diete, kontrol horretarako behar diren agiri eta argibideak haien esku utziz.

3. Pertsona natural edo juridiko oro, publiko zein pribatu, beharturik dago, kontrol organoak aurretiaz hala eskaturik, datu, txosten edo aurrekari guztiak luzatzera, zuzenean beste pertsona batzuekiko harreman ekonomiko, profesional edo finantzarioen ondoriozkoak badira eta egiten ari diren kontrol jarduketetarako eragina badute.

II. KAPITULUA

Kontu-hartzea

97. artikulua. Definizioa.

Kontu-hartzearen xedea da eskubideen aitorpena edo gastuak egitea dakarten egintzak kontrolatzea, egintza haiek onetsiak izan baino lehen, bai eta haien ondoriozko dirusarrera eta ordainketak eta funts publikoen inbertsioa edo, oro har, aplikazioa ere, haien kudeaketa kasuan-kasuan aplikatzekoak diren xedapenekin bat datorrela bermatzeko.

Hala ere, aurretiko fiskalizazioaren ordez eta eskubideen eta dirusarreren kontu-hartzearen ordez ezarri ahalko dira, erregelamendu bidez, kontrol finantzario iraunkorrean eta auditoretza publikoan jardutean eginiko egiaztapenak, ordainketa agintzeko eta ordainketa materialki gauzatzeko egintzetan izan ezik, bidezkoak ez ziren dirusarrerak itzultzeari dagokionez.

98. artikulua. Aplikazio esparrua.

1. Kontu-hartze eginkizunak Kontu-hartzailetza Nagusiak eta Kontu-hartzailetza Delegatuak burutuko dituzte Foru Komunitateko administrazioak eta haren erakunde autonomoek gauzaturiko egintza, agiri eta espedienteei dagokienez, foru lege honetako 94. artikuluko 2. idatz-zatian aipatzen diren hitzarmenen esparruan egiten diren jarduerak galarazi gabe.

2. Egintza, agiri eta espediente horiek sortzen dituzten kudeaketa prozeduretan administrazio publiko batzuek parte hartzen dutenean, kontu-hartzea 1. idatz-zatian aipatzen den esparruan gertatzen diren jarduketetan burutuko da bakarrik.

3. Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak proposaturik, Kontu-hartzailetza Nagusiak aldez aurretik txostena eman ondoren, erabakitzen ahalko du aldez aurreko kontu-hartzea bakarrik betebeharrak edo gastuak sortzen dituzten edo sortzen ahal dituzten egintza administratiboen alderdi batzuetarako egin dadila edo egintza administratibo horiek aldez aurreko kontu-hartzetik salbuets daitezela, bai haien zenbatekoagatik, bai haien eduki edo izaeragatik. Hala ere, aldez aurreko fiskalizazioko araubide orokorra aplikatzekoa izanen da zenbateko zehaztugabeko gastuetan eta Nafarroako Gobernuak onetsi behar dituen besteetan.

4. Kontu-hartze mugatuaren menpeko egintzak edo aldez aurreko kontu-hartzetik salbuetsiak, aurreko idatz-zatian xedaturikoaren arabera, kontrol finantzario iraunkorraren menpe egonen dira.

99. artikulua. Kaxa finkoko justifikatu beharreko ordainketa eta aurrerakinen aldez aurreko fiskalizazioa eta kontu-hartzea.

Justifikatu beharreko ordainketen aginduen aldez aurreko fiskalizazioan eta, bidezko bada, funts berrezarpenetan egiaztatu beharreko betebeharrak erregelamendu bidez ezarriko dira, baita haiek justifikatzeko kontuen kontu-hartzean jarraitu beharreko prozedura ere.

100. artikulua. Kontu-hartze eginkizuna gauzatzeko modalitateak.

1. Kontu-hartze eginkizuna gauzatzeko modalitateak dira kontu-hartze formala eta materiala. Kontu-hartze formalean egiaztatuko da erabakia hartzeko legezko betebeharrak betetzen diren, espedientea nahitaez osatu behar duten agiri guztiak aztertuz. Kontu-hartze materialean funts publikoen aplikazioa egiazkoa eta eraginkorra izan den egiaztatuko da.

2. Kontu-hartzeak alderdi hauek edukiko ditu:

a) Eduki ekonomikoko eskubideak aitortzen dituzten egintzak, gastuak onesten dituztenak, gasturako konpromisoak hartzen dituztenak edo funts eta baloreen mugimenduak erabakitzen dituztenak aldez aurretik fiskalizatzea.

b) Betebeharren aitorpenaren kontu-hartzea eta, bidezko bada, inbertsioa egiaztatzea.

c) Ordaintzeko proposamenaren kontu-hartze formala.

d) Ordainketaren kontu-hartze materiala.

101. artikulua. Eragozpenak.

1. Kontu-hartzaileak, fiskalizazioa edo kontu-hartzea egitean, bere desadostasuna adierazten badu azterturiko egintzen edukiarekin edo haiek egiteko erabiliriko prozedurarekin, bere eragozpenak idatziz aurkeztu beharko ditu, bere irizpideak oinarritzen direneko legezko aginduak aipatuz, kasua bada.

2. Eragozpena aurkezteak espedientearen izapideak etenen ditu, ebatzi arte, honako kasuetan:

a) Kreditua aski ez denean edo proposatu dena egokitzat jotzen ez denean.

b) Betebeharraren aitorpenaren justifikazio agirietan irregulartasun larriak atzematen direnean edo hartzailearen eskubidea aski frogatzen ez denean.

c) Obra, hornidura, erosketa eta zerbitzuen egiaztapen materialen ondoriozkoa denean.

d) Egintzaren deuseztasuna erakartzen ahal duen betebehar edo izapideren bat burutu ez denean, edo kudeaketa administratiboaren jarraipenak Nafarroako Ogasun Publikoari edo hirugarren bati kalte ekonomikoa egiten ahal dionean.

e) Aurrekontuak aldatzeari dagokionez foru lege honetan aipatzen diren betebeharrak betetzen ez direnean.

f) Nafarroako Gobernuak erabakitzen duenean, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak proposaturik.

Espedientean atzemandako akatsak aurreko letretan aipatzen ez diren betebehar edo izapideak ez betetzearen ondoriozkoak badira, Kontu-hartzailetzak akats horiek nabarmenduko ditu, baina espedientearen izapideak ez dira etenen.

102. artikulua. Ezadostasunak.

1. Kudeaketa organoak ez badu onartzen aurkezturiko eragozpena, Kontu-hartzailetza Nagusiari ezadostasuna adieraziko dio, arrazoiak idatziz emanda, bere irizpidearen oinarri gisa hartzen dituen legezko aginduak aipatuz, kasua bada.

2. Ezadostasuna adierazirik, honelaxe jokatuko da:

a) Kontu-hartzailetza delegatu batek aurkeztu badu eragozpena, Kontu-hartzailetza Nagusiari egokituko zaio ezadostasuna ebaztea, eta ebazpen hori nahitaez bete beharrekoa izanen da harentzat.

b) Eragozpena Kontu-hartzailetza Nagusiak aurkezten duenean, bere kasa arituz edo kontu-hartzaile delegatu batena berretsiz, eta kudeaketa organoaren ezadostasunak bere horretan badirau, horrek Ekonomia eta Ogasun Departamentura igorriko du espedientea, eta Departamentu horrek Nafarroako Gobernuaren eskuetan utziko du, behin betiko ebazpena eman dezan.

103. artikulua. Fiskalizazioa ez egitea.

1. Aplikatzekoak diren xedapenetan ezarririkoaren arabera, kontu-hartzea aginduzkoa bada eta egin ez bada, ezin izanen da betebeharra aitortu, ez eta ordainketa izapidetu, ez eta kasuan kasuko espedientearen alde kontu hartu ere, ez-egite hori artikulu honetan ezarririko baldintzetan aztertu eta hari buruz ebatzi arte.

2. Kasu horietan, aginduzkoa izanen da txosten bat kontu-hartzea esleiturik daukanak egitea, ez-egite horren berri duenak hain zuzen ere. Txosten hori jarduketak hasi dituen kudeaketa organora igorriko da eta ez da fiskalizaziotzat hartuko.

3. Aurreko idatz-zatian xedaturikoaren arabera, Kontu-hartzailetzak espedientean arau-hausterik edo ezadostasunik ez dagoela adierazten badu, fiskalizazioaren hasierako ez-egitea izan ezik, egintza balioetsiko da, prozedura administratiboari buruzko arauetan xedaturikoaren arabera.

4. Kontu-hartzailetzak bere iritzia adierazten badu, eta antolamendu juridikoaren urraketak edo kudeaketa organoen jarduketarekiko ezadostasunak nabarmentzen baditu, espedientea Nafarroako Gobernura igorriko da, ebazpena eman dezan. Ebazpena aldekoa izanik ere, horrek ez du erantzukizunik baztertuko, horrelakorik eskatu behar baldin bada.

III. KAPITULUA

Kontrol finantzario iraunkorra

104. artikulua. Definizioa.

Kontrol finantzario iraunkorra hurrengo artikuluan ezarririko organo eta entitateetan burutuko da eta haren xedea da entitate, unitate organiko edo arlo funtzional bakoitzaren egoera eta funtzionamendua modu jarraian egiaztatzea, ekonomiari eta finantzei dagokienez, araudia eta jarraibideak betetzen direla egiaztatzeko eta, oro har, haien kudeaketa bat datorrela kudeaketa finantzario egokiaren printzipioekin.

105. artikulua. Aplikazio esparrua.

1. Kontrol finantzarioa barne kontrolerako ohiko sistema izaten ahalko da honakoei dagokienez:

a) Nafarroako Foru Komunitateko administrazioa.

b) Foru Komunitateko administrazioak dituen erakunde autonomoak.

2. Bidezko bada, Nafarroako Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak proposaturik, kontrol finantzario iraunkorra barne kontrolerako ohiko sistema gisa aplikatzeko esparru zehatza ezartzen ahalko du.

3. Betiere, aldez aurreko kontu-hartzetik salbuetsitzat jo diren jarduketak kontrol finantzario iraunkorraren menpe egonen dira.

106. artikulua. Kontrol finantzario iraunkorraren edukia.

1. Kontrol finantzario iraunkorrak jarduketa hauek biltzen ahalko ditu:

a) Kudeaketa ekonomikoaren alderdiei dagozkien araudi eta prozedurak bete direla egiaztatzea, haietan kontu-hartzea burutu ez bada.

b) Aurrekontuen exekuzioa begiratu eta gastua kudeatzen duten zentroen programei esleituriko helburuak betetzen direla egiaztatzea.

c) Titulu honetako II. kapituluan aipatzen den kontu-hartzearen bidez burutzen ahal diren gainerakoak.

2. Lehen aipatu diren jarduketak txostenetan adieraziko dira.

Urtero, txosten bat prestatuko da, ekitaldian eginiko kontrol finantzario iraunkorreko jarduketen emaitzak bilduko dituena.

3. Ekitaldi bakoitzean egin beharreko kontrol finantzario iraunkorreko jarduketak eta haiei ezarritako berariazko irispidea zehaztuko dira foru lege honetako 93. artikuluko 3. idatz-zatian aipatzen den Barne Kontrolerako Urteroko Planean.

107. artikulua. Kontrol finantzario iraunkorreko txostenak.

Erregelamendu mailako arau baten bidez, aurreko artikuluan aipatzen diren txostenak prestatzeko aldizkakotasuna, edukia, hartzaileak eta prozedura zehaztuko dira.

108. artikulua. Jarduketen gaineko txostenak eta neurri zuzentzaileen jarraipena.

1. Kontu-hartzailetza Nagusiak jarduketen gaineko txostenak egiten ahalko ditu, kontrol finantzario iraunkorreko txostenetan kudeaketa organoetarako aipatzen diren gomendio eta jarduketa proposamenen ondoriozkoak, 106. artikuluko 2. idatz-zatian aipatzen direnak, gorabehera hauetariko baten bat gertatzen denean:

a) Akats larriak atzeman direnean eta kudeaketa kontrolatuaren titularrek konpontzeko behar diren neurriak eta aurreikusiriko epea adierazten ez dituztenean. Akats larria Nafarroako Ogasunari kaltea egiten diona da edo kaltea egiteko arriskugarria dena.

b) Kontrolatu beharreko kudeaketaren titularrek akats larriei buruzko ondorio eta gomendioekin ezadostasunak adierazten dituztenean eta kontrol organoak onartzen ez dituenean.

c) Akats larriei buruz eginiko gomendioekin adostasuna adierazirik ere, nabarmendu diren akatsak zuzentzeko neurriak hartzen ez direnean.

2. Jarduketen gaineko txostenak kontrolaturiko organoa edo entitatea zein departamenturen menpe dagoen edo zeini dagoen atxikirik eta horretaraxe igorriko dira eta, departamentuko titularra ados ez badago, Nafarroako Gobernura igorriko dira, Ekonomia eta Ogasun Departamentuaren bidez. Nafarroako Gobernuak horretaz hartzen dituen erabakiak lotesleak izanen dira kudeaketa eta kontrol organoetarako.

3. Kontu-hartzailetza Nagusiak jarraipen etengabea eginen du txostenetan atzematen diren akatsen ondorioz erabakiriko neurri zuzentzaileei buruz.

IV. KAPITULUA

Auditoretza publikoa

1. ATALA

Xedapen orokorrak

109. artikulua. Definizioa.

Auditoretza publikoaren funtsa Nafarroako sektore publikoaren jarduera ekonomiko eta finantzarioa egiaztatzea da, gerora eta sistematikoki, foru lege honetako 2. artikuluko b) eta c) letretan aipatzen diren organo eta entitateena izan ezik, aplikatzekoak diren auditoretza arau eta jarraibideetako berrikuste eta hautatze prozeduren bidez.

Halaber, Nafarroako sektore publikotik kanpoko pertsona fisiko eta juridikoek funts publikoak zuzen aplikatzen dituzten ere aztertuko du.

110. artikulua. Aplikazio esparrua.

1. Foru lege honetako 93. artikuluan aipatzen den barne kontrolerako urteroko planean xedaturikoaren arabera, auditoretza publikoa eginen zaie Nafarroako sektore publikoa osatzen duten organo eta entitateei, aurreko artikuluan adierazten diren salbuespenak salbuespen, ezertan galarazi gabe kontu-hartzeari eta kontrol finantzario iraunkorrari dagozkien jarduketak eta Kontuen auditoretzari buruzko uztailaren 12ko 19/1988 Legeko auditoretza pribatuaren menpeko jarduketak, sektoreko legeriak merkataritza sozietateei ezarriak.

2. Bereziki, hurrengo artikuluan aipatzen den dirulaguntzen auditoretza funtsen hartzaileei ere eginen zaie.

111. artikulua. Modalitateak.

1. Hona hemen auditoretza publikoaren modalitateak:

a) Kontabilitate-erregulartasuneko auditoretza, kontabilitateko informazioa eta agiriak berrikusi eta egiaztatzen dituena. Haren xedea da kontabilitateari eta, bidezko bada, aurrekontuei buruz aplikatzekoa den araudiarekin bat datorrela begiratzea.

b) Betetze-mailaren auditoretza. Haren xedea da kudeaketa ekonomiko eta finantzarioko egintza, eragiketa eta prozedurak aplikatzekoak diren arauekin bat garatu direla egiaztatzea.

c) Auditoretza operatiboa da erakunde, programa, jarduera edo eginkizun publiko baten eragiketa eta prozeduren miaketa sistematiko eta objektiboa. Haren xedea haren arrazionaltasun ekonomiko eta finantzarioaren eta kudeaketa egokiaren printzipioekiko egokitzapenaren balorazio independente bat ematea da, izan litezkeen akatsak atzeman eta haiek zuzentzeko bidezko diren gomendioak proposatzeko.

d) Dirulaguntzen auditoretzaren xedea da egiaztatzea onuradunek eta entitate laguntzaileek dirulaguntzak modu zuzenean eskuratu, erabili eta kudeatu dituztela, funtsak kudeatzen eta aplikatzen eginbeharrak egin dituztela eta haiekin finantzaturiko eragiketak egiazkoak eta erregularrak direla.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren jarduketa moduen helburuak konbinatzen direneko auditoretzak egiten ahalko dira.

112. artikulua. Auditoretza txostenak.

1. Auditoretza publikoaren jarduketa bakoitzaren emaitzak txosten idatzietan adieraziko dira. Txosten horiek aldez aurretik onesten diren erregelamendu mailako arauekin bat prestatuko dira. Arau horietan zehaztuko dira txosten horien edukia, hartzaileak eta prestatze-prozedura.

2. Betiere, txostenak erakunde edo entitate kontrolatuko titularrari, Ekonomia eta Ogasun kontseilariari eta organo edo entitate kontrolatua zer departamenturen menpe dagoen edo zein departamenturi dagoen atxikirik eta bertako kontseilariari igorriko zaizkio.

3. Halaber, kontrol finantzario iraunkorraren ondoriozko jarduketen gaineko txostenetarako 108. artikuluan xedaturikoa aplikatzekoa izanen da auditoretza publikoko txostenetan.

2. ATALA

Urteroko kontuen auditoretza

113. artikulua. Definizioa eta aplikazio esparrua.

1. Urteroko kontuen auditoretza kontabilitate-erregulartasuneko auditoretza mota bat da. Haren xedea da egiaztatzea urteroko kontuek ondarearen, egoera finantzarioaren eta entitatearen emaitzen irudi zehatza adierazten dutela afera nagusi guztietan eta, bidezko bada, aurrekontuen exekuzioa kontabilitateari eta aurrekontuei buruz aplikatzekoak diren arau eta printzipioekin bat egin dela eta egoki interpretatu eta ulertzeko behar den informazioa daukatela.

2. Urtero, Kontu-hartzailetza Nagusiak hauen kontu auditoretza eginen du, bere kasa edo berak zuzendurik:

a) Enpresa-entitate publikoenak.

b) Fundazio publikoenak.

c) Sozietate publikoenak.

3. Urtero, Kontu-hartzailetza Nagusiak urtean eginiko kontuen auditoretzen txosten-laburpen bat prestatuko du, non auditoretza horietan jasotako salbuespenak adieraziko baitira.

114. artikulua. Edukia.

1. Sozietate publikoen eta enpresa-entitate publikoen urteroko kontuen auditoretzek, aurreko artikuluko 1. idatz-zatian aipatzen den helburutik aparte, egiaztatu beharko dute foru lege honetako 128. artikuluan dirulaguntzei eta plantillari buruz aipatzen diren argibideak bat datozela urteroko kontuetako gainerako argibideekin.

2. Fundazio publikoen urteroko kontuen auditoretzek, 113. artikuluko 1. idatz-zatian aipatzen den helburutik aparte, honako hauek izanen dituzte:

a) Egiaztatzea foru lege honetako 129. artikuluan dirulaguntzei eta plantillari buruz aipatzen diren argibideak bat datozela urteroko kontuetako beste argibideekin.

b) Egiaztatzea fundazioen helburuak eta, bidezko bada, langileak hautatzeko eta kontratuak egiteko beren jarduerak iradoki behar dituzten printzipioak betetzen direla.

c) Ustiapenaren eta kapitalaren aurrekontuen exekuzioa egiaztatzea.

3. Ekonomia eta Ogasun Departamentuak kudeaketaren beste arlo batzuetara zabaltzen ahalko du auditoretzaren xedea.

3. ATALA

Berariazko auditoretza publikoak

115. artikulua. Betetze-mailaren auditoretza.

Kontu-hartzailetza Nagusiak betetze-mailaren auditoretza barne kontrolerako urteroko planean ageri diren Nafarroako sektore publikoko organo eta entitateei eginen die. Haren xedea auditaturiko entitateen jarduera ekonomiko eta finantzarioaren edozein alderdi legeekin bat datorrela egiaztatzea izanen da.

116. artikulua. Auditoretza operatiboa.

Kontu-hartzailetza Nagusiak foru legeko 111. artikuluko 1. idatz-zatiko c) letran aipatzen den auditoretza operatiboa barne kontrolerako urteroko planean ageri diren Nafarroako sektore publikoko organo eta entitateei eginen die, plan horretan ezartzen diren mugak muga, modalitate hauen bidez:

a) Aurrekontuetako programen auditoretza. Haren funtsa da kudeaketa organoek garaturiko helburuak eta jarraipen sistemak egokiak diren aztertzea eta emaitzen balantzeen eta kudeaketa txostenen fidagarritasuna egiaztatzea.

b) Sistema eta prozeduren auditoretza. Haren funtsa da kudeaketa finantzariorako prozedura administratiboa aztertzea, izan litzakeen akatsak atzeman eta bidezko diren neurri zuzentzaileak proposatzeko.

c) Ekonomia, eraginkortasun eta efizientzia auditoretza. Haren funtsa da faktore horiek baloratzea, baliabide publikoen erabilerari dagokionez.

117. artikulua. Dirulaguntzen auditoretza.

Kontu-hartzailetza Nagusiak 111. artikuluko 1. idatz-zatiko d) letran aipatzen den dirulaguntzen auditoretza eginen du, barne kontrolerako urteroko planean ezartzen diren mugak muga. Alderdi hauek biltzen ahalko ditu:

a) Kontabilitateko erregistroak, kontuak edo egoera-orri finantzarioak eta horiek biltzen dituzten agiriak aztertzea, direla onuradunenak, direla entitate laguntzaileenak.

b) Banakako eragiketa zehatzak aztertzea, emaniko dirulaguntzekin zuzenean edo zeharka loturik badaude.

c) Inbertsio edo gastu finantzatuen egiaztatze materiala.

d) Kasuan kasuko araudian aipatzen diren kudeaketa alderdien betetze-maila eta onuradunen betebeharrak bete direla egiaztatzea.

e) Funts publikoak egokiro aplikatu direla ziurtatzeko behar diren egiaztapen guztiak, dirulaguntzen xede diren jardueren ezaugarri bereziak kontuan hartuz.

VI. TITULUA

Kontabilitatea

I. KAPITULUA

Arau orokorrak

118. artikulua. Printzipio orokorrak.

1. Nafarroako sektore publikoa, foru lege honetako 2. artikuluko b) eta c) letretan aipatzen diren entitate eta organoak izan ezik, titulu honetan aurreikusiriko kontabilitate araubideari atxikiko zaio.

2. Nafarroako sektore publikoaren kontabilitatea informazio sistema ekonomiko eta finantzario bat eta aurrekontuei buruzko bat bezala osatzen da. Haren xedea da, egoera-orrien eta txostenen bidez, ondarearen, egoera finantzarioaren, emaitzen eta aurrekontuaren exekuzioaren irudi zintzo bat erakustea, hura osatzen duen entitate bakoitzari buruz.

119. artikulua. Nafarroako sektore publikoaren kontabilitatearen helburuak.

Nafarroako sektore publikoaren kontabilitateak bide eman behar du kudeaketa, kontrol, azterketa eta informazio arloetako helburu hauek lortzeko:

a) Aurrekontuen exekuzioa erakustea, aurrekontuen emaitzak adieraziz.

b) Ondarearen osaera eta egoera eta haien aldaketak erakustea eta ekonomia eta ondare ikuspegietatik emaitzak zehaztea.

c) Zerbitzu publikoen kostuak zehazteko informazioa ematea.

d) Nafarroako Parlamentuari, Comptos Ganberari eta gainerako kontrol organoei errendatu edo horietara igorri beharreko edonolako kontu, egoera-orri eta agiriak prestatzeko informazioa ematea.

e) Administrazio publikoen eta sozietate ez-finantzario publikoen kontuak prestatzeko informazioa ematea, Europako Nazioetako eta Erregioetako Kontuen Sistemaren arabera.

f) Legezkotasun, finantza, ekonomia, efizientzia eta eraginkortasun arloetako kontrolak burutzeko informazioa ematea.

g) Entitate publikoen jardueren ondorio ekonomiko eta finantzarioak aztertzeko behar den informazioa ematea.

h) Erabakiak hartzeko informazio ekonomiko eta finantzario erabilgarria ematea.

i) Indarra duten xedapenetan adierazten diren gainerako helburu guztiak.

120. artikulua. Kontabilitate printzipioen aplikazioa.

1. Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitateen kontabilitatea bidezko diren kontabilitate printzipioak aplikatuz garatuko da, hurrengo idatz-zatietan adierazten diren irizpideei jarraituz.

2. Foru Komunitateko administrazioak eta haren erakunde autonomoek hurrengo artikuluan aipatzen diren kontabilitate printzipio publikoak erabili beharko dituzte eta Kontabilitate Publikorako Plan Orokorrean eta hori garatzeko xedapenetan ezarririko printzipio eta arauak gauzatu.

3. Sozietate publikoek eta enpresa-entitate publikoek Merkataritza Kodean, Espainiako Enpresen Kontabilitate Plan Orokorrean, haien egokitzapenetan eta haiek garatzeko xedapenetan aipatzen diren kontabilitate printzipio eta arauak aplikatu beharko dituzte.

4. Fundazio publikoek Irabazi asmorik gabeko entitateen Kontabilitate Plan Orokorraren egokitzapenean eta haiek garatzen dituzten xedapenetan aipatzen diren kontabilitate printzipio eta arauak aplikatu beharko dituzte

121. artikulua. Kontabilitate printzipio publikoak.

1. Nafarroako Foru Komunitateko administrazioak eta haren erakunde autonomoek, foru lege honetako II. tituluan aipatzen diren aurrekontu printzipioez gain, kontabilitate printzipio hauek aplikatu beharko dituzte:

a) Gastu eta dirusarreren aldi baterako egozpena, ekonomia eta ondare ikuspegietatik, haiek ordezkatzen dituzten ondasun eta zerbitzuen egiazko korrontearen arabera egin behar da, aurrekontuetan egozteko erabili beharreko irizpideak galarazi gabe.

b) Kontabilitate gertaera guztiak denborazko hurrenkerari jarraituz erregistratu beharko dira.

c) Ulertuko da jarduerak denbora mugarik gabe segitzen duela.

d) Ekitaldi batetik bestera balorazio irizpideak ez dira aldatuko.

e) Ekitaldia ixtean egiazki eginiko dirusarrerak bakarrik zenbatu beharko dira. Gastuei dagokienez, egiazki eginikoak ez ezik aurreikusten ahal diren arriskuak edo izan litezkeen galerak dakartzatenak ere zenbatu beharko dira, haien jatorria ekitaldi berean edo aurreko batean badago, haien berri izaten denetik aurrera. Hala ere, egiazki egitean egotziko zaizkie aurrekontuei.

f) Ondasun, eskubide eta betebehar guztiek erosteko prezioaren edo ekoizteko kostuaren arabera agertu behar dute. Betebeharrak diru-itzulketaren balioaren arabera zenbatu behar dira.

g) Kontabilitate sistemak adierazi beharko du entitate batek eginiko gastuen eta ekitaldian finantzatzeko behar diren dirusarreren arteko harremana.

h) Aktiboko eta pasiboko kontusailak ez dira behin ere konpentsatuko, ez eta urteroko kontuak osatzen dituzten gastu eta dirusarreretakoak ere.

i) Nortasun juridikoa eta berezko aurrekontua dituen entitate orok izanen du kontabilitate izaera, kontuak prestatu eta errendatu behar baldin baditu.

j) Transakzioen edo kontabilitate egintzen egozpena, ekonomia eta ondare ikuspegitik, aktiboei, pasiboei, gastuei edo dirusarrerei egin behar zaie, Kontabilitate Publikorako Plan Orokorrean ezarririko arauei jarraituz. Gainera, gastu eta dirusarreren aurrekontuei egin behar zaizkien eragiketak, aurrekontuei dagokienez, foru lege honetako II. tituluan aurreikusiriko arauekin bat erregistratuko dira.

k) Printzipio hauek aplikatzean, haiek eta haien ondorioek erlatiboki izan dezaketen garrantzia izanen da arau, baldin eta nahitaez bete beharreko arau bat urratzen ez bada.

2. Kontabilitate printzipio publikoen artean gatazkarik baldin bada, aurreko idatz-zatiko a) eta b) letretan aurreikusiriko printzipioak lehenetsiko dira.

Aipatu diren kontabilitate printzipioak urteroko kontuek 118. artikuluko 2. idatz-zatian aipatzen den irudi zintzoa adierazteko moduan aplikatu behar dira. Printzipio horiek aplikatzea aski ez denean edo helburu horrekin bateraezina denean, irudi zintzoa lortzeko kontabilitate printzipiorik egokienak erabiliko dira eta urteroko kontuetan horren aipamena jasoko da.

122. artikulua. Kontabilitate informazioaren hartzaileak.

Nafarroako sektore publikoko entitateen kontabilitateak ematen duen informazioa haren zuzendaritza eta kudeaketa organoetarako, kanpo eta barne kontrolerako organoetarako, ordezkaritza politikoetarako eta nazioko eta nazioarteko erakundeetarako izanen da, indarra duen araudian aurreikusiriko baldintzetan eta mugekin.

123. artikulua. Ekonomia eta Ogasun Departamentuaren eskumenak.

Ekonomia eta Ogasun Departamentuari dagokio:

a) Foru Komunitateko Kontabilitate Publikorako Plan Orokorra onestea. Planak Estatuko Sektore publikoaren planarekin batera koordinatu eta artikulatu behar du. Espresuki onetsi ezik, Ekonomia eta Ogasun Ministerioak Estatuko sektore publikorako onesten duen Kontabilitate Publikorako Plan Orokorra aplikatuko da.

b) Erregelamenduzko ahalmena erabiltzea, kontuen nahiz kontabilitate publikoari buruzko gainerako agirien egitura, justifikazioa, izapideak eta errendatzea zehazteko.

c) Nafarroako Kontu Orokorrak prestatzea.

d) Kontabilitate printzipio publikoak erabili behar dituzten entitateek onartu beharko dituzten kontabilitate arauak ezartzeko kontabilitateko jarraibideak eta kontabilitate agirien eredu eta egiturak, kontuak, egoera-orriak eta oro har kontabilitate txostenak onestea.

e) Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen esparruan, prozedura operatiboen eta sistema informatikoen betebeharrak ezartzea, kontabilitatean adierazi behar diren eragiketak gauzatzeko.

f) Nafarroako sektore publikoko entitateek Kontu-hartzailetza Nagusira igorri behar duten kontabilitate informazioaren zehaztapenak, prozedura eta aldizkakotasuna zehaztea.

II. KAPITULUA

Urteroko kontuak

124. artikulua. Kontuen urterokotasuna

Nafarroako Parlamentuari errendatu beharreko kontu eta agiriak urtero prestatu eta itxiko dira, foru lege honetako 59. artikuluan aipatzen den informazioa igorri beharra deusetan galarazi gabe.

125. artikulua. Nafarroako kontu orokorren edukia.

Nafarroako kontu orokorrek foru lege honetako 2. artikuluan aipatzen den Nafarroako sektore publikoa osatzen duten entitate guztienak biltzen dituzte.

126. artikulua. Foru erakunde zenbaiten urteroko kontuen edukia.

Foru lege honetako 2. artikuluko b) eta c) letretan aipatzen diren foru erakundeen urteroko kontuen edukia bat etorriko da foru lege honetako xedapen gehigarri bakarrean xedaturikoarekin.

127. artikulua. Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen urteroko kontuen edukia.

Foru Komunitateko administrazioaren eta haren erakunde autonomoen urteroko kontuek ekitaldian egiten diren aurrekontu, ondare eta diruzaintza arloetako eragiketa guztiak bilduko dituzte eta agiri hauek edukiko dituzte:

a) Aurrekontuen likidazioa, Nafarroako Parlamentuak ekitaldi bakoitzerako onetsiriko aurrekontu agirien egiturarekin bat aurkeztuko dena.

b) Ekonomia eta Ogasun Departamentuak zehazten dituen aurrekontu programen emaitzen balantzea eta kudeaketa txostena, kasuan kasuko arduradunak prestatuak.

c) Egoeraren balantze bateratua eta banakakoa, entitate bakoitzarena.

d) Ekonomia eta ondare arloetako emaitzen kontu bateratua eta banakakoa, entitate bakoitzarena.

e) Oroitidazki global bat, balantzean, ekonomia eta ondare arloetako emaitzaren kontuan eta aurrekontuaren likidazioaren egoera-orrian jasotako informazioa handitu eta iruzkintzen duena. Bereziki, oroitidazkiak argibide hauek emanen ditu:

_Diruzaintzako gerakina.

_Aurrekontu itxietatik datozen kobratze-eskubideen eta ordaintze-betebeharren bilakaera eta egoera erakusten dituen egoera-orria.

_Geroko ekitaldien kargura harturiko gastu konpromisoen egoera-orria, foru lege honetako 40. artikuluan aipatzen den baimenaren babesean.

_Diruzaintzako kontu orokorra. Ekitaldia hasi eta bukatzean den egoera eta ekitaldiko eragiketak adierazi beharko ditu.

_Zorpetzearen kontu orokorra.

_Ondasun eta eskubideen inbentarioa.

_Emaniko abalen egoera. Aldi horretan saldo bizi ebaluatuan izaniko aldaketak adieraziko dira.

_Erabilera orokorrari lotutako jabari publikoko ondasunetan ekitaldian zehar egindako inbertsioak erakusten dituen egoera-orria.

_Plantilla organikoaren egoera eta bilakaera erakusten dituen egoera-orria.

128. artikulua. Sozietate publikoen eta enpresa-entitate publikoen urteroko kontuen edukia.

Foru lege honetako 2. artikuluko e) eta f) letretan aipatzen diren sozietate publikoen eta enpresa-entitate publikoen kontuak Espainiako Enpresen Kontabilitate Plan Orokorrean aipatzen direnak izanen dira. Gainera, gutxieneko eduki hau ere izanen dute:

_Administrazio publikoetatik harturiko dirulaguntza eta bestelako transferentziak erakusten dituen egoera-orria. Foru Komunitateko administrazioak edo haren erakunde autonomoek emanak adieraziko dira.

_Plantillaren egoera eta bilakaera erakusten duen egoera-orria.

_Parte harturiko sozietateen kapitala ordezkatzen duten titulu baloreen zerrenda, kasuan kasuko sozietatea, partaidetza portzentajea, hasierako balorazioa eta erosketengatik edo besterentzeengatik ekitaldian izaniko aldaketak adierazirik.

_Kontabilitate erregulartasuneko auditoretza.

129. artikulua. Fundazio publikoen urteroko kontuen edukia.

Foru lege honetako 2. artikuluko g) letran aipatzen diren fundazio publikoen kontuak izanen dira irabazi asmorik gabeko entitateetarako prestaturiko Kontabilitate Plan Orokorraren egokitzapenean aipatzen direnak. Gainera, gutxieneko eduki hau ere izanen dute:

_Administrazio publikoetatik harturiko dirulaguntza eta bestelako transferentziak erakusten dituen egoera-orria. Foru Komunitateko administrazioak edo haren erakunde autonomoek emanak adieraziko dira.

_Plantillaren egoera eta bilakaera erakusten duen egoera-orria.

_Kontabilitate erregulartasuneko auditoretza.

130. artikulua. Kontu Orokorren onespena.

1. Nafarroako Parlamentuari dagokio Nafarroako kontu orokorrak onestea, foru lege baten bidez.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren ondorioetarako, Nafarroako Gobernuak, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak proposaturik, kasuan kasuko foru lege proiektua onetsi eta urtean urteko irailaren 15a baino lehen Nafarroako Parlamentura igorriko du.

VII. TITULUA

Erantzukizunak

131. artikulua. Printzipio orokorra.

Agintariek, funtzionarioek eta maila guztietako langileek, iruzurra edo erru larria dela medio hurrengo artikuluan aipatzen diren egite edo ez-egiteak gauzatzen badituzte, haien ondoriozko kalteengatik kalte-ordaina eman beharko diote Nafarroako Ogasun Publikoari, deusetan galarazi gabe legokiekeen zigor-zuzenbideko edo diziplina arloko erantzukizuna.

132. artikulua. Ondare arloko erantzukizuna sortzen ahal duten egintzak.

Egite edo ez-egite hauek behartuko dute aurreko artikuluan aipatzen den kalte-ordaina ematera:

a) Nafarroako Ogasun Publikoaren funtsen administrazioan jardutean, ardurapeko kontu batean dirua justifikaziorik gabe falta izateak edo funtsen bidegabeko erabilera egin izanak.

b) Nafarroako Ogasun Publikoaren baliabideak eta gainerako eskubideak administratzeak haien likidazioa, bilketa edo sarrera arautzen duten xedapenei lotu gabe.

c) Gastu konpromisoak hartzeak eta ordaintzeko aginduak emateak behar adinako krediturik izan gabe, edo foru lege honetan edo aplikatzekoa den aurrekontuei buruzko legean xedatutakoaren kontra.

d) Esleituriko eginkizunetan aritzean, zuzenak ez diren ordainketak egiteak, obligazioak likidatu edo agiriak luzatzeari dagokionez.

e) Eskaturiko kontuak ez errendatzeak edo akats larriekin aurkezteak.

f) Foru lege honetako 56. artikuluan aipatzen diren funtsen aplikazioa ez justifikatzeak.

g) Kontu-hartze eginkizunetan kasuan kasuko egintzaren bidezkotasun edo legezkotasunik ezari buruzko eragozpenak adierazi ez izanak, iruzur, erru, utzikeria edo ezjakintasun barkaezinaren bidez.

133. artikulua. Arduradunen bateragarritasuna.

Arduradun batzuk batera gertatzean, erantzukizuna parte berdinetan mankomunatuko da, iruzur kasuetan izan ezik, horietan solidarioa izanen baita.

134. artikulua. Organo eskuduna eta prozedura.

1. Comptos Ganberaren eta Kontuen Auzitegiaren eskumenak galarazi gabe, foru lege honetako 132. artikuluan tipifikaturiko egite eta ez-egiteen ondoriozko erantzukizuna kasuan kasuko espediente administratiboaren bidez eskatuko da. Espediente hori, betiere, interesdunei entzunaldia emanez izapidetuko da.

2. Espedientea irekitzeko, instrukzio-egilea izendatzeko eta ebazpena emateko eskumena honakoei dagokie:

a) Nafarroako Gobernuko kontseilari eta idazkariari, erantzukizuna Gobernuko lehendakariari eskatzen zaionean.

b) Nafarroako Gobernuko lehendakariari, hark berak izendaturiko kargudunak izanez gero.

c) Nafarroako Gobernuari, hark berak izendaturiko kargudunak izanez gero.

d) Ekonomia eta Ogasun kontseilariari, gainerako kasuetan.

3. Espedientea burutzen duen ebazpenak Nafarroako Ogasun Publikoaren ondasun eta eskubideei eginiko kalteez iritzia emanen du, eta erantzuleak behartuko ditu zehazten den zenbatekoan eta epean kalte-ordaina ematera.

135. artikulua. Eginiko kalteen araubide juridikoa.

1. Aurreko artikuluan aipatzen diren espedienteetan adieraziriko kalteak Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubidetzat joko dira eta, bidezko bada, premiamendu bidez kobratuko dira.

2. Nafarroako Ogasun Publikoak eskubidea izanen du foru lege honetako 18. artikuluan aipatzen den berandutza interesa eskatzeko, bere ondasun eta eskubideei jasanarazitako murrizte justifikatu gabeen, erabilera bidegabeen eta kalteen zenbatekoaren gain, kalteak egiten diren egunetik hasita.

136. artikulua. Aurreko eginbideak.

Nafarroako Ogasun Publikoari justifikatu gabeko murrizte, erabilera bidegabe edo kaltea egin zaiola jakin edo foru lege honetako 56. artikuluan aipatzen diren epeak artikulu horretan adierazten diren ordainketa aginduak frogatu gabe iragan direla jakin bezain laster, ustezko arduradunen nagusiek eta ordainketak proposatzen dituztenek, hurrenez hurren, aurretiazko eginbideen instrukzioa eginen dute. Halaber, Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideak bermatzeko behar diren neurriak hartuko dituzte eta Ekonomia eta Ogasun Departamentuari horren guztiaren berri emanen diote berehala.

Xedapen gehigarri bakarra. Zenbait foru erakunderen araubidea.

1. Foru lege honetako 2. artikuluko b) eta c) letretan aipatzen diren foru erakundeek, beren berariazko araudian xedaturikoarekin bat, beren aurrekontu proiektua onetsi eta ekitaldi bakoitzeko urriaren 1a baino lehen Nafarroako Gobernura igorriko dute, Nafarroako aurrekontu orokorren proiektuan sar dadin.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren erakundeen aurrekontuaren exekuzioa eta likidazioa haien berariazko araudian xedaturikoarekin bat eginen da.

3. Erakunde horiek Foru Komunitateko diruzaintzari itzuliko dizkiote ekitaldian aitorturiko betebeharrak betetzeari atxikirik ez dauden funtsak.

4. Erakunde horien kontuen edukiak eta onespenak horien berariazko araudian xedaturikoa bete beharko dute. Kontu horiek, onetsi ondoren, Nafarroako Gobernura igorriko dira, xede duten ekitaldiaren hurrengoko irailaren 1a baino lehen, Nafarroako Kontu Orokorretan sar daitezen.

Lehen xedapen iragankorra. Zerga onurak aurrekontuetako gastuen egoera-orrian sartzea.

Foru lege honetako 32. artikuluko 2. idatz-zatiko c) letran aipatzen diren zerga onurak emeki-emeki sartuko dira gastuen egoera-orrian. Aurrekontuei buruzko foru lege bakoitzean adieraziko da kasuan kasuko gastuen egoera-orrian zer zerga onura zehatz sartu behar diren.

Bigarren xedapen iragankorra. Foru lege honek indarra hartu aurretik sorturiko eskubide eta betebeharrak.

Foru lege honek indarra hartu baino lehen sorturikoak diren Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubide eta betebehar ekonomikoek segituko dute foru lege honek indargabetzen duen araudia araubide gisa izaten.

Hirugarren xedapen iragankorra. Erregelamendu arauen iraupena.

Foru lege honetan aipatzen diren erregelamendu xedapenak ematen ez diren bitartean, hark indarra hartzean indardun direnak aplikatuko dira, foru lege honetan xedaturikoari aurka egiten ez dioten neurrian.

Laugarren xedapen iragankorra. Toki entitateek parte hartzeko funtsaren tratamendua.

1. Foru Lege honetan ezarritakoa gorabehera, eta gai zehatz honetan toki ogasunei buruzko araudia aldatzen ez den bitartean, Nafarroako Parlamentuak onetsitako kredituetatik toki entitateek Nafarroako tributuetan parte hartzeko funtsa osatzen dutenek, bai transferentzia arruntei bai kapital transferentziei dagokienez, honako tratamendua izan ahalko dute ekonomiaren eta aurrekontuen ikuspegitik:

_Aurrekontu-ekitaldiaren azken egunean entitate zehatz baten aldeko betebeharrak betetzeko atxikirik ez dauden kredituak, hartzekodun bakarraren aldeko betebehar aitortutzat joko dira, hau da, toki entitateek Foru Komunitateko administrazioaren aurrean dituzten eskubideen multzoa jasoko da kontabilitatean.

Hartzekodun bakar horrek, zeinak toki entitateen aldeko saldoak jasoko baititu kontabilitatean, "Nafarroako toki entitateentzako transferentzia-funtsa" izena hartuko du, eta izen horri kasuan kasuko ekitaldiaren urtea gehituko zaio.

2. Nafarroako Gobernuari esku ematen zaio aurreko idatz-zatian ezarritakoa erregelamenduz garatzeko.

Azken xedapenetan lehena. Erregelamenduzko ahalmena gaitzea.

Nafarroako Gobernuari baimena ematen zaio foru lege hau garatu eta betearazteko behar diren erregelamenduzko xedapen guztiak emateko, foru lege honek erregelamenduzko ahalmena Ekonomia eta Ogasun kontseilariaren esku utzi duen kasuetan izan ezik.

Azken xedapenetan bigarrena. Zenbatekoak eguneratzea.

Gobernuak, foru dekretu baten bidez, eguneratzen ahalko ditu foru lege honetan aipatzen diren zenbatekoak.

Azken xedapenetan hirugarrena. Indargabetzea.

Foru lege honetan xedaturikoari aurka egiten dioten maila bereko edo beheragoko xedapen guztiak indargabetzen dira; bereziki, Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko abenduaren 26ko 8/1988 Foru Legea.

Azken xedapenetan laugarrena. Indarra hartzea.

Foru lege honek 2008ko urtarrilaren 1ean hartuko du indarra. Hala ere, 2008ko ekitaldirako Nafarroako aurrekontu orokorrak foru lege honetan ezarritakoaren arabera prestatu, igorri, zuzendu eta onetsiko dira.

Nik Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 22. artikuluan xedatutakoa bete dadin, foru lege hau B.M. Erregearen izenean aldarrikatzen dut, Nafarroako ALDIZKARI OFIZIALean berehala argitara eta "Estatuko Aldizkari Ofizialera" igor dadila agintzen dut eta herritar eta agintariei bete eta betearaz dezaten manatzen diet.

Iruñean, 2007ko apirilaren 4an._Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Miguel Sanz Sesma.