BCT20181011-Khacbietchinhtri

Khác biệt chính trị : Cộng sản-Xã hội; Tả-Hữu; Tiến bộ-Bảo thủ

Vũ Ngọc Yên

11/10/2018 (DĐVN21) Trong các cuộc tranh luận, một số từ chính trị vì không hiểu rõ nên nhiều khi được sử dụng bừa bãi nhằm liệt kê người tranh luận vào thành phần mà mình muốn kết án nên đã tạo ra nhiều ngộ nhận đáng tiếc.

Cộng sản-Xã hội

Cũng cùng theo đuổi „Chủ nghĩa xã hội“, nhưng giữa người Cộng sản và người Xã hội chủ trương thực hiện hoàn toàn khác nhau.

Về mặt lịch sử , phong trào xã hội và cộng sản đều xuất phát từ tư tưởng Karl Marx. Các đảng chủ trương lật đổ nền thống trị giai cấp của tư bản chủ nghĩa để thiết lập một trật tự chính trị công bằng theo chủ nghĩa xã hội.

Khởi thuỷ Đệ nhất Quốc tế xã hội (Socialist International- SI) được triệu tập ngày 28/09/1864 tại Luân Đôn. Sau đó Đệ nhị Quốc tế họp đại hội vào ngày 20/07/1889 tại Ba Lê, 6 năm sau ngày Marx chết 1883.

Đến khi Cộng sản nắm quyền tại Nga, Đệ tam Quốc tế xã hội bị đổi thành Quốc tế cộng sản „Komintern“ nhóm họp tại Mạc Tư Khoa (Moscow) năm 1919. Kế tiếp Đệ tứ Quốc tế ra đời ngày 03/09/1938 theo sáng kiến của Leo Trotki nhằm chống lại Komintern của Stalin.

Sau thế chiến thứ hai các chính đảng theo chủ nghĩa xã hội kết hợp lại, triệu tập Đại hội Quốc tế Xã Hội vào ngày 30/06/1951 tại Frankfurt. Quốc tế này còn được gọi là Đệ ngũ Quốc tế có trụ sở tại Luân Đôn và hiện nay quy tụ khoảng 168 chính đảng có khuynh hướng xã hội, dân chủ xã hội và cộng sản cải cách. Chủ tịch đầu tiên của Đệ ngũ quốc tế là Morgan Phillips thuộc đảng Lao Động Anh.

Về mặt ý hệ, các chính đảng xã hội bác bỏ chuyên chính độc đảng, đấu tranh giai cấp, dân chủ tập trung, kinh tế nhà nước chỉ huy ... Quốc tế xã hội được tái thành lập nhằm ngăn cản chiến tranh, bảo vệ quyền lao động chống nhũng lạm quyền lực và tư bản cũng như đảm bảo bình quyền cho mọi dân tộc muốn sống trong tự do. Tuyên ngôn quốc tế xã hội 1951 khẳng định quan điểm „Sẽ không có chủ nghĩa xã hội khi không có tự do. Chủ nghĩa xã hội chỉ có thể thực hiện qua dân chủ và dân chủ chỉ hoàn hảo qua chủ nghĩa xã hội.“.

Như vậy Đệ ngũ Quốc tế là một thành trì không chỉ đối nghịch chủ nghĩa Cộng sản và Tư bản, mà còn quyết tâm theo đuổi bảo vệ các giá trị tự do, dân chủ.

Về mặt chính sách, các chính đảng xã hội, dân chủ xã hội hay lao động đều đưa ra những chương trình chính trị thực tiễn theo định hướng pháp trị, dân chủ, tự do, nhân quyền, đoàn kết và công bình xã hội.

Tóm lại những người Xã hội thực hiện lý tưởng xã hội chủ nghĩa bằng con đường dân chủ-tự do thay vì độc tài-độc đảng như Cộng sản.

Tả-Hữu; Tiến bộ-Bảo thủ

Có hai trục để phân biệt quan điểm chính trị tả–hữu, tiến bộ-bảo thủ

Trục Tả-Hữu phản ánh qua tương quan Nhà nước – Thị trường

Các đảng Tả chủ trương giải pháp nhà nước trong khi các đảng hữu ưu tiên cho các chương trình kinh tế thị trường.

Trục giá trị phản ánh quan điểm từ phóng khoáng đến bảo thủ

Các đảng tả được xem là tiến bộ trong khi các đảng hữu có lập trường bảo thủ trong các chính sách kinh tế, văn hoá, xã hội.

Dựa vào ý thức hệ và cương lĩnh chính trị Cộng sản và Phát xít bị liệt kê vào thành phần các chính đảng cực đoan.

Vũ Ngọc Yên