Прислів'я та приказки про час та епоху - Мақал-мәтелдер туралы Уақыт, дәуір

Мақал-мәтелдер - түпнұсқасы

₪ ₪ ₪

Елдестірмек — елшіден,

Жауластырмақ — жаушыдан.

₪ ₪ ₪

Заман түзелсе,

Жаман да түзеледі.

₪ ₪ ₪

Ханның басын хан алар,

Қардың басын қар алар.

₪ ₪ ₪

Кілемге бергісіз алаша бар,

Ханға бергісіз қараша бар.

₪ ₪ ₪

Қойды құртаң бүлдіреді,

Елді сұлтан бүлдіреді.

₪ ₪ ₪

Хан — қарақшы,

Халық — сарапшы.

₪ ₪ ₪

Хан көп болса — жау көп,

Би көп болса — дау көп.

₪ ₪ ₪

Хан жарлығынан

Қатын жарлығы күшті.

₪ ₪ ₪

Ойында өрелік жоқ,

Ханында төрелік жоқ.

₪ ₪ ₪

Хан сарайы демесең,

Қатын өсек қаптаған.

Қошеметшіл қу өңшең

Ханды ғана мақтаған.

₪ ₪ ₪

Халық қаласа,

Хан қайығын береді.

₪ ₪ ₪

Ханның ісі қараға түседі,

Бидің ісі параға түседі.

₪ ₪ ₪

Басыңа іс түссе:

Бекке барма, көпке бар,

Бек беліңді сындырады,

Көп ісіңді тындырады.

₪ ₪ ₪

Хан халықтан үлкен емес.

₪ ₪ ₪

Арғымақ аттың құйрығы –

Әрі жібек, әрі қыл,

Асыл мінез азамат,

Әрі төре, әрі құл.

₪ ₪ ₪

Көп толқыса — хан құлайды,

Көл толқыса — жар құлайды.

₪ ₪ ₪

Ханның қызы шөміш ұстаса,

Қолы жауыр болады.

₪ ₪ ₪

Айырдан туған жампоз бар,

Нар емес десең нанғысыз,

Қарадан туған жігіт бар,

Ханға күнін салғысыз.

₪ ₪ ₪

Төренің тілі тәтті,

Діні қатты.

₪ ₪ ₪

Тура биде туған жоқ,

Туғанды биде иман жоқ.

₪ ₪ ₪

Би екеу болса,

Дау төртеу.

₪ ₪ ₪

Әулекі би

Ат үстінен билік айтар.

₪ ₪ ₪

Туғанына бұрғаны —

Биді құдай ұрғаны.

₪ ₪ ₪

Сын түзелмей, мін түзелмейді.

₪ ₪ ₪

Аяз әліңді біл,

Құмырсқа жолыңды біл.

₪ ₪ ₪

Иілген басты қылыш кеспес.

₪ ₪ ₪

Есіткен құлақта жазық жоқ.

₪ ₪ ₪

Біткен іске сыншы көп,

Піскен асқа жеуші көп.

₪ ₪ ₪

Төбе би де өзіміз,

Төре би де өзіміз.

Қисық болса сөзіңіз,

Құрулы тұр тезіміз.

₪ ₪ ₪

Орайы келген іс — оңай бітер.

₪ ₪ ₪

Есі мақұл дауласса,

Сөздері асқар ала таудай болар.

Бір тентек, бір ақылды дауласса

Атысқан жаудай болар.

Екі тентек дауласса,

Сап-саудай болар.

₪ ₪ ₪

Қисық ағаш үй болмас,

Қыңыр жігіт би болмас.

₪ ₪ ₪

Қол — таразы,

Көңіл — қазы.

₪ ₪ ₪

Ханды құдай ұрғаны,

Халқымен жау болғаны.

Биді құдай ұрғаны,

Билігі дау болғаны.

₪ ₪ ₪

Барымтадан қорыққан

Мал жимас.

₪ ₪ ₪

Би жаманы дауға алдырады,

Жігіт жаманы жауға алдырады.

₪ ₪ ₪

Уәдені бұзған —

Ұяны бұзғанмен тең.

₪ ₪ ₪

Халық түзетпегенді,

Қалып түзетпейді.

₪ ₪ ₪

Өтпес жарлық — бойға қорлық.

₪ ₪ ₪

Алмақтың да алмағы бар,

Ат көтере алмас салмағы бар.

₪ ₪ ₪

Орынын тапқан

Орынсыз қалмас.

₪ ₪ ₪

Тең тартқан

Таразы — алтын.

₪ ₪ ₪

Байлық не керек,

Адалдан жимасаң.

Билік неге керек,

Әділдік құрмасаң!

₪ ₪ ₪

Көзбен көргенді

Құлақпен есіткен жеңген.

₪ ₪ ₪

Болмайтын істің басында болма,

Бітпейтін даудың қасында болма.

₪ ₪ ₪

Әділ бидің өлгені —

Сөзінің болса жалғаны,

Ғұламаның өлгені —

Болмаса тәлім алғаны.

Український переклад

₪ ₪ ₪

Алты аға бірігіп әке болмас,

Жеті жеңге бірігіп ана болмас.

₪ ₪ ₪

Әке балаға қарыз,

Бала далаға қарыз.

₪ ₪ ₪

Әке балаға сыншы.