20200603-NXBTuDo-GiaiVoltaire2020

Nhà xuất bản Tự Do được giải thưởng Prix Voltaire 2020

03/06/2020 (Diễn Đàn Việt Nam 21) - Genève - Hiệp Hội Các Nhà Xuất Bản Quốc Tế (International Publishers Association IPA) hôm nay cho biết Giải thưởng Voltaire (Prix ​​Voltaire) năm 2020 được trao tặng cho Nhà xuất bản Tự Do (Việt Nam).

Bốn ứng cử viên vòng chung kết đều là các nhà xuất bản dũng cảm thúc đẩy quyền tự do xuất bản, gồm một nhà xuất bản từ Thổ Nhĩ Kỳ, một nhà xuất bản ở Mã Lai, một nhà xuất bản từ Hồi Quốc (Pakistan) và Nhà xuất bản Tự Do, một tổ chức xã hội dân sự độc lập tại Việt Nam và bị đàn áp trong thời gian qua.

Theo Hiệp Hội Các Nhà Xuất Bản Quốc Tế, Prix Voltaire là giải thưởng ghi nhận sự can đảm trong việc giữ vững quyền tự do xuất bản, tự do thông tin của các nhà xuất bản và cá nhân trên thế giới, đặc biệt ở những nơi mà hoạt động xuất bản phải đối mặt với kiểm duyệt và áp bức, hay việc thực hành các quyền này có thể gây rủi ro, nguy hiểm.

Trong thông báo của IPA ông Kristenn Einarsson, Chủ tịch của Uỷ ban Tự do Xuất bản của IPA tuyên bố: “Danh sách các ứng viên cho giải IPA Prix Voltaire 2020 bao gồm 4 nhà xuất bản xuất sắc là những nhà xuất bản đã liều mình đưa sách đến người đọc”. Ông Einarsson cho biết IPA ca ngợi sự can đảm và cảm ơn những nhà xuất bản này đã gây cảm hứng cho các nhà xuất bản khác trên khắp thế giới. Nhà xuất bản Tự Do của Việt Nam đã xuất bản nhiều cuốn sách không được chính quyền Việt Nam chấp nhận. Những người đưa sách của nhà xuất bản đến người đọc thường xuyên bị công an đe doạ thậm chí bắt giữ, đánh đập.

Nhà xuất bản Tự Do được thành lập vào ngày 14 tháng 2 năm 2019, cho đến nay đã phân phối hơn 25.000 bản in và các bản sách trực tuyến của 18 đầu sách cho độc giả trong và ngoài Việt Nam.

Trong một đoạn phim ngắn IPA phổ biến trên mạng, phát ngôn viên của Nhà xuất bản Tự Do, tác giả và nhà báo Phạm Đoan Trang  ngỏ lời cảm ơn IPA và nói: "Những người làm việc cho Nhà xuất bản Tự Do mỗi ngày đều mạo hiểm an ninh, tự do và thậm chí cả mạng sống của họ chỉ để xuất bản sách. Giải thưởng mà chúng tôi nhận được hôm nay không chỉ là sự ghi nhận cho những nỗ lực không mệt mỏi của chúng tôi, nó còn thể hiện sự dũng cảm của hàng chục ngàn độc giả Việt Nam đã bị quấy rối, bắt giữ và thẩm vấn chỉ vì họ đã đọc sách của chúng tôi."

Trong thông cáo báo chí ngày 27/11/2019, Ân Xá Quốc Tế đã kêu gọi nhà cầm quyền Hà Nội phải ngừng ngay lập tức việc leo thang đàn áp Nhà xuất bản Tự Do. Nhóm Chiến dịch Việt Nam của Tổ chức Ân xá Quốc tế cáo buộc cảnh sát VN đã thẩm vấn và tạm giữ gần 100 người vì họ sở hữu hoặc đọc sách của Nhà xuất bản Tự Do.

Prix ​​Voltaire là một giải thưởng của Hiệp Hội Các Nhà Xuất Bản Quốc Tế được trao tặng hàng năm cho những người có đóng góp đặc biệt cho sự tự do xuất bản. Giải thưởng được thành lập năm 2005 với tên là Giải thưởng Tự do Xuất bản (Freedom to Publish Prize), lần đầu tiên được trao vào năm 2006 và đổi tên thành IPA Prix Voltaire vào năm 2016. Giải thưởng được trao tặng với 10.000 đồng quan Thụy Sĩ. Vì đại dịch COVID-19, lễ công bố và trao giải thưởng năm nay của IPA được diễn ra online.

Năm 2011, IPA cũng đã trao giải Tự do Xuất bản cho nhà thơ Bùi Chát, người sáng lập nhà xuất bản Giấy Vụn.

Bùi Chát trong lễ trao giải Tự do Xuất bản 2011 (ảnh: IPA)